Grasmarkt | ||
---|---|---|
![]() | ||
Geografische informatie | ||
Locatie | Brussel | |
Stadsdeel | Vijfhoek | |
Wijk | Centrum | |
Begin | Taborastraat | |
Eind | Spoormakersstraat | |
Postcode | 1000 |
DeGrasmarkt (Frans:Rue du Marché aux Herbes) is een straat en plein in het centrum van de Belgische stadBrussel.
De straat loopt van deTaborastraat naar deSpoormakersstraat en maakte deel uit van de Steenweg, de aloude oost-westverbinding door de stad. In het westen sluit ze aan op deKiekenmarkt, en in het oosten op deMagdalenasteenweg, twee andere onderdelen van deze historische verkeers- en commerciële ader.
Het tracé ligt vast sinds minstens de elfde eeuw en volgt de loop van een beekje, wat de bochten verklaart. De straat maakte deel uit van de middeleeuwse gordel marktstraten rond de Nedermerct, de huidigeGrote Markt, en had wisselende markfuncties. Het lagere gedeelte tot deVlees-en-Broodstraat heette tot 1853 dePensmarkt. De zone ten noorden hiervan werd gebruikt door de slagers van de nabijeBeenhouwersstraat.[1]
In de straat zijn meerdere traditionele diephuizen uit de 17de-18de eeuw bewaard gebleven, weliswaar met aangepaste commerciële functie.
Langs de zuidzijde vormen verschillende zijstraatjes de verbinding met de Grote Markt: deKorte Boterstraat (via deBoterstraat), deVlees-en-Broodstraat, deHaringstraat en deHeuvelstraat. Het oude Vleeshuis dat, samen met het naburigeBroodhuis, zijn naam heeft gegeven aan de Vlees-en-Broodstraat, is in 1917 ingestort en is in de jaren 1920 vervangen door een neobarok gebouw ontworpenMichel Polak. HetPalais de Cristal is een opmerkelijk winkelgebouw, oorspronkelijk gebouwd in 1863, uitgebreid in 1893 en 1908.
Langs de noordzijde zijn verschillendegangen bewaard: deGeschenkengang, deSint-Niklaasgang, deSint-Petronillagang, die toegang biedt tot hetKoninklijk Poppentheater Toone, en dePaternostergang. Het laatste gebouw aan de noordzijde is de toegang tot deKoninginnegalerij (Koninklijke Sint-Hubertusgalerijen).Het huizenblok aan de even zijde tussen deBergstraat en de voormalige Putterij is in twee fases in de jaren 1910-1920 gesloopt om plaats te maken voor deNoord-Zuidverbinding.
Op de plaats van de kaalslag van de Noord-Zuidverbinding werd in 1981 een plein aangelegd, met de Bergstraat en de bewaarde gevelrij tussen de Heuvelstraat en de Spoormakersstraat als zijden. Aan de westelijke zijde verrezen grote hotels, die een huisnummer op de Grasmarkt kregen. In 1987 werd op dit plein het monument ter ere vanKarel Buls ingehuldigd. Het standbeeld, vervaardigd doorHenri Lenaerts, toont de burgemeester van Brussel die van zijn voetstuk is afgedaald.
Via deHortagalerij is dit plein verbonden met hetstation Brussel-Centraal. In de zuidelijke gevelwand is een doorgang naar de Agoragalerij, een winkelcomplex verscholen achter de oude gevels.
Op de Grasmarkt staat al zeker sinds 1360 een fontein. DeSatersfontein vanHiëronymus Duquesnoy de Oudere, maker vanManneken Pis, bestond van 1617 tot 1847. Sinds 1981 is de Karel Bulsfontein van Henri Lenaerts er gekomen.