Eenfusillade is het voltrekken van dedoodstraf waarbij de uitvoering geschiedt met eenvuurwapen.[1] De methode is vooral bekend uit oorlogstijden, onder meer als straf voorspionnen.
Fusillade met een vuurpeloton geldt over het algemeen als een vrij eervolle manier om de doodstraf te voltrekken, met name wanneer de geëxecuteerde een blinddoek weigerde en het hem toegestaan werd zelf het bevel tot vuren te geven. Minder eervolle manieren om iemand te fusilleren was een fusillade in de rug, een nekschot, een kopschot, of een machinegeweer.
Een vuurpeloton is een groep mensen (meestal aangewezen soldaten) die tegelijkertijd op commando op een ter dood veroordeelde schieten om die te doden.
Soms wordt een van de geweren met eenpatroon zonder kogel geladen.[bron?] Dit heeft zowel een juridische als een psychologische reden. Juridisch is het moeilijk een lid van een vuurpeloton te vervolgen omdat dit lid zich kan verweren met het feit dat misschien juist hij met de losse flodder heeft geschoten. Een psychologische reden is dat het zo gemakkelijker zou zijn voor een lid van het vuurpeloton om naderhand te geloven dat hij niet het dodelijk schot heeft afgevuurd.
Een ervaren schutter kan het verschil voelen tussen de terugslag van een echte kogel en eenoefenpatroon, maar in de praktijk blijkt dat er een sterke psychologische druk is om geen aandacht te besteden aan de terugslag. Veel leden van een vuurpeloton blijken bovendien naderhand de terugslag als niet krachtig te hebben ervaren.[bron?]
De zaakChris Meijer was in Nederland een geval waarin een persoon voor het vuurpeloton belandde met als aanklachtdesertie.Nederland legde na deTweede Wereldoorlog 154 personen eendoodstraf op. Hiervan werden 39 straffen daadwerkelijk voltrokken, de laatste in 1952. Sinds 1983 kan in Nederland geen doodstraf meer worden opgelegd; in deGrondwet werd dat toen bepaald.[2]
In de Tweede Wereldoorlog fusilleerde de Duitse bezettingsmacht in Nederland mensen van het verzet, onder andere op deWaalsdorpervlakte, 's-Gravenhage, inKamp Amersfoort teLeusden, Snipperling (Twentol-drama) inDeventer, hetWitterveld bijAssen,Overveen,Fusilladeplaats Vught en op hetWeteringplantsoen inAmsterdam.
Een groot aantal vooraanstaande burgers werd gevangengenomen alsTodeskandidat, en waarvan de eerste executie alsrepresaille voor een door een verzetsgroep gepleegde verzetsdaad op een groep van 5 personen plaatsvond op 15 augustus 1942 in de bossen te Gorp en Rovert,Goirle. Ook werden talloze willekeurige burgers op straat opgepakt en gefusilleerd als represaille voor door anderen (meestal verzetsgroepen) gepleegde verzetsdaden. Er zijn toen vermoedelijk meer dan 3000 Nederlanders gefusilleerd.
Na de Tweede Wereldoorlog werden inNederlands-Indië door Nederlandse militairen zoalsWesterling enVermeulen duizendenstandrechtelijke executies uitgevoerd op terreur zaaiende bendes,guerrillastrijders en de burgerbevolking. Het optreden in de later zogenoemdeZuid-Celebes-affaire is daarvan het bekendste.
In deAmerikaanse statenOklahoma,Utah enSouth Carolina maakt men nog gebruik van het vuurpeloton. In Utah kan de keuze bewust gemaakt worden, in Oklahoma is dat echter alleen een optie als andere executiemiddelen niet blijken te werken. De eerste executie na de opschorting van de doodstraf tussen 1967 en 1976 vond plaats in Utah. Op 17 januari 1977 beschoten vijf mensen de terdoodveroordeeldeGary Gilmore terwijl deze op zes meter afstand zat vastgebonden op een stoel. Sinds deze executie is het vuurpeloton in Utah nog tweemaal ingezet. De ter dood veroordeeldeRonnie Lee Gardner heeft in 2010 zelf de keuze gemaakt om gedood te worden door een vuurpeloton.
Ook in andere landen wordt of werd het fusilleren van veroordeelden regelmatig toegepast. In sommige landen (vooral inZuidoost-Azië) wordt een veroordeelde doodgeschoten met eenmachinegeweer. InChina worden veel doodvonnissen voltrokken door een enkel schot in het achterhoofd.
Eerste executie:
Referenties
