Eurystheus (Oudgrieks: Εὐρυσθεύς) was een legendarische koning vanMycene en/ofTiryns. Hij was een kleinzoon vanPerseus, en zijn vader was Sthenelus.
ToenZeus eens aan het opscheppen was bij de anderegoden dat uit zijn geslacht een dappere en sterke zoon geboren zou worden, die zou regeren over heel het omliggende land, wasHera achterdochtig datZeus weer eens vreemd was gegaan. Ze zorgde er daarom met behulp van haar dochterEileithyia, degodin van de geboorte, voor dat de nietswaardige Eurystheus net iets eerder werd geboren dan de voorspelde dappere en sterkeHerakles. Daardoor werd niet Herakles, maar Eurystheus de heerser van Mycene.
Maar dit was voor Hera nog niet genoeg: gedurende heel zijn leven werd Herakles door haar achtervolgd en nadat hij daardoor waanzinnig was geworden en zijn familie had gedood, moest hij van hetorakel van Delphi om het goed te maken 12 jaar lang slaaf van Eurystheus worden gedurende welke hij zijntwaalf werken volbracht.
Eurystheus gedraagt zich voortdurend als een laf persoon: hij duikt van angst in een groot vat wanneer Herakles hem deKerberos komt brengen.
Na de dood van Herakles vervolgde Eurystheus zijn nageslacht, deHerakliden. Ze vluchtten naar Athene. Hun bittere tegenstander viel de stad aan maar werd verslagen en gedood doorHyllos.
Euripides vertelde in zijn tragedieKinderen van Herakles hoe Eurystheus na de dood van Herakles diens familie het leven zuur maakte. Anders dan in de traditionele versie sterft Eurystheus niet in de strijd, maar krijgt hij nog de gelegenheid omArgos aan de kaak te stellen en Athene een mooie toekomst te voorspellen.
