Macron wordt door de meeste waarnemers alssociaal-liberaal beschouwd.[2][3] Eerder was hij minister van Economische, Industriële en Digitale Zaken (2014-2016) in een regering geleid door premierManuel Valls (PS). Op 7 mei 2017 won hij deFranse presidentsverkiezingen, tegenMarine Le Pen van hetFront national, met een score van 66,1% van de stemmen in de tweede ronde. Bij zijn aantreden was hij 39 jaar oud en daarmee de jongste Franse president ooit. Op 24 april 2022 werd hijherkozen met 58,5% van de stemmen.[4] De tegenstander was nogmaals Marine Le Pen. Uit hoofde van zijn functie is Macron ookco-vorst van Andorra.
Macrons ouders waren beiden arts in Amiens. Zijn grootmoeder van moederszijde was schoolhoofd in dePyreneeën en van haar kreeg hij, naar eigen zeggen, een linkse overtuiging.
Hij volgde onderwijs aan een jezuïetencollege in Amiens en aan het befaamde Lycée Henri-IV inParijs, waar hij elk jaar tot de beste leerlingen behoorde. Hij liet zich, op eigen initiatief, katholiek dopen en het vormsel toedienen, toen hij twaalf was. Hij is nu echter agnost.[5][6]
Hij slaagde voor het ingangsexamen van het Institut des Sciences Politiques (bekend alsSciences Po). Tegelijk studeerde hij filosofie aan deUniversiteit van Parijs-Nanterre. Hij verwierf er een master in wijsbegeerte met de thesisLa Représentation de l'histoire chez Machiavel en vervolgens eenDiplôme d'études approfondies (DEA) met een scriptie overL'Intérêt général: lecture et principes de la philosophie du droit de Hegel. Hij werd in 1999-2000 'editoriaal assistent' van de filosoofPaul Ricoeur en verzorgde het wetenschappelijk apparaat (voetnoten, bibliografie enz.) voor diens laatste grote boekLa mémoire, l'histoire, l'oubli.
Hij slaagde tot tweemaal niet voor de schriftelijke toelatingsproef van deÉcole normale supérieure (ENS) in Parijs.[7]
Na in 2001 te zijnafgestudeerd aan Sciences Po studeerde hij van 2002 tot 2004 aan deÉcole nationale d'administration (ENA), de voortgezette opleiding voor hoge ambtenaren.[8] Hij maakte er deel uit van de zogeheten promotie (gezamenlijk afgestudeerdelichting studenten van een gegeven studierichting in het Franse hoger onderwijs, die soms wordt vernoemd naar een inspirerend publiek persoon, in dit geval naar)Leopold Sedar Senghor.
Als afgestudeerde van de ENA kon hij meteen aan de slag bij de Inspectie van Financiën, een van de meest invloedrijke onderdelen van het Franse staatsapparaat. Politiek koos hij voor links. Aanvankelijk was hij een aanhanger van de dissidente socialistJean-Pierre Chevènement, voor wie hij stemde bij de presidentsverkiezingen van 2002.
In 2006 trad hij toe tot deParti Socialiste (hij bleef lid tot in 2009) en leerde de toenmalige partijleiderFrançois Hollande kennen. Bij de parlementsverkiezingen van 2007 probeerde hij socialistisch kandidaat te worden voor een zetel in zijn geboortestreekPicardië, maar kreeg daarvoor geen steun van de lokale PS. Die tegenslag en de verkiezing van de rechtse kandidaatNicolas Sarkozy tot president zetten hem er naar eigen zeggen toe aan om de openbare dienst te verlaten en het zakenleven in te gaan.
In 2007 werd hij adjunct-verslaggever van de 'Commission Attali', een door presidentNicolas Sarkozy opgerichte groep van deskundigen die voorstellen moest formuleren om de economische groei te bevorderen. Hoewel de voorstellen die hij steunde in liberale richting gingen, bleef Macron zich tot de linkerzijde rekenen. Een aanbod om op het kabinet van premierFrançois Fillon te gaan werken, wees hij af.
In 2008 ging hij bij de Inspectie van Financiën in disponibiliteit (hij zou pas in 2016 formeel ontslag nemen als ambtenaar), om te gaan werken voor de FransezakenbankRothschild & Cie. Na een paar jaar werd hij vennoot en vervolgens medezaakvoerder van de bank. Hij adviseerde bij belangrijke zakentransacties. In 2012 leidde hij de overname van een filiaal vanPfizer doorNestlé voor een recordbedrag van 9 miljard euro. Door zijn werk bij Rothschild verdiende hij meer dan 2 miljoen euro bruto aan commissieloon.
Tijdens de campagne voor de linkse voorverkiezingen van 2011 steunde hij de kandidatuur van François Hollande en werd hij een van zijn economische adviseurs.
Toen Hollande in mei 2012 tot president werd verkozen, benoemde hij Macron tot een van zijn topmedewerkers op hetÉlysée. Als adjunct-secretaris-generaal van het presidentschap van de Republiek was hij belast met economische en financiële kwesties. Een aantal belangrijke economische maatregelen uit het begin van Hollandes presidentschap werd onder invloed van Macron genomen. Het ging om een belastingkrediet voor de bedrijven, met de bedoeling extra banen te scheppen, en een "pact van verantwoordelijkheid en solidariteit" waardoor de arbeidslasten voor ondernemingen zouden verminderen, in ruil voor meer aanwervingen en meer sociaal overleg.
In juni 2014 verliet Macron het Élysée, wellicht omdat hij vond dat de economische hervormingen niet ver genoeg gingen en mogelijk ook omdat hij geen secretaris-generaal van het Elysée was geworden en evenmin lid was kunnen worden van de eerder dat jaar gevormderegering-Valls I.
Hij besliste zich op onderzoek en onderwijs te richten en plande hiervoor, samen met een paar vrienden, een start-up op te richten. Hij vond ook werk als docent aan deuniversiteit van Berlijn en deLondon School of Economics, maar dit alles ging niet door omdat hij onverwacht in augustus 2014 toetrad tot de nieuweregering-Valls II als minister van Economie, Industrie en Digitalisering. Hij volgde hiermeeArnaud Montebourg op, die een veel linkser profiel had dan Macron, en uit ongenoegen met de wijzigende koers van Hollande, samen metBenoît Hamon enAurélie Filippetti de regering had verlaten.
Macron als minister van Economische Zaken (december 2015)
Eind 2014 stelde Macron een wetsontwerp voor om de Franse economie "te ontgrendelen". Deze "wet-Macron" voorzag een groterederegulering van het bedrijfsleven, de arbeid en het transport. De maatregelen waren in socialistische rangen omstreden, vooral dan ter linkerzijde. De regering vreesde in deNationale Vergadering geen meerderheid voor het ontwerp te vinden en paste daarom de speciale procedure (artikel 49.3) toe waardoor het wetsontwerp zonder stemming werd aangenomen.
Begin 2016 stelde Macron een nieuw wetsontwerp voor, met wijzigingen aan de arbeidswetgeving, waardoor bedrijven meer vrijheid en bescherming zouden krijgen, met de bedoeling de tewerkstelling gunstig te beïnvloeden. PremierManuel Valls wilde niet dat Macron dit ontwerp indiende, met het argument dat veel bepalingen, vooral over arbeidsrelaties, niet tot zijn bevoegdheid behoorden. Die bepalingen werden geregeld door een wetsontwerp van minister van ArbeidMyriam El Khomri, maar daarin werden veel voorstellen van Macron gehandhaafd, onder meer de grotere vrijheid om werknemers te ontslaan. De wet kwam er, ondanks hevig protest en manifestaties vanwege de vakbonden.
Op 6 april 2016 richtte Macron de politieke bewegingEn Marche op, die volgens hem boven de partijen zou staan en de tegenstellinglinks-rechts zou overbruggen. Bij die gelegenheid liet hij voor het eerst uitschijnen dat hij ambieerde om presidentskandidaat te zijn, al zei hij toen nog niet dat hij zou opkomen bij de presidentsverkiezingen van 2017.
Dit leidde tot een verslechtering van zijn relaties met president Hollande en premier Valls – beiden waren toen eveneens potentiële presidentskandidaten. Macron had kort daarvoor nog gezegd een herverkiezing van Hollande te zullen steunen.
De jonge minister, die nooit aan verkiezingen had deelgenomen, kreeg meteen een enorme mediabelangstelling, ook in de populaire pers. Belangrijke kranten en tijdschriften gaven hem hun steun. Bladen met grote oplagen zoalsParis-Match enGala plaatsten regelmatig zijn foto, al dan niet samen met zijn echtgenote, op de cover van hun publicatie. Dit werd aangevuld met uitgebreide reportages binnenin de revue. Ook werd meteen een fondsencampagne gestart.
Macron toonde sindsdien steeds opnieuw zijn politieke onafhankelijkheid, tot ongenoegen van de regerende socialisten. Hij had er al meermalen aan gedacht op te stappen als minister, onder meer eind 2015, toen Hollande voorstelde om de mogelijkheid in te voeren de Franse nationaliteit te ontnemen aan wegens terrorisme veroordeelde personen. Macron was daar tegenstander van en verzette zich ook tegen het verlengen van de noodtoestand in Frankrijk na deaanslagen in Parijs van november 2015.
Op 30 augustus 2016 verliet hij de regering om zich helemaal aan zijn beweging te wijden. Kort daarvoor had hij voor het eerst verklaardgeen socialist te zijn. De publieke belangstelling voor Macron nam na zijn ontslag niet af. Zijn in november gepubliceerde boekRévolution, waarin hij zijn gedachten uiteenzette, werd een bestseller in Frankrijk, met 200.000 verkochte exemplaren. In mei 2017 kwam een pocketuitgave op de markt, gedrukt op 100.000 exemplaren. De vertalingsrechten werden verkocht voor de Verenigde Staten, China, Duitsland, Groot-Brittannië, Italië, Japan, Spanje, Australië, Denemarken, Nederland, Roemenië en Bulgarije.
Aanhangers van Macron vieren zijn verkiezing tot president (7 mei 2017)
Op 16 november 2016, nadat hij er kennis van had genomen datFrançois Hollande zich geen kandidaat zou stellen, kondigde hij zijn kandidatuur voor de presidentsverkiezingen aan. Hij weigerde deel te nemen aan de linkse voorverkiezingen die binnen de Parti Socialiste in januari werden gehouden, maar zou als kandidaat van "noch links noch rechts", of zoals hij het liever hoorde "van links en van rechts" opkomen.
Ondanks de grote belangstelling voor zijn kandidatuur twijfelden velen eraan of Macron echt kans maakte, wegens het gebrek aan een voldoende uitgebouwd partijapparaat om hem te steunen. Dat veranderde begin 2017 om een paar belangrijke redenen.
Vooreerst werden de voorverkiezingen van de Parti Socialiste gewonnen doorBenoît Hamon, die door veel gematigde socialisten als te links werd beschouwd. Enkele prominente socialisten, zoalsGérard Collomb, de invloedrijke burgemeester vanLyon en enkele socialistische parlementsleden (Richard Ferrand,Christophe Castaner, enz.) lieten meteen daarop weten Macron te zullen steunen.
De schandaalsfeer waarin de rechtse presidentskandidaatFrançois Fillon sinds januari 2017 terechtkwam en diens weigering om zijn kandidatuur in te trekken, veroorzaakte een malaise in het centrumrechtse kamp en versterkte de positie van Macron in de peilingen. Weldra sloot hij ook een alliantie met de centrumleiderFrançois Bayrou en zijn partijMoDem.
De pers publiceerde ook collectieve steunbetuigingen, zoals een brief ondertekend door 1.700 advocaten, een bericht van vijftig hoge ambtenaren die in ministeriële kabinetten hadden gewerkt, een steun vanwege veertig economisten, enz.
Nadat hij in de eerste stemronde met 24% van de stemmen tot de tweede ronde werd toegelaten, samen metMarine Le Pen, werd Macron op 7 mei 2017 tot president verkozen. De uitslag was 66,10 procent (20,7 miljoen stemmen) tegen de 33,90 procent voor tegenkandidaat Le Pen.
Meer dan negen gigabyte gegevens aan e-mails van de campagne van Macron werd op de avond van 5 mei 2017 online geplaatst door EMLEAKS op Pastebin. "De beweging En Marche! is deze avond het slachtoffer geworden van een massale en gecoördineerde hack die aanleiding heeft gegeven tot de verspreiding van interne informatie op sociale media. Het gaat om twijfel zaaien en om desinformeren, waarbij gehackte documenten worden vermengd met nepnieuws", verklaarde Macrons politieke beweging.[18]
Het controleorganisme over de kiescampagne vermaande dat wie nepnieuws verspreidde, des te meer na de sluiting van de verkiezingscampagne, strenge straffen kon oplopen. Er werd over die zogenaamde 'leaks' na de verkiezingen weinig of niets meer gehoord.
Macron kort na zijn aantreden als president tussen andere leiders van deG7 (26 mei 2017)
Macrons verkiezing tot president werd in Parijs uitbundig gevierd, in de eerste plaats tijdens een grote bijeenkomst aan de voet van de piramide van hetLouvre. Hij verliet het Louvre om zich, alleen, te begeven naar het podium waarvoor zijn aanhangers gegroepeerd stonden, onder het spelen van Beethovens odeAan de Vreugde. Macron hield twee toespraken: vanuit zijn hoofdkwartier een plechtig adres gericht tot Frankrijk en de wereld, en vanop het podium een meer informele speech gericht tot zijn kiezers en de overige Fransen.
Zijn eerste officiële activiteit was de deelname aan de herdenking van het einde van deTweede Wereldoorlog, bij de Triomfboog inParijs op 8 mei 2017, samen met presidentFrançois Hollande en voormalig presidentNicolas Sarkozy. Op 9 mei 2017, de Dag van Europa, verspreidde hij via zijn website een video waarin hij zijn geloof in de toekomst van Europa uitdrukte. Op 10 mei 2017 nam hij, opnieuw naast Hollande, deel aan de herdenking van de afschaffing van de slavernij.
Op zondag 14 mei 2017 werd hij officieel aangesteld. Hij werd onthaald door president François Hollande op het Élysée, en na een laatste onderhoud begeleidde hij de vertrekkende president naar de uitgang. Hij werd vervolgens, in de feestzaal van het Élysée, in het bijzijn van een 300-tal genodigden, door de voorzitter van deGrondwettelijke Raad,Laurent Fabius, officieel als president bevestigd, waarna hij zijn investituurtoespraak hield. Daarop vertrok hij voor een tocht over deChamps Élysées naar de Triomfboog en het eerbetoon aan de Onbekende Soldaat. In de namiddag bezocht hij gewonde soldaten in een militair hospitaal en vervolgens werd hij ontvangen op het stadhuis van Parijs door burgemeesterAnne Hidalgo. In het bijzijn van een 800-tal genodigden werd hij door haar toegesproken en hield hij een tweede officiële toespraak. 's Avonds ontving hij het team van zijn kiescampagne voor een informele receptie op het Elysée.
De volgende dag benoemde hijÉdouard Philippe tot premier en vertrok hij naar Berlijn voor een eerste ontmoeting met kanselierAngela Merkel. Bij zijn terugkeer benoemde hij de regering, bestaande uit 22 leden, samengesteld volgens gendergelijkheid. Onmiddellijk daarop vloog hij naarMali, om er Franse soldaten in actie te ontmoeten.
Tijdens de eerste dagen van zijn presidentschap ontving hij, naast zijn voornaamste ministers, alle belangrijke leiders van syndicale en patronale verenigingen, in het vooruitzicht van het wetsontwerp over de wijziging van de arbeidswetgeving.
Na de eerste honderd dagen was de tevredenheidsgraad van de Fransen, zoals weergegeven in peilingen,[bron?] aanzienlijk gezakt.Aanvankelijk stond die op 64 %, daalde in juni tot 54 % en in augustus tot 36 à 40 %.Hiervoor werden als redenen vermeld:
de aankondiging van besparingen op de begroting 2017, teneinde de Europese norm van 3 % te halen;
binnen deze besparingen, vooral de aanzienlijke besparing op de legerbegroting, die tot een openlijk meningsverschil leidde met de legerleiding en het ontslag van de stafchef, luitenant-generaal de Villiers;
de terughoudendheid van de president om zijn acties te duiden, waarbij hij ervan uitging dat het niet zijn taak was om de dagelijkse gang van zaken te commentariëren.
Daar kwam nog bij dat premier Édouard Philippe ook eerder onwennig was op het publieke forum, dat weinig ministers publieke tussenkomsten deden en dat de grote meerderheidsgroep in het parlement ervaren werd als weinig ervaren en teruggetrokken.
De regering zelf verklaarde zich, bij de aanvang van het zomerreces, tevreden over de op korte tijd uitgevoerde acties, onder meer:
de goedkeuring door het parlement van het wetsontwerp op de moralisatie van het politieke leven,
de goedkeuring door het parlement, bij ordonnantie, van het principieel wetsontwerp op de wijziging van de Arbeidswetgeving.
In zijn campagne had Macron meer openheid en transparantie beloofd, ook inzake gevoelige dossiers uit het verleden. Inderdaad liet hij historici onderzoek doen naar de Franse betrokkenheid bij deRwandese genocide van 1994, en hij reisde naar dat land om zijn spijt te betuigen. Ook de Franse rol in deAlgerijnse Oorlog liet hij onderzoeken, en hij erkende de Franse schuld aan de marteling van en moord op een Algerijns advocaat en vrijheidsstrijder in 1957. Verder beloofde hij opening van de archieven over de Franse kernproeven opFrans-Polynesië tussen 1966 en 1999. In oktober 2020 stelde Macron een ontwerp vanWet ter versterking van de republikeinse principes voor, als antwoord op hetmoslimfundamentalisme en andere extremistische bewegingen.
Tijdens zijn eerste ambtsperiode als president kreeg Macron veel kritiek op zijn beleid, onder meer vanwege de verhoging van de brandstofaccijns en de stijgende kosten van het levensonderhoud. Deprotestbeweging van de gele hesjes organiseerde vanaf november 2018 grootschalige demonstraties, waarbij blokkades werden opgeworpen, vernielingen werden aangericht en honderden arrestaties werden verricht. Bij de protesten vielen in totaal duizenden gewonden en elf doden. In 10 december 2018 beloofde Macron een aantal maatregelen in te voeren die de koopkracht zouden moeten verhogen.[19] In het voorjaar van 2019 nam hij het initiatief voor eenGroot Nationaal Debat, waarbij Fransen werden uitgenodigd om mee te praten over onderwerpen als klimaat en koopkracht.[20]
In 2020 werdFrankrijk getroffen door de coronapandemie. Op 16 maart van dat jaar kondigde Macron voor geheel Frankrijk eenlockdown aan, waarbij het de inwoners van het land verboden werd om de straat op te gaan. Macron verklaarde dat het land 'in oorlog' was met een 'onzichtbare vijand'. Hoewel zijn populariteit steeg door zijn aanpak van corona,[21] kreeg Macron ook kritiek op zijn coronabeleid. Zo werd hij in juni 2021 in zijn gezicht geslagen door een demonstrant,[22] en werd hij in september 2021 bekogeld met een ei.[23] In januari 2022 verklaarde de president in een interview met de krantLe Parisien dat hij landgenoten die zich niet wilden laten vaccineren tegenSARS-CoV-2 het leven zuur wilde maken. Hierop kwam kritiek van zijn politieke tegenstanders, onder wieMarine Le Pen, die zei dat president Macron tweederangsburgers aan het creëren was, enJean-Luc Mélenchon, die de uitspraken van president Macron walgelijk noemde.
DeRussische invasie van Oekraïne, die sinds februari 2022 gaande is, werd door president Macron scherp veroordeeld. In juni 2022 bracht hij, samen met de Duitse bondskanselierOlaf Scholz en de toenmalige Italiaanse premierMario Draghi, een bezoek aan de Oekraïense hoofdstadKiev, waar hij een ontmoeting had met presidentVolodymyr Zelensky.
In 2022 stelde Macron zich opnieuw kandidaat voor het presidentschap. Hij won de eerste ronde met 27,85% en nam het in de tweede ronde op tegenMarine Le Pen, die in de eerste ronde 23,15% van de stemmen haalde. Zoals deexitpolls al voorspelden, won Macron op 24 april 2022 de tweede ronde van de verkiezingen met ruim 58% en kon daarmee op 14 mei beginnen aan een tweede ambtstermijn van vijf jaar.Élisabeth Borne werd door Macron benoemd als premier en volgde daarmeeJean Castex op, die het premierschap sinds juli 2020 had bekleed.
Macron en zijn echtgenoteBrigitte komen aan opSchiphol voor een staatsbezoek aan Nederland (april 2023)
De partij van Macron,En Marche, wijzigde haar naam in september 2022 naarRenaissance.
Begin 2023 werd Macron geconfronteerd met heftige rellen tegen de geplandepensioenhervorming, die de pensioenleeftijd verhoogde van 62 naar 64 jaar. Door dit plan daalde de populariteit van de president naar een dieptepunt.[24] Het plan werd bij gebrek aan parlementaire meerderheid door de regering doorgedrukt krachtens het omstreden artikel 49.3 uit degrondwet. De acht belangrijkste vakbonden steunden het verzet.[25]
Op 11 en 12 april 2023 bracht Macron een staatsbezoek aan Nederland, waarbij hij ontvangen werd doorkoning Willem-Alexander en premierMark Rutte.
In juni 2023 gingen verschillende Franse steden gebukt onder massaleplunderingen, vernielingen en brandstichtingen nadat een 17-jarige jongen door een politieagent was doodgeschoten bij een verkeerscontrole. Macron noemde zowel de dood van de jongen als het geweld onaanvaardbaar.[26]
Bij deEuropese parlementsverkiezingen van juni 2024 werd radicaal-rechts de grote winnaar. Daarop ontbond Macron op de avond van de verkiezingsuitslag het Franse parlement en schreefnieuwe verkiezingen uit. Dit was een gewaagd besluit, omdat Macrons partijRenaissance al geen absolute meerderheid meer in het parlement had en meer zetels zou kunnen verliezen.[27] Het verlies kwam er ook daadwerkelijk.Ensemble, de centrumrechtse coalitie rond Macron, behaalde in de tweede ronde 159 zetels, terwijl de linkse coalitieNouveau Front populaire met 180 zetels verrassend de grootste werd.Gabriel Attal, die Élisabeth Borne eerder dat jaar was opgevolgd als premier, diende daarop zijn ontslag in, waarna Macron tot woede van de linkse partijenMichel Barnier tot premier benoemde. Amper drie maanden na diens aantreden kwam deregering-Barnier al ten val door een motie van wantrouwen vanuit het parlement. Daarmee was de chaos in de Franse politiek compleet. In december 2024 werdFrançois Bayrou door Macron naar voren geschoven als de vierde premier in één jaar tijd.
In december 2024 ontving Macron wereldleiders, onder wie de Amerikaanse president-electDonald Trump en de Oekraïense president Zelensky, ter gelegenheid van de heropening van de kathedraalNotre-Dame van Parijs die in 2019 deels door brand verwoest was. Macron had destijds wederopbouw van de kathedraal binnen vijf jaar beloofd en hij zag in het resultaat een bewijs van de broederschap en het vernuft van de Fransen.
Macrons opvattingen worden vaak "sociaal-liberaal" genoemd. Hij noemt zichzelf eenliberaal, zowel op politiek als economisch vlak, maar neemt afstand van het "ultraliberalisme". Hij is voor eenvrijemarkteconomie, maar met behoud van de sociale solidariteit. Hij wil het overheidstekort fors terugdringen, onder meer door het aantal ambtenaren geleidelijk te verminderen.
Macron is uitgesprokenpro-EU, maar heeft voorstellen voor hervorming van de Unie.
Macron trouwde in 2007 inLe Touquet metBrigitte Trogneux, een lerares Latijn en Frans. Hij kende haar sinds zijn vijftiende, maar een liefdesrelatie startte pas later. Het laatste jaar van zijn middelbareschooltijd deed hij in Parijs, omdat zijn ouders hem van Trogneux wilden scheiden.[29] Na Macrons diplomering kwamen ze weer bij elkaar.[30] Trogneux was getrouwd met de bankier André Auzière met wie ze drie kinderen heeft. In 2006 scheidde ze officieel van hem. Onder de aanwezigen bij het huwelijk met Macron bevonden zich Henri Hermand enMichel Rocard. In 2016 gaf ze haar baan op om aan de verkiezingscampagne van haar man mee te werken.[31]
In deWho is Who in France liet Macron optekenen dat zijn ontspanning bestond uit onder meer piano spelen. Hij heeft vanaf zeer jonge leeftijd, gedurende tien jaar, pianolessen gevolgd. Verder gaf hij nog als interesses op: literatuur en klassieke muziek. Hij was bestuurder van hetThéatre de la Ville in Parijs.Aan hem werd deKarelsprijs 2018 toegekend, voor zijn 'beslissende strijd tegen elke vorm van nationalisme en isolationisme om de Europese crisis te overwinnen'.[32]
Als beoefende sporten vermeldde hij: tennis, boksen, skiën en voetbal.
Op enkele maanden tijd zijn in 2016/2017 talrijke boeken verschenen die de levensloop en de politieke ambities van Emmanuel Macron beschrijven en vooral ook het 'fenomeen' Macron willen doorgronden.
Marc EMDEWELD,L'ambigu Monsieur Macron, Parijs, Flammarion, 2016.
Nicolas PRISSETTE,Emmanuel Macron, en marche vers l'Elysée, Parijs, Plon, 2016.
Thomas PORCHERE & Frédéric FARAH,Introduction inquiète à la Macron économie, uitg. Les Petits Matins, 2016.
François-Xavier BOURMAUD,Emmanuel Macron, le banquier qui voulait être roi, Archipel, 2016.
Manon FUENTES,Macron, dessine-moi un mouton, Independent publishers, 2017.
Anne FULDA,Emmanuel Macron, un jeune homme si parfait, Parijs, Plon, 2017.