Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Naar inhoud springen
Wikipediade vrije encyclopedie
Zoeken

Eem

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Eem
Eem
Lengte18 km
Hoogte (bron)2 m
Debiet10 m³/s
BronBarneveldse Beek,Lunterse Beek
MondingEemmeer
ZijrivierenValleikanaal,Barneveldse Beek
PlaatsenAmersfoort,Soest,Baarn,Eemnes,Eemdijk
Stroomt doorUtrecht (provincie)Vlag Utrecht (provincie)Utrecht
De Eem ten noorden van de buurtschap Eembrugge (2009)
De Eem ten noorden van de buurtschap Eembrugge (2009)
Portaal Portaalicoon  Geografie

DeEem is eenrivier in het noorden van de provincieUtrecht. De Eem begint inAmersfoort, heeft een lengte van ongeveer 18 kilometer en stroomt uit in hetEemmeer.

Naam

[bewerken |brontekst bewerken]

De oude (Latijnse) naam van de rivier isHemus. Deze naam werd voor het eerst gebruikt in een oorkonde uit het jaar777. Andere oude benamingen voor de Eem zijnAmer enHamer.[1]

In oude tijden werd ook het gehele moerassige gebied in de Gelderse Vallei met de naam “Eem” aangeduid. In de oorkonde uit het jaar 777 schenktKarel de Grote belangrijke delen van de gouwFlethite aan de bisschop van Utrecht.[2] Tot de schenkingen behoort onder andere de villa Lisiduna (het latereOud-Leusden), "in pago qui vocatur Flethite super alveum Hemi". Dat werd meestal vertaald als: "in de gouw genaamd Flethite (later verbasterd tot Flehite) aan de oever van de rivier de Eem". Maar - stelt Mijnsen-Dutilh - dat is niet correct. Voor eenrivier zou een ander woord gebruikt zijn. Er staat dat de Eem eenalveus is: een bassin, of moerasbekken. Ze baseert daarop haar theorie dat de Eem in oude tijden een "ononderbroken en zeer breed moeras" was, zoals ookAlpertus van Metz inDe diversitate temporum in de elfde eeuw zegt.[3] In haar monumentale "waterschapskroniek" beschrijft ze hoe dit moeras er in zijn oorspronkelijke vorm rond het begin van dejaartelling kan hebben uitgezien, en hoe het zich als gevolg vanontginningen geleidelijk ontwikkeld heeft tot het gebied dat we nu kennen, waarin het water werd teruggedrongen tot beken en sloten en waarin de Eem werd teruggebracht van moeras tot rivier.

Ook Brongers signaleert dat de naamEem vroeger eveneens gold voor deLunterse Beek.[4]

Vernoeming

[bewerken |brontekst bewerken]

Naar de rivier de Eem zijn vernoemd:

Stroomgebied

[bewerken |brontekst bewerken]

De Eem wordt gevoed door hetValleikanaal en een aantal Veluwse beken, waarvan deHeiligenbergerbeek, deBarneveldse en deLunterse Beek de belangrijkste zijn. Deze komen bijAmersfoort samen. Waar de beken de stad verlaten - bij deKoppelpoort - begint de Eem. De rivier loopt vervolgens oostelijk vanSoest,Baarn enEemnes, door deEemvallei naar hetEemmeer (vroeger een deel van deZuiderzee). De Eem is verantwoordelijk voor het grootste deel van de afwatering van deGelderse Vallei. De Eempolders zijn landschappelijk van grote waarde.

Door bodemdaling als gevolg van ontwatering is de rivier hoger komen te liggen dan het omliggende land. Bij lage waterstanden in de zomer wordt er water vanuit deNederrijn via het Valleikanaal in de Eem gepompt. De Eem is de belangrijkste bron van de biologische belasting van het Eemmeer, dat hierdoor achterblijft met het herstel vergeleken met de overigerandmeren. Er is sprake van een belangrijke afname van de absolute hoeveelheid fosfaat en nitraat, maar relatief bezien wordt dit tenietgedaan door de afgenomen hoeveelheid water in 2003.

In hetPleistoceen was de Eem langer. De voortzetting van het stroombed is nog steeds herkenbaar in de ondergrond vanAlmere Buiten en deA27.

Galerij

[bewerken |brontekst bewerken]
  • Overstroming in 1916 van de Eem op de Grote Koppel in Amersfoort
    Overstroming in 1916 van de Eem op de Grote Koppel in Amersfoort
  • Spoorbrug over de Eem in Amersfoort
    Spoorbrug over de Eem in Amersfoort
  • De Eem onder de Koppelpoort in Amersfoort
    De Eem onder de Koppelpoort in Amersfoort
  • Jachthaven in de Eem bij Eembrugge
    Jachthaven in de Eem bij Eembrugge
  • Eemdijk aan de Eem
    Eemdijk aan de Eem
  • Monding van de Eem
    Monding van de Eem

Voetnoten

  1. Brongers 1998, p. 81f
  2. Kemperink & Elias 2009, p. 35 en 58
  3. Mijnsen-Dutilh 2007, p. 10
  4. Brongers 1998, p. 82

Literatuur

  • (nl)Brongers, J.A. (1998) –Historische Encyclopedie van Amersfoort. Amersfoort: Filatop.ISBN 9080302724. Zie ook deonline-versie
  • (nl)Kemperink, Rob & Burchard Elias (red.) (2009) -'Bruit van d'Eem' : Geschiedenis van Amersfoort. Utrecht : Uitg. Matrijs.ISBN 978 90 5345 335 3. 987 pags.
  • (nl)Mijnssen-Dutilh, Margriet (2007) -Amersfoort lag aan zee : Waterschapskroniek Vallei en Eem deel 1 (777-1616). Utrecht / Leusden : SPOU / Waterschap Vallei en Eem.ISBN 978 90 5479 071 6.
  • (nl)Mijnssen-Dutilh, Margriet (2011) -Een vallei vol water : Waterschapskroniek Vallei en Eem deel 2 (1616-2011). Utrecht / Leusden : SPOU / Waterschap Vallei en Eem.ISBN 978 90 5479 087 7. 467 pgs.
  • (nl)Termorshuizen, Koos en Jos Wassink (2007) -De Eem : verborgen rivier. Barneveld : Regioboek.ISBN 90 8788 003 0. 223 pgs.

Externe link

Mediabestanden
Zie de categorieEem vanWikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Bibliografische informatie
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Eem&oldid=68449851"
Categorieën:
Verborgen categorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp