Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Naar inhoud springen
Wikipediade vrije encyclopedie
Zoeken

Dublin

Coördinaten53° 20′ NB, 6° 16′ WL
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
ZieDublin (doorverwijspagina) voor andere betekenissen van Dublin.
Dublin
Baile Átha Cliath
Plaats inIerlandVlag van Ierland
Dublin (Ierland)
Dublin
Situering
ProvincieLeinster
GraafschapCounty Dublin
Coördinaten53° 21' NB, 6° 16' WL
Algemeen
Oppervlakte114,99 km²
Inwoners
(2016)
554.554
BurgemeesterAlison Gilliland (Lab)
Overig
Postcode(s)D1-24, D6W
Netnummer(s)01, +353 1
MottoObedientia Civium Urbis Felicitas
Websitedublincity.ie
Foto('s)
Dublin Castle
Dublin Castle
Portaal Portaalicoon  Ierland

Dublin (Iers:Baile Átha Cliath) is de hoofdstad vanIerland in de provincieLeinster. De stad ligt vrijwel halverwege aan de oostkust van heteiland, aanDublin Bay, eeninham van deIerse Zee, en wordt van oost naar west doorsneden door de rivier deLiffey. In 2016 telde de stad 554.554 inwoners.

Dublin is gesticht door deVikingen in ±988 en is sindsdien een metropool geworden met meer dan 1 miljoen inwoners in het grootstedelijk gebied. De naam komt van Dubh Linn, watOudiers is voorzwarte poel ofzwart water, een verwijzing naar een nederzetting die volgens sommigen overeenkomt met het huidige Dublin, afkomstig van de Griekse astronoomPtolemeus, rond het jaar 140. Hij had het over een stad die hijEblana noemde.

Hoewel de naam Dublin zelf ook uit het Iers komt heet de stad in hetIers Baile Átha Cliath. Baile betekent stad, Átha is de genitief van Áth, een doorwaadbare plaats, en Cliath is een vlechtwerk van riet waarmee men de rivierbodem bij een doorwaadbare plaats verstevigde. Het eerste deel van de naam wordt vaak weggelaten, zodat de stad ook Áth Cliath heet. In literaire teksten wordt de naam soms fonetisch afgekort, bijvoorbeeld tot B'l'acliath.[1]

Dublin is zowel zetel van een rooms-katholiekaartsbisdom als een aartsbisdom van deChurch of Ireland.

Architectuur

[bewerken |brontekst bewerken]

Parken en straten

[bewerken |brontekst bewerken]

St. Stephen's Green enMerrion Square zijn twee parken in het centrum van Dublin.Phoenix Park is het grootste ingesloten park in een stedelijk gebied van Europa met daarin het paleis van deIerse president en deDublin Zoo. Een bekend plein in de stad is hetSmithfield, met de daaraan grenzendeJameson Tower (van de oudeJameson distilleerderij). DeLiffey is de rivier die Dublin opsplitst in het iets armere noorden en het iets rijkere zuiden.Henry Street enGrafton Street zijn de belangrijkste winkelstraten. De hoofdstraat isO'Connell Street, een straat die genoemd is naar het vroegere parlementslid en burgemeester van DublinDaniel O'Connell. HetTemple Bar-gebied is de gedeeltelijk verkeersvrij gemaakte uitgaansbuurt.

Famine Memorial (Grote Hongersnood 1845-1850) vanRowan Gillespie, Custom House Quay

Beelden

[bewerken |brontekst bewerken]

Op O'Connell Street vindt men de 120 meter hogeMillennium Spire. Deze is opgericht ter ere van het nieuwe millennium en staat op de plek vanNelson's Pillar. Daarnaast is er nog een beeld vanDaniel O'Connell zelf, een beeld van een vakbondsleider Larkin en een beeld van een andere Ierse vrijheidsvechter:Parnell.

Op Suffolk Street, een paar straten vanTrinity College vindt menMolly Malone. Daarnaast zijn er beelden van de schrijversJames Joyce (North Earl Street) enOscar Wilde (Merrion Square). ZangerPhil Lynott (Thin Lizzy) is vereeuwigd met een standbeeld in Harry Street.[2]

Gebouwen

[bewerken |brontekst bewerken]

St Patrick's Cathedral, gesticht in 1191 als eenrooms-katholiekekathedraal, is nu de nationale kathedraal van deChurch of Ireland.Christ Church Cathedral is de oudste van de tweekathedralen van de Church of Ireland in Dublin. Het is de zetel van deaartsbisschop van Dublin. Beide kathedralen werden op last vanElisabeth I omgevormd tot hetprotestantisme.

In O'Connell Street staat het beroemdepostkantoor waar in 1916 tijdens dePaasopstand de republiek werd uitgeroepen. DeBank of Ireland aan College Green was tot 1800 hetparlement van Ierland. Schuin tegenover de Bank of Ireland bevindt zich hetTrinity College Dublin, gebouwd in1592, waar nu hetBook of Kells is ondergebracht. Een ander bekend gebouw isDublin Castle, dat deels uit eenmiddeleeuws kasteel bestaat en deels uit een 18e-eeuws complex.

Bezienswaardigheden buiten het centrum zijn onder andere hetneoclassicistische Casino Marino[3], de Joyce (of Martello)tower,Kilmainham Jail enRoyal Hospital, hetIrish Museum of Modern Art. Ook buitensteden alsBray,Malahide (bekend van het kasteel) enHowth zijn zeer de moeite waard.

Bord Gais Energy Theatre in de Docklands; geopend in 2010

Docklands

[bewerken |brontekst bewerken]

Relatief nieuwe architectonische ontwikkelingen doen zich voor in het gebied 'Docklands'. Het vervallen havengebied wordt opgewaardeerd en voorzien van prestigieuze nieuwbouw voor bedrijven, woningen en recreatiedoeleinden, vergelijkbaar met de manier waarop dat in onder meerLonden,Amsterdam enRotterdam is gedaan.

Zo is er hetConvention Centre Dublin (CCD) gevestigd wat van verre herkenbaar is aan de grotecilinder van glas. Deze is ook bereikbaar via deSamuel Beckett-brug die in de vorm van een harp gebouwd is; het nationale symbool. In het gebied is ook de3Arena (voorheen The O2) te vinden, de grootste concertzaal in Dublin. In 2016 werd in de DocklandsEPIC The Irish Emigration Museum geopend.

Cultuur

[bewerken |brontekst bewerken]
Guinness' oude powerplant (wordt niet meer gebruikt)
Lower Ormond Quay

Dublin staat ook bekend om zijn schrijvers en dichters. De dichter en toneelschrijverWilliam Butler Yeats is geboren inSandymount, Dublin. OokJames Joyce, die Dublin vereeuwigde in zijn beroemdeUlysses enSamuel Beckett waren Dublinners. Andere bekende schrijvers uit Dublin zijnOscar Wilde,Jonathan Swift,Brendan Behan,Sean O'Casey enGeorge Bernard Shaw. De schrijver vanDracula,Bram Stoker, heeft in de Dublinse wijk Clontarf inspiratie opgedaan. De in Dublin geborenRoddy Doyle enAnne Enright wonnen respectievelijk in 1993 en 2007 deBooker Prize. De Dubliner auteurJoseph O'Connor raakte bekend met zijnhistorische romanStella Maris die zich afspeelt ten tijde van de grotehongersnood van 1847. Sinds juli 2010 mag Dublin zichUnesco City of Literature noemen.

Drie afdelingen van hetNational Museum of Ireland en ook deNational Gallery of Ireland zijn in Dublin gevestigd, almede hetIrish Museum of Modern Art. Op het terrein vanDublin Castle herbergt deChester Beatty Library een belangwekkende verzameling manuscripten en oude boeken.EPIC The Irish Emigration Museum belicht de emigratie.

De Ieren zijn trots op hun pubs en beweren dat deze de beste in de hele wereld zijn.Temple Bar is het toeristische centrum van activiteit, met veel pubs en restaurants.

De stad is ook de thuisbasis vanGuinness, het bekende zwartebier van hetStouttype. HetGuinness Storehouse museum in de brouwerij in St. James' Gate is een populaire toeristischetrekpleister.

De bandU2 is afkomstig uit deze stad. In clips van de band zijn vaak beelden en foto's van Dublin terug te vinden.

Jaarlijks wordt in oktober demarathon van Dublin gehouden, een van de grootste marathons van Europa. In diezelfde maand wordt in het Citywest Convention Centre ook deWorld Grand Prix Darts gespeeld, m.u.v. van 2020 t/m 2023. In deze jaren kon het toernooi hier niet worden gespeeld vanwege de coronacrisis en deOorlog in Oekraïne. Het toernooi werd daarom in 2020 gespeeld in deCoventry Building Society Arena inCoventry en van 2021 t/m 2023 in de Morningside Arena inLeicester.

Een verlengde tram vanLuas

Openbaar vervoer

[bewerken |brontekst bewerken]

LUAS

[bewerken |brontekst bewerken]

Luas (Iers voor snelheid) is de benaming voor het nieuwe trambedrijf in de Ierse hoofdstad Dublin. Het trambedrijf bestaat uit twee lijnen (rood en groen) die niet met elkaar in verbinding staan. Voor de exploitatie heeft de Railway Procurement AgencyVeolia Transport gecontracteerd voor een periode van vijf jaar. Degroene lijn is geopend op 30 juni 2004, 10 kilometer lang en telt 13 haltes. Derode lijn is geopend op 2 juli 2011, 15 kilometer lang en telt 23 haltes.

Dublin Area Rapid Transit (DART)

DART

[bewerken |brontekst bewerken]

Dublin Area Rapid Transit (DART) is eenstadsspoorweg van de regio Dublin inIerland, vergelijkbaar metRER enS-Bahn. De dienst loopt tussenGreystones (in het zuiden) enHowth enMalahide (in het noorden). Het spoor loopt voornamelijk langs Dublin Bay. De eigenaar is de nationale spoorwegmaatschappijIarnród Éireann, die de lijn ook gebruikt voor doorgaande treinen en de zogenaamde commuterdiensten. De DART is in 1984 in gebruik genomen.[4]

MetroLink

[bewerken |brontekst bewerken]

Op 2 oktober 2025 werd groen licht gegeven voor MetroLink, een lijn van 18,8 kilometer tussen de luchthaven en het centrum. Die lijn zou tegen 2030 aangelegd moeten zijn.[5][6][7]

Veerdiensten

[bewerken |brontekst bewerken]
Veerboot van Irish Ferries

De maatschappijenStena Line enIrish Ferries onderhouden een veerdienst tussen de havens vanDublin enDún Laoghaire en die vanHolyhead in Wales,Liverpool in Engeland enCherbourg in Frankrijk.

Noord tegen zuid

[bewerken |brontekst bewerken]
Scheidslijn is de rivier de Liffey, hier overspannen door bekendeHa'penny Bridge.

Traditioneel gezien is er een scheiding tussen de noordkant en de zuidkant van de stad, met als scheidingslijn de rivier deLiffey. De Northside wordt gezien als de armere kant, de kant van de werkende klasse terwijl de Southside de kant is voor de rijkere midden- en hogere klassen. De scheiding wordt versterkt door de postcode-indeling: wijken aan de noordkant hebben een oneven getal (bijvoorbeeld Killester is "Dublin 5"), terwijl wijken aan de zuidkant een even getal hebben (Ballsbridge is "Dublin 4"). De North Inner City is onder andere de plek waar de meeste opvangcentra voor daklozen en drugsverslaafden zijn geconcentreerd, en heeft een groter zwerfvuilprobleem.[8][9]

Het onderscheid ontstond eeuwen terug toen de Hertog van Kildare zijn huis bouwde aan de minder gewaardeerde zuidkant, en hij werd prompt gevolgd door de rest van de elite. Ofschoon de zuidkant aan het begin van de21e eeuw nog steeds rijker is, staat het huis van de president van Ierland,Áras an Uachtaráin, aan de noordkant (in hetPhoenix Park), maar heeft het als postcode Dublin 8, dat een nummer is van de zuidkant. Ook het huis van de Aartsbisschop van Dublin ligt aan de noordkant, terwijl een van Dublins rijkste wijken, the Hill of Howth ook in het noorden ligt. Ook heeft de zuidkant een groot aantal wijken die niet rijk zijn, zoals Palmerstown, Crumlin en Ballyfermot.

Zie ook

[bewerken |brontekst bewerken]

Externe link

[bewerken |brontekst bewerken]

Referenties

[bewerken |brontekst bewerken]
  1. https://archive.org/details/besidefirecollec00hydeuoft/page/n63/mode/2up?view=theater
  2. (en)Thin Lizzy's Lynott back in town.Gearchiveerd op 26 mei 2023.
  3. Heritage Ireland:Casino Marino.
  4. Irish Independent:over 25 jaart DART van 14 juli 2009, bezocht 4 december 2010
  5. Irish Times
  6. RTE
  7. The Irish Times
  8. Dublins North Inner City remains Irelands dirtiest place,The Irish Times
  9. Deprivation, crime, and migration fuelling 'community trauma' in Dublin's inner city, study finds,The Irish Examiner
Mediabestanden
Zie de categorieDublin vanWikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Wikivoyage
Wikivoyage heeft een reisgids over dit onderwerp:Dublin.
·Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet) ·Sjabloon bewerken
Vlag van Ierland
Bestuurlijke indeling van Ierland:counties en steden naarregio
Connacht:Stad Galway ·County Galway ·County Leitrim ·County Mayo ·County Roscommon ·County Sligo
Leinster:County Carlow ·Stad Dublin ·County Dun Laoghaire-Rathdown ·County Fingal ·County South Dublin ·County Kildare ·County Kilkenny ·County Laois ·County Longford ·County Louth ·County Meath ·County Offaly ·County Westmeath ·County Wexford ·County Wicklow
Munster:County Clare ·Stad Cork ·County Cork ·County Kerry ·Stad en County Limerick ·County Tipperary ·Stad en County Waterford
Ulster:County Cavan ·County Donegal ·County Monaghan
Ierland ·regio's ·counties en steden ·districten
·Overleg sjabloon ·Sjabloon bewerken
Hoofdsteden inEuropa
Onafhankelijke staten:Amsterdam ·Andorra la Vella ·Athene ·Belgrado ·Berlijn ·Bern ·Boedapest ·Boekarest ·Bratislava ·Brussel ·Chisinau ·Dublin ·Helsinki ·Kiev ·Kopenhagen ·Lissabon ·Ljubljana ·Londen ·Luxemburg ·Madrid ·Minsk ·Monaco-Ville ·Moskou ·Nicosia ·Oslo ·Parijs ·Podgorica ·Praag ·Pristina ·Reykjavik ·Riga ·Rome ·San Marino ·Sarajevo ·Skopje ·Sofia ·Stockholm ·Tallinn ·Tirana ·Vaduz ·Valletta ·Vaticaanstad ·Vilnius ·Warschau ·Wenen ·Zagreb
Afhankelijke gebieden:Douglas ·Gibraltar ·Longyearbyen ·Mariehamn ·Saint Helier ·Saint Peter Port ·Tórshavn

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dublin&oldid=69971380"
Categorieën:
Verborgen categorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp