| De Krijtberg | ||||
|---|---|---|---|---|
 | ||||
| Plaats | Amsterdam | |||
| Denominatie | Rooms-katholiek | |||
| Gewijd aan | Franciscus Xaverius | |||
| Coördinaten | 52° 22′ NB, 4° 53′ OL | |||
| Gebouwd in | 1881-1883 | |||
| Monumentale status | Rijksmonument | |||
| Architectuur | ||||
| Architect(en) | Alfred Tepe | |||
| Stijlperiode | Neogotiek | |||
| Kerkprovincie | ||||
| Bisdom | Haarlem-Amsterdam | |||
| Detailkaart | ||||
  | ||||
| Afbeeldingen | ||||
 | ||||
Het interieur. | ||||
| Officiële website | ||||
| ||||
DeKrijtberg ofSint-Franciscus Xaveriuskerk is eenrooms-katholiekerectoraatskerk in het centrum vanAmsterdam, gewijd aan de heiligeFranciscus Xaverius. Zij wordt bediend door priesters van de Sociëteit van Jezus, beter bekend als dejezuïeten. De kerk staat aan hetSingel en maakt deel uit vanbinnenstadsparochie van de Heilige Nicolaas. Ze staat in de volksmond ook wel bekend alsDe Rijtjeskerk.[bron?]
De Krijtberg is de opvolger van eenschuilkerk die sinds1654 was gevestigd in een huis met de naam Crijtberg en werd bediend door jezuïeten. Met de bouw van de huidige kerk werd in1881 begonnen. Deneogotische kerk werd ontworpen doorarchitectAlfred Tepe. Net als eerder bij deSint-Willibrorduskerk in Utrecht moest Tepe een grote kerk bouwen op een relatief klein oppervlak, dit keer tussen de bestaandegrachtenpanden in. Omdat de beschikbare grond alleen aan de oostkant aan een straat grensde werd de kerk nietgeoriënteerd. Om de ruimte optimaal te benutten werd de breedte van dezijbeuken beperkt en werd de kerk voorzien van galerijen. In plaats van eentransept kreeg de kerk eenpseudotransept ter breedte van de zijbeuken. Voor een optimale lichtinval kwamen de meeste ramen zo hoog mogelijk. De inwendige hoogte van hetgewelf bedraagt 31 meter.[bron?] Omdat de kerk verder aan alle kanten was ingebouwd gaf Tepe de kerk een monumentale voorgevel met twee traptorens. In1883 werd de kerk gewijd. De inrichting werd verzorgd door kunstenaars van hetSt. Bernulphusgilde onder wieFriedrich Wilhelm Mengelberg.
Vanaf de oprichting in1654 tot op heden wordt de Krijtberg bediend door de paters en broeders van deSociëteit van Jezus. In de pastorie van de kerk was ooit het Roothaan-museum gevestigd rond de 19e-eeuwsegeneraal-overste van de jezuïeten,Jan Philip Roothaan. Thans bevindt zich in de Krijtberg een buste waarin het hart van pater Roothaan bewaard wordt. De Krijtberg werkt ook samen met het om de hoek gelegenIgnatiushuis dat eveneens door de jezuïeten gedragen wordt. Rector van de kerk is pater Jan Stuyt S.J.. Hij was dat eerder van 1996 tot 2003.
·
·
