William David Trimble (Belfast,15 oktober1944 -25 juli2022)[4] was een protestants politicus uitNoord-Ierland. Tot aan de parlementsverkiezingen van mei 2005 was hij de leider van deUlster Unionistische partij.
Trimble groeide op inBangor in het graafschapDown. Na de middelbare school ging hij rechten studeren aanQueen's University in Belfast. De eerste jaren na zijn studie werkte hij als docent op de universiteit.
In 1974 raakte hij betrokken bij een felle staking in de publieke sector. Die staking had een politiek karakter, Trimble trad op als juridisch raadsman voor het stakingscomité. Vrij snel daarna werd hij actief in de politiek. In eerste instantie als lid van de toenmaligeVanguard Unionistische partij. Dit was een afscheiding van de officiële Unionisten. In de ogen van Trimble was de officiële Unionistische partij te meegaand richting deNationalisten.
In 1975 werd Trimble voor de Vanguard Unionisten gekozen tot lid van deNoord-Ierse conventie. Hij werd viceleider van die partij, samen met een kopstuk van deUDA, een protestantse militie. De Vanguard Unionisten bleken echter geen blijvende kracht en in 1978 werd Trimble lid van de UUP, ook aangeduid als de officiële Unionisten.
In 1990 werd hij in een tussentijdse verkiezing gekozen voor het Britse parlement voor het kiesdistrictUpper Bann. Toen de partijleiderJames Molyneaux in 1995 gedwongen werd om terug te treden won Trimble de strijd om het leiderschap. Zijn populariteit was toen nog gebaseerd op zijn imago alshardliner. In de zomer van dat jaar liep hij samen metIan Paisley in de voorste rij toen de jaarlijkseOranjemars inPortadown tot ongeregeldheden leidde met katholieke bewoners.
Trimble speelde een belangrijke rol bij de vredesonderhandelingen in 1998. In eerste instantie was hij vrij sceptisch, met name over de rol van de Amerikaanse bemiddelaarGeorge Mitchell. Toen opGoede Vrijdag toch een akkoord werd bereikt, wist Trimble de tegenstand in eigen kring te overwinnen.
Als gevolg van het akkoord verkreeg Noord-Ierland opnieuwzelfbestuur. Na de verkiezingen voor de nieuw opgerichteAssemblee voor Noord-Ierland werd Trimble eerste minister (feitelijk minister-president).
Het wantrouwen aan protestantse zijde jegens met name deIRA enSinn Féin zorgde er echter voor dat het zelfbestuur geen succes werd. Aan protestantse zijde verloor de UUP steeds meer terrein aan de radicalereDUP van Ian Paisley. Bij de verkiezingen voor het Britse parlement in 2005 verloor Trimble zijn zetel aan een vertegenwoordiger van de DUP en legde hij het leiderschap van de partij neer.
Voor zijn rol in het vredesproces kreeg Trimble in 1998 samen met de leider van de katholiekeSDLPJohn Hume deNobelprijs voor de vrede.
Bronnen, noten en/of referenties
1901:Dunant,Passy ·1902:Ducommun,Gobat ·1903:Cremer ·1904:Institut de Droit International ·1905:Von Suttner ·1906:Roosevelt ·1907:Moneta,Renault ·1908:Arnoldson,Bajer ·1909:Beernaert,Balluet d'Estournelles de Constant ·1910:IPB ·1911:Asser,Fried ·1912:Root ·1913:La Fontaine ·1917:ICRC ·1919:Wilson ·1920:Bourgeois ·1921:Branting,Lange ·1922:Nansen ·1925:Chamberlain,Dawes ·1926:Briand,Stresemann ·1927:Buisson,Quidde ·1929:Kellogg ·1930:Söderblom ·1931:Addams,Butler ·1933:Angell ·1934:Henderson ·1935:Von Ossietzky ·1936:Lamas ·1937:Cecil ·1938:Office international Nansen pour les réfugiés ·1944:ICRC ·1945:Hull ·1946:Balch,Mott ·1947:Friends Service Council,American Friends Service Committee ·1949:Orr ·1950:Bunche ·1951:Jouhaux ·1952:Schweitzer ·1953:Marshall ·1954:Hoog Commissariaat voor de Vluchtelingen (UNHCR) ·1957:Pearson ·1958:Pire ·1959:Noel-Baker ·1960:Luthuli ·1961:Hammarskjöld ·1962:Pauling ·1963:ICRC,IFRC ·1964:King ·1965:UNICEF ·1968:Cassin ·1969:Internationale Arbeidsorganisatie ·1970:Borlaug ·1971:Brandt ·1973:Kissinger,Lê Đức Thọ ·1974:MacBride,Satō ·1975:Sacharov ·1976:Williams,Corrigan ·1977:Amnesty International ·1978:Sadat,Begin ·1979:Moeder Teresa ·1980:Esquivel ·1981:Hoog Commissariaat voor de Vluchtelingen (UNHCR) ·1982:Myrdal,Robles ·1983:Wałęsa ·1984:Tutu ·1985:IPPNW ·1986:Wiesel ·1987:Arias ·1988:VN-vredesmacht ·1989:Gyatso ·1990:Gorbatsjov ·1991:Suu Kyi ·1992:Menchú ·1993:Mandela,De Klerk ·1994:Arafat,Peres,Rabin ·1995:Rotblat,Pugwash Conferences on Science and World Affairs ·1996:Ximenes Belo,Ramos-Horta ·1997:ICBL,Williams ·1998:Hume,Trimble ·1999:AzG ·2000:Dae-jung ·2001:VN,Annan ·2002:Carter ·2003:Ebadi ·2004:Maathai ·2005:IAEA,El-Baradei ·2006:Grameen Bank,Yunus ·2007:Gore,IPCC ·2008:Ahtisaari ·2009:Obama ·2010:Liu ·2011:Johnson Sirleaf,Gbowee,Karman ·2012:Europese Unie ·2013:OPCW ·2014:Satyarthi,Yousafzai ·2015:Kwartet voor Nationale Dialoog in Tunesië ·2016:Santos ·2017:ICAN ·2018:Mukwege,Murad Basee ·2019:Ahmed ·2020:Wereldvoedselprogramma ·2021:Ressa,Moeratov ·2022:Bjaljazki,Memorial,Centrum voor Burgerlijke Vrijheden ·2023:Mohammadi ·2024:Nihon Hidankyo2025:María Corina Machado