Movatterモバイル変換

[0]ホーム

Naar inhoud springen

David Baker (biochemicus)

Koppelingen bewerken

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

David Baker

David Baker in 2024

Persoonlijke gegevens

Geboortedatum

6 oktober 1962

Geboorteplaats

Seattle

Land

Verenigde Staten

Academische achtergrond

Opleiding

Harvard-universiteit
Universiteit van Californië, Berkeley

Alma mater

Universiteit van Californië - Berkeley
Universiteit van Californië - San Francisco

Promotor

Randy Schekman

Wetenschappelijk werk

Vakgebied

computationele biologie, molecular engineering, protein design

Nobelprijs voorScheikunde

Jaar

2024

Reden

voor computationeel proteïneontwerp

Gedeeld met

Demis Hassabis
John Jumper

Voorganger(s)

Louis Brus
Moungi Bawendi
Alexei Jekimov

Opvolger(s)

Susumu Kitagawa
Richard Robson
Omar M. Yaghi

Website

Portaal

Scheikunde

David Baker (Seattle,6 oktober 1962) is eenAmerikaans biochemicus en computationeel bioloog die een pionier is op het gebied van methoden om eiwitten te ontwerpen en hun driedimensionale structuren te voorspellen. Hij isHenrietta and Aubrey Davis Endowed Professor in Biochemistry, onderzoeker bij hetHoward Hughes Medical Institute en adjunct-hoogleraar genoomwetenschappen, bio-engineering, chemische technologie, computerwetenschappen en natuurkunde aan deUniversiteit van Washington in Seattle. Hij ontving in 2024 de gedeeldeNobelprijs voor Scheikunde voor zijn werk aan computationeel eiwitontwerp.

Biografie

[bewerken |brontekst bewerken]

Baker werd in 1962 geboren in een Joods gezin in Seattle, als zoon van de natuurkundige Marshall Baker en geofysicus Marcia Bourgin. Hij studeerde af aan de Garfield High School in Seattle. In 1984 behaalde hij een bachelordiploma aan deHarvard-universiteit met een hoofdvak in biologie.

Vervolgens was hij werkzaam in het laboratorium vanRandy Schekman (Nobelprijs 2013), waar hij vooral werkte aan transport van eiwitten in gist. Onder Schekman promoveerde hij in 1989 in de biochemie aan deUniversiteit van Californië - Berkeley. Vier jaar later, in 1993, voltooide hij zijn postdoc-opleiding in de biofysica bijDavid Agard aan de Universiteit van Californië inSan Francisco.

Baker trad in 1993 toe tot de vakgroep biochemie van deUniversiteit van Washington School of Medicine en werd in 2000 onderzoeker hij de Howard Hughes Medical Institute (HHMI). In 2009 werd hij verkozen tot lid van deAmerican Academy of Arts and Sciences (AAAS).

Zijn echtgenote Hannele Ruohola-Baker is eveneens hoogleraar biochemie aan de Universiteit van Washington.

Werk

[bewerken |brontekst bewerken]

Baker heeft zijn wetenschappelijk loopbaan besteed aan het ontwerpen van nieuwe eiwitten met gewenste structuren. Eiwitten bestaan uit allerlei combinaties van aminozuren. De aminozuren zitten aan elkaar in lange slierten. Die draaien en vouwen zich op tot een unieke driedimensionale structuur die de functie van het eiwit bepaalt.

Om hetab initio voorspellen van de structuur en functies van eiwitten te verbeteren maakte hij eind jaren negentig een software-algoritme met de naamRosetta.^[1] Met hulp van Rosetta slaagden Brian Kuhlman en Gautam Dantas in Bakers laboratorium in 2003 er in om een geheel nieuw eiwit (Top7) te ontwerpen uit aminozuren dat vervolgens in een laboratorium ook daadwerkelijk gemaakt kon worden.^[2] Sindsdien heeft zijn onderzoeksgroep het ene na de andere eiwit geproduceerd die werken als geneesmiddelen, vaccins, nanomaterialen, etc.

In april 2019 gaf Baker in het Canadese Vancouver eenTED-lezing met de titel: "Vijf uitdagingen die we kunnen oplossen door nieuwe eiwitten te ontwerpen".^[3]

Baker is mede-oprichter van diverse biotechnologische bedrijven waaronderProspect Genomics, dat in 2001 werd overgenomen door een dochteronderneming van Eli Lilly,Isosavax, dat in 2023 doorAstraZeneca werd overgenomen,Sana Biotechnology,Lyell Immunotherapeutics enXiara Therapeutics.

Erkenning

[bewerken |brontekst bewerken]

Voor zijn werk aan eiwitvouwing heeft Baker talloze prijzen in ontvangst mogen nemen, waaronder deISCB Overton Prize (2002), deSackler International Prize in Biophysics (2008), deWiley Prize (2022) en deBBVA Foundation Frontiers of Knowledge Award in de categorie "Biologie en biogeneeskunde" (2022). Voor zijn werk op het gebied van proteïne-ontwerp ontving Baker deNewcomb Cleveland Prize (2004), deFeynman Prize in Nanotechnology (2004) en deBreakthrough Prize in Life Sciences (2021).

In 2024 kreeg Baker de helft van deNobelprijs voor Scheikunde voor zijn werk op het gebied van eiwitontwerp; de andere helft ging naarJohn Jumper enDemis Hassabis voor de ontwikkeling van AlphaFold, een programma voor de voorspelling van de eiwitstructuur.

Bronnen, noten en/of referenties

Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikelDavid Baker (biochemist) op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentieCreative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie debewerkingsgeschiedenis aldaar.

↑Ilse Boeren Nobelprijs Scheikunde voor drie onderzoekers die eiwitstructuren ontsleutelden. EOS Wetenschap (9 oktober 2024)
↑Kuhlman, B; Dantas, G; Ireton, GC; Varani, G; Stoddard, BL; Baker; D (2003). Design of a novel globular protein fold with atomic-level accurary.Science 302 (5649): 1364-1368.PMID 14631033.DOI:10.1126/science.1089427.
↑(en)5 challenges we could solve by designing new proteins (17 juni 2019).

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=David_Baker_(biochemicus)&oldid=70077870"

Categorieën:

[8]ページ先頭