Cyberpunkverhalen spelen zich vaak af in eendystopie in de nabije toekomst. De wereld wordt geteisterd door op hol geslagenkunstmatige intelligentie,robots encyborgs. De staat is vervallen inanarchie waarbij de (economische) macht is overgenomen door grote bedrijfsconglomeraten. Het milieu is vaak zwaar vervuild en er wordt volop drugs gebruikt. De vraag die op de achtergrond speelt is de angst voor de doorontwikkeling in de techniek. Als mensen bionische ledematen krijgen, computers steeds slimmer en robots steeds effectiever worden, waar houdt het dan op? Of is er straks geen plek meer voor (gewone) mensen?[1] Als elementen vanfilm noir vermengd worden met die van de cyberpunk dan wordt dat met de termtech noir aangeduid.
De hoofdpersoon is vaak iemand die laag in de sociale orde staat en die weinig keuzes heeft om zijn/haar situatie te verbeteren. Met een vaaknihilistische enhard-boiled houding gaat deze de ongelijke strijd aan. De strijd vindt niet alleen plaats in directe gevechten maar ook door tehacken. Ook in de verhalen uit de jaren 80 is er al sprake van een soortinternet waar iedereen mee communiceert en dat een eigen wereld op zich vormt.
De neonreclames en de hoogbouw inShibuya,Tokio vormden een inspiratie voor cyperpunkfilms. Een cyperpunksamenleving wordt immers geregeerd door het bedrijfsleven en zij bepalen dat er overal enorme reclames te zien zijn.
Cyberpunk is ontstaan uit een tegenbeweging onder sciencefictionschrijvers in dejaren zestig enzeventig van de 20e eeuw, die in tegenstelling tot eerdere sciencefictionschrijvers geen rooskleurig toekomstbeeld beschreven, maar juist over de nadelen en gevaren van techniek en bepaalde maatschappelijke ontwikkelingen schreven. Dit had onder meer te maken met het verdwenen optimisme uit de jaren zestig, bewustzijn van milieuvervuiling en groeiend wantrouwen in de politiek.[1]
Cyberpunk wordt tegenwoordig ook wel gebruikt als benaming voor een muziekgenre, waarin zowel qua geluid en teksten als in de visuele aspecten elementen uit de literatuur- en filmvarianten terug te zien zijn. Voorbeelden van bands die (al dan niet door zichzelf) aangeduid worden zijnAngelspit,Atari Teenage Riot,Sigue Sigue Sputnik enPunish Yourself[2] enFrontline Assembly. Ook het album (en de song)Zooropa uit 1993 van de Ierse bandU2, waarbij de band zelfs samenwerkte met Gibson, wordt wel onder cyberpunk geclassificeerd.