De band ontstond aan het einde van de jaren zestig en stond bekend om de complexe zangharmonieën van de leden, hun tumultueuze onderlinge verstandhoudingen en hun politiek activisme. Voor velen golden zij als de verpersoonlijking van dehippiecultuur. Bekende nummers zijnTeach your children,Ohio enOur house.
Hun eerste succes behaalden ze in 1969 met het albumCrosby, Stills & Nash, gevolgd door een tournee. Later dat jaar kregen ze als CSNY hun vuurdoop op het festival inWoodstock en brachten ze als viertal het albumDéjà vu uit. In 1970 viel de groep uiteen na drank- en drugsproblemen en gingen de leden alle vier hun eigen weg.
Deze scheiding duurde vier jaar; toen begonnen ze aan een succesvolle tournee door de VS en Engeland. Na die tour eisten onderlinge problemen opnieuw hun tol en gingen de musici verder als duo's of solo, waarna ze later weer als trio of kwartet bijeenkwamen. Dit proces herhaalde zich een aantal malen, met een laatste gezamenlijk optreden van CSNY in 2013 en van CSN in 2015. In 2016 deelde Nash in interviews mee dat het doek voor de groep definitief gevallen was.
Voordat de bandleden van CSN elkaar ontmoetten en de groep werd opgericht, speelden zij elk in een andere prominente band.[5] Zo was David Crosbygitarist bijThe Byrds; was Stephen Stills gitarist,toetsenist,zanger ensongwriter bijBuffalo Springfield (waarvan ook Neil Young deel uitmaakte); en speelde Graham Nash bijThe Hollies als gitarist, zanger en songwriter.[6][7]
Young had binnen Buffalo Springfield voortdurend ruzie met Stills. In mei 1967 verliet hij de band, maar na vier maanden keerde hij terug. Tijdens zijn afwezigheid speelde Buffalo Springfield onder meer op hetMonterey Pop Festival en werd hij al eens vervangen door Crosby.[8]
Als gevolg van frictie binnen The Byrds werd Crosby eind 1967 uit deze band gezet.[9] Korte tijd later hield Buffalo Springfield op te bestaan, nadat de groep het albumLast time around had uitgebracht. Hierdoor kwam Stills zonder werk te zitten. Sindsdien kwamen beide musici vaak bijeen om samen muziek te maken en drugs te gebruiken.[6] In de studio vanWally Heider namen ze voor het eerst samen een aantal liedjes op, waaronderLong time gone enGuinnevere.[10] Het resultaat van een van diejamsessies, op Crosby'sschoener inFlorida, was hetnummerWooden ships, dat werd gecomponeerd in samenwerking met de in 2016 overledenPaul Kantner vanJefferson Airplane.[11][12][13]
Crosby leerde Nash in 1966 in Los Angeles kennen.Cass Elliot vanThe Mamas and the Papas stelde Nash aan hem voor, zonder te vertellen wie Nash was. Ze wilde dat Crosbyde man Nash zou leren kennen en nietde Hollie Nash. De onderlinge chemie was er vanaf het eerste moment. Toen Crosby de dag erna van Elliot hoorde dat hij Graham Nash van The Hollies had ontmoet, reageerde hij verrukt:"Ahhhh! Nog een meesterlijk harmoniezanger."[uitspraak 1][14] Ze ontmoetten elkaar op initiatief van Nash weer toen The Hollies in 1968 naarCalifornië kwamen.[15] Toen ze beiden in juli 1968 op een feest waren waar ook Stills aanwezig was,[noot 2] lieten Stills en Crosby een nieuw nummer horen,You don't have to cry. Op verzoek van Nash speelden de twee het nummer nogmaals, waarbij Nash hen bijviel met zijn karakteristieke derde stem.[7][17][18] Ze waren erg onder de indruk van hun eigen drieklank en ontdekten dat ze samen een unieke vocale chemie hadden.[6][7][17][19]
Omdat Nash een andere creatieve richting op wilde dan The Hollies, besloot hij de band te verlaten en met Crosby en Stills in zee te gaan. Toen deze twee bij Nash in Londen waren, nodigden zeGeorge Harrison uit om te komen luisteren naar hun muziek. Ze waren nog op zoek naar een platenlabel en The Beatles hadden net hun eigen labelApple Records opgericht. Harrison wees het trio echter af.[20] Ze kregen wel een contract vanAhmet Ertegün, de oprichter vanAtlantic Records. Ertegün was een fan van Buffalo Springfield en erg teleurgesteld door het uiteenvallen van die band.[21]
Ze kozen ervoor om zichzelf niet onzichtbaar te maken onder een bandnaam. Ze gebruikten hunachternamen om er zeker van te zijn dat de band niet verder zou kunnen zonder een van de drie, in tegenstelling tot hoe het hen was vergaan bij The Byrds en The Hollies. Crosby, Stills en Nash kozenElliot Roberts enDavid Geffen als hun managers om hun bestaansrecht in de muziekindustrie een zo groot mogelijke kans te geven.[22] Roberts hield de band gefocust en de ego's bij elkaar en Geffen was volgens Crosby de 'haai' die ze nodig hadden voor hun zakendeals.[uitspraak 2][24][25]
Stills had vanwege zijn werk met Buffalo Springfield al een contract met Atlantic Records. Crosby werd binnen The Byrds gezien als onbelangrijk en onmogelijk om mee samen te werken, waardoor hij zonder moeite van zijn contract met Columbia af kon. Nash daarentegen had met The Hollies nog altijd een contract metEpic Records. Ertegün maakte een deal metClive Davis om Nash te ruilen voorRichie Furay met zijn nieuwe bandPoco. Furay – ook werkloos geworden door het uiteenvallen van Buffalo Springfield – tekende in ruil bij Columbia.[26]
In detournee die volgde wilden Crosby en Nash optreden zoalsSimon & Garfunkel, met harmoniezang die alleen begeleid zou worden door akoestische gitaren. Stills was het daar niet mee eens en wilde optreden met een rockband.[30] Het trio besloot om de concerten te verdelen in een gedeelte met akoestische muziek en een gedeelte met elektronische muziek.[31] In hun debuutalbum had Stills het leeuwendeel van de instrumentale partijen op zich genomen, behalve de drumpartijen – die doorDallas Taylor werden ingespeeld.[32] Om tijdens de tournee de muziek van hun debuutalbum live te kunnen spelen hadden ze meer muzikanten nodig. Crosby en Nash lieten het aan Stills over om die te vinden.[33] Voor de toetsen benaderde StillsSteve Winwood, maar die bleek al afspraken gemaakt te hebben met de nieuwe supergroepBlind Faith.[34]
Atlantics-eigenaar Ahmet Ertegün stelde hierop voor om voormaligBuffalo Springfield-lidNeil Young te benaderen, die zich eveneens onder de hoede van Elliot Roberts bevond.[35] Stills en Nash reageerden terughoudend; Stills vanwege zijn ervaringen met Young bij Buffalo Springfield en Nash omdat hij Young niet kende. Stills vroeg toenJohn Sebastian vanThe Lovin' Spoonful, maar deze weigerde.[5][36] Na toch een aantal keer samengekomen te zijn met Young besloot het trio om met hem verder te gaan, waarna Young het kwartet als volwaardig partner completeerde.[37] Het contract dat Young tekende gaf hem de vrijheid om parallel aan CSNY ook de werkzaamheden met zijn nieuwe begeleidingsbandCrazy Horse te blijven uitvoeren. BassistBruce Palmer was de eerste keuze voor de ritmesectie, omdat die met Young en Stills bij Buffalo Springfield had gespeeld.[6] Hij viel echter snel weer af en voor hem in de plaats werd op aanraden vanRick James de negentienjarigeMotown-bassistGreg Reeves aangenomen.[6][38]
Met Young aan boord stak de nieuwe supergroep van wal met een tournee die duurde van het einde van de zomer van 1969 tot januari van het jaar erop. Hun eerste gezamenlijke optreden was op 16 augustus 1969 in het Auditorium Theater inChicago, metJoni Mitchell als openingsact.[5][6][7] Ze vertelden dat ze de volgende dag naar het plaatsjeWoodstock zouden gaan, zonder te weten waar dat precies lag. HetWoodstockfestival bleek hun vuurdoop te zijn.[5][6][37] Het publiek daar bestond behalve uit honderdduizenden bezoekers ook uit een aantal mensen uit de muziekindustrie. Voor de nerveuze bandleden was dit enigszins intimiderend, of zoals Stills tegen het publiek zei:"Dit is pas de tweede keer dat we voor een publiek optreden. We schijten zeven kleuren".[uitspraak 3][39] Het optreden op het festival, de verfilming ervan en Mitchells pennenvruchtWoodstock die zijcoverden leverden de groep grote bekendheid op.[39]
De samenwerking tussenCrosby,Stills,Nash enYoung bleek later even succesvol als broos. De contrasterende karakters van de muzikanten botsten regelmatig,[12] waardoor de groep zich gedurende de actieve jaren verschillende malen opsplitste, om daarna in diverse samenstellingen weer bijeen te komen.[5][7][39]
CSNY verscheen dat jaar op verschillende andere bekende festivals. Twee optredens op hetBig Sur Folk Festival op 13 en 14 september 1969 werden later uitgegeven in de filmCelebration at Big Sur.[40] Het viertal speelde ook op hetAltamont Free Concert, dat door geweld werd overschaduwd.[noot 3] Op verzoek van de bandleden werden opnamen van hun optreden weggelaten uit de documentaireGimme shelter (1970).
In de laatste week van september 1969 verongelukte Christine Hinton, de vriendin van Crosby, die hierdoor erg ontdaan was. Hij was, net als de drie anderen, een regelmatig gebruiker vancocaïne,[41] maar zocht nu heimelijk zijn toevlucht totheroine.[42][43] Er waren bovendien problemen op relationeel vlak: Stills had kort tevoren metJudy Collins gebroken en ook Nash' relatie met Joni Mitchell liep stuk.
Vanaf oktober 1969 begonnen de opnames voor het tweede album en het eerste met Young, genaamdDéjà vu dat in maart 1970 in de winkels lag. De liedjes op dit album zijn door eerdergenoemde omstandigheden een stuk donkerder dan die op het eerste album.[44] Young leverde aan deze plaat een beperkte bijdrage; op vier nummers was hij niet te horen.[noot 4][45] Van het album verschenen drie hitsingles.[7]
Déjà vu was het eerste album dat verscheen in Atlantic Records' SD-7200 "superstar"-lijn, die speciaal in het leven geroepen was voor de topartiesten van het platenlabel. De volgende albums van CSN(&Y) werden ook onder dit sublabel uitgebracht, evenals albums van bijvoorbeeldYes,Led Zeppelin enAretha Franklin.[46]
Na enige tijd begon Stills zich te ergeren aan Greg Reeves. De bassist gedroeg zich vreemd; hij gaf zich bijvoorbeeld ineens uit voor medicijnman. Bovendien liet Reeves zich op zijn bas volledig gaan, speelde nooit tweemaal hetzelfde en wilde dat de groep ook zijn liedjes vertolkte. Ondanks het feit dat Young het wel met Reeves kon vinden, ontsloeg Stills de bassist in april 1970 en verving hem door Calvin "Fuzzy" Samuels.[47]
In die tijd vond hetKent State-bloedbad plaats. Berichten over het incident inspireerden Young om samen met Crosby, Stills en Nash in anderhalf uur deprotestsongOhio op te nemen[48] en twee weken later pijlsnel uit te geven.[5][25][49] Hoewel radiozenders vanwege de pacifistische ondertoon weinig zagen in het nummer,[45] was een volgende top 20-hit het resultaat.[50] De broze samenwerking bleef echter een probleem,[37] en na de zomertournee van 1970 was het excessieve drank- en drugsgebruik van Stills aanleiding tot het uiteenvallen van de groep.[25] Concertopnames van die tournee werden in 1971 uitgegeven in hetdubbelalbum4 way street. Het duurde tot 1974 voordat de bandleden weer als kwartet bijeenkwamen.
Stills gaf in 1971 een tweede album uit,Stephen Stills 2, dat ook in de top 10 eindigde. Crosby en Nash startten een akoestische tournee waarin ze de muziek vertolkten met alleen hun eigen gitaren, zang en piano, zoals te zien is in de documentaireAnother stoney evening.
In 1972 gafDavid Geffen in een interview aan dat het onwaarschijnlijk was dat CSNY weer samen zou komen om een album te maken. De spanningen waren hoog opgelopen omdat Stills dacht dat het zíjn band was, terwijl de anderen vonden dat ze alle vier gelijkwaardig waren.[51]
Young bracht in 1972 zijn veelgeroemde albumHarvest uit en hij had een hit metHeart of gold. In datzelfde jaar voegde Stills zich bij ex-ByrdChris Hillman om de bandManassas te vormen. Met hun gelijknamigeeerste album kwam hij voor de zesde maal in de top 10. Young en Nash gaven YoungsWar song uit om de presidentscampagne vanGeorge McGovern te steunen. Verder brachtenCrosby & Nash als duo een album uit met de eigen nummers die ze op hun tournee gespeeld hadden,Graham Nash David Crosby genaamd. Dit album kwam op plaats vier terecht.[52]
In 1973 nam Young twee sombere albums op, waarvan het eerste,Times fade away, volgde op de wintertournee na de dood van Crazy Horse-bandgenootDanny Whitten. Het tweede album,Tonight's the night, was zo somber dat zijnplatenmaatschappij het niet eerder dan in 1975 durfde uit te geven. Crosby initieerde met The Byrds het reünie-albumHistory of The Byrds, Stills gaf met Manassas hun tweede albumDown the road uit en Nash kwam met zijn tweede soloalbum,Wild tales; de verkopen van deze drie platen bleven achter bij de verwachtingen. In juni en juli van dat jaar kwam het viertal bijeen in deranch van Young inCalifornië en in eenopnamestudio opHawaii. Het doel van deze sessies was om een nieuw album te maken, met alswerktitelHuman highway. Alle groepsleden droegen composities aan, Young onder meer de beoogde titelsong.[53] De onenigheden die de band in 1970 de das om hadden gedaan, staken wederom de kop op en dreven hen opnieuw uiteen.
Stills (links), Crosby en Nash tijdens de "Doom Tour" in 1974
Manager Roberts enimpresarioBill Graham brachten bij de groep het inzicht terug dat de muziek van CSNY commerciële potentie had.[54] Het kwartet likte zijn wonden,[55] en begon in de zomer van 1974 aan een nieuwe tournee, met als begeleidersTim Drummond opbasgitaar,Russ Kunkel opdrums enJoe Lala oppercussie.[54] Die tournee was uniek in Noord-Amerika; het was de eerste tournee die geheel gegeven werd in openluchtstadions.[37] Het idee daarvoor kwam van Graham, die eerder de grote tournee voorBob Dylan in overdektearena's had georganiseerd.[54] Ook de orkestratie van deze tour, die een hoog muzikaal niveau had, kwam van Graham.[45][56] Tijdens de optredens, die drieënhalf uur duurden, speelde CSNY oude favorieten aangevuld met nieuwe nummers, die soms ter plekke in première gingen.[54][55][57]
Toen een poging om in november 1974 Human Highway alsnog af te maken en op de markt te brengen mislukte,[53] gaf Atlantic Records de compilatieSo far uit om de tournee te promoten.[54] Nash vond het absurd om materiaal van twee albums opnieuw uit te brengen zonder de hitMarrakesh Express.[58] Het album kwam in november 1974 niettemin hoog in de albumtop te staan.[7][12]
Hoewel de bandleden de pers wilden laten geloven dat hun karakteristieke meningsverschillen tot het verleden behoorden, begonnen nieuwe excessen hun tol te eisen. Ze gebruikten alle vier tijdens hun optredens in 1974 grote hoeveelhedencocaïne.[59] Joni Mitchell vertelde later dat het gebruik zo escaleerde dat er zelfs mensen met neusbloedingen op het podium rondliepen.[51] De spanningen tussen de leden van "Noord-Amerika's grootste disfunctionelesupergroep"[uitspraak 4][60] liepen hoog op. Veel van hun ruzies warendrugsgerelateerd,[16][25] hoewel ook hetegocentrisme van de vier een rol speelde. Zo wilde elk bandlid een gelijk deel van de concerttijd voor zijn eigen werk.[54] Hierdoor staken ze enerzijds elkaar de loef af, maar haalden anderzijds het beste uit elkaar naar boven.[56] Er waren ook technische problemen. De apparatuur die gebruikt werd was niet geschikt voor hun unieke, intieme harmonieën. Bij rustige nummers ging het goed, maar als Stills en Young met meer dan 100dB hun vermaarde gitaarduels uitvochten konden Crosby en Nash zichzelf op hunmonitor niet horen en zongen vaakvals.[54]
De tour was commercieel zeer succesvol en Crosby, Stills en Nash lieten zich uitgebreid fêteren. Dit tot grote ergernis van Young, die zich toch al opwond over het gebrek aan creatieve ontwikkeling bij de anderen. Young zelf was muzikaal zeer productief tijdens de tournee,[61] en besloot uit onvrede het gezelschap van zijn collega's zoveel mogelijk te mijden. Hij trok zich voortdurend met zijn vrouw en zoon terug in zijn tourwagen en vertelde later aanbiograaf Jimmy McDonough:"De tournee was erg teleurstellend voor mij. Ik vond dat CSN het echt verknald had. De laatste keer dat ik met ze speelde, was twee of drie jaar eerder. Ze hadden [ondertussen] geen album gemaakt en ze hadden geen nieuwe liedjes. Hoe konden ze zomaar ophouden?".[uitspraak 5][54][55][62]
Crosby werd sinds de dood van zijn vriendin Christine Hinton in 1969 geflankeerd door twee meisjes, met wie hij zich aanhoudend terugtrok in zijn niet afgesloten hotelkamer. Dit leidde tot ergernissen bij de anderen, die bij binnenkomst moesten toezien hoe zijn vriendinnen hem bevredigden terwijl hij blowde, dronk en zakelijke telefoongesprekken voerde.[25][63]
Vanwege de grote zalen die bespeeld moesten worden en de bijkomende excessen werd deze tournee later bekend als deDoom Tour, een naam die bedacht werd door Crosby.[54][55] Achteraf memoreert Crosby:"Ik kwam erachter datcocaïne een verschrikkelijk effect had op alles en niet hetzelfde was als andere drugs. Als we gewoonwiet hadden gerookt waren we nu misschien nog wel die oude vertrouwde band geweest".[uitspraak 6][54]
Na afloop bleek dat de show een grote kaskraker was, met een opbrengst van ruim elf miljoen dollar. Hiervan ontvingen de vier bandleden elk echter 'slechts' een half miljoen,[54][55][64] waarop de groep brak met Graham en Geffen.
In januari 1975 werd voor de laatste maal geprobeerd Human Highway af te maken, wat mislukte toen Young er genoeg van had en opstapte nadat Nash en Stills ruzie over een enkele noot hadden gekregen.[53] Nummers van CSN die tijdens de tournee van 1974 voor het eerst gespeeld werden kwamen later uit opstudioalbums van Crosby/Nash en Stills/Young. De nummers die Young schreef verschenen voor het eerst opOn the beach, het album dat tijdens de tournee uitkwam.
Na de Doom Tour was er het plan om te komen met een nieuw CSNY-album, met bijbehorende tournee.[56] Young brak zijn belofte om bij de opnames aanwezig te zijn, waardoor het project sneuvelde. Nash was daarover zo verbolgen dat hij tegen Dave Zimmer zei:"Neil gebruikte ons als springplank, maar toen het hem niet beviel, schudde hij ons af als een oude slangenhuid".[uitspraak 7][51] Korte tijd later braken Crosby en Nash met Stills, nadat die bij een ruzie over een aantal nummers de mastertape vanWind on the water met eenscheermesje doormidden had gesneden.[51] Hiermee kwam er een voorlopig einde aan CSNY en gingenCrosby & Nash als duo verder, evenals later Stills en Young.
David Crosby in 1976, backstage in het Frost Amphitheater
Graham Nash in 1976 backstage in het Frost Amphitheater
Crosby & Nash tekenden een contract metABC Records. Ze begonnen opnieuw te touren[45] en deden kleinere sportarena's, buitenfestivals en theaters aan.[65] Het duo produceerde twee studioplaten, getiteldWind on the water in 1975 enWhistling down the wire in 1976. Verder werd de liveregistratieCrosby-Nash live van de tournee in 1977 uitgegeven. Crosby en Nash lieten zich begeleiden door bassist Tim Drummond enThe Section, een band die ook meespeelde op hun eerste elpee. Deze band begeleidde in dejaren zeventig een groot aantal artiesten uitLos Angeles, onder wieCarole King,James Taylor enJackson Browne. Crosby en Nash verleenden in die periode ook hun vocale diensten aan hits van anderen, zoals aan TaylorsMexico and Joni MitchellsFree man in Paris.
Nash had indertijd in hetWembley Stadium filmopnames gemaakt van negen CSNY-shows. In 1976 werd een derde poging ondernomen om een CSNY-album uit te brengen. De opnames moesten onderbroken worden omdat Crosby en NashWhistling down the wire af wilden maken. Stills en Young waren hierover zo verbolgen dat ze de vocale bijdragen van de andere twee van demastertape lieten verwijderen.[51][66] Nash besloot daarop om de opnames van de tournee van 1974 niet naar buiten te brengen.
Na de tour van 1974 vielen Stills en Young eerst terug op hun eigen carrières. In 1976 kwamen ze weer bijeen voor een eenmalig album en een tournee metThe Stills-Young Band.[45] Toen ze eenmaal op tournee waren, liepen de spanningen tussen hen weer op. Een meningsverschil over de begeleiding – Stills wilde professionele studiomuzikanten en Young koos voor de bandCrazy Horse – leidde tot een nieuwe breuk. Op 20 juli 1976, na de show inColumbia, ging de tourbus van Young een andere richting op dan die van Stills. InAtlanta, hun volgende stop, kreeg Stills een laconiektelegram:"Beste Stephen, grappig hoe dingen die spontaan ontstaan ook zo eindigen. Eet een perzik, Neil".[uitspraak 8][51][67][68][69] Youngs management beweerde dat hij op doktersadvies rust moest houden om van eenkeelontsteking te kunnen herstellen. Stills zag zich contractueel verplicht om de tournee in zijn eentje af te maken, terwijl Young van de gelegenheid gebruik maakte om een tournee voor Crazy Horse voor te bereiden. Later in 1976 benaderde Stills het duo Crosby & Nash tijdens een van hun optredens in Los Angeles, wat de deur openzette voor een terugkeer als trio.
Nog dat jaar begonnen Crosby Stills & Nash in deCriteria Studios inMiami met opnames voor het albumCSN.[45] Ze speelden daarop de typischesoftrock uit die periode, met onder andere de hitsingleJust a song before I go van Nash.[7] Crosby, Stills & Nash gingen met dit album verder vanaf het punt waar ze gekomen waren vóór de komst van Young.[51] Het album bereikte in juli 1977 de nummer 2-positie bijBillboard en bleef daar in augustus op staan, achter een van de bestverkopende albums aller tijden:Fleetwood MacsRumours (dat overigens ook in de Criteria Studios opgenomen was).[70] Rond dezelfde tijd ontwierpPhil Hartman het bekende CSN-logo.[71]
Na de tournees die ze in 1977 en 1978 gaven, werd het werk voor de groep bemoeilijkt door Crosby's toenemendecocaïneverslaving. Het albumEarth & sky, dat Nash in 1980 uitgaf, had eigenlijk een Crosby/Nash-album moeten worden, maar Crosby was niet in staat om er aan bij te dragen.[72] Ook bij de opnamen vanDaylight again in 1980 en 1981 moest Crosby vanwege zijn drugsgebruik verstek laten gaan. Nash en Stills namen het album als duo op, onder anderen ondersteund doormuzikant,producent enmanagerGerry Tolman. Atlantic Records wilde echter per se een CSN-album en weigerde de plaat uit te brengen zolang Crosby niet hersteld was.[73] De bijdrage van Crosby behelsde uiteindelijk het nummerDelta en enkele harmonische zangpartijen op andere nummers. Het album kende twee hits,Wasted on the way (Nash) enSouthern cross (Stills).[7]Daylight again bereikte in 1982 een nummer 8-notering.[74]
Crosby, Nash en Stills tijdens een openluchtfestival in hetGeorg-Melches-Stadion, 1983
Het trio bleef touren ondanks de problemen van Crosby, totdat deze in mei 1982 in eenTexaanse gevangenis belandde vanwegedrugs- enwapenbezit. Ook muzikaal gezien ging het niet goed; de in 1983 uitgegeven plaatAllies[noot 5] bleef laag in de lijsten steken en kreeg twee sterren in de beoordeling vanAllMusic.[75] In de jaren erna werd Crosby verschillende keren opgepakt en in december 1985 meldde hij zichzelf bij de politie.[76] Vervolgens zat hij een gevangenisstraf uit van negen maanden.[5]
In 1988 kwam Young terug bij het trio, als inlossing van zijn belofte aan Crosby als die weerclean zou zijn. Ze gingen de studio in en maakten opnames voor hun albumAmerican dream.[7] Stills en Crosby functioneerden nauwelijks tijdens de opnamesessies:[51][77] Stills kampte met eencocaïneverslaving,[51] en Crosby, die clean was, werd geplaagd door verschillende gezondheidsproblemen, met in 1994 eenlevertransplantatie tot gevolg.[5] Het album wist weliswaar plaats 16 in deBillboard-lijst te bereiken, maar ontving magere kritieken. Hierdoor voelde Young weinig voor een CSNY-tournee om het album te promoten.[39] De band maakte wel een videoclip voor de single die uitgebracht werd van de titelsongAmerican dream, die door Young was geschreven. In de clip speelde elk lid een karakter dat losjes gebaseerd was op bepaalde aspecten uit hun persoonlijke leven. CSNY kwam op 3 november 1991 opnieuw bijeen, nu voor een optreden tijdens het concert ter nagedachtenis aan Bill Graham,Laughter, Love and Music genaamd.
Als trio nam CSN in dejaren negentig nog twee studioalbums op,Live it up enAfter the storm, die in vergelijking met hun eerdere platen weinig verkocht werden.[12] In 1991 kwam er nog een boxset van vier cd's uit met bekende nummers van de band als geheel, aangevuld met onverwacht betere opnames van hun verschillende soloprojecten.[7] Zich beroepend op afspraken haalde manager Elliot Roberts (die inmiddels niet meer voor CSN, maar wel nog voor Young werkte) het gros van Youngs materiaal van de plaat; er verschenen slechts zeven CSNY-nummers op het verzamelalbum. Later lekte de CSNY-versie uit vanHuman highway, een album dat in 1970 door onderlinge onenigheid niet werd voltooid en nu op het internet belandde.[78] In 1994 werkte CSN samen met de muzikantenSuzy Bogguss,Alison Krauss enKathy Mattea door het nummerTeach your children op te nemen voor het albumRed Hot + country. Dit was eenAids-benefietalbum ter ondersteuning van het werk van deRed Hot Organization. Het volgende CSN-album, getiteldAfter the storm, haalde in 1994 maar net de albumtop 100.
In 1997 werd CSN als band opgenomen in deRock and Roll Hall of Fame. In die tijd ontbeerde de band een platencontract, waardoor de leden nieuwe opnames uit eigen zak moesten betalen. In 1999 nodigde Stills Young uit om een paar nummers mee te spelen op een nieuwe plaat.[7] Young, aangenaam verrast door dit initiatief, droeg meer nummers bij, waardoor uiteindelijk het CSNY-albumLooking forward ontstond. Het album werd uitgegeven doorReprise Records, waar Young onder contract stond, en werd beter ontvangen dan de drie vorige. Dit was aanleiding tot het organiseren van de CSNY2K-tournee (2000) en de CSNY Tour of America (2002), die beide financieel succesvol waren.[7]
In 2005 gingen Crosby, Stills en Nash wederom op wereldtournee, ditmaal zonder Young. Net als in het verleden beperkten de muzikanten zich niet tot gezamenlijke activiteiten in CSN, maar richtten zich daarnaast op hun solocarrières, die ze ook promootten gedurende de tournee.[7] In december 2005 kwam hun managerGerry Tolman om het leven door eenauto-ongeluk.
In 2006 gaven Crosby, Stills, Nash en Young het startschot voor deFreedom of speech-tournee, om Youngs albumLiving with war te promoten.[5][39] De gehele tour werdCO2-neutraal gedaan.[79] De lange setlijsten omvatten zowel het gros van dit nieuweprotestalbum, als materiaal van Stills' soloalbumMan alive! en nieuwer materiaal van Crosby en Nash. Op 16 mei 2006 werden Crosby, Stills & Nash geëerd als BMI-iconen tijdens de 54e editie van de jaarlijkse BMI Pop Awards. Ze kregen de prijs vanwege hun"unieke en niet aflatende invloed op generaties muzikanten".[uitspraak 9][80]
In februari 2007 was CSN genoodzaakt om een tournee doorAustralië enNieuw-Zeeland uit te stellen wegens ziekte van Crosby.[81] Op 30 juli 2008 werd het populaire nummerTeach your children door Crosby, Stills en Nash gespeeld tijdensThe colbert report. TalkshowhostStephen Colbert nam – compleet in een Young-outfit – diens vocale partij voor zijn rekening en werd door Nash ook als Neil aangesproken.[39][82]
In 2009 gaven Crosby, Stills en Nash het albumdEMOS uit, dat bestaat uit demo's van opnames van populaire nummers van hen als band- of soloartiesten. In juni van dat jaar speelde het trio op hetGlastonbury Festival inEngeland. Stills werd daarbij geprezen om zijn bijzondere gitaarspel.[83] Young verscheen niet samen met hen op debühne, maar gaf een dag eerder een solo-optreden op het festival .[84] Een maand later trad het trio aan voor de veertiende editie van het jaarlijkse Gathering of the Vibes-festival. Ze sloten het door regen geplaagde weekend succesvol af.[85]
In 2010 werd Nash als lid vanThe Hollies opgenomen in deRock and Roll Hall of Fame. Dat maakte CSNY tot de eerste band waarvan alle leden tweemaal opgenomen zijn. Crosby was in 1991 al opgenomen als lid vanThe Byrds en Stills in 1997 als lid vanBuffalo Springfield. Young hoorde in 2010 niet bij de laureaten, maar was toen al tweemaal opgenomen, in 1995 voor zijn solowerk en in 1997 tegelijk met Stills als lid van Buffalo Springfield.[5][86]
In 2010 sloeg het drietal de handen ineen metproducerRick Rubin om voorSony Music Entertainment een project te realiseren met de naamSongs we wish we'd written. Het idee was om een album te maken met covers in een CSN-jasje, maar de sessies werden al na zeven nummers afgebroken als gevolg van een verslechterende relatie tussen Crosby en de producer.[87] Hij noemde Rubin een autocratische figuur die het creatieve proces verstoorde.[88] Het project lag stil totdat het trio twee jaar later een vijftal nummers klaar had liggen om eventueel doorWarner uitgegeven te worden.[89][90]
In 2012 tourden Crosby, Stills & Nash door de VS, Australië, Nieuw-Zeeland en Brazilië, en gaven hiervan een set uit getiteldCSN 2012, bestaande uit twee cd's en een dvd.[91] Hoewel de zangstemmen van het drietal aan kracht hadden ingeboet werd het album, mede dankzij de sterke begeleidingsband, overwegend positief ontvangen.[92][93] In de daaropvolgende jaren tourden ze gedrieën door de VS en Europa.[94][95] In juli 2013 stonden ze onder andere op de planken tijdens hetWeertseBospop-festival, dat ze drie jaar eerder ook al hadden aangedaan."Hallo iedereen, waar we [dan] ook zijn", zo opende David Crosby daar hun optreden.[uitspraak 10]
Op 26 en 27 oktober 2013 kwam het viertal weer bijeen voor twee – naar later bleek historische – akoestische optredens op het 27eBridge School Benefit.[96]
Graham Nash in 2012
Op 8 juli 2014 gafRhino Records de boxsetCSNY 1974 uit, die lovende kritieken ontving.[54][56][60][97][98]Deze set bevatte opnamen die Nash in 1974 gemaakt had toen de Doom Tour het Wembley Stadium aandeed. Nash had in 1976, na een conflict met Young, besloten het materiaal niet uit te brengen. Bij de veertigste verjaardag van de tournee selecteerden Nash enco-producentJoel Bernstein alsnog nummers van de negen verschillende shows. Nash probeerde in het album recht te doen aan de belevenis die het publiek destijds onderging. Als hij een regel aantrof die vals gezongen werd, ging hij naar een andere avond tot hij de regel zuiver gezongen en in het juiste tempo tegenkwam, en gebruikte die. Ook bracht hij de volumes van gitaarspel en zang meer met elkaar in evenwicht. Het werk aan het album duurde vier en een half jaar.[54][99]
In een interview dat Crosby in september dat jaar gaf aan deIdaho Statesman ontkende hij de geruchten over een nieuwe CSNY-tournee. Volgens hem stond Young onwelwillend tegenover een tour met het drietal en ontbrak het hem bovendien aan een financiële stimulans. Verder schilderde hij Youngs toenmalige partnerDaryl Hannah af als eenpuur giftig roofdier.[uitspraak 11][100] Young reageerde op 8 oktober tijdens een solo-optreden op dePhiladelphia Academy of Music met de melding:"CSNY zal nooit meer touren... maar ik hou van die gasten".[uitspraak 12][101] Ondanks Crosby's excuses opTwitter[3][101][102] bleef Young boos en is het optreden van 27 oktober 2013 op het 27e Bridge School Benefit het laatste dat CSNY als kwartet gegeven heeft.[103]
In 2015 gaf het trio een najaarstournee[104] en deed hierbij onder andereAmsterdam[105][106] enBrussel aan. Op 6 maart 2016 gaf Nash interviews in Nederland aanLust for Life enOOR. Aan beide onthulde hij dat het doek voor Crosby, Stills & Nash gevallen was. In de voorgaande twee jaren waren er verschillende ruzies geweest tussen hem en Crosby en eenmaal hadden ze zelfs fysiek gevochten op het podium."Crosby heeft het hart uit Crosby, Still & Nash gerukt",[uitspraak 13] concludeerde Nash.[2][4]
In de zomer van 2016 leek Young wat te zijn afgekoeld. In een interview metRolling Stone werd hem gevraagd naar de mogelijkheid van een reünie ter gelegenheid van het vijftigjarig jubileum van de groep. 'Alles is mogelijk,' zei hij toen.[uitspraak 14][107] Nash reageerde hierop met een soortgelijk antwoord.[uitspraak 15][108]
De reünie zou er niet meer van komen. David Crosby overleed op 18 januari 2023 op 81-jarige leeftijd.
Het muzikale erfgoed van Crosby, Stills, Nash en Young is onlosmakelijk verbonden met de tegencultuur die zich in de latejaren zestig enzeventig van de vorige eeuw afspeelde in de westerse wereld.[87] Hun pacifistische inborst en politieke voorkeuren werden ook vaak in muziekrecensies genoemd.[7][39]
Zo werd er regelmatig muzikaal gedemonstreerd tegen deVietnamoorlog en andere politieke gebeurtenissen.[37] Een voorbeeld is het nummerChicago, dat verwijst naar het proces tegen de zogenoemdeChicago Seven. Deze anti-oorlogsactivisten werden veroordeeld voor hun rol in de demonstraties en opstanden in de binnenstad van Chicago tijdens de Democratische Nationale Conventie in 1968. Een van deze activisten,Bobby Seale genaamd, werd tijdens de zitting gekneveld en de mond gesnoerd omdat hij zich daar onwelwillend zou hebben gedragen.
Een ander nummer,Ohio genaamd, schreef Young[109] als reactie op dedood van vier studenten op de Kent Sate University. De studenten werden beschoten door nationale ordetroepen tijdens een antioorlogscampagne op decampus in mei 1970.[110] Dit nummer was het spraakmakendste muzikale statement inzake de Vietnamoorlog; vooral omdatpresidentNixon bij naam wordt genoemd. Het gaf de tegencultuur een stem en groeide zo uit tot een antioorlogshymne.[48][49]
De brede muzikale achtergrond van de leden gaf de mogelijkheid om muziek van verschillendegenres te spelen: vancountryrock totballads, vanakoestische totelektrische gitaren en van solozang tot drie- en vierstemmige harmonieën.[102] Deze harmonieën die nog niet eerder te horen waren geweest[12], gaven de band een tijdloos karakter en waren van grote invloed op andere musici, waarvan velen hen hierin volgden.[5][6][80]
Een grote groepsinger-songwriters uit Californië liftte mee op de populariteit van CSNY. Veel van deze artiesten woonden in of bijLaurel Canyon in Californië. Artiesten zoalsLaura Nyro,Joni Mitchell,Jackson Browne,Linda Ronstadt,America en deEagles maakten deel uit van de "scene" in Los Angeles.[16] Voor veel van deze muzikanten was het een gewoonte om samen muziek te maken, drugs te gebruiken en met elkaar rond te hangen. De scene werkte als een smeltkroes, van waaruit vele wisselende samenwerkingen gesmeed werden.[16]
We said up front when we started, 'We're gonna work in different combinations, in every combination that's potentially there. You'll see albums by two of us or by one of us…' So, of course, they ignored it, and every time we did anything else, they said, 'Oh, they broke up.' And, every time we got back together, they said, 'Oh they reformed.' The truth is we're gonna work in whatever combination that pleases us.
(Al toen we begonnen zeiden we: "We gaan in verschillende samenstellingen werken, in elke samenstelling die er mogelijk in zit. Je zult albums tegenkomen van twee van ons of van een van ons…" En natuurlijk negeerden ze het en elke keer als we wat anders deden zeiden ze: "Oh, ze zijn uit elkaar." En elke keer dat we weer samenkwamen zeiden ze: "Oh, ze zijn weer bijeen." De waarheid is dat we werken in eender welke samenstelling ons genoegen geeft.)
De samenwerking tussen het viertalCrosby,Stills,Nash enYoung was even succesvol als broos. De contrasterende karakters van de muzikanten botsten regelmatig,[12] waardoor de groep zich gedurende de actieve jaren verschillende malen opsplitste, om daarna in diverse samenstellingen demuziekinstrumenten weer op te pakken.[5][7][39]
Onderstaand een overzicht van de albumtop van de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Nederland (Album Top 50/100). In Vlaanderen was CSNY minder populair. Daar bereikte slechts een album een top 100-notering, namelijkCSNY 1974 op nummer 28. Enkele albums waren ook een hit in andere landen.[12][119][120][121] Gedurende de actieve jaren van de musici werden verschillendeverzamelalbums uitgebracht, waarvanSo far het succesvolst was. De leden hebben ook individueel een aantal verzamelaars uitgebracht, waaronder Crosby's succesvolleVoyage (2007), NashsReflections (2009) en Stills'Carry on (2013).[noot 7]
↑Op het gratis festival dat in 1969 in navolging van Woodstock werd georganiseerd kwam een veelvoud van het geschatte aantal bezoekers. Als beveiliging werd een groepHells Angels ingezet. Een combinatie van het gebruik van (door hen gedealde) drugs en de grootte van de menigte leidde tot een onrustige mensenmassa die met geweld door de zogenaamde beveiliging werd neergeslagen, waarbij ook een bezoeker vermoord werd en Stills in zijn been gestoken werd.
↑Neil Young speelde niet mee op de nummers "Teach your children", "Our house", "Carry on" en "Déjà vu".
↑OpAllies is de – wellicht om politieke redenen – niet gebruikte titeltrack van de filmWarGames te horen, evenals twee tot dan toe nieuwe nummers en een aantal liveopnames van voorgaande tournees[7]
↑Origineel:"[The] tour was disappointing to me. I think CSN really blew it... they hadn't made an album, and they didn't have any songs. How could they just stop like that?"
↑Origineel:"After that tour, I realized that cocaine has a terrible effect on everything and that all drugs are not the same. If we had just been smoking pot, we probably would have been the same old band."
↑Origineel:"As soon as CSN didn't suit him he sloughed us off like an old snakeskin."
↑Origineel:"Dear Stephen, funny how things that start spontaneously end that way. Eat a peach, Neil."
↑Origineel:"unique and indelible influence on generations of music makers."
↑Origineel:"Well, he's right, you never know. There have been times when I've been so pissed at us all for wasting time and not getting on with the job that I wouldn't talk to any of them. But if Crosby came and played me four songs that knocked me on my ass, what the fuck am I supposed to do as a musician, no matter how pissed we are at each other?"[108]
↑abGeld, van der, Dominique, Forman, Caya (april 2016 (interview 6 maart 2016). Graham Nash: 'David heeft het hart uit Crosby, Sills & Nash gerukt'.Gearchiveerd op23 april 2023.Lust for Life 2016 (04): 16-23