Royal Cosun
Reclame voor Aviko, een merk van Royal Cosun
Oprichting	1899
Sleutelfiguren	Arwin Bos (voorzitter raad van beheer), Hans Meeuwis (CEO)
Land	Nederland
Hoofdkantoor	Van de Reijtstraat 15, Breda
Werknemers	4613 (infte, gemiddeld in 2023)[1]
Leden	8105 (31 dec. 2023)[1]
Producten	(ingrediënten voor) voedingsmiddelen en non-foodtoepassingen
Sector	agro & food (bio based)
Omzet/jaar	€ 3704 miljoen (2023)[1]
Winst/jaar	€ 162 miljoen (2023)[1]
Website	www.cosun.nl
Portaal    Economie

Coöperatie Koninklijke Cosun U.A. (Royal Cosun) is een Nederlandse onderneming die plantaardige grondstoffen, vooral suiker en aardappelen, door middel van bioraffinage verwerkt tot ingrediënten en componenten voor voeding (voor mens en dier), chemie op basis van plantaardige grondstoffen, non-foodtoepassingen en energie.

Het concern is ontstaan uit de coöperatieve suikersector in Nederland. De eerst coöperatieve suikerfabriek werd opgericht in 1899. Bij het honderdjarig bestaan van de onderneming in 1999 verkreeg Cosun het recht hetpredicaatKoninklijk te voeren en werd de nieuwe naam Royal Cosun.

Royal Cosun is het moederbedrijf van Cosun Beet Company (oude naam:Suiker Unie),Sensus,SVZ (voormalig),Aviko en deDuynie Group. Het hoofdkantoor van de onderneming is gevestigd inBreda. De belangrijkste klanten zijn de internationale voedingsmiddelenindustrie, foodservice (horeca en groothandel), veehouders en de chemie- en energiesector.

Suiker Unie verwerktsuikerbieten tot suiker en suikerproducten. Suiker Unie is ontstaan uit de samenvoeging van coöperatieve suikerfabrieken. Door de overnames in 2007 vanCSM Suiker en in 2009 Danisco Sugar Gmbh inAnklam (Duitsland) behoort Suiker Unie tot de top 5 bietsuiker-producenten in Europa. In de bietencampagne 2018 heeft Suiker Unie in Nederland 1,1 miljoen ton witsuiker geproduceerd.^[2] Suiker Unie GmbH in Duitsland produceert ruim 200.000 ton suiker en ongeveer 50.000 m³bio-ethanol per jaar. In juli 2020 is de naam van Suiker Unie gewijzigd in Cosun Beet Company.^[3]

Aviko verwerkt aardappelen tot gekoelde en diepgevroren frites en allerlei andere van aardappelproducten. Het bedrijf is onder andere gevestigd inSteenderen,Poperinge enRain (Duitsland). Aviko Rixona produceert aardappelvlokken en -granulaat inOostrum (bijVenray) enWarffum. De onderneming werd in 2002 volledig onderdeel van Royal Cosun. Het is het op een na grootste aardappelverwerkende bedrijf in Europa, en het vierde wereldwijd. In 2020 telde het bedrijf ruim 2100 medewerkers en verwerkte circa 1,6 miljoen ton aardappelen.^[4]

• Sensus is producent vaninuline; een prebiotische voedingsvezel die suiker en vet kan vervangen in levensmiddelen. Het wordt gemaakt uit de wortel vancichorei. De productiebedrijven zijn gevestigd inRoosendaal enZwolle.

• SVZ produceert, ontwikkelt en verkoopt groente- en fruitingrediënten voor de internationale voedingsmiddelenmarkt. Het bedrijf heeft vestigingen België, Polen, Spanje en de Verenigde Staten, het hoofdkantoor staat inBreda. In 2023 verkocht Cosun de onderneming aan de Duitse Döhler-groep.

• Duynie verwerkt plantaardige resten van de Cosun-bedrijven en van tal van andere ondernemingen tot bijvoorbeeldzetmeel voor non-foodtoepassingen. De vezels (pulp) die overblijven na het productieproces van Sensus en Suiker Unie worden bij Duynie verwerkt totdiervoeding.

De financiële resultaten van Royal Cosun vanaf 2013 zijn in de tabel hieronder opgenomen. In 2023 werd van de totale omzet iets minder dan 30% behaald in Nederland en 60% werd gerealiseerd in de rest van Europa. De suikeractiviteiten hadden een aandeel van 37% in de totale omzet en die van aardappels lag rond de 44%.^[1] Van de 4613voltijdsmedewerkers was de helft werkzaam in Nederland in 2023.

De daling van de omzet en resultaten in 2018 was vooral een gevolg van de sterk gedaalde suikerprijs.^[2] In 2020 werd het resultaat met € 32 miljoen positief beïnvloed door bijzondere baten op de verkoop van gronden, maar in 2021 was sprake van bijzondere lasten van eveneens € 32 miljoen. De sterk stijging van de omzet in 2022 en 2023 was met name een gevolg van hogere verkoopprijzen.

• Nederlands bedrijf
• Nederlandse coöperatie