| Chrëschtlech Sozial Vollekspartei | ||||
|---|---|---|---|---|
 | ||||
| Personen | ||||
| Partijleider | Elisabeth Margue | |||
| Zetels | ||||
| Zetels in deKamer van Afgevaardigden | 21 / 60 | |||
| Zetels in hetEuropees Parlement | 2 / 6 | |||
| Zetels inGemeenteraden | 209 / 600 | |||
| Geschiedenis | ||||
| Opgericht | 1944 | |||
| Algemene gegevens | ||||
| Actief in | Luxemburg | |||
| Richting | Centrumrechts | |||
| Ideologie | ||||
| Europese fractie | Europese Volkspartij | |||
| Officiële website | ||||
| ||||
DeChrëschtlech Sozial Vollekspartei (CSV) ofParti Social Chrétien (PSC) is de grootste politieke partij van hetGroothertogdom Luxemburg. Ze omvat gematigd-conservatieve, christelijk-sociale en liberale politici.
De katholiek georiënteerde CSV lijkt op dechristendemocratische politieke partijen in andere West-Europese landen en geniet brede steun van de Luxemburgse bevolking, waardoor zij sinds haar oprichting in 1944 steevast de grootste partij van het land is. De partij leverde (met uitzondering van de periodes 1974–1979 en 2013–2023)alle premiers in de naoorlogse kabinetten van Luxemburg. Onder hen waren belangrijke kopstukken alsJacques Santer enJean-Claude Juncker; beiden werden na hun periode als premiervoorzitter van de Europese Commissie.
De CSV/PSC is lid van de fractie van deEuropese Volkspartij (EVP/EEP).
Sinds haar oprichting in 1944 was de Christelijke Volkspartij (CSV) de grootste coalitiepartner in alle regeringscoalities met twee uitzonderingen: 1974–1979 (DP-LSAP-coalitie) en 2013–2023 (DP-LSAP-DG-coalitie).
Van 1945 tot 1974 zat de partij onafgebroken in de regering en leverde ze de volgende premiers:Pierre Dupong,Joseph Bech,Pierre Frieden enPierre Werner. Meestal vormde de partij een coalitie met deDemocratische Partij (DP), waarmee het Luxemburg een zekere economische en sociale stabiliteit gaf.
In 1974 belandde de CSV voor het eerst in de oppositie, toenGaston Thorn van de Democratische Partij premier werd in een coalitie met deLuxemburgse Socialistische Arbeiderspartij (LSAP). In 1979 keerde de partij terug naar het centrum van de macht na haar overwinning bij dealgemene verkiezingen van dat jaar. Pierre Werner werd namens de CSV premier en in 1984 opgevolgd doorJacques Santer. Hij bleef premier tot 1995, toenJean-Claude Juncker premier werd, terwijl Santer ondertussen de functie van voorzitter van de Europese Commissie op zich nam. Juncker bekleedde het premierschap bijna 19 jaar en werd daarna eveneens voorzitter van de Europese Commissie.
Ondanks haar voortdurende status als grootste partij zat de CSV tussen 2013 en 2023 opnieuw in de oppositie. In deze periode kende Luxemburg (voor de eerste keer in haar geschiedenis) een driepartijenregering, bestaande uit DP, LSAP enDéi Gréng en geleid door de liberaalXavier Bettel. Toen deze coalitie bij deparlementsverkiezingen van 2023 haar meerderheid verloor, greep de CSV opnieuw de macht en werdLuc Frieden naar voren geschoven als premier.
De CSV is een conservatieve centrumrechtse politieke partij van christendemocratische, katholieke signatuur.
Met betrekking tot de sociale politiek is de CSV een klassieke conservatieve partij, die staat voor eerbied voor traditie en stabiliteit van de sociale orde. De CSV heeft zich in het verleden vooral geprofileerd als een katholieke christendemocratische partij.
De partij volgt een christendemocratische koers en is, net als de meeste partijen in Luxemburg, pro-Europees.
De CSV behaalde sinds 1945 de volgende resultaten bij de Luxemburgse parlementsverkiezingen:
| Luxemburgse parlementsverkiezingen | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Jaar | Stemmen | % | Plaats | Zetels | Positie |
| 1945 | 907.601 | 44,7 | 1e | 25 / 51 | Regeringscoalitie |
| 1948 | 386.972 | 36,3 | 1e | 22 / 51 | Regeringscoalitie |
| 1951 | 425.545 | 42,1 | 1e | 21 / 52 | Regeringscoalitie |
| 1954 | 1.003.406 | 45,2 | 1e | 26 / 52 | Regeringscoalitie |
| 1959 | 896.840 | 38,9 | 1e | 21 / 52 | Regeringscoalitie |
| 1964 | 883.079 | 35,7 | 1e | 22 / 56 | Regeringscoalitie |
| 1968 | 915.944 | 37,5 | 1e | 21 / 56 | Regeringscoalitie |
| 1974 | 836.990 | 29,9 | 1e | 18 / 59 | Oppositie |
| 1979 | 1.049.390 | 36,4 | 1e | 24 / 59 | Regeringscoalitie |
| 1984 | 1.148.085 | 36,7 | 1e | 25 / 64 | Regeringscoalitie |
| 1989 | 977.521 | 32,4 | 1e | 22 / 60 | Regeringscoalitie |
| 1994 | 887.651 | 30,3 | 1e | 21 / 60 | Regeringscoalitie |
| 1999 | 870.985 | 30,1 | 1e | 19 / 60 | Regeringscoalitie |
| 2004 | 1.103.825 | 36,1 | 1e | 24 / 60 | Regeringscoalitie |
| 2009 | 1.129.368 | 38,0 | 1e | 26 / 60 | Regeringscoalitie |
| 2013 | 1.099.323 | 33,6 | 1e | 23 / 60 | Oppositie |
| 2018 | 999.381 | 28,3 | 1e | 21 / 60 | Oppositie |
| 2023 | 1.099.421 | 29,2 | 1e | 21 / 60 | Regeringscoalitie |
De CSV behaalde sinds 1979 de volgende resultaten bij de Europese parlementsverkiezingen:
| Europese Parlementsverkiezingen | ||||
|---|---|---|---|---|
| Jaar | Stemmen | % | Plaats | Zetels |
| 1979 | 352.296 | 36,1 | 1e | 3 / 6 |
| 1984 | 345.586 | 34,9 | 1e | 3 / 6 |
| 1989 | 346.621 | 34,9 | 1e | 3 / 6 |
| 1994 | 319.462 | 31,5 | 1e | 2 / 6 |
| 1999 | 321.021 | 31,7 | 1e | 2 / 6 |
| 2004 | 404.823 | 37,1 | 1e | 3 / 6 |
| 2009 | 353.094 | 31,4 | 1e | 3 / 6 |
| 2014 | 441.578 | 37,7 | 1e | 3 / 6 |
| 2019 | 264.665 | 21,1 | 2e | 2 / 6 |
