| Chorakerk | ||||
|---|---|---|---|---|
 | ||||
Voorkant van de Chorakerk | ||||
| Land |  Turkije | |||
| Plaats | Istanboel | |||
| Denominatie | orthodox christendom | |||
| Gewijd aan | Jezus Christus | |||
| Coördinaten | 41° 2′ NB, 28° 56′ OL | |||
| Gebouwd in | Vijfde eeuw | |||
| Restauratie(s) | 1316-1321 | |||
| Huidige bestemming | moskee | |||
| Architectuur | ||||
| Stijlperiode | Byzantijnse architectuur,Ottomaanse architectuur | |||
| Kerkprovincie | ||||
| Christelijke stroming | orthodox christendom | |||
| ||||
DeChorakerk (Turks:Kariye Camii) is een middeleeuwseByzantijnse kerk inIstanboel en werd omstreeks 550 gebouwd. In de zestiende eeuw werd het eenmoskee, tussen 1945 en 2020 was het een museum en sinds 2020 is het weer een moskee.[1]
De kerk werd gebouwd als onderdeel van een klooster buiten de muren vanConstantinopel en behield de naam Chora na deuitbreiding van de muren onder keizerTheodosius I. De naam is van hetGriekse woord "Hora" afkomstig en betekent veld.[2] De bouw van een van de latere kerken werd toegeschreven aan de heilige Theodorus, die een familielid was van keizerinTheodora I. Het door hem gestichte klooster werd vernietigd in een aardbeving waarop het herbouwd werd door keizerJustinianus I. De huidige kerk is grotendeels gebouwd in de elfde eeuw. Deze bouwfase wordt over het algemeen toegeschreven aanMaria Doukaina en vond waarschijnlijk plaats in 1077-1081. De huidige bredeapsis van de kerk zou in de twaalfde eeuw zijn gebouwd.[3]
Het klooster en de kerk raakte ernstig beschadigd tijdens deLatijnse overheersing van Constantinopel en aan het einde van de dertiende eeuw verkeerde de Chorakerk in een slechte staat.[3] De kerk werd vervolgens in de periode 1316-1321 verbouwd onder leiding van de Byzantijnse staatsmanTheodorus Metochites. Deze bouwfase wordt gezien als de vijfde bouwfase van de kerk. Tijdens deze fase werd de perakklesion gebouwd.[4] Ook werd deNaos herbouwd en uit deze periode dateren ook de mozaïeken enfresco's die tegenwoordig zichtbaar zijn in de kerk. Metochites werd na zijn dood begraven in de Chorakerk.[3]
Tijdens hetBeleg van Constantinopel in 1453 werd de icoon vanTheotokosHodegetria naar de kerk gebracht om de verdedigers van de stad bij te staan in hun strijd. In de periode tussen 1495 en 1511 werd de kerk omgebouwd tot een moskee, de Kariye Camii, onder leiding vangrootvizier Ali Atik Pasha. EenMihrab werd in de apsis geplaatst en deklokkentoren werd afgebroken en vervangen door eenMinaret. Uit een beschrijving van de kerk uit 1568 blijkt dat de kloosterpoort en decisterne nog bestonden en de mozaïeken nog zichtbaar waren.[3]
In de negentiende eeuw werd de kerk populair bij westerse toeristen en stond de Chorakerk bekend als de "Mozaïekmoskee". De mozaïeken in de koepels van de kerk waren indertijd nog steeds zichtbaar, maar de mozaïeken op de lagere muren waren verdwenen achter houten deuren. In 1945 werd de moskee geseculariseerd en kwam het onder dejurisdictie te staan van het museum van deHagia Sophia.[3]
In 1947 ondernam het Dumbarton Oaks Field Committee de taak van het schoonmaken en het versterken van de mozaïeken van de Chorakerk. Ook deed het enkele kleinschalige opgravingen en werden er restauraties uitgevoerd. Het project nam in totaal twaalf jaar in beslag.[3]
In 2019 oordeelde een Turkse rechtbank dat het besluit om de moskee te seculariseren onwettig. In augustus 2020 verklaarde presidentErdoğan dat het gebouw weer in gebruik genomen zou worden als moskee, net als deHagia Sophia, in lijn met zijn islamistische campagne. Dit leidde tot stevige kritiek vanUNESCO. Na een restauratie werd de kerk in het voorjaar van 2024 opnieuw in gebruik genomen als moskee. De uitbundige fresco's zijn voorzien van gordijnen, die tijdens gebedstijden gesloten worden.[5]
.jpg)
