De ziekte wordt overgebracht via besmetwater. Mensen krijgen dit binnen door ervan te drinken of door het eten vangroente die in besmet water is gewassen. Een andere besmettingsbron is het eten vanrauwe vis die in vervuild water heeft gezwommen. Ook door huidcontact metontlasting ofbraaksel van een patiënt kan men besmet worden.
Om de ziekte te voorkomen moet menhygiënisch te werk gaan, oppassen met rauw eten, onzuiver water enijs.
In 85 procent van de gevallen verloopt de ziekte zondersymptomen. Maar als de symptomen zich wel voordoen, kan de ziekte ernstige gevolgen hebben. De eerste verschijnselen die na besmetting optreden zijnmisselijkheid,braken,buikpijn en plotseling opkomende waterige diarree. Doordat er daarbij zeer veel vocht verloren gaat, komt de dood door uitdroging veel voor. Na 24 uur kan een cholerapatiënt al uitgedroogd zijn. De meeste slachtoffers vallen onderzuigelingen enbejaarden. Deze twee groepen zijn het kwetsbaarst doordat bij baby's het immuunsysteem nog niet voldoende is ontwikkeld en het bij bejaarden in mindere mate functioneert.
Dat het stadium van uitdroging aangebroken is, is onder andere te zien aan een droge mond, minder traanvocht, diepliggende ogen, extreme vermoeidheid en een visachtige geur van de ontlasting. Als cholera in deze fase niet of niet afdoende behandeld wordt, kunnen levensbedreigende complicaties optreden. De uitdroging kan eenshock tot gevolg hebben, tijdens een shockdaalt de bloeddruk snel en ernstig, belangrijkeorganen krijgen daardoor onvoldoende bloed en kunnen niet meer goed werken.
Met een snelle en juiste behandeling is de kans op overlijden gering, rond de 1%. De behandeling bestaat in het eerste stadium uit het toedienen van vocht om zo uitdroging te voorkomen. Naast het toedienen van vochtoplossingen ofORS, via de mond of via een infuus als de patiënt niet in staat is om de oplossing op te drinken, kunnen erantibiotica toegediend worden.
Cholera was reeds voor de 19e eeuw bekend inIndia, specifiek inBengalen. In 1817 verspreidde de ziekte zich buiten laatstgenoemd gebied. Rond 1830 bereikte de ziekte viaRuslandEuropa. Van 1881 tot 1896 maakte volgens dr. A.J. Wall decholera-epidemie 250.000 slachtoffers in Europa en minstens 50.000 in Amerika. Cholera eiste 267.890 levens inRusland (1892);[1] 120.000 inSpanje[2]; 90.000 inJapan en 60.000 inPerzië. InEgypte eiste cholera meer dan 58.000 levens. De uitbraak van 1892 inHamburg,Duitsland doodde 8600 mensen. Hoewel algemeen schuldig bevonden aan het om zich heen grijpen van de epidemie bleef het stadsbestuur grotendeels onveranderd. Dit was de laatste ernstige uitbraak van cholera in Europa.
Hoewel in 1844 in een roman al verband was gelegd tussen cholera en besmet drinkwater,[3] werd dit verband pas in 1849 in hetEssay on the Mode of Communication of Cholera door de Britse arts-wetenschapperJohn Snow voor het eerst in de medische wereld onderkend. In 1855 werd de tweede versie uitgegeven. Daarin staat een gedetailleerd onderzoek naar de invloed van besmet water uit eenwaterpomp op Broadstreet op de epidemie die in 1854 in Londen plaatsvond. Mensen die dicht bij die waterpomp woonden (en hun water dus daar haalden) raakten veel vaker besmet dan elders. Tijdens deindustriële revolutie waren er in Engeland veel infecties van cholera. Dit had ermee te maken dat mensen onder heel slechte omstandigheden leefden, zo waren er geen waterleidingen of rioleringen en de uitwerpselen van mensen en dieren kwamen direct in beerputten terecht. Als iemand in de familie cholera kreeg was diarree een gevolg, door de diarree kwam uitdroging voort. Mocht iemand dan drinken uit de vieze tonnen of dergelijke, dan werden ze nog zieker. Pas aan het einde van de industrialisatie liet de Engelse regeringwaterleidingen enrioleringen aanleggen.
België kende in de 19e eeuw zeven epidemieën van cholera. De ziekte bereikte in 1849 Antwerpen met meer dan 1000 doden alleen al in hetSint-Elisabethgasthuis.[4] In totaal telde België in dat jaar 23.027 doden.[5] De epidemie van 1866 was de zwaarste en veroorzaakte 43.400 doden.[6] In Gent, waar men nog onvoldoende maatregelen genomen had, vielen er toen 2.769 doden.
Een in 1831 ingestelde staatscommissie stuurde artsen naar het choleragebied in Duitsland. Deze groep kwam met de aanbevelingen: bouw cholerahospitalen, stel wijkcommissies in en begraaf de slachtoffers buiten de steden. Choleracommissies werden van rijkswege ingesteld en bestonden uit geneesheren, apothekers en gezaghebbende burgers; twee leden per commissie moesten 24 uur per dag bereikbaar zijn. Taken van de commissie waren: woningen laten ontsmetten, zieken in een cholerahospitaal op laten nemen, doden kisten en in gesloten koetsen naar speciale begraafplaatsen vervoeren.[7]
In Nederland werd in 1832 in Scheveningen cholera geconstateerd.[8] Bij deze eerste cholera-epidemie in Nederland in 1832 en 1833 overleden 10.108 personen.[9] In de zomer van 1849 heerste er een grote cholera-epidemie die begon in Zaandam. In het bedelaarsgesticht teVeenhuizen alleen al waren 332 zieken, van wie er 176 overleden.[10] In totaal vielen dat jaar in Nederland 23.267 doden. In 1866 maakte een epidemie in Nederland 21.000 slachtoffers. In Amsterdam waren, dankzij de 10 jaar eerder begonnen distributie vanduinwater, relatief veel minder doden te betreuren: 1.151 tegenover ruim 2000 in Utrecht, dat viermaal zo klein was.[11][12]
In 1994 was er een grote cholera-uitbraak in Rwanda. Bijna 1 miljoen vluchtelingen waren in Goma tijdens de genocide-oorlog van de FAR toen er een grote epidemie uitbrak in de stad, circa 12.000 mensen overleden hieraan.[13]
In 2010 en 2011 was er een uitbraak van cholera inHaïti. Hierbij zijn circa 500.000 mensen ziek geworden en meer dan 7000 zijn eraan overleden.
In 2011 was er opnieuw een uitbraak van cholera in deDominicaanse Republiek. Er waren circa 500 gasten ingevlogen voor een trouwfeest. Ze hadden onder andere kreeft te eten gekregen die besmet was met cholera die even daarvoor in Pedernales,Haïti was gevangen waar in 2010 de cholera was uitgebroken.[14]
