Castel Gandolfo is depauselijke zomerresidentie gelegen in degelijknamige stad in demetropolitane stad Rome Hoofdstad. Het paleis is eenexclave vanVaticaanstad. De pauselijke residentie (die een Apostolisch Paleis, de Villa Barberini, de Villa Cybo en een kleine boerderij omvat) werd in de17e eeuw in opdracht vanpaus Urbanus VIII ontworpen door de ItaliaansearchitectCarlo Maderno. Sindsdien verbleven de meeste pausen in Castel Gandolfo tijdens de zomerperiode.
Nadat de paus na deeenwording van Italië en deInname van Rome in 1870 de "gevangene van het Vaticaan" werd, kon hij zijn buitenverblijf niet meer bezoeken. Pas na hetVerdrag van Lateranen dat deHeilige Stoel in1929 sloot metMussolini, werd dit weer mogelijk.
Uit archeologisch onderzoek is het vermoeden gerezen dat Castel Gandolfo staat op de plek waar vroegerAlba Longa lag, een stad in het oudeLatium die rivaliseerde met Rome. In deBarbarini-tuinen van Castel Gandolfo zijn nog steeds de resten van een villa van de Romeinse keizerDomitianus te zien.
Enkele pausen, onder wiePius XII enPaulus VI, zijn overleden in Castel Gandolfo.Paus Benedictus XVI legde er op 28 februari 2013 zijn ambt neer en verbleef er enkele maanden tot 2 mei dat jaar, toen in Vaticaanstad een passend verblijf was klaargemaakt.[1]
Zijn opvolger,paus Franciscus, maakte nooit gebruik van het zomerpaleis. Wel droeg hij er in het eerste jaar van zijn pontificaat opMaria-Tenhemelopneming de mis op.[2] Sinds maart 2014 heeft Franciscus de tuinen van Castel Gandolfo van maandag tot zaterdag anderhalf uur per dag opengesteld voor publiek middels een geleid bezoek.