Systeem | Serie | Etage | Ouderdom (Ma) | Lithostratigrafie |
---|---|---|---|---|
Jura | Onder | Hettangien | jonger | Lias |
Trias | Boven | Rhaetien | 201,3–208,5 | |
Keuper | ||||
Norien | 208,5–228 | |||
Carnien | 228–235 | |||
Midden | Ladinien | 235–242 | ||
Muschelkalk | ||||
Anisien | 242–247,2 | |||
Buntsandstein | ||||
Onder | Olenekien | 247,2–251,2 | ||
Indien | 251,2–252,2 | |||
Perm | Lopingien | Changhsingien | ouder | |
Zechstein | ||||
Indeling van het Trias volgens deICS[1] en NW-Europese lithostratigrafische namen. Cursieve ouderdommen zijn slechts indicaties. |
DeBuntsandstein (soms in hetNederlands vertaald alsBontzandsteen;Engels:Bunter) is een pakketgesteentelagen in deondergrond van hetwesten enmidden van Europa. Ze bestaat uit voornamelijkzandsteen, die gevormd werd in het Vroeg-Trias. Samen met de jongereMuschelkalk enKeuper vormt de Buntsandstein de zogenaamdeGermaanse Trias, een karakteristieke opeenvolging van gesteentelagen in Europa, waar het tijdperk Trias naar genoemd is (Trias betekent driedeling).
Onder de Buntsandstein ligt hetZechstein en er boven ligt deMuschelkalk.
De Buntsandstein werd afgezet in een grootbekken (hetGermaans Bekken, dat in de plaats van hetPerm Bekken uit het Perm kwam), dat grote delen van het tegenwoordige West- en Midden-Europa bedekte (Polen,Duitsland,Denemarken, het zuiden van deNoordzee enOostzee,Nederland enEngeland) en waar eenaride klimaat heerste. Aan het einde van hetPerm raakte dit bekken in het zuidoosten van Polen verbonden met dePaleo-Tethysoceaan in het zuiden, zodatzeewater geregeld binnenstroomde.[2] Dit zorgde voor aanvoer vanklastisch sediment uit het zuiden, dat in de vorm vanpuinwaaiers werd afgezet.
Vanwege de droge,continentale omstandigheden (zogenaamdeplaya-facies) was er weinigverwering mogelijk in het materiaal. De afzettingen van de Buntsandstein zijn daaromredbeds, lagenzandsteen enconglomeraat, waarin weinigklei voorkomt.
Tijdens het Laat-Anisien zou er transgressie van de zee plaatsvinden waardoor het Germaans Bekken bedekt werd met een ondiepe, tropische zee. Hierin werd dekalksteen van de Muschelkalk afgezet.
De Buntsandstein komt uit hetChanghsingien totAnisien en is daarmee 252 tot 240 miljoen jaar oud. In de Duitselithostratigrafie wordt de Buntsandstein gezien als eengroep, in Nederland heeft de term geen officiële status en vallen de afzettingen van de Buntsandstein in deOnder- enBoven-Germaanse Trias-groepen. In Engeland worden dezelfde gesteentelagen tot deBunter Formation gerekend.
De Buntsandstein van de Duitse ondergrond wordt verdeeld over zes formaties, van boven naar onder:
De groepnamen en de laatste twee formaties zijn niet in de Nederlandse stratigrafie opgenomen. In Nederland worden de bovenste twee formaties tot de Boven-Germaanse Trias-groep gerekend, de andere formaties tot de Onder-Germaanse Trias-groep.
De Buntsandstein geldt als redelijk goed tot goedreservoir voor olie en gas.