Het bisdom Gent op een kaart van L.D. Devreese uit 1789
Het bisdom werd opgericht doorpaus Paulus IV op12 mei1559 door de bulSuper universas, die hiermee de bisdommen in de Nederlanden opnieuw indeelde. Voordien maakte het huidige bisdom Gent deel uit van drie bisdommen. Het gebied ten oosten van deSchelde behoorde tot hetoude bisdom Kamerijk. Het gebied ten westen van de Schelde was een deel van hetbisdom Doornik. En de parochies Assenede en Boekhoute hoorden bij hetbisdom Utrecht, dat bij dezelfde bul tot aartsbisdom verheven werd.
Het bisdom Gent was bij zijn oprichting kleiner dan tegenwoordig. De oostgrens met hetaartsbisdom Mechelen-Brussel was de Schelde, hoewel enkele plaatsen op de rechteroever – waaronderDendermonde,Wetteren enLebbeke – toch bij Gent werden gevoegd.Eeklo behoorde samen met enkele andere parochies uit die buurt tot hetbisdom Brugge, terwijlTielt en omgeving tot het Gentse bisdom behoorden.
Op24 mei1834 richttepaus Gregorius XVI het bisdom Brugge weer op, dat gelijk viel met het huidigeWest-Vlaanderen, en zo kwam het bisdom Gent weer ongeveer gelijk te liggen metOost-Vlaanderen. De gemeentenBurcht enZwijndrecht gingen in 1923 over naar de provincieAntwerpen, maar deparochies Sint-Martinus (in Burcht) en Heilig-Kruis (in Zwijndrecht) bleven wel bij hetdecanaat Beveren en dus bij het bisdom Gent. De gemeente Zwijndrecht fuseerde evenwel op 1 januari 2025 met Beveren en Kruibeke tot de gemeenteBeveren-Kruibeke-Zwijndrecht en werd zo opnieuw deel van Oost-Vlaanderen, zodat het grondgebied van de provincie weer samenvalt met deze van het bisdom Gent.
Het dagelijks bestuur van het bisdom ligt bij debisschop van Gent. De huidige bisschop isLode Van Hecke. Hij is de 31e bisschop van Gent. Hij wordt bijgestaan door verschillende raden, die meestal uitkanunniken,vicarissen en hoge geestelijken bestaan.
De bisschopsraad, waarvan hij voorzitter is. Door de benoeming van Van Hecke tot bisschop van Gent is de huidige bisschopsraad per definitie ontslagnemend. Volgende kanunniken waren tot de datum van zijn benoeming lid van deze raad: Joris De Jonghe (vicaris-generaal), Albert Van De Kerckhove, Joris Polfliet, Luk De Geest en Stefaan Van der Kelen, alsook de bisschoppelijk gedelegeerden: de heer Peter Malfliet - tevens woordvoerder van de bisschop - en zuster Joëlle Vanhoeck.
Het consultorencollege, waarvan de kanunnikLudo Collin lid is, nevens een paar andere geestelijken.
De Priesterraad, de financiële adviesraad, de Diocesane commissie van Permanent Diaconaat, een pastorale raad en hetSint-Baafskapittel. Al deze organen staan de Bisschop bij in zijn taak.
DeSint-Baafskathedraal, waar dekathedra van de bisschop staat, wordt geleid door de kathedralekerkfabriek, onder leiding van de kanunniken Collin en François.