Debijvoet (Artemisia vulgaris) is eenalsemachtige plant uit decomposietenfamilie (Asteraceae).
Het is een zwak aromatische plant met bladeren die aan de onderzijde witviltigbehaard zijn. Bijvoet komt in België en Nederland algemeen voor, bijvoorbeeld opbraakliggend terrein en langs wegen. De plant prefereert een zandhoudende grond. De stengel is 60–120 cm lang en heeft vaak een roodachtige kleur.
De onderste bladeren zijn gesteeld en veerdelig. De bovenste zijn enkel- ofdubbelveerdelig en stengelomvattend. Er zijn lancetvormige slippen aanwezig.
Debloem is bruinachtig geel. Hetbloemhoofdje is eivormig tot langwerpig en bevat geenlintbloemen. De hoofdjes vormen samen eenpluim, die van juli tot september in bloei staat. De bijvoet draagt eennootje van ongeveer 1 mm lang.
DeRomeinen legden de plant in hun schoeisel tegen vermoeidheid en pijn.
DeMongolen die vroeger in Midden-Mongolië geteisterd werden door wolken Mongoolse grote muggen (ter grootte van kleine garnaaltjes) zetten de Mongoolse bijvoetplant (met zijn typische blauwachtige, harige sappige bladeren) in om de muggen te verjagen op de Mongoolse vochtige grasvelden. Ze hadden gemerkt dat wolven de planten vertrapten ten tijde van muggenplagen, zich vervolgens wentelden in de bladeren, om aldus hun vacht te vrijwaren van muggen.De plant bezit een natuurlijk aroma dat muggen verjaagt. Veehoeders en boeren uit dejoerten oogstten de bladeren uit streken rijk aan bijvoet. Men legde de bijvoet in potten of op schalen, boven op smeulende gedroogde paardenmest. De sterke witte rookontwikkeling die hierdoor ontstond, dreef vanuit de talrijke joerten over de graaslanden. Aldus verdreven ze de muggen die anders als gele dekens de paarden, schapen, honden en mensen bedolven.
De bijvoet verschijnt op de 15e-eeuwse kapitelen die de gewelfribben dragen van de Maastrichtse Sint-Servaasbasiliek. Naast de geneeskrachtige werking zou de plant volgens hetvolksgeloof ook het vermogen hebben deduivel te weren.
Pollen van bijvoet komt vooral voor in augustus en september en veroorzaakt bij sommige mensen allergischehooikoortsachtige klachten.Allergie voor bijvoetpollen gaat vaak samen met een allergie voor selderij, peterselie, wortel, venkel, komijn, dille, paprika en anijs (kruisallergieën).
Bijvoet
Bloeiwijze
Bloeiend
Geplukte bladeren
HetOekraïense woord voor bijvoet isчорнобиль (tsjornobyl), in die taal gelijkluidend met de naam van de stadTsjernobyl. Dit gaf na dekernramp van Tsjernobyl aanleiding tot geruchten dat deze ramp voorspeld was inOpenbaring 8:
10 En de derde engel heeft gebazuind, en daar is een grote ster, brandende als een fakkel, gevallen uit den hemel, en is gevallen op het derde deel der rivieren, en op de fonteinen der wateren.
11 En de naam der ster wordt genoemd Alsem; en het derde deel der wateren werd tot alsem; en vele mensen zijn gestorven van de wateren, want zij waren bitter geworden.
In deze tekst wordt overAlsem gesproken, de verzamelnaam van alle planten van hetcomposietengeslachtArtemisia, waaronder ook bijvoet (Artemisia vulgaris).
