| Beker van België Croky Cup | ||||
|---|---|---|---|---|
 | ||||
De trofee van de Beker van België. | ||||
| Land | .svg) België | |||
| Bond | KBVB | |||
| Opgericht | 1912 | |||
| Systeem | Knock-out | |||
| Internationale kwalificatie | UEFA Europa League | |||
| Aantal teams | ca. 350 | |||
| Huidige kampioen | Club Brugge(2025) | |||
| Recordkampioen | Club Brugge(12) | |||
| Website | Officiële website | |||
| Huidig seizoen | 2025/26 | |||
| ||||
DeBeker van België is hetBelgische bekertoernooi voorvoetbalclubs dat sinds1908 wordt gespeeld. Het begon met provinciale selecties als "Beker van de Belgische Provincies", maar vanaf1912 is het een toernooi voor voetbalclubs. Het toernooi is een aantal keer onderbroken geweest. Sinds 2015 heet het toernooi deCroky Cup en isCroky de hoofdsponsor. De finale wordt traditioneel gespeeld in hetKoning Boudewijnstadion te Brussel.
Club Brugge is de meest succesvolle club met 12 bekers in hun prijzenkast. De huidige bekerwinnaar isClub Brugge nadat hetRSC Anderlecht klopte met 2-1. De bekerwinnaar krijgt een wisselbeker en kwalificeert zich voor de laatste voorronde van deUEFA Europa League en deBelgische supercup.
Zie het artikelBeker van België 2025-26 voor gedetailleerde info van het seizoen 2025/26.
De eerste Beker van België werd gespeeld in1908. Deze eerste editie werd gespeeld met provinciale teams, waarin de beste spelers uit de verschillende provincies speelden. De winnaar zou een zilveren trofee krijgen uit handen vanPrins Albert. Voetbal vierde in die tijd vooral hoogtij in hetBrusselse en inAntwerpen. OokWest- enOost-Vlaanderen (vooral hetBrugse, maar ook inGent) speelden een rol; in Wallonië was het vooral hetLuikse dat een belangrijke plaats opeiste. Het was dan ook niet vreemd dat de finale gespeeld werd tussenWest-Vlaanderen enAntwerpen. De West-Vlaamse ploeg won die eerste Belgische beker. Ook het jaar nadien werd volgens dezelfde formule gespeeld. Ditmaal trok Antwerpen aan het langste eind, na in de finaleBrabant te verslaan. Het bleef echter bij deze twee bekerseizoenen.
In1912 werd weer een bekercompetitie georganiseerd. Ditmaal konden de voetbalclubs deelnemen die uitkwamen in de nationaleEere Afdeeling (huidigeEerste klasse A) enBevordering (vandaag opgesplitst inEerste Klasse B enEerste Nationale). De zestien clubs zouden via directe uitschakeling spelen voor de beker.Racing Club de Bruxelles haalde deze eerste Beker van België voor clubs binnen, na finalewinst tegenRC de Gand. Hetjaar nadien werd opnieuw een beker georganiseerd voor clubs. Ditmaal werden ook voorrondes gespeeld, waar regionale clubs aan meededen. Na verlengingen in de finale pakteUnion Saint-Gilloise de beker. Drie weken eerder was de ploeg ook al landskampioen geworden, waardoor ze dus de eerstedubbel in de Belgische voetbalgeschiedenis. Ook hetvolgende seizoen werd een gelijkaardige bekercompetitie ingericht, die opnieuw door Union werd binnengehaald.
Tijdens deEerste Wereldoorlog werd er geen competitievoetbal gespeeld, en ook de Beker van België werd niet meer ingericht. Het duurde tot1926/27 eer opnieuw een bekertoernooi werd georganiseerd, Deze editie werd gewonnen doorR Cercle Sportif Brugeois als eersteVlaamse ploeg. Cercle werd dat seizoen tevens landskampioen en pakte zo de tweede dubbel in het Belgisch voetbal. Het seizoen erop werd de beker niet meer georganiseerd nadat de topclubs geen verdere interesse toonden in de beker. Tijdens hetinterbellum zou de competitie nog eenmaal terugkeren. Zo werd in1934/35 nog eens een Beker van België gespeeld. Ook in 1944 werd een bekertoernooi begonnen, dat echter niet werd afgemaakt.
Daarna duurde het tot1953/54 voor een volgende editie. Deze werd voor het eerst gewonnen door eenWaalse ploeg,Standard Luik. Het bekertoernooi werd drie jaar op rij gehouden. Ook nu daalde de interesse van de topclubs erg snel. Dit bereikte een dieptepunt in de editie van1955/56. Veel ploegen uit de hoogste divisie stellen een reserveploeg op en zien doelbewust af van de bekercompetitie. Dit leidde tot de eerste en tot nu toe enige finale zonder een ploeg uit de hoogste klasse.RRC Tournaisien werd de eerste bekerwinnaar uit het tweede niveau.[1] Na een stemming onder de profclubs werd het toernooi terug geschrapt uit de voetbalkalender.
De oprichting van deEuropese Beker voor Bekerwinnaars is een van de voornaamste reden dat er vanaf het seizoen1963/64 een jaarlijks toernooi kwam. De eerste 4 edities van deze Europese Beker hadden geen Belgische deelnemer, simpelweg omdat er geen Belgisch bekertoernooi was.
Sinds 1964 kwalificeerde de Belgische bekerwinnaar zich voor deEuropese Beker voor Bekerwinnaars, tot deze Europese beker in1999 werd afgeschaft. Vanaf dan werd aan de bekerwinnaar een plaats toegekend in deUEFA Cup en sinds2009 in deUEFA Europa League. Vanaf2021 zal de winnaar één voorronde moeten spelen om in de poulefase van deUEFA Europa League te raken.[2] Aangezien clubs beduidend minder wedstrijden moeten spelen dan in de reguliere competitie om een Europees ticket te behalen, wordt de bekercompetitie ook wel 'De snelste weg naar Europa' genoemd. Hierdoor steeg de bekercompetitie in aanzien bij de grote clubs, waardoor de prestige van het toernooi nog meer steeg. Het waren dan ook de drie traditionele topclubs (Club Brugge,RSC Anderlecht enStandard Luik) die zich uiteindelijk het vaakste zouden plaatsen voor de finale. Club Brugge is de record bekerwinnaar met 12 bekers, gevolgd door 9 overwinningen van Anderlecht en 8 van Standard. Het lukte de Bruggelingen twee keer de dubbel te pakken, in de seizoenen1976/77 en1995/96. De Brusselaars doen net iets beter met drie dubbels in1964/65,1971/72 en1993/94. De gestegen nationale interesse is ook te merken aan het succes van Belgische ploegen in de Europese Beker voor Bekerwinnaars. In totaal zouden er 7 finales worden gespeeld met Belgische teams. Anderlecht won deze Europese finale twee maal, in1976 en1978. KV Mechelen zou hem één maal winnen in1988. Standard enAntwerp verloren elk één keer de finale, in1982 en1993 respectievelijk. België is zo het vierde beste land in de geschiedenis vanEuropacup II.[3] Indien de bekerwinnaar zich via de competitie verzekert van een gelijkwaardig of beter (Champions League) Europees ticket, wordt het eerstvolgende ticket in de rangschikking van de competitie opgewaardeerd. In zo'n geval schuiven alle volgende tickets ook één plaats op.[4]
KV Mechelen werd in2019 zowel kampioen in1B als in de beker, en won zo dekleine dubbel. Het was de tweede keer dat een ploeg uit het tweede niveau de beker won en, de eerste keer dat hieraan een Europees voetbal gekoppeld was. Echter mocht de ploeg niet aanvatten in de UEFA Europa League vanwege een uitspraak door hetBAS in eenomkoopschandaal. Hun plaats in de Europese bekercompetitie werd doorgeschoven op basis van de eindstand in deJupiler Pro League en ging zo naarStandard Luik, waarop alle lagere tickets ook opschoven volgens de eindstand. Hierdoor was het uitgerekend verliezend finalistKAA Gent dat op de valreep nog Europees voetbal mocht spelen. Mechelen mocht tevens het volgende seizoen niet aanvatten in de Beker van België.[5]
Traditioneel worden de finales in en rond de hoofdstad afgewerkt. Alle edities voor de Tweede Wereldoorlog speelden zich af inUkkel,Jette ofVorst. De finales van de drie edities in de jaren 50 werden telkens gespeeld in hetHeizelstadion. Sinds de jaarlijkse terugkeer van de Beker van België in 1964, worden de finales ook daar steevast afgewerkt. De enige uitzonderingen hierop waren tussen 1985 en 1987 en tussen 1992 en 1995. Toen werden de finales vier keer gespeeld in hetConstant Vanden Stockstadion teAnderlecht, twee keer in hetOlympiastadion teBrugge en eenmaal in hetMaurice Dufrasnestadion teLuik.
| Stadion[Noot 1] | Stad | Finale |
|---|---|---|
| Heizelstadion / Koning Boudewijnstadion | Brussel | 1954-1956, 1964-1984, 1988-1991, 1996-heden |
| Constant Vanden Stockstadion /Lotto Park | Anderlecht | 1985, 1987, 1993, 1995 |
| Maurice Dufrasnestadion | Luik | 1994 |
| Olympiastadion / Jan Breydelstadion | Brugge | 1986, 1992 |
| Dudenpark / Jospeh Mariënstadion | Vorst | 1927, 1935 |
| De Ganzenvijver | Ukkel | 1914 |
| Joseph Bensstraat 124(terreinUnion SG) | Ukkel | 1913 |
| Jetsesteenweg 501(terreinDaring CB) | Jette | 1912 |
Een eerste wisselbeker werd gebruikt voor de drie edities in de jaren 50. Sinds 1964 tot op heden wordt een tweede ontwerp uitgereikt aan de bekerwinnaar. In tegenstelling tot de meeste bekercompetities in Europa vindt de ceremonie volledig plaats op het veld, en dus niet gedeeltelijk in de eretribune. De winnaar mag de beker elf maanden bijhouden, waarna hij terug naar deKBVB gaat. De huidige trofee van de Beker van België is dus een echte wisselbeker, waardoor de beker over de jaren wat ruwer geworden met enkele kleine blutsen en krassen.[6] Elke speler en elk lid van de technische staf van de winnaar krijgt sinds de finale van 2023 een medaille.[7] In de edities ervoor ontvingen ze elk een miniatuurversie van de beker. De scheidsrechters en verliezende ploeg krijgen elk aangepaste medailles.
Het huidig ontwerp is een zilveren beker met 2 oren. Aan de oren worden er linten vastgemaakt. Deze variëren tussen de kleuren van de Belgische vlag, de clubkleuren van de finalisten en de kleuren van de naamsponsor. Er is geen echte voor -en achterkant, maar wel een Nederlandstalige en Franstalige zijde. Op de Nederlandstalige zijde staat "Beker van België wisseltrofee aangeboden door dagblad Les Sports" te lezen. Op de Franstalige zijde staat "Coupe de Belgique challenge offert par le journal Les Sports" te lezen. Ook staat de winnaar van elke editie sinds 1964 op de beker gegraveerd voorafgaand door het jaar van de winst.
De eerste twee edities van de Beker van België werd gespeeld met provinciale teams. Het toernooi heette toen Coupe des Provinces Belges, ofBeker der Belgische Provincies. De bekercompetitie heette voor deEerste Wereldoorlog Coupe du Roi, ofBeker van de Koning, al werd Beker van België ook al gebruikt. Deze beker werd drie keer gewonnen door een Brusselse ploeg. Elke editie na1914 zou uiteindelijk deBeker van België worden genoemd.
In het seizoen 1995/96 krijgt de Beker voor het eerst een sponsornaam.Coca-Cola kocht voor 5 seizoenen de naamrechten en doopte de competitie om totCoca-Cola Cup.[8] Tussen 2001 en 2007 zou er geen sponsornaam zijn. Op14 januari2008 maakte de voetbalbond bekend datCofidis voor 300.000 euro de naamrechten van het bekertoernooi had gekocht.[9] Uiteindelijk zouden er 8 edities gespeeld worden onder de naamCofidis Cup. NadatClub Brugge zijn elfde beker won in 2015, werdCroky de nieuwe hoofdsponsor van het toernooi.[10] Tot op heden is deCroky Cup de sponsornaam van de Beker van België.
| Jaar | Naam |
|---|---|
| 1908-1909 | Beker der Belgische Provincies |
| 1912-1914 | Beker van de Koning |
| 1927-heden | Beker van België |
| Sponsornaam | |
| 1996-2001 | Coca-Cola Cup |
| 2008-2015 | Cofidis Cup |
| 2016-heden | Croky Cup |
In principe kan elke A-ploeg van een club die bij deKBVB is aangesloten een deelname aan de Beker van België afdwingen. Elk team uit deeerste vijf niveaus moet deelnemen, uitgezonderd de belofteploegen van clubs uit 1A en 1B. Ook nemen er verschillende clubs uit deprovinciale reeksen deel. Provinciale ploegen zijn echter niet zomaar van deelname verzekerd. Elke provincie selecteert zijn clubs uit de ploegen die het verst raakten in de provinciale bekercompetitie, uit eender welke provinciale reeks, en vult deze aan met de hoogst geplaatste eersteprovincialers die zich nog niet konden kwalificeren.
De Beker van België werkt met eenknock-out systeem. Per ronde spelen clubs slechts één wedstrijd. Bij een gelijkspel na 90 minuten worden er meteen strafschoppen getrapt in de 1e tot en met 3e ronde. Vanaf de 4e ronde tot en met de finale volgen er eerst verlengingen. Enkel in de halve finales worden er heen -en terugwedstrijden gespeeld zonderuitdoelpuntenvoordeel.[11][12]
De clubs die uitkomen in de laagste niveaus spelen vanaf de eerste ronde. Ploegen uit hogere competities komen er in latere rondes bij. De belofteploegen van 14 profclubs die vanaf het seizoen 2022/23 uitkomen in1B,Eerste Nationale en deTweede Afdeling mogen niet deelnemen aan de Beker van België.
| Ronde | Nieuwe ploegen | Niveau | Maand |
|---|---|---|---|
| 1e ronde | Ploegen uit provinciale reeksen | 6-9 | Juli |
| 2e ronde | Alle ploegen uit de Derde Afdeling, uitgezonderd beloftenploegen | 5 | Augustus |
| 3e ronde | Alle ploegen uit de Tweede Afdeling, uitgezonderd beloftenploegen | 4 | |
| 4e ronde | Alle ploegen uit Eerste Nationale, uitgezonderd beloftenploegen | 3 | |
| 5e ronde | Geen | ||
| 6e ronde | Alle ploegen uit 1B, uitgezonderd beloftenploegen | 2 | September |
| 1/16e finale | Alle ploegen uit 1A | 1 | Oktober |
| 1/8e finale | Geen | December | |
| 1/4e finale | Januari | ||
| 1/2e finale | Februari (heen & terug) | ||
| Finale | Mei | ||
DeKBVB betaalt aan geen enkele club traditioneel prijzengeld uit. Kleinere ploegen krijgen bijvoorbeeld wel het thuisvoordeel tegen grotere ploegen in de eerste rondes. Zo krijgen ze toch een financiële boost met vollere tot uitverkochte stadions.[13] Rond deze wedstrijden lanceren de amateurploegen vaak acties, bijvoorbeeld speciale sjaals, die hen extra aandacht en geld opleveren.[14] De commerciële inkomsten die de voetbalbond ontvangt voor wedstrijden die live worden uitgezonden, worden wel verdeeld.
De bekerfinale is de enige wedstrijd waarbij er een bonus wordt betaald door de KBVB. De bekerwinnaar ontvangt 200.000 euro bovenop het bedrag van ongeveer 400.000 euro aan tv-rechten die worden verdeeld onder de twee finalisten.[15] Dit gecombineerd met de recette uit de ticketverkoop en de sponsorinkomsten verdient de bekerwinnaar zo'n 1 miljoen euro.[16] Het Europees ticket verzekert de ploeg tevens van de groepsfase van deUEFA Europa Conference League of, na voorrondes, deUEFA Europa League. Deelname aan de groepsfase van een van deze tornooien levert 3 tot 4 miljoen euro op.[17]
| Jaar | Winnaar | Uitslag | Verliezend finalist |
|---|---|---|---|
| 1908 | West-Vlaanderen | 6-2 | Antwerpen |
| 1909 | Antwerpen | 5-2 | Brabant |
Bij de finales zijn de jaren waarin de finale gewonnen werd in hetvet weergegeven en de verloren finalescursief.
Oplijsting van spelers die meer dan 20 goals scoorden in de eindfase van de Beker van België.[18]
| Plaats | Naam | Doelpunten | Wedstrijden | Clubs |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Jan Ceulemans | 46 | 70 | Club Brugge,Lierse SK |
| 2 | Paul Van Himst | 34 | 44 | Anderlecht |
| Eddie Krncevic | 34 | 46 | Cercle Brugge,Anderlecht,RFC Luik,Eendracht Aalst,R. Charleroi SC | |
| 4 | Ronny Martens | 30 | 51 | Anderlecht,KSK Beveren,KAA Gent,KV Mechelen,Boom FC |
| Erwin Albert | 30 | 53 | KSK Beveren | |
| Alex Czerniatyński | 30 | 74 | R. Charleroi SC,R. Antwerp FC,Anderlecht,Standard Luik,KV Mechelen,Germinal Ekeren,RFC Luik | |
| 7 | Zvonko Varga | 25 | 36 | RFC Luik |
| Gert Verheyen | 25 | 66 | Lierse SK,Anderlecht,Club Brugge | |
| 9 | Gunther Hofmans | 22 | 43 | Germinal Ekeren |
| Marc Degryse | 22 | 58 | Club Brugge,RSC Anderlecht,KAA Gent,Germinal Beerschot | |
| Jan Mulder | 22 | 58 | Anderlecht | |
| Luc Ernès | 22 | 66 | RFC Luik,RWDM,CS Visé | |
| Geactualiseerd: 17 december 2022 | ||||
De uitzendrechten van de Beker zijn in handen vanEleven Sports. DeKBVB verplicht echter dat wedstrijden die nationaal worden uitgezonden gratis te bekijken zijn. Hierdoor zendt Eleven de matchen niet zelf uit, maar verkoopt het de rechten door aanfree-to-view zenders. Bekerwedstrijden worden hierdoor inVlaanderen uitgezonden doorDPG Media (opVTM 2), en in deFranstalige Gemeenschap doorRTL Group (opClub RTL).[19] DPG Media verkoopt op hun beurt sommige wedstrijden door aan deVRT, deze dan te bekijken zijn opSporza[20]. De finale is in Vlaanderen sinds 2022 terug op Sporza.
Clubs hebben de toestemming om de wedstrijden die niet zijn gekozen door de bovengenoemde uitzenders zelf uit te zenden.Regionale omroepen proberen vaak de uitzendrechten te kopen wanneer er een streekduel uit hun regio plaatsvindt die niet werd geselecteerd. Ook in deze gevallen moet de wedstrijd gratis te bekijken zijn.[21]
Aangezien Eleven Sports ook de uitzendrechten bezit voor de1A,1B, deSupercup enWomen's Super League, zijn de buitenlandse omroepen grotendeels gelijklopend.[22][22]
| Gebied | Omroep |
|---|---|
| Europa | |
| Nederland | Ziggo Sport |
| Portugal | Eleven Sports |
| Duitsland | Sport 1+ |
| Oostenrijk | |
| Zwitserland | |
| Verenigd Koninkrijk | Mola |
| Italië | |
| Bosnië en Herzegovina | Arena Sport |
| Kroatië | |
| Montenegro | |
| Noord Macedonië | |
| Servië | |
| Slovenië | |
| Armenië | Setanta Sports |
| Wit-Rusland | |
| Estland | |
| Letland | |
| Litouwen | |
| Moldavië | |
| Oekraïne | |
| Georgië | |
| Griekenland | Nova Sports |
| Cyprus | |
| Turkije | Tivibu Spor |
| Amerika | |
| Verenigde Staten | ESPN+ |
| Caraïben | ESPNPlay Caribbean |
| Latijns-Amerika[23] | Star+ |
| Azië | |
| Japan | DAZN |
| Oost-Timor | Mola |
| Azerbeidzjan | Setanta Sports |
| Kazachstan | |
| Kirgizië | |
| Tadzjikistan | |
| Turkmenistan | |
| Oezbekistan | |
| Oceanië | |
| Australië | WatchESPN Australia |
·
·
1911/12 ·1912/13 ·1913/14 ·1914/15 · 1915/16 · 1916/17 · 1917/18 · 1918/19 · 1919/20 · 1920/21 · 1921/22 · 1922/23 · 1923/24 · 1924/25 · 1925/26 ·1926/27 ·1927/28 · 1928/29 · 1929/30 · 1930/31 · 1931/32 · 1932/33 · 1933/34 ·1934/35 ·1935/36 · 1936/37 · 1937/38 · 1938/39 · 1939/40 · 1940/41 · 1941/42 · 1942/43 · 1943/44 · 1944/45 · 1945/46 · 1946/47 · 1947/48 · 1948/49 · 1949/50 · 1950/51 · 1951/52 · 1952/53 ·1953/54 ·1954/55 ·1955/56 ·1956/57 · 1957/58 · 1958/59 · 1959/60 · 1960/61 · 1961/62 · 1962/63 ·1963/64 ·1964/65 ·1965/66 ·1966/67 ·1967/68 ·1968/69 ·1969/70 ·1970/71 ·1971/72 ·1972/73 ·1973/74 ·1974/75 ·1975/76 ·1976/77 ·1977/78 ·1978/79 ·1979/80 ·1980/81 ·1981/82 ·1982/83 ·1983/84 ·1984/85 ·1985/86 ·1986/87 ·1987/88 ·1988/89 ·1989/90 ·1990/91 ·1991/92 ·1992/93 ·1993/94 ·1994/95 ·1995/96 ·1996/97 ·1997/98 ·1998/99 ·1999/00 ·2000/01 ·2001/02 ·2002/03 ·2003/04 ·2004/05 ·2005/06 ·2006/07 ·2007/08 ·2008/09 ·2009/10 ·2010/11 ·2011/12 ·2012/13 ·2013/14 ·2014/15 ·2015/16 ·2016/17 ·2017/18 ·2018/19 ·2019/20 ·2020/21 ·2021/22 ·2022/23 ·2023/24 ·2024/25 ·2025/26
· · · ·