Bazel telt 177.571 inwoners, waarmee het naar inwonertal dederde stad van Zwitserland is. De heleagglomeratie telt ongeveer 830.000 inwoners (2004). De stad Bazel beslaat vrijwel geheel het kantonBasel-Stadt. In het oosten van het stadskanton liggen, op circa 450 meter hoogte, de meer landelijke gemeentenRiehen enBettingen. De officieel gesproken taal is hetDuits. In Bazel wordt echter voornamelijk Bazelduits gesproken, het enigeNederalemannische dialect dat in Zwitserland wordt gesproken, en dat voor onder andere Duitstaligen moeilijk verstaanbaar is.
Bazel staat algemeen bekend als de culturele hoofdstad van Zwitserland. De stad is bekend van vele musea, variërend van hetKunstmuseum Basel, de eerste collectie kunst die toegankelijk is voor het publiek ter wereld (1661) en het grootste kunstmuseum van Zwitserland, tot deFondation Beyeler (gevestigd inRiehen) en het Museum für Gegenwartskunst Basel, het eerste openbare museum voor hedendaagse kunst in Europa. In 1460 werd in Bazel de eerste Zwitserseuniversiteit opgericht. Vanwege het intellectuele erfgoed vanErasmus van Rotterdam in de 16e eeuw, wordt de universiteit over het algemeen gerekend tot een van de geboorteplaatsen van hethumanisme uit de Renaissance.
De Kelten bewoonden een heuvel op de linkeroever van de Rijn, op de plaats van deMunster van Bazel.
In374 werd er voor het eerst melding gemaakt van een nederzetting aan de Rijn,Basilea. In 740 werd Bazelbisschopsstad. Vooral door de macht van de bisschoppen maakte Bazel een stormachtige ontwikkeling door. De stad strekte zich uit over twee heuvels en kreeg een stadsmuur. Het grondgebied werd met grote landerijen en velden uitgebreid. Uiteindelijk ontstond een gebied waarin stad en land Bazel werden genoemd en werd er gesproken overBasel-Stadt ('Bazel-Stad'), enBasel-Landschaft ('Bazel-Land').
Bij deaardbeving van Bazel op 18 oktober 1356 liep de stad forse schade op. In 1417 woedde in Bazel een grotestadsbrand. In 1460 werd de Universiteit van Bazel opgericht.
Van 1431 tot 1449 vond hetConcilie van Bazel plaats. In 1501 trad Bazel toe tot hetOude Eedgenootschap alskanton Bazel. In 1833 waren stad en land het oneens over diverse regelingen zodat het land zich van de stad afscheidde. Vanaf dat moment zijn Basel-Stadt enBasel-Landschaft zogenaamdehalfkantons in Zwitserland. In 1529 werd de stad protestants en werd de bisschop van Bazel verdreven.
In 1897 werd in Bazel het eerste congres van deZionistische Wereldorganisatie gehouden. In totaal werd het congres tien keer in Bazel gehouden, meer dan in enige andere stad ter wereld.
De stad werd rijk door haar chemische en farmaceutische industrie. Een eerste ontwikkeling in deze industrie was de fabricage van kleurstoffen om zijde te verven.[1] Op 16 november 1938 werd de psychedelische drugLSD voor het eerst gesynthetiseerd door de Zwitserse chemicusAlbert Hofmann inSandoz Laboratories in Bazel. HetRoche concern is er gevestigd.
Bazel ligt aan weerszijden van de Rijn; op de linkeroever ligt Groot-Bazel en op de rechteroever Klein-Bazel. De twee stadsdelen worden door vijf bruggen met elkaar verbonden, waarvan één spoorbrug. DeMittlere Rheinbrücke is de bekendste.
Groot-Bazel herbergt het historische stadscentrum met de 12e-eeuwseMunster van Bazel als blikvanger. De Marktplatz met het gotische stadhuis enJugendstilpanden behoort tot de opvallende pleinen. Een ander markant plein is de Barfüsserplatz: lokaalBarfi genoemd. Het plein ontleent zijn naam aan deFranciscanen, die hier ooit hun klooster hadden en blootsvoets, ofwelbarfuss rondliepen. De woonwijken in Groot-Bazel hebben een groen, parkachtig karakter.
Noemenswaardig is de markante, neogotische evangelischeElisabethenkirche uit 1865 in het centrum van de stad. De toren is ruim 70 m hoog, op 52 m hoogte bevindt zich een smal uitzichtplatform dat via 228 treden te bereiken is. Rond 1968 dreigde sloop van de kerk ten gunste van een parkeergarage. Na de bouw van de Lukaskirche in 1973 verloor de Elisabethenkirche als godshuis haar functie. Nieuwbouw van het Stadstheater aldaar in 1975 veranderde de directe omgeving ingrijpend. Rond 1992 werd de kerk gerestaureerd. Sinds 1994 is ze een 'Offene Kirche' met beneden een klein café en wordt ze gebruikt voor talloze ook niet-kerkelijke activiteiten en doeleinden.
In Bazel zijn diverse parken, waaronder het Kannenfeldpark uit 1951 in de wijk St. Johann, met 9,1 hectare het grootste stadspark van Bazel, dat van 1868-1932 een kerkhof was. In het park staan talloze uitheemse boomsoorten. Voorts zijn er vijverbekkens, een kiosk en een tuinhuis. Het beeldhouwwerkDe lachende reus van circa 5 meter hoog, achter een boom geplaatst, stamt uit 1990. Wat zuidelijker, in de wijk Bachletten, bevindt zich het Schützenmattpark.
In Kleinbasel, ten noorden en oosten van de Rijn, is het stadsbeeld wat rommeliger en meer industrieel. Deze eigenschappen maken Klein-Bazel een populair stadsdeel onder jongeren voor zowel wonen als uitgaan. In Kleinbasel bevindt zich ook de Messe, waar jaarlijks grote tentoonstellingen worden georganiseerd, waaronderArt Basel. Voornamelijk aan de oevers van de Rijn tot in de voorsteden, zoals Kleinhüningen tegen Duitsland aan, liggen uitgestrekte industrieterreinen. Er bevinden zich in Kleinbasel enkele hoge kantoorgebouwen, zoals de 105 m hoge Messeturm (2003) met 31 etages en de 178 m hogeRoche-Turm (2015) met 41 etages. Naast de eerste Roche-Turm is in 2021 een tweede Roche-Turm opgeleverd, 205 m hoog. De laatste is dan Zwitserlands hoogste kantoorgebouw.
Bazel bestaat uit 19Quartiere die links en rechts van deRijn liggen.
Quartiere linkeroever van de Rijn of Groot Bazel: Altstadt Grossbasel, Vorstädte, Am Ring, Breite, St. Alban/Gellert, Gundeldingen, Bruderholz, Bachletten, Gotthelf, Iselin, St. Johann.
Quartiere rechteroever van de Rijn of Klein Bazel: Altstadt Kleinbasel, Clara, Wettstein, Hirzbrunnen, Rosental, Matthäus en Klybeck en Kleinhüningen (1893 geannexeerd).
De farmaceutische en chemische industrie is de voornaamste bedrijfstak, met hoofdkantoren vanNovartis,Roche enSyngenta. Verder is Bazel een financieel centrum met kantoren van verzekeringsmaatschappijen en banken, al is het belang van deze sector door een geleidelijke verschuiving naar Zürich afgenomen. In Bazel is het hoofdkantoor vanBank for International Settlements gevestigd.
Mede door de gunstige ligging van de stad, op de grens met Frankrijk en Duitsland is de logistieke- en transportindustrie sterk vertegenwoordigd. Het goederenstation van de spoorwegen is het grootste van Zwitserland. Vanaf de jaren 90 van de 20e eeuw is de informatie- en communicatiebranche sterk in opkomst.
De Mustermesse Basel is het grootste beursgebouw van het land. Internationale congressen en vakbeurzen vinden hier plaats. Het beursterrein bevindt zich in Klein Bazel.
Het station Basel SBB, in het centrum van de stad, is een internationaal spoorwegknooppunt. Treinen uit Duitsland en Frankrijk komen hier aan en vertrekken, voor korte en langere afstanden. De sombere tunnels naar de perrons van hetstation Basel SBB werden in 2003 gesloten en vervangen door een bovengrondse passerelle: een glazen overdekte loopbrug met winkels en kleine eetgelegenheden. Daarnaast is er een lokaal spoornet, deRegio S-Bahn Basel. De Franse spoorwegen hebben op Basel SBB een eigen stationsruimte (westvleugel). Sinds 2018 worden de perrons en overkappingen gerenoveerd. In het noorden van de stad is er het stationBasel Badischer Bahnhof een eindpunt voor regionale Duitse treinen en opgenomen als Duits station voor de Duitse treintarieven. Eventuele grensformaliteiten vinden in dit station plaats.
Detram van Bazel is verdeeld tussen deBasler Verkehrs-Betriebe (BVB) met groene trams voor de stad en deBaselland Transport (BLT) met gele trams voor de voorsteden. Buiten de stad rijden de BLT-trams als sneltram met een eigen baanvak en eigen bewaakte overwegen.
In 2000 zijn de tramperrons vóór het spoorwegstation SBB, op het Centralbahnhofplatz, verbouwd, uitgebreid en voor het autoverkeer afgesloten. Sinds december 2014 rijdt er voor het eerst sedert 1967 weer een tram rechtstreeks naar Duitsland, naar de grensplaats Weil am Rhein.
Sinds 1953 bezit de stad eenvliegveld op Frans grondgebied:EuroAirport Basel-Mulhouse-Freiburg. Zowel Zwitserland, Frankrijk als Duitsland hebben een belang in deze luchthaven. Vanaf de luchthaven worden verbindingen met veel Europese steden onderhouden.
De grootste, bekendste en meest populaire voetbalclub uit Bazel isFC Basel. De club speelt in hetSt. Jakob-Park waar voor hetWK voetbal in 1954 en hetEK voetbal 2008 wedstrijden werden gespeeld.
Bazel was in 1939, 1953 en 1998 gastheer van hetWK ijshockey.
In 2006 was Bazel een van de vijf speelsteden tijdens hetEK handbal (mannen).
In 2019 vindt in de Jakobshalle het WK badminton plaats.
.jpg)
_retouched.jpg)
.jpg)
