Bathyergidae | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | |||||||||||||
Fukomys anselli | |||||||||||||
Taxonomische indeling | |||||||||||||
| |||||||||||||
Familie | |||||||||||||
Bathyergidae Waterhouse, 1841 | |||||||||||||
Afbeeldingen op![]() | |||||||||||||
Bathyergidae op![]() | |||||||||||||
|
Demolratten (Bathyergidae) vormen eenfamilie van gravendeknaagdieren uit deHystricognathi die voorkomt inAfrika ten zuiden van deSahara. Ze vormen een van de groepen ondergronds levende knaagdieren, samen met degoffers van Noord- en Midden-Amerika, dekamratten van Zuid-Amerika en deSpalacidae van grote delen van deOude Wereld.
Molratten hebben een unieke schedelmorfologie. Hoewel hun kakenhystricognath zijn, zijn ze ookprotrogomorf, zodat ze enige protrogomorfe Hystricognathi zijn. De leden van deze familie graven met hun klauwen en vooral met hunsnijtanden. Sommige soorten kunnen zelfs in beton graven. Hun schedel is speciaal gebouwd om zo krachtig mogelijk te kunnen graven. Zelfs met hun mond gesloten steken de snijtanden naar buiten, zodat ze met hun mond dicht kunnen graven om te voorkomen dat de aarde in hun mond komt. Zoals veel ondergronds levende zoogdieren hebben molratten kleine ogen en een beperkt zicht[1], kleine oren, een korte staart en een fluweelachtige vacht. Ze worden 8 tot 33 cm lang.
Molratten leven in zelfgegraven tunnelsystemen. De meeste soorten zijn solitair, maar twee soorten,Fukomys damarensis en denaakte molrat (Heterocephalus glaber), worden beschouwd als de enige tweeeusociale zoogdieren. Deze soorten hebben enkele mannetjes en een vrouwtje in een kolonie die zich voortplanten. Alle anderen zijn onvruchtbaar. Een kolonie van naakte molratten kan tot 300 exemplaren bevatten.
Molratten leven voornamelijk in woestijnachtige gebieden, met losse, zandige bodems. Ze eten voornamelijk ondergrondse wortels en knollen, die ze in hun holen opslaan. Ze komen nauwelijks bovengronds.
Molratten zijn waarschijnlijk het nauwste verwant aan deAfrikaanse rotsratten (Petromuridae),rietratten (Thryonomyidae) en mogelijk deLaotiaanse rotsrat (Laonastes aenigmamus). Hun nauwste verwant is hetfossielegeslachtBathyergoides. Denaakte molrat (Heterocephalus) is niet al te nauw verwant aan de molratten uit de familie Bathyergidae, in zoverre dat hij tot een aparte familie gerekend wordt (Heterocephalidae).
Hoewel de levende Bathyergidae alleen bekend zijn van Afrika ten zuiden van de Sahara, zijn er fossielen bekend uitMongolië (Gypsorhynchus) enIsraël.
Er zijn nu 26 soorten in 5 geslachten, maar dat aantal ligt waarschijnlijk hoger. Net als andere ondergronds levende knaagdieren alsgoffers enkamratten ontwikkelen molratten snel nieuwe soorten, doordat ze snel geografisch geïsoleerd worden. Binnen de verwante geslachtenCoetomys enCryptomys, die recent (Ingram et al. (2004)) van elkaar gesplitst zijn, zijn vele genetische enkaryotypische vormen bekend waarvan de taxonomie onduidelijk is.
Soorten:[2]
Zuid-Afrika:Duinmol