Azië is het grootstewerelddeel op de planeetAarde. Aan de westkant grenst het aanEuropa enAfrika, in het noorden aan deNoordelijke IJszee, in het oosten en zuidoosten aan deGrote Oceaan en in het zuiden aan deIndische Oceaan. In het jaar 2006 telde het continent circa 3,97 miljard inwoners, ofwel 61% van de totale wereldbevolking (6,5 miljard). Azië, met een oppervlakte van 44.580.000 km², bedekt8,6% van de totale oppervlakte van de Aarde en 29,4% van de totale landoppervlakte. Cultureel is Azië erg heterogeen samengesteld.
Azië kan zelf beschouwd worden als een subregio van het grotereEuraziatische continent. De onderverdeling van Azië in regio's is niet helemaal rechtlijnig omdat er geen consensus over is, hieronder is een grove onderverdeling van Azië in verschillende subregio's:
ZieNoord-Azië voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Deze term wordt bijna nooit gebruikt doorgeografen en refereert meestal aan het Aziatische gedeelte van Rusland, ook wel bekend alsSiberië en hetRussische Verre Oosten. Soms worden ook de noordelijke delen van andere Aziatische landen zoalsKazachstan hieronder gerekend.
ZieZuidwest-Azië voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Zuidwest-Azië, ook wel West-Azië genoemd, wordt normaal gesproken aangeduid met de niet-geografische termMidden-Oosten. Onder deze term vallen soms ook de Arabische landen inNoord-Afrika.
Normaal gesproken worden met Zuidwest-Azië de volgende gebieden bedoeld:
Armenië,Azerbeidzjan,Cyprus,Georgië,Kazachstan,Rusland enTurkije kunnen staatkundig gezien zowel tot Azië als totEuropa worden gerekend. Op Armenië en Cyprus na liggen deze landen gedeeltelijk in het ene en gedeeltelijk in het anderewerelddeel. Armenië en Cyprus liggen geografisch gezien weliswaar in Azië, maar worden om cultuurhistorische en politieke redenen in samenhang met het gegeven dat ze dicht bij Europa liggen ook tot Europa gerekend.
Egypte kan staatkundig gezien zowel totAfrika als tot Azië worden gerekend omdat het in beide werelddelen ligt.
Indonesië kan staatkundig gezien zowel tot Azië als totOceanië worden gerekend. De Indonesische provinciesPapoea enWest-Papoea liggen namelijk in Oceanië en het eilandTimor (waarop het IndonesischeWest-Timor ligt) alsook deMolukken enNoord-Molukken vallen wat betreft ligging zowel onder Azië als onder Oceanië. OokOost-Timor kan zowel tot Azië als tot Oceanië gerekend worden.
In Azië worden vele religies beleden. De grootste religies zijn het hindoeïsme, de islam en detraditionele Chinese godsdienst. In Oost-Azië is hetsyncretisme wijdverbreid. InWest-Azië zijn de islam en hetOosters christendom de voornaamste religies. De positie van de staatsreligie is verschillend: in sommige landen is er een staatsgodsdienst, terwijl andere landen officieelatheïstisch zijn. Religies hebben een diepgaande invloed op de houding van Azië en hebben invloed op alle aspecten van het leven.[10] Vaak worden politieke kandidaten volgens de religie gekozen.[10] Religie wordt in Azië door hetnationalisme misbruikt.[11]
Hindoeïsme
Hethindoeïsme is een polytheïstische religie die is ontstaan in Azië. InIndia enNepal is een hindoe-meerderheid. Meer dan 90% van de hindoes wonen in Azië, de meeste van hen in India. Het hindoeïsme heeft esoterische kenmerken.
Islam
Deislam is in Azië ontstaan. De drie belangrijkste bedevaartsoorden van de islam zijnMekka,Medina enJeruzalem, die behoren tot Azië. In Azië zijn meer moslims dan christenen. De landen met meer dan 100 miljoen moslims zijnIndia,Pakistan,Indonesië enBangladesh, alle gelegen in Azië. De meerderheid van de moslims leeft in Azië. In vele delen van Azië is een belangrijke islamitische bevolking. Ook in Azië leven meersoennieten dansjiieten. In sommige landen alsMyanmar enChina worden moslim vervolgd door de overheid.
Christendom
Het christendom is in Azië ontstaan. Het christendom verspreidde zich via hetnestorianisme ook al vroeg over grote delen van het continent. Toch zijn de christenen in Azië de minderheid van alle christenen op de wereld. Veel van de Aziatische christenen zijn leden vanChinese huiskerken.Iran,Noord-Korea,Saoedi-Arabië, deMalediven,Afghanistan,Jemen,Laos enOezbekistan zijn de Aziatische landen in de top-10-landen van de Ranglijst Christenvervolging van de mensenrechtenorganisatieOpen Doors.[12]
Jodendom
Hetjodendom is in Azië ontstaan. De joodse staat,Israël, en de belangrijkste joodse bedevaartsplaats,Jeruzalem, liggen in West-Azië. Desondanks wonen de meeste joden buiten Azië.