De film heeft wereldwijd $ 2,320 miljard opgebracht en overschreed de grens van een miljard dollar in 14 dagen, waarmee het de zesde snelste film is die dit deed.[3]
Leeswaarschuwing: Onderstaande tekst bevat details over de inhoud of de afloop van het verhaal.
Meer dan tien jaar nadat de Na'vi demenselijke invasie van Pandora door de Resources Development Administration (RDA) hebben afgeslagen, leeftJake Sully als leider van de Omaticaya-clan en sticht hij een gezin metNeytiri, waaronder de zonen Neteyam en Lo'ak, dochter Tuk, geadopteerde dochter Kiri (geboren uit de inerte avatar van Grace Augustine), en een mensenjongen genaamd Spider, de zoon van kolonel Miles Quaritch die werd geboren op Pandora en vanwege zijn kindertijd niet in cryostase naar de aarde kon worden vervoerd. Tot ongenoegen van de Na'vi keert de RDA terug om Pandora voor te bereiden op menselijkekolonisatie, terwijl de aarde op sterven ligt. Onder de nieuwkomers zijn 'recombinanten', Na'vi-avatars geïmplanteerd met de geest en herinneringen van overleden menselijke soldaten, met Quaritch's recombinant als hun leider.
Jake organiseert eenguerrillacampagne tegen de aanvoerlijnen van de RDA, maar Quaritch en zijn ondergeschikten voeren een counterinsurgency-missie uit tegen Jake en nemen zijn kinderen gevangen. Jake en Neytiri arriveren en bevrijden hen, maar Spider wordt meegenomen door Quaritch, die hem herkent als zijn zoon. Hij besluit tijd met hem door te brengen om Spider aan zijn zijde te krijgen, en op zijn beurt leert Spider Quaritch over de Na'vi-cultuur en taal. Zich bewust van het gevaar dat Spider's kennis van zijn verblijfplaats vormt voor hun veiligheid, verbannen Jake en zijn familie zich uit de Omaticaya en trekken ze zich terug in de Metkayina-rifmensenclan aan de oostkust van Pandora. Hoewel Jake en zijn familie onderdak krijgen, worden ze door sommige stamleden met afkeer bekeken vanwege hun menselijke afkomst. Niettemin leert de familie de gewoonten van de rifmensen kennen, ontwikkelt Kiri een spirituele band met de zee en haar wezens, en raakt Lo'ak bevriend met Tsireya, de dochter van clanhoofd Tonowari en zijn vrouw Ronal.
Lo'ak krijgt ruzie met Tsireya's broer Aonung. Wanneer hij terugkeert om zich te verontschuldigen op Jake's aandringen, verleiden Aonung en zijn vrienden hem tot een reis naar het territorium van een gevaarlijk zeeroofdier en laten hem achter. Lo'ak wordt gered en raakt bevriend met Payakan, een Tulkun - een intelligente en pacifistischewalvisachtige soort die de Metkayina als hun spirituele familie beschouwen. Bij zijn terugkeer neemt Lo'ak de schuld op zich en wint hij Aonungs vriendschap, maar hij krijgt te horen dat Payakan een outcast is onder zijn soort. Tijdens een reis naar de Metkayina's Spirit Tree, verbindt Kiri zich ermee om haar moeder te ontmoeten, maar krijgt een gewelddadige aanval. Ze wordt genezen door Ronal, maar wanneer Jake Norm Spellman en Max Patel om hulp roept, kan Quaritch ze volgen naar dearchipel waar de rifmensen leven. Hij neemt Spider mee en commandeert eenwalvisvaarder die op Tulkuns jaagt om hun hersenenzymen te oogsten voor anti-verouderingsremedies genaamd amrita. Quaritch begint de inheemse stammen brutaal te ondervragen over de locatie van Jake; wanneer dit vruchteloos blijkt, beveelt hij de walvisbemanning om Tulkuns moedwillig te doden om Jake eruit te halen. Lo'ak verbindt zich mentaal met Payakan en ontdekt dat de Tulkun werd verdreven omdat hij tegen de pacifistische manieren van zijn soort inging en de walvisvaarders aanviel die zijn moeder vermoordden, wat resulteerde in de dood van veel Tulkun en Na'vi.
Wanneer de Metkayina horen van de Tulkun-moorden, vertrekt Lo'ak om Payakan te waarschuwen, gevolgd door zijn broers en zussen, Tsireya, Aonung en Rotxo. Ze vinden dat Payakan wordt achtervolgd door de walvisjagers, en Lo'ak, Tsireya en Tuk worden gevangen genomen door Quaritch. Nu hun kinderen in gevaar zijn, gaan Jake, Neytiri en de Metkayina op pad om de mensen te confronteren. Quaritch dwingt Jake zich over te geven, maar als hij ziet dat Lo'ak in gevaar is, valt Payakan de walvisjagers aan, wat een gevecht veroorzaakt dat het grootste deel van de bemanning doodt en het schip verlamt. Neteyam redt Lo'ak, Tsireya en Spider, maar wordt dodelijk neergeschoten. Jake staat tegenover Quaritch, die Kiri als gijzelaar gebruikt. Wanneer Neytiri hetzelfde doet met Spider, ontkent Quaritch aanvankelijk zijn relatie met hem, maar houdt ermee op wanneer Neytiri Spider in de borst snijdt.
Jake, Quaritch, Neytiri en Tuk komen vast te zitten in het zinkende schip. Jake wurgt Quaritch tot bewusteloosheid en wordt gered door Lo'ak en Payakan, terwijl Kiri zeedieren oproept om haar te helpen Neytiri en Tuk te redden. Spider redt Quaritch, maar doet afstand van zijn wreedheid en voegt zich weer bij Jake's familie. Na de begrafenis van Neteyam informeert Jake Tonowari en Ronal over zijn beslissing om de Metkayina te verlaten. Tonowari identificeert hem echter respectvol als onderdeel van de clan en verwelkomt zijn familie om te blijven. Jake en zijn familie accepteren en smeden een nieuw leven op zee, waarbij Jake belooft te blijven vechten tegen de menselijke indringers.
Cameron had in 2006 verklaard dat hij vervolgen opAvatar zou willen maken als de eerste film een succes zou zijn. Hij kondigde de eerste twee vervolgen in 2010 aan na het wijdverbreide succes van de eerste film, waarbijAvatar 2 mikte op een release in 2014. De daaropvolgende wens was om nog drie sequels te produceren, en de noodzaak om nieuwe technologie te ontwikkelen om scènes onder water vast te leggen. Die prestatie was nog nooit eerder bereikt. Al met al leidde het tot aanzienlijke vertragingen, zodat men meer tijd had om aan het schrijven, de pre-productie en de visuele effecten te werken. De bioscooprelease van de film is onderhevig geweest aan acht vertragingen, de laatste vond plaats op 23 juli 2020. Op 14 december 2022 was de definitieve release in Nederland. De volgende drie sequels (Avatar 3, Avatar 4 en Avatar 5) zouden respectievelijk op 20 december 2024, 18 december 2026 en 22 december 2028 worden uitgebracht.
De eerste opnames voor de film begonnen op 15 augustus 2017in Manhattan Beach, Californië, gevolgd door de hoofdopnames gelijktijdig metAvatar 3 inNieuw-Zeeland op 25 september 2017; de opnames eindigden eind september 2020, na meer dan drie jaar van filmen.
De film ging in première op 6 december 2022 in de Odeon Luxe Leicester Square opWest End inLonden.[4] Op 14 december 2022 werd de film uitgebracht in de Belgische en Nederlandse bioscopen.[5] Ondanks een teleurstellend openingsweekend in de Verenigde Staten met 134 miljoen dollar[6], bracht de film wereldwijd op amper veertien dagen tijd al een miljard dollar op.[7] De film kreeg overwegend positieve kritieken van de filmcritici, met een score van 77% opRotten Tomatoes, gebaseerd op 391 beoordelingen.[8] OpMetacritic heeft de film een gemiddelde score van 67/100, gebaseerd op 86 recensies.[9]