DeAustronesische talen vormen eentaalfamilie die wijdverspreid is over de eilanden vanZuidoost-Azië en deGrote Oceaan, en er komen ook aantal van deze talen voor incontinentaalAzië. De Austronesische talen vormen qua aantal de op een na grootste taalfamilie van de 96 taalfamilies in de wereld. De naam is een samentrekking van hetLatijnse woord "australis" dat "van het zuiden" betekent en hetGriekse woordnesos (νήσος) dat "eiland" betekent. De term is voor het eerst gebruikt in 1899 door de Duitse taalkundigeWilhelm Schmidt (1868–1954) en diende later als parallel voor de eveneens door hem bedachte termAustroaziatisch.
De Malayo-Polynesische talen maken veel gebruik van verdubbeling van woorden om (een vorm van) meervoud aan te geven en alle Austronesische talen hebben een lage entropie. Dat wil zeggen, de frequentie van klanken is vrij repetitief. In veel talen ontbreken ook zogenaamdeconsonantclusters (medeklinkerstapelingen zoalsstr... of ...rfst). De meeste van deze talen hebben ook een beperkte klinkerset, een set van vijf klinkers komt veel voor.
Kaart van de Austronesische uitbreiding. De perioden zijn gebaseerd op archeologische studies, maar het associëren van het bodemarchief met taalkundige reconstructies is omstreden.
Vergelijkende reconstructies, gesteund doorarcheologie, hebben aangetoond dat de origine van detaalkundige voorouders van deze talen in zuidoostelijkChina lag. Van daar emigreerden ze naar het eiland Taiwan. Van daar uit zijn sprekers van Austronesische talen uitgewaaierd over een enorm maritiem gebied. Vanuit Taiwan werden de Filipijnen en vervolgens van daar uit de Indonesische eilanden en het Maleisisch schiereiland gekoloniseerd, waarbij de oorspronkelijke bewoners naar de ontoegankelijke berggebieden zijn verdreven of geassimileerd. Van daaruit waaierden deAustronesische volken uit naar het oosten en het westen. De westelijke groep bereikte uiteindelijk Madagaskar en vermengde zich met uit Afrika afkomstige Afrikanen. De oostelijke groep verspreidde zich naar de oostelijke Indonesische eilanden en van daaruit naar Polynesië en Nieuw-Zeeland. Opmerkelijk is dat ze Australië en Nieuw-Guinea links lieten liggen, hetgeen waarschijnlijk te maken had met de ontoegankelijkheid en het feit dat Nieuw-Guinea destijds naar maatstaven dichter bevolkt was.
De classificatie van de Austronesische talen is controversieel. Een invloedrijke benadering onderscheidt twaalf hoofdgroepen. Austronesisch is een van de grootste taalfamilies, zowel gezien het aantal talen (1269 volgens Ethnologue) en sprekers (ca. 270 miljoen) als de geografische verspreiding (van Madagaskar totPaaseiland). Alleen de familie van deNiger-Congotalen is met 1489 talen groter. Op de derde plaats van de 96 taalfamilies staan deTrans-Nieuw-Guineatalen met 552 talen.
DeMalayo-Polynesische talen zijn verspreid over het enorme gebied dat hierboven beschreven werd. De Malayo-Polynesische talen worden onderverdeeld in drie grote subgroepen: het Westers, Centraal en Oosters Malayo-Polynesisch. De Westelijke groep omvat ongeveer 500 talen op Madagaskar,Maleisië, DeIndonesische eilanden, deFilipijnen, delen vanVietnam enCambodja en het westelijk deel vanNieuw-Guinea. Ook worden tweeMicronesische talen tot deze subgroep gerekend:Chamorro enPalaus. Geografische vreemde eend in de bijt vormen deMalagasitalen, gesproken op het AfrikaanseMadagaskar en deComoren. De Centrale groep met 150 talen (4,5 miljoen sprekers) worden gesproken op de centrale Indonesische eilanden (Timor,Flores en deMolukken). De Oostelijke groep met meer dan 500 talen (2,5 miljoen sprekers) komen voor op Nieuw-Guinea en de meer dan 10.000 eilanden vanMelanesië, Micronesië enPolynesië. De meeste van deze talen vormen een groep die vaakOceanisch wordt genoemd.
Merk op dat alle niet-Malayo-Polynesische Austronesische talen uitsluitend op hetTaiwanese vasteland door Aboriginals worden gesproken. Op die manier zijn slechts 20 van de 1268 talen niet-Malayo-Polynesisch. Toch worden deze talen, die vóór2005 samen alsFormosaanse talen werden aangeduid, nog in elf onafhankelijke takken verdeeld die qua positionering in de classificatie elk gelijkstaan aan de Malayo-Polynesische taalfamilie.
Sommige linguïsten menen dat deTaitalen waarschijnlijk binnen een wat uitgebreidere versie van het Austronesisch horen, anderen geven de voorkeur aan indeling bij deSino-Tibetaanse talen. Weer anderen hebben geprobeerd een relatie aan te tonen tussen de Austronesisch taalfamilie enAustroaziatische taalfamilie, wat resulteert in een overkoepelende "Austrische" taalfamilie. Zowel de voorgenoemdeAustro-Taifamilie als de Austrische taalfamilie worden in de taalkundige wereld met kritiek bejegend.
.png)
