De opmaak van dit artikel is nog niet in overeenstemming met deconventies van Wikipedia. Mogelijk is ook despelling of het taalgebruik niet in orde. Men wordt uitgenodigd deze paginaaan te passen.
Dezomerdriehoek, bestaande uit Vega, Deneb en Altair
Eenasterisme is een groepering vansterren die eenfiguur vormen, maar niet behoren tot deofficiële sterrenbeelden. Asterismen liggen wel aan de oorsprong van veelsterrenbeelden. Pas later zijn de sterrenbeelden gedefinieerd als specifieke gebieden aan de hemel (en dus niet als bepaalde figuren).
Een asterisme is evenals een sterrenbeeld slechts een schijnbare samenstand, wat wil zeggen dat deze sterren in werkelijkheid niet per se geassocieerd zijn, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de sterren van eenopen sterrenhoop. Meestal staan ze op zeer verschillende afstanden van de aarde.
De sterren van een asterisme hoeven niet tot één sterrenbeeld te behoren (zoals het “steelpannetje”), maar kunnen bestaan uit sterren van verschillende sterrenbeelden (zoals dezomerdriehoek).
Gemakkelijk waarneembare seizoensgebonden asterismen (in de noordelijke hemisfeer)
gevormd door de heldere sterren α Aurigae (Capella), α Tauri (Aldebaran), β Orionis (Rigel), α Canis Majoris (Sirius), α Canis Minoris (Procyon) en het koppel α en β Geminorum (Castor en Pollux, beide fungerend als één hoek van het winterzeskant).
bestaande uit de sterren ν, ξ, ο, π en ω Virginis in het noordwestelijke gedeelte van de Maagd, ten zuiden van β Leonis (Denebola, van de Leeuw). Hetbinnenscherm is een asterisme afkomstig van Chinese hemelwaarnemers. Oorspronkelijk heet dit asterismeNeiping ofNuy ping.
Brandenburgse skepter
inEridanus. Dit vrij onduidelijke asterisme was ooit een sterrenbeeld (Sceptrum Brandenburgicum) waarvan één ster (53 Eridani) er ons nog aan doet herinneren (ze draagt de naam Sceptrum). Dit asterisme bevindt zich ten zuidwesten van de heldere ster β Orionis (Rigel), alsook van β Eridani (Cursa).
Cirkeltje (Circlet)
bestaande uit de sterren van de westelijke vis in de Vissen (ten zuiden van hetherfstvierkant in Pegasus).
Drie wijzen
in Orion, bestaande uit de driegordelsterren δ (Mintaka), ε (Alnilam) en ζ Orionis (Alnitak).
Egyptische X
bestaande uit α Canis Minoris (Procyon), α Orionis (Betelgeuze), α Canis Majoris (Sirius), ζ Puppis (Naos) en α Columbae (Phakt).
Frederiks glorie
bestaande uit ι, κ, λ en ψ Andromedae. Dit asterisme was ooit een klein sterrenbeeld (Frederici Honores) dat echter door de I.A.U. (Internationale Astronomische Unie) werd afgevoerd wegensonnodig. Tegenwoordig doet het dienst alsaanwijsasterisme om de planetaire nevelNGC 7662 (Blauwe sneeuwbal) op te kunnen sporen (ten zuidwesten vanFrederiks glorie).
Gazelle
bestaande uit (onder andere) de twee driehoekjes ten noord-noordoosten van 1-ο Ursae Majoris (Muscida) (de neus van de Grote beer). Het noordelijke driehoekje is gevormd door 8-ρ, 11-σ (1), 13-σ (2) Ursae Majoris. Het zuidelijke driehoekje door 2-A, 3-π (1), 4-π (2) Ursae Majoris. De schijnbare diameters van beide driehoekjes bedragen elk 1 graad.
Gelijkbenige driehoek (Isosceles Triangle)
gevormd door twee opvallende sterkoppels in het zuidwestelijk gedeelte van de Grote beer, met nog een derde sterkoppel in de aangrenzende Lynx. Deze drie koppels zijn: ι en κ Ursae Majoris (Talitha / Al Kaprah), λ en μ Ursae Majoris (Tania Borealis / Tania Australis), 40-α en 38 Lyncis (bron: R.H. Allen,Starnames – their lore and meaning).
Gelijkbenige driehoek
gevormd door 1-i, 2-g en 3-k Centauri. Dit driehoekig asterisme is het noordelijkste gedeelte van de Kentaur. Het heeft een schijnbare diameter van 1 en een halve graad, en komt tot 6 graden boven de zuidelijke horizon van de Benelux. Dit asterisme lijkt sterk op de driehoek van het vroegere sterrenbeeldTaurus Poniatovii (Stier van Poniatowski) in deSlangendrager. De driehoek in de Kentaur doet dienst als aanwijsasterisme om het extragalactische stelselMessier 83 op te sporen (het staat een viertal graden ten noordnoordwesten van de driehoek). Messier 83 komt tot 9 graden boven de zuidelijke horizon van de Benelux.
bestaande uit een aantal sterren in het zuidelijk gedeelte van de kom van de Grote steelpan in het sterrenbeeld Grote beer (Ursa Major). De schijnbare diameter van het gezonken broodkorstje bedraagt ongeveer 4 graden. Het heeft een driehoekige vorm.
bestaande uit de zeven helderste sterren van de Grote Beer. Op de sterrenkaart vanNational Geographic (A Map of the Heavens) staat dit asterisme aangeduid alsBig Dipper. De Kleine Beer alsLittle Dipper.
Hoeksteen (Keystone)
bestaande uit vier sterren in Hercules: ε, ζ, η en π Herculis.
Hoorn des overvloeds (Horn of Plenty)
bestaande uit δ, ε, ζ, π, ρ, σ, τ, υ, φ, χ en ω Draconis in de Draak. DeHoorn des overvloeds bevat het telescopisch asterismeKemble 2 (Mini Cassiopeia /Kleine Koningin).
Huis
bestaande uit de helderste sterren van Cepheus. Dit asterisme ziet er uit als een kindertekening van een huis. De naam Cepheus (uitspraak Seefuis) wordt in Nederland wel verbasterd tot: Scheef huis.
Jobs doodskist (Job's coffin)
bestaande uit de sterren van de Dolfijn.
Klein driehoekje
in het noordelijkste gedeelte van de Ossenhoeder. Dit driehoekje staat net ten oosten van de heldere ster η Ursae Majoris (Benetnash) (de oostelijkste ster van desteelpan). De drie sterren van het kleine driehoekje kregen de aanduidingen θ, ι en κ Bootis, ofwelAsellus Primus,Asellus Secundus, enAsellus Tertius. Op de sterrenkaart vanNational Geographic staat dit driehoekje aangeduid alsAsellus.
Kleine driehoek
in de Driehoek, bestaande uit 6-TZ, 10 en 12 Trianguli. De kleine driehoek was ooit een sterrenbeeld (Triangulum Minor), maar de I.A.U. (Internationale Astronomische Unie) vond één driehoek in dit gedeelte van de noordelijke sterrenhemel reeds voldoende. Tegenwoordig doet de kleine driehoek dienst als asterisme.
Kleine geitjes (the kids)
in de Voerman, bestaande uit de driehoek gevormd door ε, ζ en η Aurigae, ten zuidwesten van de heldere ster α Aurigae (Capella).
Kleine kreeft
bestaande uit 68, 74, 81 en 85 Geminorum. Dit asterisme was ooit een sterrenbeeld (Cancer Minor) in de zuidoostelijke hoek van het officieel erkende sterrenbeeld Tweelingen. De I.A.U. (Internationale Astronomische Unie) vond echter het bestaan van het officieel erkende sterrenbeeld Kreeft reeds voldoende. Het afgevoerde sterrenbeeldKleine kreeft kan nog steeds dienst doen alsaanwijsasterisme om de planetaire nevelAbell 21 (Medusa Nebula) op te sporen (een drietal graden ten zuidwesten ervan).
Kleine steelpan (Little Dipper)
bestaande uit de zeven helderste sterren van de Kleine Beer, met α Ursae Minoris (Poolster / Polaris / Cynosura) op de tip van de steel.
Kop van de Stier
bestaande uit de opvallende ster α Tauri (Aldebaran) en de V-vormige sterrenhoopHyaden.
Kop van de Waterslang
bestaande uit δ, ε, ζ, η, ρ en σ Hydrae. Dit asterisme (Caput Hydrae) is het meest westelijke en meest herkenbare gedeelte van het uitgestrekte sterrenbeeld Waterslang. Het is te vinden ten zuiden van de Kreeft.Caput Hydrae bevat het sterrenstelselNGC 2644.
Kop van Medusa (Caput Medusae)
in Perseus, bestaande uit β (Algol, deduivelsster), π, ρ en ω Persei.
Nachtuil
in het oostelijkste gedeelte van het uitgestrekte sterrenbeeld Waterslang. Dit asterisme bestaat uit de sterren 54-m, 55, 56, 57 en 58-E Hydrae. DeNachtuil was ooit een sterrenbeeld (Noctua), maar werd door de I.A.U. (Internationale Astronomische Unie) afgevoerd. Tegenwoordig doet deNachtuil dienst als aanwijsasterisme om de bolvormige sterrenhoopNGC 5694 op te sporen. Deze bolhoop staat ongeveer 2 graden ten westen van deNachtuil. Nog voorNoctua bestond was er sprake vanSolitaire ofTurdus Solitarius, de benaming van een vogelsoort die aan deze sterren werd gegeven door de Franse astronoom Pierre Charles Le Monnier (1715-1799). Hedendaagse amateur astronomen zien in de sterren van deNachtuil ofTurdus Solitarius een verkleinde weergave van het sterrenbeeldSchorpioen (Baby Scorpion).
Noorderkruis
bestaande uit de sterren die het vliegende lichaam van de Zwaan uitbeelden.
Noordervlieg
in de Ram, bestaande uit 33, 35, 39 en 41-c Arietis. De Noordervlieg was ooit een klein sterrenbeeld (Musca Borealis), maar de I.A.U. (Internationale Astronomische Unie) vond het bestaan ervan nutteloos, en aldus komt het niet meer voor op moderne sterrenkaarten. De sterren van de Noordervlieg doen wel nog dienst als asterisme.
Ruit (Lozenge)
bestaande uit de vier sterren β Draconis, γ Draconis, ξ Draconis en ι Herculis (de kop van de Draak, met nog een bijgevoegde ster uit het nabijgelegen sterrenbeeld Hercules).
Schildpad
in de Vissen, bestaande uit 20, 24, 27, 29, 30-YY en 33 Piscium. Dit asterisme was ooit een sterrenbeeld (Testudo), maar het werd afgevoerd door de I.A.U. (Internationale Astronomische Unie) wegensonnodig.
Sfinx
bestaande uit de helderste sterren die het lichaam van de Leeuw uitbeelden.
Sikkel
bestaande uit de sterren van de kop van de Leeuw.
Sporen van de springende gazelle
gevormd door een opvolging van opvallende sterkoppels in het zuidwestelijke gedeelte van de Grote Beer. Deze koppels zijn: ι en κ Ursae Majoris (Talitha / Al Kaprah), λ en μ Ursae Majoris (Tania Borealis / Tania Australis), ν en ξ Ursae Majoris (Alula Boreale / Alula Australe) (bron: R.H. Allen,Starnames – their lore and meaning).
Stier van Poniatowski
in de Slangendrager. Enkel de driehoekige kop van dezePoolse Stier is herkenbaar, bestaande uit 67, 68 en 70 Ophiuchi. De Stier van Poniatowski (Taurus Poniatovii) was een sterrenbeeld dat op oudere sterrenkaarten werd afgebeeld. De I.A.U. (Internationale Astronomische Unie) vond het bestaan van dit sterrenbeeldonnodig en bijgevolg ontbreekt het op hedendaagse sterrenkaarten. Tegenwoordig doet dePoolse Stier (de driehoekige kop ervan) dienst alsaanwijsasterisme om deSter van Barnard op te kunnen sporen (een tweetal graden ten noordnoordwesten ervan).
bestaande uit de vier sterren 58-ω, 59-b, 60-A en 62-c Sagittarii. Dit vrij kleine asterisme bevindt zich in het oostelijk gedeelte van de Schutter. Sommige amateur astronomen zien in de vier sterren van het Terebellum een kruisvormig asterisme, en noemen hetHerman's cross.
Theepot
in de Schutter. Dit asterisme is veel herkenbaarder dan de mythologische figuurSchutter. De tuit van de theepot is gericht naar het westen, het handvat naar het oosten. Waarnemers op het zuidelijk halfrond kunnen degrote sterrenwolk van de Schutter (Great Sagittarius Starcloud) uit de tuit van de theepot zien ontsnappen (het centrum van het melkwegstelsel bevindt zich in het westelijk gedeelte van de Schutter).
Toefje van de staart van de leeuw
bestaande uit de gemakkelijk waar te nemen open sterrenhoop Melotte 111. Deze sterrenhoop vormt, overeenkomstig de algemeen aanvaarde opvatting van de I.A.U. (Internationale Astronomische Unie) het sterrenbeeld Coma Berenices (Haar van Berenice). Oorspronkelijk hoorde deze sterrenhoop bij het sterrenbeeld Leeuw. Astronomen noemen het echter deComa Star Cluster.
Valse Zuiderkruis
bestaande uit de vier sterren δ Velorum, κ Velorum, ε Carinae en ι Carinae (deze sterren waren ooit onderdelen van het vroegere sterrenbeeldArgo Navis).
Vishaak
bestaande uit de sterren van het achterlijf van de Schorpioen.
W of M
bestaande uit de vijf helderste sterren van Cassiopeia.
Waterkruik (Water Jar)
in de Waterman. Dit asterisme bestaat uit α, γ, ζ, η en π Aquarii.
Y
bestaande uit vier sterren in de Ossenhoeder en de Noorderkroon: α Bootis (Arcturus), γ Bootis (Haris), ε Bootis (Pulcherrima) en α Coronae Borealis (Gemma).
Zeven Zusters
de zeer gemakkelijk waarneembare open sterrenhoopMessier 45 (Plejaden) in de Stier.
Zeven zusters van de pool (Seven Sisters of the Pole)
op 0:00 / +86°45' in Cepheus, ook wel bekend als deFalse Pleiades of 6th magnitude. Dit is een met de verrekijker waarneembaar asterisme dat gemakkelijk kan worden opgespoord, mede omdat het betrekkelijk dicht tegen de poolster staat, en daarmee dus circumpolair is.
Een ietwat aparte tak van het waarnemen van de sterrenhemel vormt het opzoeken en catalogiseren van wat amateur-astronomentelescopische asterismen noemen. De lijst vantelescopische asterismen is relatief lang, maar kan door elke ervaren amateur astronoom nog langer worden gemaakt door bijvoorbeeld aandachtig de online fotografische Google-Sky of Wikisky hemelkaart te onderzoeken, ofwel m.b.v. de telescoop de sterrenhemel tescannen en aldus op zoek te gaan naar eventuele asterismen. Kennis van reeds ontdektetelescopische asterismen is vereist, alsook het ter beschikking hebben van een degelijke sterrenatlas zoalsUranometria 2000.0 of deMillennium Star Atlas. Digitale sterrenatlassen zijn ook handig omdat men kan inzoomen op elk willekeurig gebiedje in de sterrenhemel.
Philip S. Harrington's STAR catalog (STAR = Small Telescope Asterism Roster)
De lijst van telescopische asterismen is onderverdeeld volgens afnemende declinatie (van noord naar zuid), in 18 ringvormige sectoren van elk 10 graden. Sector 1 (van +90° tot +80°) en sector 18 (van -80° tot -90°) zijn alle twee schijfvormige gebieden met elk een schijnbare diameter van 20 graden. De coördinaten (Rechte klimming / Declinatie) die bij alle telescopische asterismen zijn vermeld hebben betrekking tot het jaar 2000 (Epoche 2000), overeenkomstig met de sterrenatlassen die rond dat jaar zijn verschenen.
Van +90° tot +80° (rondom de noordelijke hemelpool, vanuit de Beneluxcircumpolair)
Harrington's STAR 1[1] / Dutton 1 / Ramakers 65 –Diamond Ring / Engagement Ring
op 2:32 / +89°00' in de Kleine Beer.
HD 207779 groep
op 21:31:10 / +86°52'06", in de Kleine beer. Een rijtje van 3 sterren, schijnbare diameter: een derde van een graad.
7 Sisters of the Pole / False Pleiades of 6th Magnitude
op 0:00 / +86°45' in Cepheus. Dit is een met de verrekijker waarneembaar asterisme dat gemakkelijk kan worden opgespoord, mede omdat het betrekkelijk dicht tegen de poolster staat, en daarmee dus circumpolair is.
Leiter 3 -Gallows (Galg)
op 4:28:50 / +83°56'38", in Cepheus. Een slingervormige sterrenrij met als helderste component de ster HD 26356 (magnitude + 6).
Harrington's STAR 22 / Ramakers 56 –Mini Coathanger
op 16:29 / +80°13' in de Kleine Beer. Dit is een verkleinde weergave van de gekende sterrengroep Collinder 399 (Brocchi's Cluster) in het sterrenbeeld Vosje. Brocchi's Cluster heeft de opvallende vorm van eenkledinghanger (Coathanger).
Van +80° tot +70° (vanuit de Benelux circumpolair)
op 16:36:06 / +79°02'24", in de Kleine Beer. Waarnemers met verbeelding kunnen in deze groep een miniatuur weergave van het sterrenbeeld Tweelingen zien. De ster HD 151340 fungeert als de ster Castor (α Geminorum). De ster HD 151588 als Pollux (β Geminorum).
HD 1007 groep
op 0:14:50 / +77°58'42", in Cepheus, ten oosten van γ Cephei (Alrai).
HD 151043 groep
op 16:37:25 / +77°54'30", in de Kleine Beer.
Shark
op 16:45 / +77°50' in de Kleine Beer.
HD 215398 groep
op 22:43:44 / +77°33'48", in Cepheus.
HD 106112 groep
op 12:11:15 / +77°28'54", in de Giraffe, op iets minder dan 1 graad ten noordnoordoosten van het planeet-systeemHD 104985 (Tonatiuh).
HD 142123 groep
op 15:37:16 / +76°58'42", in de Kleine Beer (in de rechthoek gevormd door β, γ, ζ en η Ursae Minoris).
HD 17580 groep
op 2:56:12 / +76°33'42", in Cassiopeia. Burnham schreef daarover:Chief of a Group (h 2158).
op 13:52:25.0 / +76°09'54", in de Kleine Beer. Door de schaarste aan sterren in deze open sterrenhoop kan dit object aanzien worden als telescopisch asterisme.
HD 19275 groep
op 3:11:56 / +74°23'37", in Cassiopeia. Dit telescopisch asterisme bestaat uit 4 sterren waarvan de noordelijkste, HD 19275, de helderste component vormt, magnitude +5. De andere drie sterren zijn HD 19438, HD 19534, en HD 19372.
HD 144652 groep
op 15:57:34 / +74°06'42", in de Kleine Beer.
Ferrero 46
op 18:27 / +73°44' in de Draak, net ten zuidwesten van de ster HD 171565, 1 en een halve graad ten noordnoordwesten van het telescopisch asterismeKemble 2 (Mini-Cassiopeia).
op 1:38:58.7/ +72°51'59", in Cassiopeia. Dit object is een rijtje van 5 sterren dat als telescopisch asterisme kan fungeren.
Harrington's STAR 25 / Kemble 2 / Ramakers 25 / Bode 3 –Mini-Cassiopeia / Little Queen
op 18:35 / +72°25' in de Draak (niet te verwarren metFerrero 19 in de Stier).Kemble 2 bevindt zich in het gemakkelijk waarneembare asterismeHoorn des Overvloeds (Horn of Plenty).
op 22:28:54 / +70°37'18", in Cepheus (nabij deTobacco Pipe).
Tobacco Pipe
op 22:30 / +70°30' in Cepheus. Dit asterisme, met de opmerkelijke vorm van een ouderwetse pijp, en ook van een saxofoon, kan met een niet al te grote telescoop of verrekijker worden waargenomen. De schijnbare diameter van dit asterisme bedraagt iets meer dan 1 graad. Het bevindt zich in hetzoldergedeelte van het merkwaardige asterismeScheef huis waar de typische vorm van het sterrenbeeld Cepheus om bekend is. De sterren van deTobacco pipe (ofSaxofoon) staan afgebeeld in de meeste sterrenatlassen zoalsUranometria 2000.0 vanWil Tirion.
HD 210884 groep
op 22:10:36 / +70°08'00", in Cepheus (nabij de dubbelster Σ 2883 en de gasnevel Van den Bergh 152).
Van +70° tot +60° (vanuit de Benelux circumpolair)
op 12:05:30 / +68°45', in de Draak. Σ 3123 is een dubbelster in een telescopisch asterisme bestaande uit een viertal sterren. Het bevindt zich op 1 graad ten zuidwesten van het extragalactisch stelselNGC 4236.
op 10:26:57.8 / +66°48'45", in de Grote beer. Dit telescopisch asterisme bevindt zich op ongeveer 2 graden ten zuiden van het sterrenstelsel IC 2574 dat bekend is alsCoddington's "nebula" (galaxy).
Telescopisch rijtje van drie sterren
op 21:56 / +66°28', in Cepheus. Dit rijtje vertoont zich als een miniatuurweergave van de drie gordelsterren van Orion. Het bevindt zich net ten noorden van een asterisme dat sterk lijkt op een miniatuurweergave van het gemakkelijk herkenbaarscheef huis van Cepheus. Dit kleinerescheve huisje heeft een schijnbare diameter van ongeveer 1 en een halve graad. Het kan gemakkelijk worden opgespoord m.b.v. een klassieke verrekijker. De centrale ster van het rijtje van 3 is HD 208743.
Naamloos telescopisch asterisme
op 11:12 / +66°, in de Grote Beer, vier graden ten noordnoordoosten van α Ursae Majoris (Dubhe).
Saloranta 5
op 2:57:35 / +64°25'57", in Cassiopeia (nabij de planetaire nevels Abell 6 en Heckathorn-Fesen-Gull 1).
op 0:31:18 / +63°21'00", in Cassiopeia. Alhoewel NGC 133 een open sterrenhoop is, fungeert een opvallend rijtje van 4 sterren in deze hoop als telescopisch asterisme.
Harrington's STAR 3 / Kemble 1 / Ramakers 7 (Kemble's Cascade Star Chain / Toothpick / Waterfall)
een met de verrekijker waarneembare sterrenrij op 4:00 / +63°, in de Giraffe, net ten noordwesten van de open sterrenhoopNGC 1502 die alsPool van deWaterfall (de als een waterval uitziende sterrenrij) fungeert.
25 Cephei sterrenrij
op 22:18 / +62°45', in Cepheus. Deze sterrenrij bestaat uit een 7 tal sterren, waaronder de ster 25 Cephei, en heeft een schijnbare lengte van 3 graden. Ze is gemakkelijk waar te nemen m.b.v. een klassieke verrekijker.
Ferrero 27 -Niebelungen ring
op 15:57 / +62°32', in de Draak. Ferrero 27 is een vrij merkwaardig telescopisch asterisme dat bekend is alsNiebelungen ring. Het ziet eruit als een ellipsvormige of schotelvormige ring bestaande uit een aantal sterren. Ferrero 27 bevindt zich ten oost-noordoosten van het extragalactische stelselNGC 6015.
Harrington's STAR 12 / Ramakers 11 –Airplane
op 23:20 / +62°20', în de nabijheid vanMessier 52 in Cassiopeia. Ook gekend alsArrow cluster.
op 1:05:11 / +62°01'17", in Cassiopeia. NGC 358 is een open sterrenhoop, maar door de schaarste aan sterren (4 exemplaren in de vorm van een trapezium) kan deze hoop gerangschikt worden in de lijst van telescopische asterismen.
Trumpler 1 (Collinder 15)
op 1:35:30 / +61°15', in Cassiopeia. Trumpler 1 is een open sterrenhoop, maar door de schaarste aan sterren (4 exemplaren in de vorm van een rijtje) kan deze hoop gerangschikt worden in de lijst van telescopische asterismen.
Harrington's STAR 11 –Cepheus OB2 Association
op 21:48 / +61°00', in Cepheus.
Burnham 1100 groep (β 1100 groep)
op 1:15 / +60°55', in Cassiopeia. Dit telescopisch asterisme bestaat uit de sterren HD 7252, HD 7331, HD 7370, alsook de dubbelster Burnham 1100.
op 23:12 / +60°34', in Cepheus. NGC 7510 is een open sterrenhoop met de typische karakteristieken van een telescopisch asterisme. De astronomen Lloyd Motz en Carol Nathanson noemen het deDiamond Brooch in hun boekThe Constellations (1988).
Stock 23 (Pazmino's Cluster)
een open sterrenhoop op 3:16 / +60°, op de grens van Cassiopeia en Giraffe, maar door de schaarste aan sterren kan het gecatalogiseerd worden in de lijst van telescopische asterismen. Dit asterisme bevat de dubbelster Σ 362.
Van +60° tot +50° (vanuit de Benelux circumpolair)
Naamloos boogvormig of half cirkelvormig rijtje van 5 sterren
op 1:54:31 / +59°53'37", in Cassiopeia. Dit boogje bestaat uit de sterren HD 11517, HD 11472, HD 11463, HD 236905, en HD 236908, en bevindt zich op een halve graad westzuidwestelijk van de enigszins driehoekvormige open sterrenhoopNGC 743. Het boogvormig rijtje is aldus afgebeeld op kaart 37 inWil Tirion'sUranometria 2000.0 sterrenatlas.
15 Cephei + OΣ 461 groep
op 22:04 / +59°50', in Cepheus. Dit telescopisch asterisme bestaat uit vier sterren waartoe 15 Cephei en OΣ 461 behoren. Het is gemakkelijk te herkennen op kaart 57 inWil Tirion'sUranometria 2000.0 sterrenatlas. Ook met behulp van een gewone verrekijker is het gemakkelijk op te sporen. Deze groep bevindt zich niet ver van de gelijkbenige driehoek gevormd door de sterren δ Cephei, ε Cephei, en ζ Cephei, in het zuidelijkste gedeelte van het asterisme dat bekend staat als hetScheef huis (Cepheus).Fine field (T.W.Webb in diensCelestial Objects for Common Telescopes, Volume 2: The stars).
Harrington's STAR 29 –Lucky 7
op 23:03 / +59°30', in Cassiopeia.
1 Cassiopeiae groep
op 23:06:37 / +59°25'11".
Harrington's STAR 13 / Ramakers 12 –Queen's Kite
op 1:38 / +58°30', in Cassiopeia. Dit asterisme bevat o.a. de ster 39-χ Cassiopeiae.
Naamloos telescopisch rijtje van 4 sterren
op 16:05' / +58°09', in de Draak, 3/4 graad ten zuidoosten van 13-θ Draconis. De helderste component van dit rijtje (deLucida) is HD 144955.
Leiter 13 -Little Hercules
op 23:27:20 / +58°07'40", in Cassiopeia.
Naamloos telescopisch sterrenrijtje
op 16:31 / +57°45', in de Draak. Dit telescopisch asterisme bestaat uit een aantal zwakke sterren, gerangschikt als een noord-noordwest/zuid-zuidoost gericht rijtje. Midden in dit rijtje bevindt zich het extragalactische stelselNGC 6187, ontdekt door de Amerikaanse astronoomCharles Augustus Young. Dit werd C. A. Young's eerste en enige ontdekking van een astronomisch object dat vervolgens werd opgenomen in deNew General Catalogue (NGC).
Ferrero 6 -Eiffel Tower / Teepee
op 13:09 / +57°33', in de Grote Beer (drie graden ten noordwesten van Mizar en Alcor). Dit asterisme ziet eruit als deEiffeltoren of eenIndianentent (Tipi) en kreeg dan ook de bijnamenEiffel Tower enTeepee omdat het een driehoekige vorm heeft.
Leiter 8 -Little W
op 0:55:20 / +57°16'53", in Cassiopeia.
Galactic G (HD 144082)
op 16:02:01 / +56°24'54", in de Draak. Dit is een uiterst zwak cirkelvormig telescopisch asterisme bestaande uit een drietal sterren van magnitude 8 en een reeks veel zwakkere sterren die, volgens sommige amateur astronomen, allen tezamen een letter G vormen. Enige verbeeldingskracht is vereist om in dit cirkelvormig asterisme een G te zien.
Harrington's STAR 19 / Ramakers 51 –Broken Engagement Ring
op 10:51 / +56°10', in de Grote Beer, ten westen van β Ursae Majoris (Merak).
Sachariassen 1
op 10:50:34 / +56°07'36", in de Grote Beer (waarschijnlijk deBroken Engagement Ring, zieSTAR 19 /Ramakers 51).
Trumpler 2
op 2:37 / +55°55', in Perseus. Het object Trumpler 2 is door de IAU gecatalogiseerd alszijnde een open sterrenhoop, maar kan, door de schaarste aan sterren, gerangschikt worden in de lijst van telescopische asterismen. Dit asterisme ziet eruit als een onregelmatig sterrenrijtje. Het kan gemakkelijk worden waargenomen m.b.v. elk type telescoop. Het bevindt zich op een tweetal graden ten zuidoosten van de bekende dubbele sterrenhoopNGC 869 /NGC 884 (h + χ Persei). Trumpler 2 bevat de roodachtige ster HD 16068, die tevens de helderste component van de sterrenhoop is.
15-η Persei groep
op 2:50:42 / +55°53'44", in Perseus. Een groepje met als hoofdsterMiram (Eta Persei). Deze ster is in R. H. Allen'sStarnames, their lore and meaning beschreven als een schijnbare miniatuurweergave vanJupiter en de vier Galileische manen.
46-c Draconis triplet
op 18:42:38 / +55°32'20", in de Draak. Dit telescopisch asterisme bestaat uit een rijtje van drie sterren. De helderste van de drie is 46-c Draconis met aan diens noord-noordwestelijke en zuid-zuidoostelijke kant een schijnbaar nabijgelegen ster van iets mindere helderheid. Dit asterisme kan alsgids fungeren om op zoek te gaan naar het extragalactische stelselNGC 6691 dat op minder dan een graad ten west-noordwesten ervan te vinden is.
HD 15253 boog
op 2:32:12.01 / +55°27'29.2", in Perseus. Deze boog bestaat uit de vijf sterren HD 15235, HD 15407, HD 15559, HD 15642, en HD 15667. De schijnbare diameter ervan is ongeveer drievierde van een graad, en kan met elke klassieke verrekijker of met de zoeker van een telescoop worden waargenomen.
Harrington's STAR 10 –Dark Lane
op 21:00 / +55°00', in de Zwaan.
Ramakers 54 –The Spade
op 9:43 / +53°17', in de Grote Beer. 11 sterren vormen een schop, ongeveer halfweg tussen de sterren θ en φ Ursae Majoris.
Leiter 7 -Cygnus Box
op 22:01:43 / +52°58'02", in de Zwaan.
Streicher 59
op 22:12:45 / +52°52'42", in de Hagedis (ten oosten van de open sterrenhoopIC 1434).
Gas pump handle
op 13:38 / +52°50', in de Grote Beer.
9 Aurigae groep
op 5:06:52 / +51°39'30", in de Voerman. Dit telescopisch asterisme omvat de relatief heldere dubbelster 9 Aurigae met ten noord-noordoosten ervan een boogvormig of geknakt rijtje dat uit een viertal zwakkere sterren bestaat.
Naamloos boogvormig rijtje van 4 sterren
op 21:56 / +51°31', in de Zwaan, net ten zuidwesten van de planetaire nevel PK 97-2.1 (M2-50). De noordelijkste van deze vier sterren is HD 235668, de zuidelijkste is HD 235669 (bron: Wikisky). Dit boogvormig rijtje staat afgebeeld op kaart 57 inWil Tirion'sUranometria 2000.0 sterrenatlas.
Streicher 60
op 22:23:20 / +51°02'54", in de Hagedis (ten noordoosten van de planetaire nevelIC 5217).
Alle objecten met declinatie +51° kunnen, vanuit deBenelux gezien, tot in hetzenit klimmen. De ster γ Draconis (Eltanin) in de kop van de Draak kreeg om deze reden de bijnaamZenit ster.
Van +50° tot +40° (vanuit de Benelux circumpolair)
op 7:30 / +49°57', in de Lynx (groepje net ten noorden van 22 Lyncis).
Saxophone
op 3:24 / +49°52', in Perseus. Dit asterisme maakt deel uit van de gemakkelijk waar te nemen sterrengroep Melotte 20 (Collinder 39) nabij de ster 33-α Persei, in Perseus.
op 21:50:24.1 / +49°45'24", in de Zwaan. Dit object is officieel erkend als zijnde een open sterrenhoop, maar kan, dankzij de eigenaardige vorm ervan (een hoefijzer), gerangschikt worden in de lijst van de telescopische asterismen.
Alessi 1 / Le Drew 1 / Saloranta-Holmström 1
op 0:53:27 / +49°34'11", in Cassiopeia.
Perseus Cluster (Melotte 20 / Collinder 39)
op 3:28 / +49°00', in Perseus. Deze sterrengroep is vrij gemakkelijk waar te nemen met behulp van elk type verrekijker. Te vergelijken met Melotte 111 in het Haar van Berenice (de Coma Star Cluster) en de Hyaden in de Stier (Taurus).
Chiravalle 1 –Candle and Holder
op 18:01 / +47°59', in Hercules.
Naamloos sterrengroepje gelijkend op de Pleiaden (Messier 45)
op 16:46 / +47°31', in Hercules. NGC 6229 is een bolvormige sterrenhoop, deze bolhoop vormt een driehoekig telescopisch asterisme met twee sterren ten westen en ten zuidwesten ervan. T.W. Webb:Beautifully grouped in a triangle with two 6 mg. stars.
TPK 1 (Teutsch-Patchick-Kronberger 1)
op 23:39 / +47°30', in Andromeda, een graad ten noordnoordoosten van λ Andromedae in het vroegere sterrenbeeldFrederici Honores (Gloria Frederici,Frederick's Glory).
op 2:57:37.0/ +46°26'13", in Perseus. Dit object is een groepje sterren dat als telescopisch asterisme aanzien kan worden.
Chinese Kite
op 17:58 / +45°50', in Hercules.
Small Fish
op 0:50 / +44°56', in Andromeda.
VX Andromedae groep
op 0:18 / +44°40'. Dit telescopisch asterisme bestaat uit 5 sterren waaronder de opvallend roodkleurige variabele ster VX Andromedae die zich aan het oostelijk uiteinde van het groepje bevindt. VX Andromedae is eenkoolstofster en werd door Robert Burnham, Jr. beschreven als eenExceptionally red star. Minder dan een graad ten zuiden van dit groepje is de nabije sterGroombridge 34 (Gliese 15) te vinden.
OΣ 500
op 23:37 / +44°25', in Andromeda. T.W.Webb nam op 15' ten noord-noordoosten van de dubbelster OΣ 500 een merkwaardig groepje waar, bestaande uit een viertal sterren in de vorm van een ruit. Dit ruitvormige groepje en de dubbelster OΣ 500 bevinden zich in het gemakkelijk waarneembare asterisme dat vroeger het sterrenbeeld Gloria Frederici was.
Little Orion
op 20:56 / +43°34', in de Zwaan.
Naamloze sterrenrij
op 19:45 / +42°33', in de Zwaan, op twee en een halve graad ten zuiden van δ Cygni, 1 graad ten oosten van 14 Cygni. Deze sterrenrij bevat de ster HD 186883.
op 3:30:01 / +41°49'57", in Perseus. NGC 1334 is een extragalactisch stelsel waaroverheen een rij van 6 sterren loopt. Deze 6 sterren horen niet bij dit extragalactisch stelsel maar wel bij het melkwegstelsel. Het rijtje sterren is toevallig in dezelfde richting als het stelsel NGC 1334 te zien, wat dit stelsel extra herkenbaar maakt.
op 3:29:04.0 / +41°40'27", in Perseus. Dit telescopisch object bestaat uit een aantal sterren met een merkwaardige kruisvorm.
Patchik 56
op 20:24 / +41°37', in de Zwaan. 2 sterren vormen met een rijtje van 4 sterren ten zuiden ervan een trapezium. Patchik 56 bevindt zich nabij de open sterrenhoop Collinder 421.
Telescopisch rijtje van drie sterren
op 19:36:32 / +41°, in de Zwaan. De noordelijkste ster van dit rijtje (HD 185266) heet volgens de digitale Wikisky sterrenkaartLia.
een open sterrenhoop op 20:23 / +40°46', in de Zwaan, maar is dankzij de eigenaardige vorm ervan eerder een telescopisch asterisme (Rocking Horse Cluster) (schommelpaard sterrenhoop).
Home Plate
op 0:07 / +40°35', in Andromeda (vijfhoek van 5 sterren).
Waterloo 2
op 5:28 / +40°20', in de Voerman. Dit telescopisch asterisme bestaat uit 4 sterren in de vorm van een ruit.
HD 175841 groep
op 18:55 / +40°10', in de Lier, twee graden ten oostnoordoosten van ε1 en ε2 Lyrae (deDubbel-dubbel ster).
Het gebied in de noordelijke sterrenhemel van +90° tot +39° is circumpolair voor Nederland en België. De heldere ster Alpha Lyrae (Wega) heeft een declinatie van +38°45'. Voor Nederlandse en Belgische kustbewoners is Wega dus een ideaal telescopisch object om de ondergang en opkomst van dezeoostwaarts bewegende heldere ster aan de noordelijke zeehorizon te observeren. Gedurende de extreem lage stand van deze ster, voor de ondergang en na de opkomst ervan, kunnen er zich chromatische dispersieverschijnselen aan het vervormde beeld van deze ster vertonen.
ΟΣΣ 17 groep
op 1:24:30 / +39°02', in Andromeda. T.W. Webb:Pretty Group.
Eklund's "J"
op 20:23:40 / +38°58'00", in de Zwaan.
NGC 2419 triplet
op 7:38 / +38°50', in de Lynx. Dit drieledig telescopisch asterisme bestaat uit twee sterren en de bolvormige sterrenhoopNGC 2419 (Intergalactic Wanderer), die alle drie samen een rijtje vormen. Het opsporen van het relatief zwakke object NGC 2419 kan efficiënt verlopen door eerst de tweegidssterren op te zoeken, om aldus op die manier bij NGC 2419 te komen.
Dolidze-Dzimselejsvili 6 –Mini Scorpius
op 16:45 / +38°21', in Hercules. DoDz 6 is een open sterrenhoop bestaande uit slechts 5 sterren, en kan daarom gerangschikt worden in de lijst van de astronomische asterismen. Het vergt echter nogal wat verbeeldingskracht om er een verkleinde weergave van het sterrenbeeld Schorpioen in te herkennen. In ieder geval laat Google Sky een compact groepje van 5 dicht tegen elkaar geplaatste sterren zien. Het bevindt zich op 1 graad ten zuidoosten van de ster 44-η Herculis. Deze ster vormt de noordwestelijke hoek van het gemakkelijk waarneembare asterismeKeystone.
Inch Worm
op 9:05 / +38°16', in de Lynx. Dit telescopisch asterisme bestaat uit een rij van 11 sterren met curve in het midden, lijkend op een rups. De schijnbare diameter van dit asterisme bedraagt 1 graad.
Chaple 1 / HD 190466 groep / Ramakers 20 –Cygnus Fairy Ring / Chaple's Arc
op 20:04 / +38°10', in de Zwaan.
Dolidze-Dzimselejsvili 5 –Anchor
op 16:27 / +38°04', in Hercules.
Triangle Cluster
op 1:54 / +38°, in Andromeda. Een driehoek met een lange reeks sterren.
Cane (Levy 157)
op 19:48 / +37°43', in de Zwaan.
Saloranta 10
op 5:24:53 / +37°32'12", in de Voerman (nabij 21-σ Aurigae).
Harrington's STAR 14 / Ramakers 1 –Golf Putter / Golf Club
op 1:52.5 / +37°30', in Andromeda, net ten zuidwesten van de open sterrenhoopNGC 752, waarbij deze sterrenhoop fungeert als golfbal.
11 Cygni groep
op 19:36:32 / +37°05'30", in de Zwaan.
Stephenson 1 – Delta Lyrae Cluster
op 18:54 / +37°, in de Lier, waar δ1 en δ2 Lyrae deel van uitmaken.
Harrington's STAR 26 –Red Necked Emu
op 20:13.8 / +36°30', in de Zwaan.
10 Leo Minoris groep
op 9:34 / +36°23', in de Kleine leeuw.
Upgren 1
een open sterrenhoop op 12:35 / +36°20', in de Jachthonden, maar dient aanzien te worden als telescopisch asterisme. Dit object kan ook met verrekijkers worden waargenomen. Upgren 1 staat op vier en een halve graad ten westzuidwesten van α Canum Venaticorum (Cor Caroli) en op iets minder dan een graad ten noordnoordoosten van het sterrenstelselNGC 4534. Upgren 1 bestaat uit slechts 5 sterren, en is door astronomen algemeen beschouwd als het restant van een open sterrenhoop.
op 0:51 / +35°49' in Andromeda is officieel een open sterrenhoop, maar eigenlijk is het een telescopisch asterisme dankzij het merkwaardig boogvormige (of L-vormige) uitzicht van deze groep.
Baseball diamond
op 20:02 / +35°20', in de Zwaan. Een groepje sterren in de vorm van de hoek van eenhonkbalveld, waaronder de ster Espin 202.
Smiley Face / Cheshire Cat
op 5:27 / +35°, in de Voerman. 8 sterren vormen een lachend gezichtje (eenSmiley, of eengrijnzende kat zoals vanAlice in Wonderland).
55 Persei triplet
op 4:24:30 / +34°10', in Perseus. Dit asterisme bestaat uit een rijtje van drie sterren. De twee helderste sterren van dit rijtje kregen de aanduidingen 55 en 56 Persei. De iets minder heldere ster is HD 27770. Anderhalve graad ten noordoosten van dit rijtje is de gasnevelNGC 1579 te vinden (Northern Trifid nebula).
op 10:24 / +34°, in de Kleine leeuw. Dit asterisme is een vierhoek waarvan de schijnbare diameter 1/2 graad bedraagt. De noordelijke hoek van dit asterisme is de dubbelster OΣΣ 104. Een niet al te grote telescoop of verrekijker volstaat om dit asterisme te zien te krijgen.
Harrington's STAR 4 –Leaping Minnow / Flying Minnow
op 5:18 / +33°30', in de Voerman. Dit relatief gemakkelijk waarneembare asterisme wordt gevormd door de sterren 14, 16, 17, 18, 19 en IQ Aurigae. Het volstaat om er met behulp van een niet al te grote telescoop of verrekijker naar op zoek te gaan.
Melotte 31 –Lacrosse Racket
op 5:18 / +33°22', in de Voerman.
Webb's rhombus
op 20:37 / +33°21', in de Zwaan. Dit ruitvormig telescopisch asterisme bestaat uit vier sterren, zich net ten westen van de dubbelster Struve 2700 (HD 196673) bevindend. Deze ruit is vermeld in T.W.Webb'sCelestial Objects for Common Telescopes, blz 104.
op 1:56:40.8 / +33°03'01", in de Driehoek. NGC 737 is een rijtje van drie sterren, zich vanaf de Aarde gezien zeer dicht tegen het extragalactisch stelselNGC 736 vertonend.
op 2:11:08.1 / +32°05'49", in de Driehoek. NGC 843 is een groepje van drie sterren, een driehoek vormend.
Harrington's STAR 6 –Sailboat Cluster
op 10:14 / +31°30', in de Kleine Leeuw, waar 22 Leo Minoris deel van uitmaakt.
Harrington's STAR 23 –Backwards 5 / Backwards S
op 16:36 / +30:45', in Hercules. Dit telescopisch asterisme ziet eruit als een sterrenrij in de vorm van een gespiegelde nummer 5 of letter S. De noordelijke en zuidelijke uitlopers van deze sterrenrij tonen elk sterren die iets helderder zijn. Dit asterisme bevindt zich op 1 graad ten zuidwesten van de ster 40-ζ Herculis. Deze ster vormt tevens de zuidwestelijke hoek van het gemakkelijk waarneembare asterismeKeystone. In T.W.Webb'sCelestial objects for common telescopes, Volume 2:The stars, staat het 5- of S-vormig telescopisch asterisme beschreven als eenRecurved line of small stars proceeding from 7.5 magnitude star.
op 1:34:44.0/ +30°13'58", in de Driehoek. Dit object is een telescopisch asterisme dat bestaat uit drie sterren in de vorm van een driehoekje. Dit asterisme bevindt zich, vanaf deAarde gezien, dicht tegen de zuidelijke rand van het extragalactisch stelselMessier 33.
op 1:14 / +30°, in de Vissen. Dit telescopisch asterisme heeft de vorm van Superman's "S".
Burnham 1258 groep (β 1258 groep)
op 20:00 / +29°55', in de Zwaan. Dit groepje van 4 sterren bevindt zich op 67° in de galactische evenaar, en is afgebeeld op kaart 119 inWil Tirion'sUranometria 2000.0 sterrenatlas.
12 Trianguli groep
op 2:28:22 / +29°47'48", in de Driehoek.
Markov 1 –Mini Teapot
op 17:57 / +29°25', in Hercules, net ten noorden van ξ Herculis. Dit telescopisch asterisme ziet eruit als een miniatuurweergave van de gemakkelijk te herkennentheepot figuur in de Schutter.
Little Leo (Lovett 1)
op 7:50 / +28°47', in de Tweelingen. 12 sterren die een verkleinde weergave vertonen van de Leeuw.
HD 4798 groep
op 0:50 / +28°22', in de Vissen. 7 sterren vormen een vliegende vleugel (Flying Wing). Dit groepje bevindt zich net op deIAU grenslijn tussen de sterrenbeelden Vissen en Andromeda.
Ferrero 37
op 6:16 / +28°13', in de Voerman. Ferrero 37 is een L-vormig asterisme bestaande uit vijf sterren.
Ferrero 14
op 5:41 / +28°06', in de Stier, nabij het supernovarestantSimeis 147 (Spaghetti nebula).
Collinder 21 –David's D / Golf putter
op 1:50 / +27°04', in de Driehoek. Dit is een telescopisch asterisme in de vorm van een halve cirkel. Collinder 21 is te vinden op twee en een halve graad ten zuidzuidwesten van α Trianguli (Ras Al Mothallah).
18, 19, 20 Vulpeculae driehoek
op 20:11 /+26°48', in het Vosje. Deze driehoek met een schijnbare diameter van ongeveer een halve graad kan als gids worden gebruikt om de open sterrenhoopNGC 6882 op te sporen, waar de ster 20 Vulpeculae deel van uitmaakt.
Ferrero 19
op 5:58 / +26°44', in de Stier. Dit asterisme ziet eruit als een miniatuurweergave van Cassiopeia (niet te verwarren met Kemble 2,Mini Cassiopeia, in de Draak).
Leiter 14 -Lying Shield
op 23:40:02 / +26°37'45", in Pegasus.
Ferrero 5
op 5:43 / +26°25', in de Stier, nabij het supernovarestantSimeis 147 (Spaghetti nebula).
op 6:34:35.3 / +26°18'21", in de Tweelingen. Dit object is officieel gecatalogiseerd als zijnde een open sterrenhoop, doch door de schaarste aan sterren is het eerder een telescopisch asterisme.
Harrington's STAR 24 / Webb 2 / Ramakers 30 –Ruby Ring / Webb's Wreath
op 18:02.5 / +26°18', in Hercules.
Melotte 111 / Collinder 256 (Coma Star Cluster)
op 12:22 / +25°48', in het Hoofdhaar. Dit is een zeer gemakkelijk waar te nemen open sterrenhoop (of met de verrekijker waarneembaar asterisme). Deze open sterrenhoop heeft nog dienst gedaan als onderdeel van de Leeuw (het borstelige einddeel van de staart van de leeuw) (tuft of Leo's tail).
Leiter 11 -Lassoloop
op 6:43:41 / +25°20'00", in de Tweelingen.
57 Herculis groep
op 16:57:38 / +25°10'48".
83 Herculis quartet
op 17:42 / +24°30', in Hercules. Dit asterisme bestaat uit een onregelmatig gevormde groep van 4 sterren met een schijnbare diameter van 2/3 graad. De twee meest oostelijk gelegen sterren kregen de aanduidingen 83 en 84 Herculis. De meest westelijke ster kreeg de aanduiding Σ 2194.
Omega-2 CNC Cascade
op 8:04 / +24°30', in de Kreeft. Dit asterisme is een sterrenrij die gemakkelijk kan worden waargenomen m.b.v. een verrekijker. Deze sterrenrij bevindt zich ten zuidoosten van de ster 2-ω Cancri.
Pothier 1 / Leiter 1 -Edge
op 6:37 / +24°11', in de Tweelingen, ten westzuidwesten van 27-ε Geminorum (Mebsuta).
Dolidze-Dzimselejsvili 8 (DoDz 8)
op 17:26:13.78 / +24°08'04.6, in Hercules. Een groepje bestaand uit 6 sterren.
NGC 6210 - gelijkbenig driehoekje
op 16:45 / +23°40', in Hercules. Dit telescopisch asterisme bestaat uit de planetaire nevelNGC 6210 (Turtle nebula) en twee schijnbaar nabij gelegen sterren die alle drie samen een gelijkbenig driehoekje met diameter 1/3 graad vormen. Daar NGC 6210 wel eens verward kan worden met een gewone ster omdat het er vrij compact uitziet, kunnen de twee schijnbaar nabij gelegen sterren dienst doen alsgidsen om dit object m.b.v. een telescoop op te sporen. Dit driehoekje staat ook afgebeeld in de meeste sterrenatlassen zoalsUranometria 2000.0 vanWil Tirion.
Delphinus Minor
een met de verrekijker waarneembare miniatuurweergave van de Dolfijn, op 23:02 / +23°, in Pegasus.
SAO 80149 groep
op 8:23:25 / +21°51'31", in de Kreeft. Deze groep is een korte sterrenrij op een 4 tal graden ten westnoordwesten van de open sterrenhoopMessier 44. Deze sterrenrij is afgebeeld op kaart 141 van Wil Tirion's Uranometria 2000.0 sterrenatlas (eerste uitgave 1987). De helderste ster in deze rij is TYC 1390-179-1 (bron: WIKISKY).
Leiter 16
op 7:27:50 / +21°40'00", in de Tweelingen, nabij de dubbelster 63 Geminorum.
Lorenzin 1 -Spermatozoon /Barbeque Fork
op 5:43 / +21°30', in de Stier. Dit telescopisch asterisme heeft de vorm van een lange sterrenrij ten oost-noordoosten van de ster 123-ζ Tauri. Deze sterrenrij is opgenomen in de foto vanMessier 1 en omgeving in Günther Roth's boekElsevier's gids van sterren en planeten, blz 181.
Harrington's STAR 16 –Davis' Dog
op 4:22.5 / +21°25', in de Stier. Een vrij gemakkelijk waarneembaar asterisme dat echter veel verbeelding vergt om er een hond in te zien. De sterren κ Tauri, υ Tauri, ω Tauri, 53 Tauri, 56 Tauri, en 72 Tauri maken deel uit van deze hond.
op 19:26 / +20°, in het Vosje. Dit zeer gemakkelijk waar te nemen asterisme heeft de opmerkelijke vorm van een onderste-boven hangendekledinghanger (coathanger). Collinder 399 is een ideaal object om tijdens zomernachten te tonen aan bezoekers van volkssterrenwachten. Tevens kunnen pogingen ondernomen worden om het gedeelte van de melkweg in de nabijgelegen sterrenbeelden Arend, Zwaan, en Schild van Sobieski waar te nemen. Om de typische vorm van de kleerhanger te zien te krijgen volstaan relatief kleine verrekijkers. Collinder 399 heeft een schijnbare diameter van ongeveer 2 graden. In dit asterisme bevinden zich de sterren 4, 5, en 7 Vulpeculae. Aan het oostelijk uiteinde van dit asterisme is de open sterrenhoopNGC 6802 te vinden.
op 8:40 / +19°59', in de Kreeft.Messier 44 is een open sterrenhoop die vrij gemakkelijk kan worden waargenomen met behulp van kleine telescopen. Het object heeft een schijnbare diameter van ongeveer 1 graad. Door de aanwezigheid van een aantal vrij heldere sterren in deze hoop kan het ook als telescopisch asterisme worden aanzien. Bovendien bevindt dit object zich in een vierhoekig asterisme dat bestaat uit de sterren 43-γ Cancri (Asellus Borealis), 47-δ Cancri (Asellus Australis), 33-η Cancri, en 31-θ Cancri.
Naamloos rijtje van drie sterren
op 18:03 / +19°40', in Hercules. Dit telescopisch asterisme bestaat uit een rijtje van drie sterren met een schijnbare diameter van ongeveer 1/5 graad. Het bevindt zich in het door de IAU afgevoerde sterrenbeeldCerberus dat samen met het eveneens afgevoerde sterrenbeeldRamus Pomifer het zuidoostelijk gedeelte van Hercules in beslag neemt. Het rijtje van drie is vermeld in T.W.Webb'sCelestial Objects for Common Telescopes, Volume 2:The Stars, bladzijde 145 (three stars in line).
Curved Arrow
op 12:53 / +19°30', in het Hoofdhaar (Haar van Berenice), op iets minder dan 2 graden ten zuiden van de ster 35 Comae Berenices.
op 6:24:41.5 / +19°20'35", in de Tweelingen. Dit telescopisch asterisme bestaat uit een groepje van 5 sterren.
L of boogvormig telescopisch asterisme
op 7:02:23 / +19°13'47" in de Tweelingen. Dit asterisme bevindt zich, vanaf deaarde gezien, op ongeveer anderhalve graad ten zuidzuidwesten van de sterMekbuda. Delucida of helderste ster in dit asterisme is HD 52525.
Sand Shovel
op 13:15 / +19°00', ongeveer 1 graad ten noordnoordoosten van de gelijkbenige driehoek gevormd door de ster 42-α Comae Berenices (Diadem) en de twee bolvormige sterrenhopenNGC 5024 (Messier 53) enNGC 5053.
Picot 1 / Ramakers 6 –Napoleon's Hat
op 14:15 / +18°35', in de Ossenhoeder, net ten zuiden van α Bootis (Arcturus).
Ponsot 1
op 19:36 / +18°19', in de Pijl (westnoordwest van α Sagittae).
HD 179586 groep
op 19:12:28 / +18°00'07", in de Pijl. Een sterrenrijtje bestaande uit de sterren HD 179586, HD 179507, HD 179423, en HD 230852, vergezeld van een zich iets zuidelijker bevindende vijfde ster, HD 179398, die het groepje een parachute of paraglider achtig uitzicht geeft.
Diadem driehoek
op 13:13 / +17°45', in het Haar van Berenice. Dit is een asterisme dat bestaat uit een gelijkbenige driehoek gevormd door de ster 42-α Comae Berenices (Diadem) en twee bolvormige sterrenhopen:NGC 5024 (Messier 53) enNGC 5053. De schijnbare diameter van dit driehoekig asterisme bedraagt iets meer dan 1 en een halve graad. De ster Diadem kan tijdens het opzoeken van de twee bolvormige sterrenhopen fungeren alsgidsster. Net ten noordnoordoosten van deze driehoek is een onregelmatig asterisme te vinden dat bestaat uit een tiental sterren. Het kreeg de naamSand Shovel. De diameter van dit asterisme bedraagt eveneens 1 en een halve graad.
13 Sagittae groep
op 20:00:00 / +17°36'36", in de Pijl.
Lorenzin 4 / Ramakers 56 –Arrow Chain
op 19:55 / +17°18', in de Pijl.
Dolidze Dzimselejsvili 1 (DoDz 1)
op 2:47:25.39 / +17°15'49.7", in de Ram. Een groepje bestaand uit een zestal sterren, op ongeveer een halve graad ten zuidwesten van π Arietis.
Double Triangle
op 4:32 / +17°00', in deHyaden (de kop van de Stier). Omtrent dit asterisme bestaat wat verwarring. Het zou kunnen dat het de ietwat complex uitziende driehoek betreft die samengesteld is uit de sterren 77 Tauri (Theta-1 Tauri), 78 Tauri (Theta-2 Tauri), 80 Tauri, 81 Tauri, en de dubbelster Hu 1080. Deze driehoek toont aan iedere hoek een koppel sterren, waardoor dit asterisme eruitziet als een stelsel van twee driehoeken die concentrisch lichtjes verschoven zijn ten opzichte van elkander. Door de gelijkzijdige vorm van deze samengestelde driehoek kan dit asterisme tevens dienst doen als ijkmiddel om de schijnbare diameter van het beeldveld (van de telescoop) te bepalen.
γ Geminorum groep (Gamma Geminorum groep)
op 6:32:12 / +16°41'00", in de Tweelingen.
Naamloos telescopisch asterisme
op 7:37:47.0 / +16°31'3.0", in de Tweelingen. Dit telescopisch asterisme ziet eruit als een samengebundeld groepje van 5 sterren.
Harrington's STAR 27 / French 1 –Toadstool / Dolphin's diamonds / Le champignon
op 21:07.3 / +16°20', in de Dolfijn. Dit asterisme heeft de vorm van een paddenstoel met in de (schijnbare) nabijheid ervan het extragalactisch stelselNGC 7025.
Poskus 1 -Fly Swatter
op 20:46 / +16°20', net ten noordwesten van de dubbelster γ Delphini in de Dolfijn.
op 23:51:46.3 / +16°14'44", in Pegasus. Dit object werd geklasseerd als zijnde een open sterrenhoop, maar door de schaarste aan sterren kunnen we het eerder aanzien als een telescopisch asterisme. Zie ook bladzijde 1393 inBurnham's Celestial Handbook.
op 17:21:12.4 / +15°41'18", in Hercules. Dit telescopisch asterisme bestaat uit 5 sterren in de vorm van een ruit of een vierhoek met in het centrum ervan de vijfde ster.
Naamloos telescopisch asterisme
op 7:52:14.0 / +15°31'23.0", in de Tweelingen. Dit telescopisch asterisme ziet eruit als een halve cirkel, of een "C".
Dolidze-Dzimselejsvili 7 –Sailboat
op 17:11 / +15°29', in Hercules.
Greg's 3
op 9:37:30 / +15°20', in de Leeuw. Dit telescopisch asterisme heeft de vorm van een gestileerde 3 met een schijnbare diameter van 1/3 graad. Dit asterisme bevat de ster HD 83225, ook wel bekend als de ster van Scheiner (Scheiner's star).
Mini Northern Cross
op 0:10 / +15°18', in Pegasus.
Ferrero 51 -Le sosie de Messier 73
op 18:49 / +14°02', in Hercules. Dit telescopisch asterisme kan beschouwd worden als dubbelganger van het asterismeMessier 73.
op 6:08 / +13°57', in Orion. NGC 2169 werd officieel gecatalogiseerd als een open sterrenhoop, maar heeft alle karakteristieken van een telescopisch asterisme, mede door de opvallende gelijkenis met het nummer "37" of de letters "LE". Verder zien sommige amateur astronomen er een winkelkarretje in (Shopping Cart Cluster).
Aquila V groep
op 18h59m46s / +13°49'19", in de Arend.
Elosser 2
op 6:08:03 / +13°44'05", in Orion (ten zuiden van de open sterrenhoopNGC 2169, bekend als het "37" of "LE" asterisme).
Harrington's STAR 9 – θ Delphini Group /Bucking Horse with Cowboy
op 20:38 / +13°10', in de Dolfijn.
Sudor Ophiuchi
op 17:08 / +13°02', in Hercules. Dit is een met de verrekijker waarneembaar asterisme met een schijnbare diameter van 3 graden.
Harrington's STAR 7 / Ramakers 31 –Zig-Zag / Flower
op 16:18 / +13°, in Hercules. Dit asterisme bestaat uit een slangvormige rij sterren met een schijnbare lengte van 1 en een halve graad. Het bevindt zich ten noordoosten van de planetaire nevelIC 4593 (White eyed pie).
Burnham 571 groep
op 6:39:30 / +12°59, in de Tweelingen. Deze groep bestaat uit een viertal sterren, waarvan de dubbelster Burnham 571 (β 571) de helderste component vormt. Deze groep bevindt zich op 1 graad ten westen van de ster ξ Geminiorum, en op 3 graden ten noorden van de open sterrenhoopNGC 2264.
op 17:40 / +12°37', in de Slangendrager. Een boogvormig groepje van vier sterren.
Gang of Four
op 18:41 / +12°15', in Hercules. Dit is een gemakkelijk waar te nemen sterrenrijtje van vier sterren. Een kleine amateurtelescoop volstaat.
LTA 1 -Cojones
op 6:15 / +12.8°, in Orion, nabij 73 Orionis en de open sterrenhoopNGC 2194. Cojones isSpaans voor"teelballen", hetgeen inderdaad te zien is in dit asterisme, alhoewel de vorm ervan eerder doet denken aan de wolkensoortMammatus.
op 0:56:19.4 / +12°04'19", in de Vissen. NGC 305 is een open sterrenhoop, maar door de schaarste aan sterren (6 exemplaren) kan deze hoop gerangschikt worden in de lijst van telescopische asterismen.
Thompson 1
op 20:38 / +11°20', in de Dolfijn. 13 sterren vormen een driehoek, nabij de ster 5 Delphini.
op 4:48 / +10°56'. NGC 1662 is een open sterrenhoop in het noordwestelijk gedeelte van Orion, maar door het beperkt aantal (relatief heldere) sterren in deze hoop kunnen we spreken van een telescopisch asterisme. Door de typische vorm ervan is dit asterisme bekend als deKlingon battlecruiser.
Chatard 1
op 19:32 / +10°43', in de Arend, in of nabij de planetaire nevel Abell 62 (Perek-Kohoutek 47-4.1).
Leiter 10 -Casque / Root Ball / Seedling / Ship
op 21:43 / +10°30', in Pegasus. Dit telescopisch asterisme bevindt zich op een halve graad ten noord-noordwesten van de ster 8-ε Pegasi (Enif). Het ziet eruit als een stompe pijlpunt of een helm met een ietwat puntige top. Kaart 211 inWil Tirion'sUranometria 2000.0 sterrenatlas toont de vijf sterren van dit telescopisch asterisme.
op 6:40 / +9°53' in de Eenhoorn. NGC 2264 is een open sterrenhoop, maar door de treffende gelijkenis ervan met een lichtende kerstboom kan deze sterrenhoop worden aanzien als een telescopisch asterisme.
Colinder 69 –Lambda Orionis Cluster
op 5:35 / +9°45', in Orion. Dit is een vrij gemakkelijk waarneembaar asterisme. Een gewone verrekijker volstaat.
Spano 1
op 1:01 / +9°37', in de Vissen. Dit telescopisch asterisme bestaat uit twee sterrenrijtjes die alle twee op 1 punt samenkomen en aldus een hoek of pijlpunt vormen. De schijnbare diameter van dit asterisme bedraagt ongeveer 1/3 graad. Het bevindt zich op 1 en een halve graad noord-noordwestelijk van de ster 71-ε Piscium.
op 7:52 / +9°33', in de Kleine hond. NGC 2459 staat gecatalogiseerd alszijnde een open sterrenhoop, maar kan door de schaarste aan sterren (slechts 5 exemplaren) worden aanzien als een telescopisch asterisme. Dit object is een uitdaging voor amateur astronomen omdat het niet geregistreerd staat in gedetailleerde sterrenatlassen zoalsWil Tirion'sUranometria 2000.0
op 7:42:43.6 / +9°15'33", in de Kleine hond. Drie sterren vormen een driehoekje.
Canis Minor III
op 7:09:46 / +9°14'40", in de Kleine hond.
Pouring Cup
op 2:12 / +8°30', in de Walvis.Cup with Milk and Handle.
Σ 1835 triplet
op 14:24 / +8°15', in de Ossenhoeder. Dit asterisme bestaat uit een rijtje van drie sterren, waarvan het noordelijkste lid de dubbelster Σ 1835 is. De schijnbare diameter van dit rijtje bedraagt ongeveer een halve graad. Een niet al te grote telescoop of verrekijker volstaat om dit rijtje te vinden.
op 4:58:21 / +8°14'19", in Orion. NGC 1707 is een open sterrenhoop, maar kan, door de schaarste aan sterren, aanzien worden als telescopisch asterisme.
HD 222454 groep (Alessi J23407+0757)
op 23:41 / +8°, in de Vissen. Dit telescopisch asterisme bestaat uit een boogvormig rijtje van 4 sterren op twee en een halve graad ten noorden van ι Piscium, de ster die de noordoostelijkehoek vormt van het gemakkelijk waar te nemen asterismeCirclet in het westelijk gedeelte van het sterrenbeeld Vissen. Het boogvormig rijtje aan de ster HD 222454 is afgebeeld op kaarten 170 en 214 inWil Tirion's sterrenatlasUranometria 2000.0. Astrofotograaf Gary Imm (Astrobin) noemt dit asterismeThe Tiny Dipper (de ultrakleine steelpan), omdat het enigszins gelijkt op de veel grotere steelpannen van de Grote en de Kleine beer.
Spatula
op 1:35 / +8°, in de Vissen.A 4 star blade + a 5 star handle.
Elosser 1
op 4:50 / +7°51', in Orion.13 stars hooked around golden star.
op 7:28:36,5 / +7°05'14", in de Kleine hond. Dit telescopisch asterisme ziet er ietwat 'S' vormig uit. Het bevindt zich net ten noordoosten van de ster η Canis Majoris.
Dolidze 17 –Metronome
op 5:23 / +7°05', in Orion. Dolidze 17 is een open sterrenhoop op 1 graad noordwestelijk van de heldere ster γ Orionis (Bellatrix), maar door de schaarste aan sterren (6 leden) is deze hoop eerder een telescopisch asterisme. Dit asterisme kreeg de bijnaam Metronome (metronoom) maar moet, om er de figuur van een metronoom in te zien, onder een hoek van 90° naar links worden waargenomen. De top van de driehoekvormige metronoom staat naar het oosten gericht.
Wienerroither 1 / Ramakers 14 –Cosmic "?" Mark
op 2:36 / +6°42', in de Walvis. Zes sterren, waaronder 78-ν Ceti en 268-g Ceti, vormen een vraagteken. De schijnbare diameter van dit vraagtekenvormige asterisme bedraagt ongeveer 2 graden, en kan waargenomen worden met een gewone verrekijker of met de zoeker van een telescoop.
Desvoivres 2
op 6:39:38 / +6°01'36", in de Eenhoorn, nabij de open sterrenhoopCollinder 106.
Triple Trapezoid
op 7:11 / +6°00', in de Kleine Hond. Dit asterisme bevat een relatief heldere roodkleurige ster.
IC 4665 -Great Ophiuchus Cluster
op 17:46 / +5°43', in de Slangendrager. Dit is een van de gemakkelijkst waar te nemen open sterrenhopen. Deze hoop bevat een gering aantal sterren die echter helder genoeg zijn om ze met een kleine verrekijker en zelfs met het blote oog te detecteren. Door de schaarste aan sterren kunnen we IC 4665 als een telescopisch asterisme beschouwen.
Riddle 2 –Riddle's Trapezium
op 18:54 / +5°16', in de Slang (het staartgedeelte). 1 graad ten noordwesten van 63-θ Serpentis (Alya).
Streicher 20
op 7:43:42 / +4°50'12", in de Kleine hond, oostzuidoost van α Canis Minoris (Procyon).
op 17:52:49.0 / +4°10'02', in de Slangendrager. Dit object is officieel een open sterrenhoop, maar door de aanwezigheid van een opvallende rij van 5 sterren, in deze hoop, is het eerder een telescopisch asterisme.
Naamloze sterrenrij
op 18:12.5 / +4°10', in de Slangendrager. T.W. Webb:Curious sequence of small stars.
Weisman 1 -"A" asterism / Letter A
op 10:20 / +3°06', in de Sextant. Dit asterisme bestaat uit 5 sterren en ziet eruit als de letter A en/of een zeer eenvoudige weergave van deEiffeltoren. Het is ontdekt door de amateur astronoom Bram Weisman van deHouston Astronomical Society.
Telescopisch driehoekje
op 23:57:30 / +3°, in de Vissen, iets minder dan drie graden ten oostzuidoosten van de variabele ster 19-TX Piscium (dit is tevens dekoele koolstofsterCGCS 5928).
O'Neal 1
op 21:22 / +2°55', in het sterrenbeeld Veulen (Equuleus). Een groep sterren zonder herkenbare vorm. Deze groep kan reeds met kleine telescopen worden waargenomen.
Double Cross
op 11:28 / +2°51', in de Leeuw. Dit asterisme bevat de ster 84-τ Leonis.
Lorenzin 23 -Scar / Rinnan's run / La cicatrice
op 10:48 / +2°30', in de Sextant. Een korte sterrenrij, noord-noordwestelijk/ zuid-zuidoostelijk georiënteerd. Deze sterrenrij doet denken aan een litteken (scar / cicatrice) en bevindt zich op iets minder dan 1 graad ten oosten van de ster 36 Sextantis.
Canis Minor IV
op 7:14:59 / +2°00'40", in de Kleine hond.
Taurus Poniatovii
op 18:03 / +2°, in de Slangendrager.Taurus Poniatovii was ooit een sterrenbeeld dat door de Internationale Astronomische Unie (I.A.U.) werd afgevoerd wegens "onnodig", maar de kenmerkende driehoekige vorm van de kop van de Poolse stier (Taurus Poniatovii, ofTaurus Poniatowski) is nog steeds een gemakkelijk herkenbaar asterisme dat zelfs zonder verrekijker kan worden waargenomen. Deze driehoek bestaat uit 67, 68 en 70 Ophiuchi. 70 Ophiuchi is tevens de dubbelster Σ 2272. Op ongeveer 1 en een halve graad ten noordnoordwesten van de ster 67 Ophiuchi bevindt zich deSter van Barnard.
NGC 6852 driehoek
op 20:00 / +1°30', in de Arend. Dit telescopisch asterisme bestaat uit drie sterren in de vorm van een gelijkbenige driehoek met een schijnbare diameter van een halve graad. Deze driehoek bevindt zich 2 graden ten oost-noordoosten van de ster 55-η Aquilae. Nabij het oostelijk lid van de driehoek is de planetaire nevelNGC 6852 te vinden.
Telescopisch scheefhoekig parallellogram
op 18:26 / +1°30', in de Slangendrager. T.W. Webb:Curious rhomboid.
Naamloos sterrenrijtje
op 6:48 / +0°19', in de Eenhoorn. Dit sterrenrijtje bestaat uit slechts drie sterren, maar fungeert als gids-object om de open sterrenhoopNGC 2301 op te sporen, zich op iets minder dan een graad ten oosten van het sterrentrio bevindend. Tussen dit trio en NGC 2301 is het sterrengroepje Bochum 2 te vinden.
op 7:12 / -0°15', in de Eenhoorn. Een gemakkelijk waarneembaar asterisme, gevormd door het sterrenkoppel 21 en 22 Monocerotis en nog enkele zwakkere sterren in de buurt. Op minder dan een graad ten zuidwesten van dit asterisme is de planetaire nevelNGC 2346 te vinden.
Brosch 1 / Lorenzin 20 -Virgo Diamond / Cube
op 12:33 / -0°39', in de Maagd. Dit asterisme bestaat uit vijf sterren, waarvan de vier helderste de hoeken van een ruit vormen. De vijfde ster staat dichtbij de westelijke hoek van de ruit. Brosch 1 / Lorenzin 20 bevindt zich een tweetal graden ten westnoordwesten van Gamma Virginis (Porrima), en 3/4 graad ten zuiden van het extragalactisch stelselNGC 4517.
'S' in de gordel van Orion
op 5:34 / -1°. Deze opvallende S vorm is vrij gemakkelijk waar te nemen omdat de schijnbare diameter ervan twee graden bedraagt. Dit asterisme is te vinden tussen de twee noordelijkste sterren van de gordel (ε en δ Orionis). De variabele ster VV Orionis maakt deel uit van de 'S'.
Posey 1 -Rocketship
op 23:16 / -1°35', in de Vissen. Dit asterisme heeft de vorm van een gelijkzijdige driehoek. Het bestaat uit drie sterren, met in het centrum nog een extra ster. Aan de zuidoostelijke zijde van deze driehoek is een rijtje van nog eens drie sterren te zien. Dit rijtje fungeert als de uitlaatvlam van de raket. Dit gemakkelijk waarneembaar asterisme bevindt zich op een viertal graden ten zuidzuidwesten van het gedeelte van het sterrenbeeld Vissen dat de bijnaamCirkeltje heeft gekregen (Circlet).
Letter D
op 3:39 / -1°45', in Eridanus.
51 Eridani groep
op 4:37:47 / -2°39'42", in Eridanus.
Elosser 7
op 16:58:11 / -2°40'57", in de Slangendrager, nabij de veranderlijke ster SS Ophiuchi.
Naamloos telescopisch sterrenrijtje
op 21:54 / -3°15', ten noordwesten van de dubbelster Σ 2838 in de Waterman. T.W. Webb:Curious and beautiful stream of small stars north preceding Σ 2838.
op 6:11 / -3°29', in Orion. Door de schaarste aan sterren in deze groep kan NGC 2184 beschouwd worden als een telescopisch asterisme. Deze groep kreeg dan ook de bijnaamMini Hyades (Mini Hyaden). Het object NGC 2184 is niet opgenomen inWil Tirion's Uranometria 2000.0 sterrenatlas (eerste uitgave 1987).
op 20:05:07.3 / -3°33'18", in de Arend. Een opvallend gekromd sterrenrijtje.
Little Joe / Chiclet
op 0:02 / -4°07', in de Vissen. Dit trapeziumvormig asterisme, samengesteld uit de vier sterren 27, 29, 30-yy en 33 Piscium, vormt een onderdeel van het door de IAU afgevoerde sterrenbeeld Testudo (schildpad). Dit trapezium heeft een schijnbare diameter van 3 graden en kan aldus met een gewone verrekijker of met de zoeker van een telescoop worden waargenomen.
NGC 1981 -Alligator / Crocodile / Coal Car Cluster
op 5:35 / -4°25' in Orion, 1 graad ten noorden vanMessier 42 (Orionnevel), heeft de vorm van een alligator of krokodil, en is daarmee eerder een telescopisch asterisme dan een open sterrenhoop.
op 6:27 / -4°45', in de Eenhoorn. NGC 2232 is een open sterrenhoop met als helderste ster 10 Monocerotis, maar door de schaarste aan sterren kan deze hoop eerder beschouwd worden als een telescopisch asterisme.
Boven de evenaar bevindt zich de gordel van degeostationaire satellieten. Vanuit deBenelux gezien is dat -7° tot -7°30' ten zuiden van de hemelequator. Telescopen zonder volgmechanisme tonen, tijdens het waarnemen van deze satellieten, nog net waarneembarestilstaande sterren tegen de achtergrond van de zich van oost naar west bewegende sterrenhemel. Bezitters van sterrenatlassen zoalsWil Tirion'sSkyAtlas 2000.0,Uranometria 2000.0 (Volume II: The Southern Hemisphere to +6°), of de veel detailrijkereMillennium Star Atlas, kunnen aan de kantlijnen van de atlaskaarten discrete aanduidingen aanbrengen, fungerend als geheugensteuntjes om op zoek te gaan naar geostationaire satellieten, ten opzichte van zich schijnbaar in de onmiddellijke buurt van de gordel bevindendegidssterren. Sommige van deze geostationaire satellieten kunnen op bepaalde tijden spiegelreflecties tonen, waarbij de glimmende zonlichtreflecterende zijvlakken van de satellieten ongewoon heldere lichtpunten tonen inplaats van zwakkestilstaande sterren.
Rho 1, 2, 3 Eridani (8, 9, 10 Eridani)
op 3:02 / -7°45', in Eridanus. Deze drie sterren in de vorm van een kort rijtje kunnen als gidssterren worden aangewend om, vanuit deBenelux gezien, geostationaire satellieten op te sporen.
Letter F
op 3:38 / -7°45', in Eridanus.
Aanwijsstok voor HCG 6
op 0:40 / -8°, in de Walvis. Deze aanwijsstok is een rij sterren bestaande uit HD 3841, HD 3821, HD 3770, HD 3733, en HD 3707. Zuidwaarts wijst deze stok naarHickson Compact Group 6 (HCG 6), de zesde compacte groep sterrenstelsels in Paul Hickson's catalogus. De helderste component van de aanwijsstok, HD 3821, is tevens een gidsster tijdens het observeren van geostationaire satellieten, gezien vanuit de Benelux.
Streicher 58
op 5:42:57 / -8°01'30", in Orion. Een telescopische sterrenrij op een tweetal graden noordwestelijk van κ Orionis (Saiph).
Ferrero 41
op 18:52 / -8°20', in het Schild (van Sobieski), nabijNGC 6712.
Harrington's STAR 5 en STAR 17 / Ramakers 36 –Arrowhead / Unicorn's Horn
op 6:41 / -9°00', in de Eenhoorn. Deze pijlpunt is ook te zien op kaarten 272 en 273 in Wil Tirions sterrenatlasUranometria 2000.0 (editie 1987). Phil Harrington'sSTAR 5 enSTAR 17 zijn hetzelfde asterisme.
41 Sextantis groep
op 10:50 / -9°00', in de Sextant. Dit groepje bevat ook de ster 39 Sextantis.
Ferrero 44
op 20:47 / -9°12', in de Waterman, net ten noordwesten van de ster 2-ε Aquarii (Albali).
ψ1, ψ2, ψ3 Aquarii
op 23:18 / -9°15', in de Waterman. Deze drie sterren vormen samen een boogvormig asterisme met een diameter van ongeveer 1 graad. Dit boogje kan gemakkelijk worden waargenomen met een gewone verrekijker.
η Ceti groep
op 1:08 / -10°, in de walvis. Een groep van 6 sterren, bestaande uit 31-η Ceti (de helderste component van de groep), 27 Ceti, 28 Ceti, 30 Ceti, een naamloos medelid, met nog een iets minder helder naamloos lid net ten noordoosten van 31-η Ceti.
op 5:45:15.7 / -10°04'58", in Orion. NGC 2054 is een telescopisch waarneembaar groepje van vier tot vijf sterren, waarvan de vier helderste twee paren vormen.
Harrington's STAR 18 / Ramakers 35 –Pakan's 3 / Minus 3 group / McDonald's M
op 6:53 / -10°05', in de Eenhoorn. Dit telescopisch asterisme bestaat uit een twintigtal sterren die allen tezamen een duidelijk herkenbare 3 uitbeelden. Het was ontdekt door de Canadese amateur astronoom Randy Pakan en kreeg de bijnaamPakan's 3. De schijnbare diameter van dit asterisme bedraagt ongeveer 1/2 graad. Het bevindt zich op een drietal graden ten west-noordwesten van de Zeemeeuwnevel (IC 2177), en ten zuidwesten van de open sterrenhoopMessier 50.
Capricornus I groep
op 20:07 / -10°38', in de Steenbok.
Lorenzin 5 -Essertoo string
op 18:43 / -10°48', in het Schild (van Sobieski). In dit telescopisch asterisme is zowel de letterS als het cijfer2 te bemerken. Aldus betekent de bijnaamEssertoo StringS-or-two-string (S-or-2-string).
Harrington's STAR 21 / Σ 1664 -Jaws
op 12:38.5 / -11°30', een halve graad ten westnoordwesten vanMessier 104 (Sombrero galaxy) in de Maagd.
op 12:20:31.8 / -11°39'12", op de grenslijn tussen Maagd en Raaf. Een gekromd rijtje van drie sterren tussen de sterrenstelselsNGC 4279 enNGC 4285.
Harrington's STAR 20 / Canali 1 / Σ 1659 (John WagonersStargate / Dembowski'sTriangle within a triangle)
op 12:36 / -12° in de Raaf. Harrington's STAR 20 is een telescopisch asterisme op 1 graad westzuidwestelijk van het extragalactisch stelselMessier 104 (Sombrero galaxy) in het aanpalende sterrenbeeld Maagd.
op 20:58,9 / -12°38', in de Waterman. Messier 73 is een vrij bekend telescopisch asterisme dat, gedurende de ontdekking ervan door Charles Messier, verkeerdelijk werd aanzien als nevelachtig object.
op 21:48 / -12°58' in de Steenbok. NGC 7134 is een open sterrenhoop maar dient eerder als een telescopisch asterisme beschouwd te worden. Het bestaat uit een boogvormig rijtje van 4 sterren. Dit boogje staat iets ten zuiden van een enigszins helderder ster (de leider van de groep). Amateur astronomen die dit soort telescopische asterismen opzoeken en waarnemen hebben aan NGC 7134 de bijnaamGlum Cyclops gegeven, omdat dit asterisme sterk lijkt op het gezicht van eencycloop met naar beneden afgebogen mondhoeken. NGC 7134 is niet vermeld op kaart 301 van de sterrenatlas Uranometria 2000.0, Volume 2 (1987).
Heart
op 9:43 / -13°50', in de Waterslang. 8 sterren vormen een hart, op minder dan een graad ten oostnoordoosten van de ster κ Hydrae en ten noordwesten van de extragalactische stelselsNGC 2992 enNGC 2993. Op ongeveer een graad ten noordoosten van het hart bevindt zich de planetaire nevel Abell 34 (PK 248+29.1).
Ray's Shrimp (Howard 1)
op 8:11 / -14°22', in de Achtersteven (van het schip Argo Navis). Dit telescopisch asterisme bevindt zich 1°30' ten zuiden van de ster 19 Puppis en de open sterrenhoopNGC 2539.
op 7:36:30 / -14°30', in de Achtersteven (van het schip Argo Navis). Messier 47 is een gemakkelijk waarneembare open sterrenhoop. Een niet al te grote telescoop volstaat om dit object te zien te krijgen. Een aantal relatief heldere sterren in deze hoop kunnen tevens fungeren als telescopisch asterisme.
Funnel
op 5:46 / -15°50', in de Haas. Een driehoekig of trechtervormig asterisme bestaande uit een zevental sterren, een graad ten zuidzuidwesten van zeta Leporis.
Naamloze crescent
9:42:30 / -16°, in de Waterslang. Dit crescentvormig (of D vormig) asterisme bestaat uit de sterren HD 84114, HD 84081, HD 84082, en de twee zwakkere sterren TYC 6043-44-1 en TYC 6043-324-1. De schijnbare diameter van dit asterisme bedraagt een kwart graad. De drie helderste sterren ervan zijn te zien inWil Tirion's Uranometria 2000.0 sterrenatlas.
54, 55 Sagittarii -road to Barnard's galaxy
19:43 / -16°, in de Schutter. Dit asterisme bestaat uit drie sterren die een soort aanwijzer vormen om het iets noordelijker gelegen onregelmatige sterrenstelselNGC 6822 (Barnard's galaxy) te vinden. Twee van deze sterren zijn bekend als 54 en 55-e Sagittarii, de derde heeft geen courante aanduiding. 2/3 graad ten noord-noordwesten van Barnard's galaxy is de planetaire nevelNGC 6818 (Little gem) te vinden.
op 8:33:23 / -16°08'55", in de Waterslang, NGC 2610 is een planetaire nevel, zich bevindend in een gelijkzijdige driehoek gevormd door sterren van magnitude +7 en +8. De schijnbare diameter van deze driehoek is 1 boogminuut. De helderste van deze drie sterren is HD 72665 (SAO 154395). Deze ster bevindt zich het dichtst bij NGC 2610.
op 7:31:36.7 / -17°11'23", in de Achtersteven (van het schip Argo Navis). NGC 2409 is een open sterrenhoop, maar door de schaarste aan sterren in deze hoop kunnen we dit object eerder aanzien als telescopisch asterisme.
op 5:39 / -17°51, in de Haas. NGC 2017 is een open sterrenhoop, maar bevat slechts 4 relatief heldere sterren, waardoor deze hoop kan gerangschikt worden in de lijst van de telescopische asterismen. NGC 2017 bevindt zich 1 en een halve graad ten oosten van de ster 11-α Leporis (Arneb). Een telescoop zonder volgmechanisme, gericht op Arneb, zal na ongeveer 6 minuten NGC 2017 tonen. Halfweg tussen Arneb en NGC 2017 is het extragalactische stelselNGC 1993 te vinden.
103, 104, 106, 107, 108 Aquarii
op 23:44 / -18°30', in de Waterman. Deze vijf sterren vormen samen een langwerpig asterisme dat gemakkelijk kan worden waargenomen met een gewone verrekijker. De lengte van dit asterisme bedraagt ongeveer 2 graden en een half.
Elosser 4
op 10:28:02 / -18°31'48", in de Waterslang (ten oosten van de planetaire nevelNGC 3242, deGeest van Jupiter).
Alessi 1849-18 –Summer Christmas Tree
op 18:49 / -18°53', in de Schutter (zuidzuidwest van de open sterrenhoopRuprecht 145).
op 22:27:17.1 / -22°07'01" in de Waterman. NGC 7287 is een rijtje van drie sterren op ongeveer 2 graden zuidwestelijk van de planetaire nevelNGC 7293 (Helix nevel).
42 Librae groep
op 15:39:22 / -23°24'48".
Two triangles
op 0:48 / -23° in de Walvis. Dit asterisme kan vrij gemakkelijk worden waargenomen met behulp van kleine verrekijkers of met de zoeker van een telescoop. Het bestaat uit een groep van een zevental sterren die twee driehoeken of een driehoek en een vierhoek vormen. Deze opvallende groep bevindt zich een viertal graden ten zuiden van de vrij heldere sterβ Ceti (Deneb Kaitos), pal tussen de nabije extragalactische stelselsNGC 247 (ten noorden ervan) enNGC 253 (Sculptor galaxy /Silver coin, ten zuiden ervan). Een tweetal graden ten zuidoosten van deSculptor galaxy is de bolvormige sterrenhoopNGC 288 te vinden, die zich tevens vrij dicht bij de Zuidelijke Galactische Pool bevindt (SGP: South Galactic Pole).
Keystone
op 0:23 / -23°30' in de Walvis (niet te verwarren met de veel grotere en veel gemakkelijker waarneembareKeystone van Hercules). De schijnbare diameter van deKeystone in de Walvis is ongeveer 1 graad, en bevindt zich op anderhalve graad ten oosten van het extragalactisch stelselNGC 45.
Trumpler 7 (Collinder 146)
op 7:27:20 / -23°56', op het grensgebied tussen de Achtersteven (van het schip Argo Navis) en de Grote hond. Trumpler 7 is een open sterrenhoop, maar door de schaarste aan sterren in deze hoop kan dit object gerangschikt worden in de lijst van telescopische asterismen.
Mini Orion
op 7:16 / -24°21' in de Grote Hond.
Theta Ophiuchi groep (θ Oph groep)
op 17:21:44 / -24°53'12" in de Slangendrager.
French 2 –Camel
op 10:07 / -24°55' in de Waterslang.11 stars form a camel.
Ramakers 32 –Noctua (Night Owl)
op 14:00 / -25° in de Waterslang. Dit asterisme kan gemakkelijk worden waargenomen m.b.v. een gewone verrekijker, mede omdat het een vroeger sterrenbeeld betreft dat door de I.A.U. onofficieel werd verklaard.
Ferrero 43 -Virgule
op 9:18 / -26°08' in het Kompas. Het heetKomma (Virgule) omdat het eruitziet als een boogje bestaande uit vijf sterren.
Nagler 1 / Ramakers 8 -Chevron
op 6:22 / -26°26' in de Grote Hond.7 mag -10 mag stars form a V (Chevron).
Naamloos driehoekje in de top van de theepot
op 18:28 / -26°40' in de Boogschutter. Dit asterisme bestaat uit drie dubbelsterren die een driehoekje met schijnbare diameter 30' vormen, net ten zuiden van de ster λ Sagittarii (Kaus Borealis).
Boomerang
op 7:13 / -27° in de Grote Hond. Dit asterisme heeft de vorm van een halve cirkel en is vrij gemakkelijk waar te nemen m.b.v. een verrekijker. De schijnbare diameter van dit asterisme is iets van een tweetal graden. Het bevat de sterren 26, 27, 28, en GY Canis Majoris.
Ferrero 20
op 14:05 / -27°50', in de Waterslang. Dit telescopisch asterisme bestaat uit een gekromd of geknakt rijtje van zeven sterren.
Waarnemers in deBenelux kunnen in theorie de sterrenhemel tot declinatie -39° zien (en wel enkel boven de zuidelijke horizon). In praktijk echter speeltkunstmatige nachtverlichting (lichtvervuiling) een storende rol, en moet men zich tevreden stellen met het waarnemen van de sterrenhemel tot -30°. Het gebied zuidelijker dan -30° is voorbehouden voor waarnemers van relatief heldere sterren.
op 9:41:34.7 / -30°02'53", in de Luchtpomp. NGC 2973 is een driehoekig telescopisch asterisme bestaande uit 3 sterren, zich op een schijnbare afstand van 1°30' noordwestelijk van het extragalactisch stelselNGC 2997 bevindend.
Ferrero 2 -Trowel
op 16:55 / -31°, in de Schorpioen. Ferrero 2 is een vrij gemakkelijk en herkenbaar telescopisch asterisme, het ziet eruit als eentroffel (truweel, tuinschopje). Ferrero 2 kan waargenomen worden m.b.v. niet al te grote telescopen. De schijnbare diameter van de sterrentroffel bedraagt 1 graad. Het bevindt zich op iets meer dan een graad ten zuidwesten van de bolvormige sterrenhoopMessier 62, en op 3 graden ten noordnoordoosten vanEpsilon Scorpii.
Collinder 140 -Toefje in de staart van de Grote hond
op 7:24 / -32°, in de Grote hond. Collinder 140 is een open sterrenhoop, maar kan, ten gevolge van een aantal relatief heldere sterren in deze hoop, aanzien worden als telescopisch asterisme. Net zoals met de open sterrenhoop Melotte 111 in het sterrenbeeld Haar van Berenice, dat ooit aanzien werd als het toefje van de staart van de leeuw, zo doet ook Collinder 140 in de Grote hond dienst als het toefje van de staart van de hond.
Ferrero 1
op 18:20 / -32°21', in detuit van het gemakkelijk herkenbare asterismeTheepot, een onderdeel van de Schutter.
μ, τ, υ Piscis Austrini groep
op 22:09 / -33°, in de Zuidervis. Dit is een vierhoekig asterisme bestaande uit de sterren 14-μ, 15-τ, en υ Piscis Austrini, met nog een vierde ster zonder courante aanduiding. De schijnbare diameter van deze rechthoek bedraagt 1 en een halve graad. Dit asterisme klimt tijdens het culmineren ervan, vanuit de Benelux gezien, tot 6 graden boven de zuidelijke horizon.
op 18:29:55.3 / -33°30'40", in de Boogschutter. Een sterrengroepje dat door het geringe aantal leden kan beschouwd worden als telescopisch asterisme.
Streicher 70
op 17:30:29 / -33°41'12", in de Schorpioen (ten westen van de bolvormige sterrenhoopGrindlay 1).
1-i, 2-g en 3-k Centauri
op 13:49 / -34°, in de Kentaur. Dit opvallend asterisme, dat uit een V-vormige gelijkbenige driehoek bestaat, is het noordelijkste gedeelte van de Kentaur. Het heeft een schijnbare diameter van 1 en een halve graad, en klimt tot 6 graden boven de zuidelijke horizon van deBenelux. Dit asterisme lijkt sterk op de driehoek van het vroegere sterrenbeeld Taurus Poniatovii (Stier van Poniatowski) in de Slangendrager. De driehoek in de Kentaur doet dienst als aanwijsasterisme om het extragalactische stelselMessier 83 op te sporen (het staat een viertal graden ten noordnoordwesten van de driehoek). Messier 83 klimt tot 9 graden boven de zuidelijke horizon van de Benelux.
op 17:54 / -34°50', in de Schorpioen. Messier 7 is een open sterrenhoop, maar kan, dankzij de relatief heldere sterren in deze hoop, ook als telescopisch asterisme beschouwd worden. Deze sterrenhoop klimt, gezien vanuit deBenelux, tijdens hetculmineren ervan tot slechts 4 graden boven de zuidelijke horizon. Aandachtige hemelwaarnemers kunnen gedurende gunstige atmosferische omstandigheden pogingen ondernemen om, mits gebruik van verrekijkers, een glimp op te vangen van Ptolemaeus's sterrenhoop.
θ1, θ2 Sagittarii
op 20:00 / -35°, in de Schutter. Dit asterisme bestaat uit drie boven elkaar geplaatste sterren waarvan de twee zuidelijkste componenten de aanduidingen θ1 en θ2 Sagittarii hebben gekregen. Het koppel θ1 en θ2 klimt, gezien vanuit deBenelux, tijdens hetculmineren ervan tot 4 graden boven de zuidelijke horizon.
c1, c2 Centauri
op 14:44 / -35°10', in de Kentaur. Dit asterisme bestaat uit slechts twee sterren die ongeveer 1/4 graad van elkaar verwijderd zijn. c1 Centauri is de helderste van de twee, en staat ten westen van c2 Centauri. Gezien vanuit deBenelux klimt dit koppel, gedurende hetculmineren ervan, tot 4 graden boven de zuidelijke horizon. Het koppel kan fungeren als gids-sterren om de zuidelijker gelegen ster q Centauri op te sporen die tot slechts 1 graad boven de zuidelijke horizon kan klimmen.
Harrington's STAR 2 – χ1, χ2, χ3 Fornacis
op 3:27 / -35°45' in het Fornuis. Dit driehoekig asterisme klimt, vanuit deBenelux gezien en tijdens hetculmineren ervan, tot slechts 3 graden boven de zuidelijke horizon. Ervaren hemelwaarnemers kunnen pogingen ondernemen om dit driehoekje met diameter 1/2 graad op te sporen tijdens zeer transparante atmosfeer, een vlakke horizon, en afwezigheid van kunstmatige nachtverlichting. Waarnemers in de zuidelijke hemisfeer van deaarde kunnen het sterrenstelselNGC 1336 opsporen. NGC 1336 vertoont zich in de onmiddellijke nabijheid van de driehoek. Op anderhalve graad ten oosten van de driehoek is het propellervormige sterrenstelselNGC 1365 te vinden.
η1, η2, η3 Fornacis
op 2:50 / -35°45', in het Fornuis. Evenals het driehoekje χ1, χ2, χ3 Fornacis ten oosten ervan klimt dit driehoekig asterisme (η1, η2, η3 Fornacis), vanuit deBenelux gezien en tijdens hetculmineren ervan, tot slechts 3 graden boven de zuidelijke horizon. Ervaren hemelwaarnemers kunnen pogingen ondernemen om dit driehoekje met diameter 3/4 graad op te sporen tijdens zeer transparante atmosfeer, een vlakke horizon, en afwezigheid van kunstmatige nachtverlichting. Dit driehoekig asterisme bevindt zich op ongeveer 2 graden ten oost-zuidoosten van het dwergsterrenstelsel ESO 356-G4 (Fornax Dwarf Galaxy) en de bolvormige sterrenhoopNGC 1049.
op 7:17 / -37°, in de Achtersteven (van het schip Argo Navis). Collinder 135 is een open sterrenhoop, maar kan, ten gevolge van een drietal zich in deze sterrenhoop bevindende heldere sterren die samen een driehoek vormen, aanzien worden als telescopisch asterisme. Vanuit deBenelux gezien kan Collinder 135 slechts 2 graden boven de zuidelijke horizon klimmen. Aandachtige hemelwaarnemers kunnen pogingen ondernemen om, met behulp van verrekijkers, een glimp op te vangen van de driehoek boven de horizon, mits transparante atmosfeer en afwezigheid van storende kunstmatige nachtverlichting, en een hoger gelegen waarnemingsplaats om geen belemmerende gebouwen of andere obstakels aan de horizon te zien.
f, g, h Eridani
op 3:48 / -37°, in Eridanus. De drie sterren f, g, h Eridani vormen een driehoek met diameter 1 en een halve graad. De zuidelijkste ster van deze driehoek (f Eridani) klimt tijdens hetculmineren ervan tot slechts 1 en een halve graad boven de zuidelijke horizon. De kans dat deze ster nog vanuit deBenelux kan worden waargenomen is bijzonder klein. De zich iets noordelijker bevindende ster g Eridani kan als gidsster fungeren om te trachten f Eridani op te sporen.
γ Gruis driehoek
op 21:56 / -37°30', in de Kraanvogel. Dit driehoekig asterisme, met schijnbare diameter iets minder dan een graad, bestaat uit de relatief heldere ster γ Gruis (Al Dhanab) en twee zwakkere sterren ten oosten ervan. Deze driehoek klimt, vanuit de Benelux gezien, tijdens het culmineren tot 1 en een halve graad boven de zuidelijke horizon.
op 7:45 / -38°, in de Achtersteven (van het schip Argo Navis). De kans dat deze open sterrenhoop, bestaande uit een aantal relatief heldere sterren, nog kan worden waargenomen vanuit deBenelux is bijzonder klein. Tijdens hetculmineren ervan klimt deze sterrenhoop tot slechts 1 graad boven de zuidelijke horizon. Er kunnen pogingen ondernomen worden om de helderste ster in deze sterrenhoop, c Puppis, alsnog te zien te krijgen. Deze sterrenhoop kreeg, dankzijde eigenaardige vorm ervan, de bijnaamStinging Scorpion Cluster.
op 17:24:34.0 / -38°32'31", in de Schorpioen. Dit groepje werd ontdekt door Edward Barnard. Het bestaat uit slechts 4 sterren en kan als telescopisch asterisme beschouwd worden.
Ferrero 31 -Le Baton de Sourcier
op 11:08 / -39°14', in de Kentaur. Dit telescopisch asterisme ziet eruit als een wichelroede of "Y" vorm.
op 4:06:10.4 / -54°05'19", in de Goudvis. NGC 1523 is een groepje bestaande uit vier sterren, een onregelmatige vierhoek vormend. Vanaf de Aarde gezien staat dit object net ten oosten van het extragalactische stelselNGC 1515.
Ferrero 39 -L'échelle de magnitude
op 6:00 / -54°55', in de Schilder. Dit telescopisch asterisme noemtMagnitudehelderheidsschaal omdat het een noord-zuid georiënteerd rijtje van vier sterren toont met (van noord naar zuid) toenemende helderheidswaarden.
op 3:10:40 / -57°45'54", in het Slingeruurwerk. NGC 1252 is een groep bestaande uit een twintigtal sterren. Dit object kan, mede door de schaarste aan sterren, aanzien worden als een telescopisch asterisme.
op 7:53:36 / -62°20'54", in de Kiel (van het schip Argo Navis).
Ferrero 36 -Le cheval de Troje / Trojan horse
op 3:34 / -62°38', in het Net (Reticulum).
Lorenzin 21 -Bow-tie
op 18:45 / -64°40', in de Pauw. Dit asterisme ziet eruit als een vlinderdas (bow-tie) of een smalle letter X. Het bestaat uit 5 sterren waaronder de ster θ Pavonis. Een kleine amateurtelescoop volstaat om het te zien te krijgen.
Golden Horseshoe
op 14:50 / -66°, in de Passer.
Lorenzin 24 -Scar too
op 14:48.7 / -66.4°, in de Passer. Mogelijks zijn Lorenzin 24 (Scar too) en deGolden horseshoe hetzelfde asterisme.
op 4:13:09.0 / -70°34'18", in de Kleine waterslang. NGC 1557 is een groepje sterren ten zuiden van de relatief heldere ster HD 27346, allen samen vormen ze een telescopisch asterisme dat er uitziet als een pijlpunt.
op 3:57:31.1 / -76°50'01", in de Tafelberg. NGC 1520 is een groepje dat door de schaarste aan sterren als een telescopisch asterisme beschouwd kan worden.
Van -80° tot -90° (rondom de zuidelijke hemelpool, vanuit de Benelux onzichtbaar)
op 0:00 / -82°10', in de Oktant. Dit asterisme bestaat uit drie dicht bij elkaar staande sterren. De diameter van dit asterisme bedraagt iets meer dan een halve graad. Een gewone verrekijker volstaat om dit asterisme te kunnen zien.
Richard Hinckley Allen,Starnames – Their Lore and Meaning (1899).
Telescopische asterismen en open sterrenhopen (bronnen op het web):
E. Bica, D.B. Pavan, C.J. Bonatto, E.F. Lima,A Multi-Band Catalog of 10978 Star Clusters, Associations and Candidates in the Milky Way (jaar?).
Wilton S. Dias, Jacques Lépine, Bruno S. Alessi, André Moitinho,Open Clusters and Galactic Structure (jaar?), met daarin Bruno S. Alessi,Bruno's Dirty Compilation of Clusterlike Things.
De 88 door de I.A.U. (Internationale Astronomische Unie) officieel erkende sterrenbeelden:
J. Klepesta, A. Rukl,Sterrenbeelden Atlas, 1972 (oorspronkelijke Tsjechische uitgave:Souhvezdi, ARTIA: Praag 1971).
A Map of the Heavens (National Geographic) (sterrenkaart met duidelijk weergegeven (en door de I.A.U. aanvaarde) begrenzingen tussen de sterrenbeelden).
Gunther Roth,Elsevier's gids van sterren en planeten (jaar?).
T.W. Webb,Celestial Objects for Common Telescopes, Volume 2:The Stars (jaar?).
Robert Burnham, Jr.,Burnham's Celestial Handbook, 1978 (3 delen).
Wil Tirion,Sky Atlas 2000.0, 1981.
Wil Tirion, Barry Rappaport, George Lovi,Uranometria 2000.0, 1987 (2 delen).
Het bekendste asterisme, desteelpan in de Grote Beer, komt op een vrij merkwaardige manier aan bod inSteven Spielbergs filmClose Encounters of the Third Kind (1977). In die film vormt een groepje niet-geïdentificeerde vliegende (lichtgevende) stervormige voorwerpen allen samen desteelpan (Big Dipper) in de nachthemel boven deDevil's Tower in de Amerikaanse staat Wyoming, gevolgd door een ontmoeting van een heel arsenaal aan buitenaardse toestellen, met als climax de landing van het interstellaire moederschip.
