Eenartiest ofuitvoerend kunstenaar is iemand die zijn of haar artistiekebegaafdheid gebruikt om in het openbaar op te treden. Artiest is een ruim begrip, het omvat onder anderemuzikanten/musici van allerlei genres,dansers,acteurs,kleinkunstenaars,komedianten,goochelaars en illusionisten.[1]
Een uitvoerend artiest is vaak eenpodiumkunstenaar, maar dit is niet altijd het geval, zoals bij eenstraatartiest en eencircusartiest. Soms worden ook personen die een ondersteunende functie hebben bij een podiumoptreden 'artiesten' genoemd. De meest voorkomende vormen van artiesten zijn:
Vaak heeft een artiest een specifieke vorm vankunstonderwijs gevolgd, maar een artiest kan ookautodidact zijn. Bekend worden als artiest en dit als zelfstandig hoofdberoep kunnen uitoefenen lukt niet iedereen. Talent, uiterlijk, persoonlijkheid, maar ook toeval en het geluk om door de juiste persoon op het juiste moment ontdekt te worden, spelen een rol. Vaak wordt samengewerkt met een artiestenbureau ofmanagement dat contracten, financiën en optredens regelt. Soms kiest een artiest eenpseudoniem als 'artiestennaam'.
De term 'artiest' wordt in het alledaags Nederlands ook wel gebruikt in meer algemene zin voor niet-uitvoerende ('scheppende') kunstenaars, zoalsbeeldend kunstenaars, schrijvers,dichters, enz. Dit is in feite eenanglicisme; het Engelse begripartist heeft de veel algemenere betekenis vankunstenaar. Vaak wordt dan de Engelse term 'artist' gebruikt in plaats van het Nederlandse 'artiest', vooral in samenstellingen:grime artist,make-up artist (special make-up artist),storyboard artist,foley artist,drag artist,performance artist,artist in residence, enz.
Een uitvoerend artiest kan tevens scheppend kunstenaar zijn,[2] zoals een muzikant die zijn eigen composities schrijft, of eencabaretier, die zijn eigen teksten schrijft. Een componist of tekstschrijver die uitsluitend voor anderen schrijft en zelf nooit op het podium verschijnt, zal zichzelf niet gauw artiest noemen.
Iemand die zeer bekwaam is in een bepaald vakgebied wordt soms ook artiest genoemd, soms met de toevoeging 'echt': "ze kan goed bloemschikken; een echte artiest" of "Cruyff was een balartiest".