Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Naar inhoud springen
Wikipediade vrije encyclopedie
Zoeken

Arend (roofvogel)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Voor het symbolische gebruik van de arend, de adelaar: zieAdelaar (heraldiek).
Arend
Amerikaanse zeearend
(Haliaeetus leucocephalus)
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Aves (Vogels)
Orde:Accipitriformes
Groep (meestal famileAccipitridae)
  Arenden
Geslachten
  • Diversen, zie tekst
Afbeeldingen opWikimedia CommonsWikimedia Commons
Portaal Portaalicoon  Biologie
Vogels

Arenden zijn dagactieve, middelgrote tot groteroofvogels met brede vleugels, stevige snavel en scherpe klauwen. Arenden werden en worden veel gebruikt als symbool door landen en organisaties, omdat ze macht, schoonheid en onafhankelijkheid zouden uitstralen.

Biologie

[bewerken |brontekst bewerken]

De roofvogels die in het Nederlands met de term 'arend' worden aangeduid behoren alle tot deorde van deAccipitriformes maar niet tot dezelfdefamilie of hetzelfde geslacht en de verwantschapsrelaties zijn niet altijd duidelijk. Verreweg de meeste arenden behoren tot de familieAccipitridae (havikachtigen). De visarend behoort echter tot de familiePandionidae (visarenden).

Soorten met 'arend' in de naam komen onder meer voor bij de volgende onderfamilies en geslachten:

Valkenier met arend tijdens deReuzenstoet inMaastricht

Zoals alle roofvogels hebben arenden een grote, krachtigehaaksnavel, om vlees van een prooi af te scheuren. Daarnaast sterke poten en krachtige klauwen. Ze beschikken ook over een uitstekend gezichtsvermogen. Het verenkleed van mannetje en vrouwtje is gelijk, maar het vrouwtje is doorgaans groter. Ze krijgen hun volwassen verenkleed pas na enkele jaren.

Arenden komen hoofdzakelijk voor inEuropa,Azië enAfrika. Wellicht een van de bekendste arenden, deAmerikaanse zeearend, leeft inNoord-Amerika. In Nederland en België komen voor dezeearend (Haliaeetus albicilla) (broedvogel in Nederland), devisarend(Pandion haliaetus) (doortrekker in beide landen, broedvogel in deBiesbosch), deslangenarend (Circaetus gallicus) (zomergast in Nederland, onder meer in hetFochteloërveen, dwaalgast in België) en desteenarend(Aquila chrysaetos) (dwaalgast).

Adelaar als symbool

[bewerken |brontekst bewerken]
ZieAdelaar (heraldiek) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De arend wordt in vele landen en door verschillende organisaties gebruikt alssymbool, omdat de arend macht, schoonheid en onafhankelijkheid zou uitstralen. De Amerikaanse zeearend is het nationale symbool van de Verenigde Staten. De arend was in de Romeinse legers het zinnebeeld vanJupiter en hij wordt nog steeds wel de 'koning der vogels' genoemd.

Rijken en volken

[bewerken |brontekst bewerken]

DePtolemaeïsche heersers vanEgypte gebruikten de arend op hun zegel, terwijl deRomeinen de vogel gebruikten op de standaarden van hun legioen.

DeVerenigde Staten adopteerden de Noord-Amerikaanse "Bald Eagle" als een prominent onderdeel vanhun grootzegel. Op deMexicaanse vlag staat een arend op eencactus met eenslang in zijn snavel afgebeeld. Dit is een verwijzing naar destichtingsmythe vanTenochtitlan, de voorloper vanMexico-Stad. Ook in onder meerPanama (harpij-adelaar),Duitsland,Montenegro,Polen,Servië,Roemenië,Rusland enAlbanië heeft de arend hoge symbolische waarde.

De adelaar is hetwapendier van hetDuitse Rijk en de Bondsrepubliek. In de Nederlandse heraldiek is de adelaar iets zeldzamer maar de adelaar komt veel voor als "Friese adelaar" in Noord-Nederlandse wapens. De tweekoppige adelaar is zowel van het Duitse Rijk (al vanaf hetHeilige Roomse Rijk), het Oostenrijkse keizerrijk (en ten tijde van de eerste republiek tijdens de Standenstaat) als HetRussische Rijk. Bij de Russen stond er echter op de borst van de arend een schild met daaropSint Joris afgebeeld; van oudsher de beschermheilige van detsaren en hetRussische Rijk. InAlbanië wordt de adelaarShqiponje genoemd, en een naam van het Albanese volk voor hun land isShqiptar, wat alshet land van de adelaar wordt opgevat.

Religie

[bewerken |brontekst bewerken]

In dechristelijkeiconografie is de arend het symbool van de evangelistJohannes, die deAdelaar van Patmos wordt genoemd. Het is tevens hetattribuut vanJupiter en Zeus in deRomeinse en Griekse mythologie deoppergod en god van dehemel en hetonweer.[1]

Mediabestanden
Zie de categorieAccipitridae vanWikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Bronnen, noten en/of referenties
  1. Hall, J. (2000).Hall's Iconografisch Handboek. Leiden: Primavera Pers.
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Arend_(roofvogel)&oldid=69652500"
Categorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp