Anoeket |
---|
Anukis, Anuqet |
|
Anoeket |
---|
Oorsprong | Egyptische mythologie |
---|
Cultuscentrum | Elephantine, Sehel |
---|
Gedaante | Vrouw met een grote verenkroon, soms meturaeus, en papyrus scepter |
---|
Dierlijke verschijning | Gazelle |
---|
Associatie | Hathor (Thebe) |
---|
Griekse god | Hestia |
---|
 |
|
Anoeket (Grieks:Anukis) was eengodin uit het zuiden vanEgypte en decataracten. Ze werd al vanaf hetOude Rijk vereerd in de regio vanAswan, aldaar was ze de dochter vanRe. In hetMiddenrijk werd ze godin in detriade vanElephantine, waar ze de rol speelde van kind. Anoekis werd vereerd samen metChnoem enSatet in Elephantine en Aswan. In het zuiden van Egypte stond een tempel van de godin op het eilandSeheil. Ze werd vereerd inNeder-Nubië samen met andere goden. Verschillende mensen droegen namen die het woord 'Anoekis' bevatten.
Anoeket had haar eigenfestival dat begon als de Nijl begon te rijzen. Dan gooiden de mensen munten,goud en juwelen in derivier. Dit als dank voor het leven dat de rivier hen schonk. Er gold eentaboe op het eten van bepaald soort vis die als heilig werd beschouwd.
Bij het festival van de overstroming zongen de Egyptenaren haar toe:[1]
- Gij zijt de brenger van voedsel, Gij zijt de Almachtige van vlees en drank, Gij zijt de schepper van al het goede. Gij vult de warenhuizen, gij hoopt de graanschuren hoog op met graan, en gij zorgt voor de armen en behoeftigen.
Het is moeilijk om vast te stellen wat haar rol was. Ze was meer de moeder van de koning maar kon ook een oorlogsgodin zijn als ze werd geassocieerd metHathor. In de tijd van dePtolemaeën werd Anoeket de godin van devruchtbaarheid genoemd. Dit kwam doordat ze vruchtbaarheid gaf in de vorm van de Nijl.
De naam is moeilijk te interpreteren, maar zou iets metomarming hebben te maken. Dit zou dan zowel een moederlijke omhelzing als een dodelijke wurging kunnen zijn. Die dubbele betekenis zou eventueel op het dubbel karakter van Hathor kunnen wijzen, met wie zij werd gelijkgesteld in Thebe. Anoekis werd alleszins een mythische moederlijke rol toebedeeld ten aanzien van de farao en kreeg soms ook "Moeder van de Farao" alsepitheton. Soms wordt zij ook de farao zogend afgebeeld zoals in de kleine Nubische tempel van Beit el-Wali.
De Grieken associeerden Anoeket met hun godin van de huiselijke haardHestia.[2]
Zij werdDe Aangrijpende,Omhelzende ofOmvattende genoemd. Haar symbool was dekauri[3], altijd al het embleem voor de vrouwelijke genitaliën.
Zoals deIndiaseKali Ma had Anoeket vier armen, ten teken van eenheid tussen het mannelijke en het vrouwelijke principe. Zij werdDe Ene genoemd. Zij had 'zichzelf ontvangen en voortgebracht', en had als maagd gebleven moeder de zonnegod voortgebracht.[4]
Bronnen, noten en/of referenties
- ↑Budge,Dwellers on the Nile, p.106
- ↑Wilkinson, Richard H.The complete Gods and Goddesses of Ancient Egypt, Thames & Hudson, London, 2003,ISBN 0500051208 p. 138
- ↑cowrie.Gearchiveerd op 3 augustus 2018.
- ↑Budge,Dwellers on the Nile, p.159
Literatuur
- Armour, R.A.,Gods and Myths of Ancient Egypt, Am.Univ. of Cairo Press, 2001ISBN 9774246691
- Assmann, J.,The Search For God In Ancient Egypt, Ithaca (VS), 2001.ISBN 0801437865 (herziene en vertaalde versie van een klassiek werk (Ägypten: Theologie und Frömmigkeit einer frühen Hochkultur) uit 1984.)
- Budge, E.A. WallisFrom Fetish to God in Ancient Egypt, Dover Publications, Inc. New York, 1988,ISBN 0486258033
- Budge, E.A. WallisDwellers on the Nile, Dover Publications, Inc. New York, 1977
- Budge, E.A. WallisThe Gods of the Egyptians - Studies in Egyptian Mythology, Vol. 1-2, Dover Publications, Inc. New York, 1969,ISBN 0486220559
- Hagen, Rose-Marie & Rainer,Egypte - Mensen, Goden, Farao's 2005, Taschen Gmbh, KölnISBN 3822847631
- Walker, B.G. (1986):The Woman's Encyclopedia of Myths and Secrets, Harper & Row, Londen,ISBN 006250925X
- Smith, H.,Man and His Gods, Boston, Little, Brown & Co, 1952
- Wilkinson, Richard H.The complete Gods and Goddesses of Ancient Egypt, Thames & Hudson, London, 2003,ISBN 0500051208