Eenanekdote is een kort onthullend verhaal over een opmerkelijk voorval dat veelal eenfenomeen ofkaraktereigenschap moet verklaren. Als zodanig is het onderdeel van hetanekdotisch bewijs en wordt het vanwege dewet van de kleine getallen gezien als een matige onderbouwing van eenhypothese. Om een wetenschappelijke uitspraak te kunnen doen, zijn meerdata nodig zodat dewet van de grote getallen in werking kan treden. Overigens hoeft zelfs in dat geval een sterkecorrelatie niet te betekenen dat er sprake is vancausaliteit en geldt ook dit nog niet alswetenschappelijk bewijs. Ondanks dit alles kunnen anekdotes waardevol zijn voorwetenschappelijk onderzoek omdat de observaties van opmerkelijke voorvallen kunnen dienen als beginpunt van onderzoek volgens dewetenschappelijke methode.
In het bijzonder is het een kortere of langere humoristische vertelling, die in het verleden tot het genre van de grappigesprookjes behoorde. Deze grappige vertellingen werden vroeger welboerden,kluchten enuien genoemd. Het woord stamt uit hetGrieks: ἀνέκδοτον (anekdoton) betekent letterlijk 'niet uit het gegevene'.[1] DeAnekdota, geschreven rond 560 doorProcopius van Caesarea, behandelen degeheime geschiedenis van de Byzantijnse keizerJustinianus, in feite een serie blikken in het privéleven van leden van het Byzantijnse hof. Nadat deze tekst ruim duizend jaar later voor het eerst was uitgegeven, in 1623 te Lyon, werd het woordanekdote geleidelijk opgenomen in de verschillende Europese talen.
Tot dit soort grappige sprookjes (in het Duits 'Schwankmärchen' genoemd) behoren onder meer vertellingen over domme en slimme mensen, personen met een ongekend geluk, blunderende echtparen en onwijze geestelijken. In zulke grappige verhaaltjes konden meerdere grappige momenten zitten. Ze hoefden het niet per se te hebben van een krachtigepunchline of clou.
De oudste Nederlandstalige grappige verhalen stammen uit de middeleeuwen. Vanaf de late middeleeuwen werden ze verzameld in kluchtboeken. De moderne pendant van het grappige sprookje is demop, die korter en puntiger is.
In het spraakgebruik wordt tegenwoordig het begrip anekdote ook gebruikt voor een amusante of onderhoudende vertelling over een publiek bekend personage.[2]
Een anekdote wordt meestal niet opgenomen in eenbiografie, omdat het als tetriviaal geldt of niet zeker genoeg op feiten berust. Anekdoten(of 'anekdotes') beginnen vaak als een stukje uit het echte leven, maar door herhaald doorvertellen kan het karakter veranderen tot complete fictie.
In deliteratuur wordt de anekdote beschouwd als een korte vorm vanproza. Als genre behoort de anekdote tot hetvolksverhaal.
MinisterPiet Lieftinck stond bekend om zijn enorme werkkracht. Hij werkte 's nachts gewoon door en hield dan ook stafvergaderingen. Een grote vriendenkring zal hij met zijn werk als minister niet hebben opgebouwd. Over hem werd de volgende anekdote verteld:
- Een man, aan wie Lieftinck om een dubbeltje vroeg om met een vriend te kunnen telefoneren, antwoordde hem:Neem er maar twee, dan kunt u ze allemaal bellen.
Bronnen, noten en/of referenties
- ↑An is 'niet',ek(s) is 'uit' endoton, meervouddota, is 'het gegevene'.
- ↑'Anekdote (Eng: Anecdote)', in:Canon met de kleine c, T. Meder, R.A. Koman [et al.](red.), 2008,ISBN 9789052944142, p. 178.
Externe link