Stad inBelgië.svg) | |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Geografie | |||
| Gewest |  Wallonië | ||
| Provincie |  Namen | ||
| Arrondissement | Namen | ||
| Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere | 86,11 km²(2023) 75,5% 9,6% 14,9% | ||
| Coördinaten | 50° 29' NB, 5° 6' OL | ||
| Bevolking (bron:Statbel) | |||
| Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid | 28.187(01/01/2024) 48,77% 51,23% 327,34 inw./km² | ||
| Leeftijdsopbouw – 0-17 jaar – 18-64 jaar – 65 jaar en ouder | (01/01/2024) 20,17% 60,97% 18,87% | ||
| Buitenlanders | 5,56%(01/01/2024) | ||
| Politiek en bestuur | |||
| Burgemeester | Vincent Sampaoli (PS) | ||
| Bestuur | PS,MR | ||
| Zetels PSD@ AD&N MR 5300 | 29 13 8 6 2 | ||
| Economie | |||
| Gemiddeldinkomen | 20.454 euro/inw.(2022) | ||
| Werkloosheidsgraad | 13,07%(jan. 2019) | ||
| Overige informatie | |||
| Postcode 5300 5300 5300 5300 5300 5300 5300 5300 5300 5300 | Deelgemeente Andenne Bonneville Coutisse Landenne Maizeret Namêche Sclayn Seilles Thon Vezin | ||
| Zonenummer | 085 | ||
| NIS-code | 92003 | ||
| Politiezone | des Arches | ||
| Hulpverleningszone | NAGE | ||
| Website | www | ||
| Detailkaart | |||
 | |||
| ligging binnen het arrondissement Namen in de provincie Namen | |||
| |||
Andenne (Waals:Andene) is eenstad en gemeente in deprovincie Namen inBelgië. De stad telt ruim 28.000 inwoners en ligt op een hoogte van 110 meter. De gemeente Andenne ligt aan weerszijden van de rivier deMaas, de stad Andenne bevindt zich aan de zuidoever. Ten zuiden van de Maas begint ook de streek van deCondroz.
| # | Naam | Opp. (km²) | Inwoners (2020) | Inwoners per km² | NIS-code |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Andenne | 15,48 | 10.351 | 669 | 92003A |
| 2 | Coutisse | 11,13 | 948 | 85 | 92003B |
| 3 | Bonneville | 9,08 | 1.368 | 151 | 92003C |
| 4 | Thon-Samson | 3,91 | 831 | 213 | 92003D |
| 5 | Maizeret | 4,98 | 352 | 71 | 92003E |
| 6 | Namêche | 6,22 | 1.250 | 201 | 92003F |
| 7 | Sclayn | 4,14 | 1.686 | 407 | 92003G |
| 8 | Vezin | 9,07 | 2.359 | 260 | 92003H |
| 9 | Landenne | 12,38 | 2.566 | 207 | 92003J |
| 10 | Seilles | 9,75 | 5.859 | 601 | 92003K |
Vlak bij Andenne ligt het landelijk gehucht Groynne. In de deelgemeente Bonneville ligt nog het gehucht Rouvroy en in de deelgemeente Coutisse de kern Nalamont.
| Aangrenzende gemeenten | ||||
|---|---|---|---|---|
| Fernelmont | Héron (Lui) | Hoei (Lui) | ||
 | ||||
| Namen | ||||
| Gesves | Ohey | |||
De vroegste geschiedenis van Andenne begint al bij deNeanderthalers, waarvan in 1993 overblijfselen zijn gevonden in een grot nabijSclayn. InThon-Samson (ongeveer 7 km ten westen van Andenne) bevond zicheen laat-romeinse burcht. Ten oosten daarvan werdengrafvelden uit de late vierde tot het midden van de zesde eeuw gevonden, waarvan vele met wapens.[1]
In deFrankische tijd stichtte de HeiligeBegga (± 620-693), dochter vanPepijn van Landen, er deabdij van Andenne, waaruit zich later een machtigkapittel ontwikkelde. In de nabijheid van het klooster ontstond de stad Andenne. Ook zouKarel Martel (689–741) hier geboren zijn. In 1151 vond deSlag bij Andenne plaats tussen prins-bisschopHendrik van Leyen van Luik en abtWibald van Stavelot van hetAbdijvorstendom Stavelot-Malmedy.
Gedurende de middeleeuwen was Andenne bekend vanwege de keramiekproductie (rode en witte 'Andennewaar'), waarvoor de lokale leem (blanche derle genoemd) zeer geschikt bleek. Keramiek uit Andenne werd van de tiende tot in de veertiende eeuw verhandeld richting Vlaanderen, Brabant, Zeeland, Holland, Utrecht en Gelderland. Incidenteel bereikten Andenne-kannen zelfs Scandinavië. In de achttiende eeuw werden erkleipijpen vervaardigd. Tot de Franse Revolutie behoorde Andenne tot hetgraafschap Namen.
Andenne was een van de plaatsen in België, waar het Duitse leger zich aan het begin van deEerste Wereldoorlog te buiten ging aan buitensporig geweld tegen de burgerbevolking. Op 21 augustus 1914 werden in Andenne 218 burgers gefusilleerd. Door deze wreedheden tegen haar burgerbevolking behoort Andenne tot de zeven Belgischemartelaarsteden.
Een kleine begraafplaats aan de oever van de Maas, nabij het centrum, herinnert hieraan. Het Franstalige opschrift op zijn gedenksteen is bijzonder: Aan onze medeburgers, lafhartig vermoord door de Teutoonse horden, op de 21e augustus 1914. De Duitse bezetter van 1940-1944 accepteerde zulke teksten niet, met als resultaat dat de teksten op veel vergelijkbare Belgische oorlogs- en grafmonumenten in 1940-1944 zijn geneutraliseerd.
Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.
| Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari 1992 tot heden | ||
|---|---|---|
| jaar | Aantal[2] | Evolutie: 1992=index 100 |
| 1992 | 23.138 | 100,0 |
| 1993 | 23.300 | 100,7 |
| 1994 | 23.358 | 101,0 |
| 1995 | 23.371 | 101,0 |
| 1996 | 23.364 | 101,0 |
| 1997 | 23.311 | 100,7 |
| 1998 | 23.323 | 100,8 |
| 1999 | 23.425 | 101,2 |
| 2000 | 23.529 | 101,7 |
| 2001 | 23.648 | 102,2 |
| 2002 | 23.854 | 103,1 |
| 2003 | 23.924 | 103,4 |
| 2004 | 24.079 | 104,1 |
| 2005 | 24.194 | 104,6 |
| 2006 | 24.407 | 105,5 |
| 2007 | 24.557 | 106,1 |
| 2008 | 24.819 | 107,3 |
| 2009 | 24.920 | 107,7 |
| 2010 | 25.131 | 108,6 |
| 2011 | 25.511 | 110,3 |
| 2012 | 25.702 | 111,1 |
| 2013 | 25.795 | 111,5 |
| 2014 | 25.892 | 111,9 |
| 2015 | 26.068 | 112,7 |
| 2016 | 26.281 | 113,6 |
| 2017 | 26.767 | 115,7 |
| 2018 | 27.017 | 116,8 |
| 2019 | 27.391 | 118,4 |
| 2020 | 27.573 | 119,2 |
| 2021 | 27.669 | 119,6 |
| 2022 | 27.863 | 120,4 |
| 2023 | 28.114 | 121,5 |
| 2024 | 28.187 | 121,8 |
Zielijst van beschermd erfgoed in Andenne voor het hoofdartikel over dit onderwerp.De belangrijkste bezienswaardigheden van Andenne bevinden zich aan en rondom dePlace du Chapitre (Kapittelplein). Hier bevindt zich de voormalige abdijkerk van Andenne, deCollegiale kerk Sint-Begga, een voornamekapittelkerk met een zeer lange geschiedenis en waarvan het huidige gebouw waarschijnlijk in 1764 is ontworpen door de bekendeneoclassicisme-architectLaurent-Benoît Dewez. De kerk werd in 1773 ingewijd en heeft een schatkamer met onder andere een Merovingisch reliekschrijn. Van de abdij zelf is weinig over; naast de kerk staat een toegangspoort, de Sint-Stevenspoort, en vlakbij bevindt zich de Sint-Beggabron (vernieuwd in de 17e eeuw).
Midden op dePlace du Perron, vóór het oudeclassicistische stadhuis, staat deperroenfontein met het symbool van de Luikse autonomie. Aan dePlace des Tilleuls (Lindenplein) staat het 'nieuwe' stadhuis uit 1870 en vlakbij staat een 19e-eeuwsemuziekkiosk. HetKeramiekmuseum van Andenne (Musée de la céramique d'Andenne) bevindt zich aan de rue Charles Lapierre. Verder zijn in Andenne diverseart-nouveauhuizen te vinden, waaronder het huis uit 1907 waar thans het toeristenbureau is gevestigd. Diverse beelden en fonteinen sieren de stad.
DeGrand-Place (Grote Markt) vanSclayn is eveneens een belangrijk architectonisch ensemble met onder andere de voormalige kapittelkerk van Sint-Mauritius, in oorsprong romaans, maar in de achttiende eeuw verbouwd. NabijSclayn ligt ook een belangrijk natuurgebied, waar zich in de nabije grotten het archeologisch reservaatScladina bevindt (met bezoekerscentrum), waar in 1993 resten van eenNeanderthaler zijn gevonden.
Het dorpjeThon in de vallei van de rivier deSamson is opgenomen in de lijst van mooiste dorpen van Wallonië (Les Plus Beaux Villages de Wallonie). In het dorp zelf staat de barokke Sint-Remigiuskerk en in de omgeving bevinden zich hetkasteel van Forges en een rotsformatie genaamdLes Demoiselles. De Sint-Pieterskerk in de deelgemeente Andenelle dateert deels uit de 12e eeuw. In een andere deelgemeente, Landenne, zijn de Sint-Remigiuskerk en een oude kasteelboerderij beschermde monumenten.
.JPG)
| Partij | 10-10-1976[3] | 10-10-1982 | 9-10-1988 | 9-10-1994 | 8-10-2000 | 8-10-2006[4] | 14-10-2012[5] | 14-10-2018 | 13-10-2024 | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Stemmen / Zetels | % | 27 | % | 27 | % | 27 | % | 27 | % | 27 | % | 27 | % | 29 | % | 29 | % | 29 |
| PS1 / PSD@2 | 63,221 | 18 | 60,721 | 19 | 70,211 | 21 | 57,451 | 18 | 64,01 | 20 | 59,11 | 19 | 54,871 | 19 | 52,522 | 17 | 38,752 | 13 |
| UM1 /PRL2 / AN.2000A / PRL-MCC3 /MR4 | 13,981 | 3 | 11,942 | 2 | 23,95A | 6 | 11,752 | 3 | 12,333 | 3 | 11,044 | 2 | 11,144 | 3 | 12,034 | 3 | 22,074 | 6 |
| PSC1 / AN.2000A / CDH-IC2 / AD&NB | 22,81 | 6 | 20,091 | 5 | 16,581 | 4 | 12,01 | 2 | 14,982 | 4 | 15,372 | 4 | 30,75B | 9 | 25,66B | 8 | ||
| ECOLO1 / AD&NB | - | 6,121 | 1 | 5,841 | 0 | 8,641 | 2 | 11,681 | 2 | 10,631 | 2 | 13,651 | 3 | |||||
| 5300 | - | - | - | - | - | - | - | - | 10,88 | 2 | ||||||||
| Anderen(*) | - | 1,13 | 0 | - | 5,57 | 0 | - | 4,24 | 0 | 4,97 | 0 | 4,70 | 0 | 2,63 | 0 | |||
| Totaal stemmen | 14110 | 14521 | 15084 | 15369 | 15682 | 16397 | 16629 | 18152 | 18104 | |||||||||
| Opkomst % | 93,74 | 92,31 | 90,74 | 91,13 | 86,90 | 88,53 | 84,28 | |||||||||||
| Blanco en ongeldig % | 3,07 | 4,99 | 5,71 | 5,21 | 7,24 | 6,67 | 7,22 | 9,43 | 8,65 | |||||||||
(*)1982:UDRT (1,13%) /1994:FN (3,49%), AGIR (1,74%),PTB (0,34%) /2006: MSCWAndenne (4,24%) /2012: Pour Andenne (2,55%), LE Renouveau (2,42%) /2018: Le Renouveau (3,67%), TS (1,03%) /2024: Le Renouveau (2,63%)
De zetels van de gevormde meerderheid staanvetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
·
·
.svg)
Andenne ·Anhée ·Assesse ·Beauraing ·Bièvre ·Cerfontaine ·Ciney ·Couvin ·Dinant ·Doische ·Éghezée ·Fernelmont ·Floreffe ·Florennes ·Fosses-la-Ville ·Gedinne ·Gembloers ·Gesves ·Hamois ·Hastière ·Havelange ·Houyet ·Jemeppe-sur-Sambre ·La Bruyère ·Mettet ·Namen ·Ohey ·Onhaye ·Philippeville ·Profondeville ·Rochefort ·Sambreville ·Sombreffe ·Somme-Leuze ·Viroinval ·Vresse-sur-Semois ·Walcourt ·Yvoir
België:Provincies ·Gemeenten
