Stad inDuitsland | |||
|---|---|---|---|
 | |||
  | |||
| Situering | |||
| Deelstaat |  Saksen | ||
| Landkreis | Sächsische Schweiz-Osterzgebirge | ||
| Verwaltungsge- meinschaft | Altenberg | ||
| Coördinaten | 50° 46′ NB, 13° 45′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Oppervlakte | 145,90 km² | ||
| Inwoners (31-12-2020[1]) | 7.880 (54 inw./km²) | ||
| Hoogte | 750 m | ||
| Burgemeester | Markus Wiesenberg (CDU) | ||
| Overig | |||
| Postcodes | 01773, 01778 | ||
| Netnummers | 035056, 035052(Schellerhau, Waldidylle), 035054(Bärenstein, Fürstenau, Kipsdorf, Lauenstein, Müglitz, Rehefeld-Zaunhaus, Rudolphsdorf) | ||
| Kenteken | PIR(alternatief: DW, FTL, SEB) | ||
| Stad | 14Ortschaften | ||
| Gemeentenr. | 14 6 28 010 | ||
| Website | Officiële website | ||
| Locatie van Altenberg in Sächsische Schweiz-Osterzgebirge | |||
 | |||
| Foto's | |||
_2006-10-30.jpg) | |||
| Gezicht op Altenberg.Op de achtergrond de Geisingberg. | |||
| |||
Altenberg is eengemeente in deDuitsedeelstaatSaksen, gelegen in het districtSächsische Schweiz-Osterzgebirge. Altenberg telt 7.880 inwoners.[1]
Altenberg is eenkuuroord en ook eenwintersportoord, beroemd om zijnbobsleebaan. De gemeente ligt in hetErtsgebergte, niet ver noordelijk van de grens metTsjechië. De dichtstbijzijnde grote stad isDresden, circa 41 km ten noorden van Altenberg.
De plaats was in het verleden bekend om zijnmijnbouw; er werd vooraltinerts gedolven.
Het hoogste punt van de gemeente is deKahleberg (905 m hoog), twee km ten zuidwesten van het stadje Altenberg. Door de gemeente stromen enkele beken en riviertjes, die in het voorjaar, als de sneeuw in de bergen gesmolten is, en gedurende het gehele jaar, na zware regenval, woest kolkende stromen kunnen worden. Dan is er gevaar vooroverstromingen. De belangrijkste beken en riviertjes zijn:
De stad Altenberg bestaat, volgens artikel 18 van de hoofdgemeenteverordening d.d. 25 april 2022, uit de volgende 22 gemeentedelen (samengebracht in 14Ortschaften). Tussen haakjes het aantal inwoners, exclusief tweede-woningbezitters.3 km W betekent: gelegen 3 kilometer ten westen van het centrum van het stadje Altendorf.
Bron bevolkingscijfers:[1] Website gemeente
Peildatum: 31-12-2021. Gemeentetotaal: 7.785 personen. Van de christenen in de gemeente was circa 91% evangelisch-luthers en 9% rooms-katholiek.
Altenberg, Bärenstein, Geising en Lauenstein zijnStadtteile (ST), de overige plaatsen zijnOrtsteile.Tot 1 januari 2011 was Geising een aparte gemeente, die toen echter vanwege financiële problemen ervoor koos, in de gemeente Altenberg op te gaan.Voor een korte beschrijving van de plaatsen in de oostelijke helft van de huidige gemeente Altenberg, die tot en met 2010 bij de gemeente Geising hoorden, zieGeising.
Altenberg, Geising, Lauenstein en Bärenstein hebben alle vier een klein spoorwegstation aan deMüglitztalbahn (Altenberg-Heidenau). Het station van Altenberg heet officieel:Bahnhof Kurort Altenberg (Erzgebirge). Van Kipsdorf loopt een 27 km langesmalspoorlijn, deWeißeritztalbahn, naarHainsberg, gemeenteFreital. Over deze lijn, die tussen1885 en1982 diverse malen voor belangrijke experimenten met spoorwegmaterieel is gebruikt, rijdt 2 × per dag in beide richtingen een stoomtrein, die als regulier openbaar vervoer wordt beschouwd. Voor het overige is de openbaar vervoergebruiker op streekbussen aangewezen, waarvan de meeste alleen op werkdagen in de spitsuren rijden.
De belangrijkste verkeersader in de gemeente is deB170 vanDresden, dat bijna 45 km ten noorden van Altenberg ligt, naarTeplice inTsjechië. Het weggedeelte bij Zinnwald en de grensovergang met Tsjechië is in de jaren 2010 geheel gemoderniseerd. De dichtstbijzijnde aansluiting op hetAutobahnennet isAutobahn A 17, afrit 8 Bad Gottleuba, te bereiken via kronkelige bergwegen, op meer dan 20 km ten noordoosten van Altenberg.
De hoofdpijler van de economie in deze gemeente is het, vooral op dewintersport gerichte,toerisme. Enkele plaatsen beschikken over bedrijventerreinen voor, overwegend lokaal en regionaal, midden- en kleinbedrijf. Het grootste van deze bedrijventerreinen heetEuropark en ligt aan de zuidoostrand van Altenberg en aan de B 170. Direct ten oosten van dit terrein is een groot veld alszonnepanelenpark ingericht. De land- en bosbouw en de industrie zijn verder van ondergeschikt belang. Te Bärenstein worden onderdelen voor de beroemde kwaliteitshorloges uit het naburigeGlashütte gemaakt.
Zie ook onderGeising.
![Het gat de Pinge[4] met op de achtergrond de resten van de Arno-Lippmann-Schacht](/mt/?noimg=&dark=on&url=https%3a%2f%2fnl.wikipedia.org%2fwiki%2fBestand%3aAltenberg.jpg)
Het gebied van de gehele gemeente is vanaf de middeleeuwen (Altenberg: 1440; Zinnwald: 1378; Bärenstein: 1400) in gebruik geweest voor demijnbouw, met name voor het delven vantin-,ijzer- enzilverertsen. Het metaal zat in aardlagen, die zich meestal dicht onder het aardoppervlak bevonden, in het DuitsSeifen genaamd; zoweldagbouw als mijnbouw inschachten en door het dicht onder de grond in brand steken en zo splijten van ertshoudend gesteente (Brandsetzung) kwam voor, hetgeen slecht was voor de stabiliteit van het terrein erboven. De AltenbergerPinge is een trechter in de grond, ontstaan door instortingen van mijnen in1578,1620 en de 19e eeuw, en opzettelijke uitgraving tussen 1976 en 1991. Tussen1620, in deDertigjarige Oorlog, en1663 lag de mijnbouw te Altenberg bijna geheel stil. Nadien werd de mijnbouw door de zgn.Gewerkschaft des Zwitterstocks zu Altenberg, een verenigd mijnbouwbedrijf, hervat, nu meestal door middel van schachtmijnbouw. De bloeiperiode eindigde rond1850, door een combinatie van prijsdalingen op de wereldtinmarkt en diverse andere factoren. Een tijdelijk herstel volgde, mede uit politieke motieven (de leiders wensten import van grondstoffen uit het buitenland zoveel mogelijk te vermijden) in de periode van hetDerde Rijk en daarna deDDR, maar vanwege onvoldoende rentabiliteit eindigde het tijdperk van de grootschalige tinwinning te Altenberg en omgeving definitief in1991.
Leenmannen van hetHertogdom Saksen, onder wie de heren van Bärenstein en Lauenstein[5], bestuurden het gebied tot in de17e eeuw. De grens tussen Bärenstein en Lauenstein liep in het verleden dwars door Geising, dat lange tijd eendubbelstadje was.Altenberg zelf verkreeg hetstadsrecht in1451, en werd ook eenbergstad, met speciale bepalingen inzake demijnbouw.
Rond1540 werd het gebied door deReformatie evangelisch-luthers. De meerderheid van de christenen in de gemeente is tot op de huidige dag deze gezindte toegedaan.
In1857 begon economische modernisering door de aanleg van een straatweg langs o.a. Altenberg, Geising, Lauenstein en Bärenstein, door het dal van het riviertje deMüglitz. In1890 -1923[6] werd vrijwel parallel hieraan de spoorlijnMüglitztalbahn aangelegd.
In denazi-tijd is het voorgekomen, dat, met name begin1945, leden van deSS gevangenen uit ontruimdeconcentratiekampen eendodenmars naar een andere locatie lieten maken. Sommige gevangenen overleefden dit niet, o.a. omdat ze door SS'ers werden vermoord. Ook in de streek rond Altenberg is dit diverse malen gebeurd. Op enkele plaatsen in de gemeente Altenberg staan gedenktekens voor de slachtoffers van deze oorlogsmisdaden.
Aan het eind van deTweede Wereldoorlog, begin mei1945, kwam het nog tot zware gevechten tussen, richtingPraag oprukkende, Russische en Duitse troepen. Ook eenWerwolf- eenheid mengde zich nog in de strijd. De Russen bombardeerden daarbij met name het station van Altenberg. Bij de chaotische gevechten en de daaropvolgende grote stadsbrand ging het grootste deel van het historische centrum van Altenberg verloren. De verwoeste stadskerk werd pas in1991 door nieuwbouw vervangen.
Grote overstromingen van de snel stromende, en soms veel smelt- en regenwater tegelijk[7] uit het gebergte afvoerende Müglitz veroorzaakten vaak problemen, o.a. in de nacht van 30 op 31 juli1897, in de nacht van 8 op 9 juli1927, en bij hethoogwater in 2002. Deontbossing t.g.v. de mijnbouw vanaf de15e eeuw, en het in het Ertsgebergte ontbreken van grote meren en hoogveengebieden, die veel water kunnen vasthouden, spelen hierbij ook een rol.
In deDDR-periode, na1950, kwam de reeds ten tijde vanAdolf HitlersDerde Rijk begonnen ontwikkeling van de wintersport op topniveau, en een aan het beleid van de Oost-Duitse regering aangepast toerisme, met inbegrip van de ontwikkeling totkuuroord, van de grond. Diverse gebouwen, waaronder Kasteel Bärenstein, werden genationaliseerd en tot vakantievoorzieningen voor werknemers van staatsbedrijven of voor regeringsfunctionarissen of militairen verbouwd. Te Altenberg en Zinnwald (biatlon) ontstonden topsportinternaten voor talentvolle jongeren, die topsporters in o.a. de disciplinesrodelen enbiatlon werden. In1923 werd bij Hirschsprung een grote schans voor deskispringsport gebouwd, deRiesengrundschanze. Deze werd in 1988 buiten gebruik gesteld en in 2006 gesloopt. De in deTweede Wereldoorlog verwoeste infrastructuur werd hersteld, en ook enige mijnen werden heropend. Zo werd de laatste tinmijn, deArno-Lippmann-Schacht, schacht voor schacht geopend tussen 1952 en 1963, en nade Wende in 1991 gesloten, omdat de mijn niet meer rendabel was.
Nade Wende, de hereniging van Oost- en West-Duitsland, moest decommunistischeplaneconomie tot een Westersemarkteconomie worden omgevormd. Vooral veel horecabedrijven moesten om uiteenlopende redenen de deuren sluiten. Sommige andere zijn na1991 tot moderne toeristische faciliteiten omgevormd. Begin2011 werd de financieel noodlijdende gemeenteGeising bij Altenberg gevoegd.
Zie ook onderGeising.
De befaamdebobslee-,skeleton- enrodelbaan van Altenberg werd in het geheim in1980 als prestigeproject van de DDR aangelegd, voldeed aanvankelijk niet en werd op last van deStasi voor honderden miljoenenmark verbouwd. Pas eind1986 werd de baan in gebruik genomen; in2007 vond een modernisering plaats. De baan is 1.413 meter lang en heeft 17 bochten; het is een van de moeilijkst te beglijden banen ter wereld. De baan ligt ietwat verborgen in het bos, 2 km ten westen van het dorpjeHirschsprung. De naam van de bob- en rodelbaan verandert nogal eens, omdat regelmatig van hoofdsponsor wordt gewisseld.
Op anderhalve kilometer ten westen van de wijkGeorgenfeld vanZinnwald-Georgenfeld, aan de zuidflank van deKahleberg, ligt het in2004 vernieuwde stadion voor debiatlonsportBiathlon-Sparkassenarena. Het hele jaar worden hier wedstrijden georganiseerd.
In de gemeente, die, zoals het geheleErtsgebergte, een tamelijk ruw klimaat heeft, en mede daarom, en, ondanks de ligging minder dan 1000 meter boven zeeniveau, beschouwd wordt als redelijksneeuwzeker, liggen, vooral op de heuveltoppen, enigeskiliften. Ook zijn erloipes voor hetlanglaufen uitgezet.
_Marktplatz_(02).JPG)
_Jagdschlo%25C3%259F.jpg)
.jpg)
_Kirche_Adam_und_Eva.jpg)
.JPG)
_2006-06-28.jpg)
.jpg)
_2005.jpg)
.jpg)
Zie ook onderGeising.
·
·
Altenberg ·Bad Gottleuba-Berggießhübel ·Bad Schandau ·Bahretal ·Bannewitz ·Dippoldiswalde ·Dohma ·Dohna ·Dorfhain ·Dürrröhrsdorf-Dittersbach ·Freital ·Glashütte ·Gohrisch ·Hartmannsdorf-Reichenau ·Heidenau ·Hermsdorf/Erzgeb. ·Hohnstein ·Klingenberg ·Königstein ·Kreischa ·Liebstadt ·Lohmen ·Müglitztal ·Neustadt in Sachsen ·Pirna ·Porschdorf ·Rabenau ·Rathen ·Rathmannsdorf ·Reinhardtsdorf-Schöna ·Rosenthal-Bielatal ·Sebnitz ·Stadt Wehlen ·Stolpen ·Struppen ·Tharandt ·Wilsdruff
