Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Naar inhoud springen
Wikipediade vrije encyclopedie
Zoeken

Algerije

Coördinaten27° 15′ NB, 3° 27′ OL
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
الجمهورية الجزائرية
al-djoemhoeriyya al-djaza'iriyya

ⵜⴰⴳⴷⵓⴷⴰ ⵜⴰⵎⴳⴷⴰⵢⵜ ⵜⴰⵖⵔⴼⴰⵏⵜ ⵜⴰⴷⵣⴰⵢⵔⵉⵜ
Tagduda tazzayrit tamagdayt taɣerfant

Kaart
Basisgegevens
Officiële taalArabisch,Berbers
HoofdstadAlgiers
Regerings­vormPresidentiële republiek met eensemipresidentieel systeem en eenmeerpartijenstelsel
StaatshoofdPresidentAbdelmajid Tebboune[1]
Regerings­leiderPremierNadir Larbaoui
ReligieSoennitische islam 99%, anders 1%[2]
Oppervlakte2.381.741 km²[3] (-% water)
Inwoners34.452.759 (2008)[4]
42.972.878 (2020)[5] (0000018043 18/km² (2020))
Bijv. naamwoordAlgerijns
Inwoner­aanduidingAlgerijn (m./v.)
Algerijnse (v.)
Overige
VolksliedKassaman
MunteenheidAlgerijnse dinar(DZD)
UTC+1
Nationale feestdag1 november (1954) (dag van de revolutie)
Web |Code |Tel..dz | DZA | 213
Voorgaande staten
Frans-Algerije Frans-Algerije
Portaal Portaalpictogram Landen & Volken

Algerije (Arabisch:الجزائر,Al-Jazā'ir,Berbers: ⴷⵣⴰⵢⵔ,Dzayer), officieel deDemocratische Volksrepubliek Algerije[6] is een land in noordelijkAfrika.

Algerije is qua oppervlakte het grootste land van Afrika en ligt tussenMarokko in het Westen enTunesië en Libië in het oosten, en vormt samen met deze landen deMaghreb. In het zuiden grenst het van west naar oost aan de betwisteWestelijke Sahara,Mauritanië,Mali enNiger. DeMiddellandse Zee vormt de noordgrens. De hoofdstad en grootste stad van het land isAlgiers. De meeste mensen wonen in de brede, bergachtige kuststrook. In het zuiden ligt een deel van de noordelijkeSahara. De overheersende godsdienst is deislam maar het land telt ook een klein percentage christenen.

Algerije is lid van deArabische Liga. Sinds5 juli1962 is Algerije onafhankelijk vanFrankrijk. Sinds het uiteenvallen vanSoedan in 2011 is Algerije qua oppervlakte het grootste land van Afrika. Het behoort ook tot de top 10 grootste landen ter wereld (57 keer de oppervlakte van Nederland).

Etymologie

[bewerken |brontekst bewerken]

Het land heeft zijn naam te danken aan de hoofdstad,Algiers. De door deZiriden gestichte stad werd gebouwd op de plaats waar eerder een klein dorpje stond, genaamd al-jazā'ir al-Mazighanan (oftewel "de eilanden van Mazighanan", een oude Berberstam). Men schrijft de naam meestal toe aan een aantal inmiddels aan het vasteland vastgegroeide eilanden voor de kust van Algiers. Die eilanden stonden bij de oude Romeinen bekend als deInsula Mazucana. Onder anderen de geschiedschrijverAmmianus Marcellinus noemde ze bij die naam. Algerije staat dus voor "de eilanden". Het land wordt ook weleensMaghreb al-awsad genoemd, het midden westen. Dit ter onderscheid vanMaghreb al-aksa (het huidige Marokko) enMaghreb al-adna (het nabije westen) wat Tunesië en Libië omvat.

Geschiedenis

[bewerken |brontekst bewerken]
Ziegeschiedenis van Algerije voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
DeAlgerijnse Oorlog leidde tot de onafhankelijkheid in 1962

Algerije is een voormalige kolonie vanFrankrijk, dat controle over het gebied verwierf in het midden van de19e eeuw. Het land heette toenFrans-Algerije. Daarvoor behoorde het noordelijke deel van Algerije toe aan hetOttomaanse Rijk.

De Fransen ontwikkelden een economie waarbij de lokale bevolking achtergesteld werd. In november1954 verklaarde hetFront de Libération Nationale (FLN) deoorlog aan de Franse machthebbers. Deze vaak bloedige onafhankelijkheidsoorlog duurde tot 5 juli 1962.

Tussen 1991 en 2002 speelde er zich een bloedige burgeroorlog af tussen aanhangers van hetFront Islamique du Salut (FIS) en de regeringstroepen. Aanleiding voor de burgeroorlog was de winst van de FIS in de verkiezingen, waarna de partij door de Algerijnse overheid werd ontbonden uit vrees voor een moslimfundamentalistische overname. Verschillende aan deze partijen gelieerde groeperingen, zoals deGroupe Islamique Armé, grepen daarna naar de wapens waarmee een acht jaar durendeguerrilla en terroristische oorlog tegen de staat begon. DeAlgerijnse Burgeroorlog kostte vermoedelijk rond de 120.000 levens. Amnesty International meldde in de periode van de burgeroorlog een groot aantal verdwijningen, martelingen, en slachtoffers van slachtingen aangericht door zowel regeringstroepen als rebellengroepen.

In 2003 werd het noorden door een zwareaardbeving getroffen. Daarnaast lijdt het land onderwerkloosheid,watertekorten enwoningnood.

Geografie

[bewerken |brontekst bewerken]
Reliëfkaart van Algerije, waarop deAtlas- enAhaggargebergten en deSahara duidelijk te zien zijn

Algerije is ongeveer 57 maal groter danNederland en 78 maal groter danBelgië. Het land grenst in het noorden aan deMiddellandse Zee en de kustlijn is bijna 1600 kilometer lang. Verder grenst het land aanTunesië (965 km),Libië (982 km),Niger (956 km),Mali (1.376 km),Mauritanië (463 km) enMarokko (1.601 km).

Algerije valt in twee belangrijke geografische gebieden uiteen: het noordelijke gebied en de veel grotereSahara in het zuiden. Het noordelijke gebied, dat deel van deMaghreb uitmaakt, is samengesteld uit vier parallelle streken. Van noord naar zuid zijn dit:

  • een smallelaaglandstrook (die met bergen wordt afgewisseld) langs de 970 km lange mediterrane kustlijn;
  • hetAtlasgebergte (hoogste punt: 2.310 m) met een mediterraan klimaat en een overvloedige vruchtbare grond;
  • het dunbevolkte, semiarideChotts Plateau (gemiddelde hoogte 1.070 m), een aantal ondiepe zoute meren (chotts) is de leefomgeving van hoofdzakelijk schapen- en geitenherders;
  • het Sahara Atlasgebergte, een reeks bergwaaiers (hoogste punt: 2.330 m). Dit laatste deelgebied is een semiaride gebied en wordt voornamelijk gebruikt voor het weiden van vee.

In Noord-Algerije komen regelmatig aardbevingen voor, die, zoals in 1954, 1980 en 2003, verwoestend en dodelijk kunnen zijn voor duizenden mensen.

Rotsvorming in Zuid-Algerije

De dorre en zeer dunbevolkte Sahara heeft een gemiddelde hoogte van 460 m, maar bereikt grotere hoogten in het zuiden in deAhaggar waar het hoogste punt van Algerije:Tahat (2.908 m) ligt. Het grootste deel van het gebied bestaat uit grind of rotsen en er is weinig vegetatie. Er zijn ook grote gebieden van zandduinen in het noorden en het oosten.

De rivierChéliff, die in het Middellandse Zeegebied stroomt, is de grootste van de weinige permanente stromen die door het land stromen. De Chéliff is 700 kilometer lang. DeAbiod is een rivier in het Auremassief. Geen van de rivieren is geschikt voor transport. De belangrijksteoasen zijn te vinden inTouggourt,Biskra enTin Rerhoh. HetAtlasgebergte en hetAhaggargebergte zijn de grootste gebergten.

Klimaat

[bewerken |brontekst bewerken]

Algerije heeft eensubtropisch klimaat aan de kust (milde, natte winters en hete droge zomers). De Hoge Plateaus tot aan de Sahara-Atlas hebben eensteppeklimaat, met in de zomer kans op een hete en verstikkendesirocco vanuit de Sahara. Ten zuiden hiervan bevindt zich eenwoestijnklimaat. De hoogste officiële temperatuur was 50,6 °C bij In Salah. Na zonsondergang zorgt echter de heldere, droge lucht vaak voor snel verlies van de warmte, en de nachten zijn relatief koel tot fris in de winter. Enorme dagelijkse verschillen in temperatuur komen daardoor voor.

Neerslag is redelijk overvloedig langs de kust in een deel van dekleine Atlas en varieert van 400 tot 670 mm per jaar, de hoeveelheid neerslag neemt toe van west naar oost. De neerslag is het zwaarst in het noordelijke deel van Oost-Algerije, waar in sommige jaren tot 1.000 mm valt. Verder in het binnenland is de regenval minder overvloedig. De heersende wind is oostelijk en noordoostelijk in de zomer en westelijk en noordelijk in de winter en geeft een algemene toename van de neerslag van september tot en met december, een daling in de late winter en het voorjaar en een bijna afwezigheid van neerslag in de zomermaanden. Algerije heeft ookergen, of duinen tussen de bergen. In de zomer kan de wind hier zwaar en vlagerig zijn, waarbij de temperatuur kan oplopen tot boven de 40 °C.

Steden

[bewerken |brontekst bewerken]
Algiers
DeoaseplaatsTaghit in de Sahara

Dehoofdstad van Algerije isAlgiers, dat ruim 1,5 miljoen inwoners telde in 1998 (met agglomeratie ruim 2 miljoen).Bij de volkstelling van 2008 steeg dit aantal ongeveer naar 3,5 miljoen inwoners (met agglomeratie ruim 5 miljoen).

De tien grootste steden van Algerije zijn volgens de laatste volkstelling van 2014:

PlaatsArabischInwoners
Algiersالجزائر3.415.811
Oranوهران1.560.329
Constantineقسنطينة448.374
Biskraبسكرة307.987
Batnaباتنة290.645
Sétifسطيف288.461
Annabaعنابة257.359
Sidi-bel-Abbèsسيدي بلعباس212.935
Blidaالبليدة182.447
Chlefولاية الشل178.616

Verdere steden zijnBab Ezzouar,Tbessa,Djelfa,Skikda,Béjaïa,Tiaret,Tamanrasset,Ghardaia,Béchar,Tindouf enTlemcen.

Demografie

[bewerken |brontekst bewerken]

Bevolking

[bewerken |brontekst bewerken]
Algerijnse vrouwen in traditionele kleding
Bevolkingsontwikkeling van Algerije

Sinds 1900 is de bevolking sterk gegroeid; in 1900 waren er 4,6 miljoen inwoners,[7] in 1950 waren dit er 8,7 miljoen en in 2010 telde het land 35,4 miljoen bewoners.[8] Aan de kust wonen de meeste Algerijnen; circa 95% van de bevolking woont in het meest noordelijke deel van het land.

Het aandeel van de bevolking woonachtig in steden is eveneens sterk gestegen. Woonde in 1950 nog maar 22% van de bevolking in de stad, in 2010 was dit toegenomen tot 66%.

Het grootste deel van de bevolking is van Arabisch-Berberse oorsprong. Ongeveer 1% van de Algerijnse bevolking is uit Europa in Algerije komen wonen. Voor de onafhankelijkheid was echter nog 10% van de bevolking Europeaan.

Taal

[bewerken |brontekst bewerken]
Borden in drie talen (Arabisch, Berber en Frans) bij deuniversiteit van Tizi Ouzou

De belangrijkste talen in Algerije zijnArabisch (officiële taal),Berbertalen (Tamazight,Kabylisch e.a.) enFrans.

Tegenwoordig is het Arabisch de belangrijkste taal. Ongeveer 35% van de bevolking spreekt ook nog een Berbertaal, de taal van deBerbers, ook welTamazight genoemd. Deze oorspronkelijke inwoners wonen meestal in bergachtige gebieden in de noordelijke kustgebieden zoals Kabylië en de Aures, en in het zuiden van het land.

In 1980 werd het Arabisch de enige officiële taal in Algerije. Dit besluit veroorzaakte veel spanningen in het land. In 2002 werd dit beleid weer ongedaan gemaakt toen de president het Tamazight (Berbers) ook tot een nationale taal verklaarde. Naast het Arabisch en Berbers wordt ook veel Frans gesproken in Algerije.

Religie en godsdienstvrijheid

[bewerken |brontekst bewerken]
Moskee van Tlemcen, door de Zianiden gebouwd in 1296

De Algerijnse grondwet bepaalt dat deislam destaatsgodsdienst van het land is.[9] Het grootste deel van de Algerijnen zijn aanhangers van hetsoennisme. Tijdens deAlgerijnse Burgeroorlog was het land sterk verscheurd tussen de aanhangers van het FIS en de door Frankrijk gesteunde seculiere partijen.

Algerije kent geengodsdienstvrijheid. Zo riskeert eenieder die tracht een moslim te bekeren tot een andere godsdienst eengevangenisstraf van 2 tot 5 jaar en eenboete van 500.000 tot 1.000.000 dinar.[10] Deze wetgeving uit 2006 heeft geleid tot vervolging van christenen.[11]

Dekatholieke gemeenschap is de belangrijkste religieuze minderheid. Ze heeft anno 2006 11.000 leden waarvan 110 priesters en 170 religieuzen. HetAartsbisdom Algiers staat sinds 2008 onder leiding van aartsbisschopGhaleb Bhader. DeBasiliek van Algiers is dekathedrale kerk van Algerije. Het christendom werd vanaf de17e eeuw in Algerije vooral verkondigd door delazaristen. Aan hen werd het apostolisch gezag toevertrouwd tot de stichting van het bisdom in 1838.

Tijdens de Franse koloniale periode telde de katholieke gemeenschap meerdere honderdduizenden leden. Het overgrote deel daarvan waren Europese kolonisten, die met de onafhankelijkheid in1962 zijn vertrokken. Sindsdien vormen de katholieken een kleine minderheid, die eerder in de verdrukking verkeert.De moord op twaalf Kroaten op14 december1993, de moord op twee Spaanse zusters inBab-el-Oued op20 oktober1994, de moord op vierwitte paters inTizi-Ouzou onder wie de BelgCharles Deckers, de ontvoering en moord van 7trappisten van de gemeenschap vanO.L. Vrouw van de Atlas inTibhirine en de moord op bisschopPierre Lucien Claverie in 1996 zijn hier een illustratie van. Algerije is tevens het land waar de heiligeCharles de Foucauld missioneerde in het begin van de 20e eeuw.

Zie ook:Geschiedenis van de Joden in Algerije

Politiek

[bewerken |brontekst bewerken]

Staatsinrichting

[bewerken |brontekst bewerken]
ZieLijst van presidenten van Algerije voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Abdelaziz Bouteflika, president tussen 1999 en 2019

Algerije is eenrepubliek en wordt geregeerd conform degrondwet van 1976, die sindsdien talrijke herzieningen heeft ondergaan. De uitvoerende tak wordt geleid door depresident, die algemeen voor een termijn van vijf jaar wordt gekozen. Deeerste minister wordt benoemd door de president. Het tweekamerparlement bestaat uit deNationale Volksvergadering van 462 zetels en de 144 personen tellendeRaad van de Natie. Het rechtssysteem van Algerije is gebaseerd op Franse en islamitische wet.

Algerije kentalgemeen stemrecht sinds de onafhankelijkheid in 1962. Dekiesgerechtigde leeftijd is 18 jaar. Het parlement bestaat uit een nationale verzameling van 462 leden die voor 5 jaar worden gekozen, en een raad van de natie met 96 indirect gekozen en 48 direct door de president benoemde leden; elke 3 jaar wordt de helft van de leden gekozen. De president wordt elke 5 jaar rechtstreeks gekozen.

Naar de wens van veel Algerijnen, maar tegen de wens van de Fransen in Algerije in, verklaarde presidentCharles de Gaulle op 3 juli 1962 dat Algerije onafhankelijk mocht worden. Op 25 september 1962 werd officieel de republiek uitgeroepen.Ahmed Ben Bella, de oprichter van het FLN, werd premier en een jaar later werd hij president.

Op 15 juni 1965 werd een staatsgreep gepleegd onder leiding van kolonelHouari Boumédienne en werd de democratie vervangen door een militaire dictatuur. Na tien jaar geregeerd te hebben verklaarde Boumédienne dat er verkiezingen gehouden moesten worden. De nieuwe grondwet werd perreferendum aangenomen in november 1976. Aangezien alleen FLN-leden mee mochten doen met de verkiezingen, werd Boumédienne eenvoudig tot president verkozen.

De verkiezingen van december 1991 werden gewonnen door hetislamistischeFront Islamique du Salut. De overwinning van het islamistische FIS kwam hard aan bij de gevestigde orde enFrankrijk. Het leger pleegde een staatsgreep, waarna het FIS verboden, en presidentBendjedid, die hervormingen had toegezegd, afgezet werd. Zijn plaatsvervanger werd de onbuigzameLiamine Zéroual. De Franse regering gaf haar steun aan het nieuwe bewind van Zeroual en in veel westerse media ging gejuich op omdat Algerije van het 'islamitische gevaar' gered was. Veel westerse media vonden dan ook dat ondanks de ondemocratische actie van het leger, Algerije voor de democratie gered was. De islamitische wereld reageerde geschokt op deze dubbele moraal.

Zéroual werd in 1999 als president opgevolgd doorAbdelaziz Bouteflika, die twintig jaar onafgebroken regeerde. Op 2 april 2019 trad Bouteflika, onder druk van het leger, per direct af. Hij werd opgevolgd door waarnemend presidentAbdelkader Bensalah.

De huidige president isAbdelmadjid Tebboune, die na de verkiezingen van december 2019 aan de macht kwam.

Bestuurlijke indeling

[bewerken |brontekst bewerken]
ZieProvincies van Algerije voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Algerije kent naast de centrale overheid ook anderebestuurslagen, territoriale onderdelen waar regels vastgesteld en/of beslissingen worden genomen over bepaalde gebieden en/of hun bewoners. Het betreft de volgende bestuurslagen:

Bestuurslagen[12][a]
centraal niveauprovincieniveaulokaal niveau
Democratische Volksrepubliek Algerije
  • الجمهورية الجَزائرية الديمقراطية الشعبية
al-Jumhūriyya al-Jazāʾiriyya ad-Dīmuqrāṭiyya aš-Šaʿbiyya
  • ⵜⴰⴳⴷⵓⴷⴰ ⵜⴰⵣⵣⴰⵢⵔⵉⵜ ⵜⴰⵎⴰⴳⴷⴰⵢⵜ ⵜⴰⵖⴻⵔⴼⴰⵏⵜ
Tagduda tazzayrit tamagdayt taɣerfant
provincies
  • ولاية,wilāya
cirkels[b]
  • دائرة,daïra
gemeenten
  • بلدية,baladiya
  1. De aanduidingen zijn in de ambtstalenArabisch enTamazight (Berbers). De aanduidingen van de lagere bestuurslagen zijn alleen in het Arabisch beschikbaar.
  2. De cirkel, ook wel vertaald als district, is een uitvoeringsorgaan van de provincie.

Algerije is onderverdeeld in 58provincies, 553cirkels of districten en 1541gemeenten.

Internationale betrekkingen

[bewerken |brontekst bewerken]

Algerije heeft eenassociatieovereenkomst met deEuropese Unie. Door het koloniale verleden zijn de banden metFrankrijk sterk. Het land is lid van de volgende internationale organisaties:

Verder is Algerije observator bij deWereldhandelsorganisatie.

Cultuur

[bewerken |brontekst bewerken]

Muziek

[bewerken |brontekst bewerken]
Zie ookRai (muziek).

Algerijnse muziek is een perfecte weerspiegeling van de culturele diversiteit die het land kenmerkt, zijn muziek onderscheidt zich door een overvloed aan verschillende stijlen.

Chaabimuziek is een typisch Algerijns muziekgenre dat in de jaren 1920 werd afgeleid vanAndalusische muziek. De stijl wordt gekenmerkt door specifieke ritmes en Qacidate (Populaire gedichten) in het Arabisch dialect met zijn lange gedichten uit het Algerijnse erfgoed. De onbetwiste meester van deze muziek isEl Hadj M'Hamed El Anka. De ConstantinoisMaloufstijl werd gered door muzikanten van wieMohamed Tahar Fergani een van de best presterende is.

Algerijnse muzikanten, door Bachir Yellès

De Andalusische zogenaamde Algerijnse klassieke muziek is een muzikale stijl die in Algerije werd gemeld door Andalusische vluchtelingen die de inquisitie van de Christelijke Koningen ontvluchtten gedurende de 11e eeuw. Deze stijl ontwikkelde zich aanzienlijk in de steden in het noorden van Algerije. Deze muziek richt zich vooral op twaalf lange Noubate "serie", de belangrijkste instrumenten zijn demandoline,viool,luit,gitaar,citer,fluit enpiano. De bekendste vertolkers zijnBahdja Rahal,Cheikh El Hadj Mohamed El Ghafour,Nasserdine Chaouli,Cheikh Larbi Bensari,Nouri El Koufi met muziek zoals,El Mouahidia,El Mossilia,El Fakhardjia,Es Sendoussia enEl-Andalusiërs.

De volksmuziek onderscheidt zich in de eerste plaats door verschillende stijlen. Bedoeïenenmuziek kenmerkt zich door de poëtische songs die de herders interpreteren in de Hooglanden. Het is gebaseerd op de langekacida (gedichten) enkele rijm en het monotone geluid van de fluit. In het algemeen richt deze muziek zich op thema's in de liefde, religie en epos. Onder de grote artiesten bevinden zichKhelifi Ahmed enAbdelhamid Ababsa Rachab Tahar. Kabylische muziek is gebaseerd op een rijk repertoire (poëzie en oude verhalen) doorgegeven van generatie op generatie. Sommige nummers gaan in op het thema van de ballingschap, liefde en politiek. Grote artiesten zijnCheikh El Hasnaoui,Slimane Azem,Aït Menguellet,Idir,Kamel Messaoudi,Lounes Matoub en zelfsTakfarinas. Shawiya muziek is folklore uit diverse gebieden uit de bergen. Traditionele muziek wordt goed vertegenwoordigd door vele Aurassische zangers. De eerste zangers die internationaal succes hadden zijnAissa Jermouni enAli Khencheli. Rahaba muziek is uniek voor deCheb Hasni, een emblematische figuur voor de Algerijnse jeugd, vermoord door terroristen in 1994 in de stad Oran. Verder bestaan er verscheidene muziekstijlen die bekendstaan als Arabo-Andalous. Een zanger in de Chaoui stijl isSalim Hallali. Een aantal zangers uit het berggebied van Aures hebben zich laten inspireren door deze stijl, zoalsYoucef Boukhantech. Terguimuziek wordt normaal gesproken gezongen in Toearegtalen.Tinariwen was een wereldwijd succes. Ten slotte is er nog destaïfi muziek die uniek in zijn soort is en voorkomt uitSetif.

Moderne muziek is verkrijgbaar in verschillende facetten:raï muziek is een stijl die typisch is voor West-Algerije in de provincies Oran en Sidi Bel Abbes. De modernisering ervan begon in de jaren 1970 toen moderne instrumentatie werd toegevoegd met elektrische gitaar, synthesizer en drums. Deze stijl werd ook beïnvloed door westerse muziek, zoals rock, reggae en funk. Maar wat echt een boom zou geven in de muziekscene was de komst performers zoalsHadj Brahim,zei Khaled,Cheb Mami,Cheb Khaled,Cheb Hasni,Faudel,Rachid Taha,Raina Rai en zelfsCheba Zahouania. Rapmuziek is een relatief recente stijl in Algerije maar kent een enorme groei met de opkomst van groepen alsMBS,Double Barrel enIntik Hamma Boys. De thema's van deze muziek zijn over het algemeen sociale misstanden en liefde. Verder prefereren verschillende zangers liever de Arabische klassieke stijl met kenmerken zoals die vanWarda Al-Jazairia.

Literatuur

[bewerken |brontekst bewerken]
Schrijver en NobelprijswinnaarAlbert Camus werd geboren in de kuststad Oran

De historische wortels van de Algerijnse literatuur gaan terug naar de Numidische tijd, toenLucius Apuleius MadaurensisDe Gouden Ezel schreef, de enige Latijnse roman die in zijn geheel de tijd heeft doorstaan. Uit deze periode zijn onder andere ook bekendAugustinus van Hippo,Nonius Marcellus enMartianus Capella. De middeleeuwen hebben veel Arabische schrijvers gekend die een revolutie teweegbrachten in de Arabischewereldliteratuur met schrijvers alsAhmad al-Buni,Ibn Manzur enIbn Khaldoun, dieMuqaddimah schreef tijdens zijn een verblijf in Algerije.

Vandaag kent Algerije in zijn literaire landschap grote namen die niet alleen Algerijnse literatuur publiceren maar ook universeel literaire erfgoed in het Arabisch en het Frans.

In de nasleep van de onafhankelijkheid zijn een aantal nieuwe auteurs opgestaan in de Algerijnse literaire scene, die trachten door middel van hun werken een aantal maatschappelijke problemen bloot te leggen, onder hen zijnRachid Boudjedra,Rachid Mimouni,Leila Sebbar,Tahar Djaout enTahir Wattar.

Enkele schrijvers uit Algerije zijnAlbert Camus,Mouloud Feraoun,Tahar Ouettar,Kateb Yacine,Rachid Mimouni,Assia Djebar,Ahlam Mosteghanemi,Yasmina Khadra enMaïssa Bey.

Een uitgever van met nameromans enpoëzie van Algerijnen in Algerije en erbuiten isBarzakh Editions.

Sport

[bewerken |brontekst bewerken]

Zie onder meer:

Algerijnse keuken

[bewerken |brontekst bewerken]
Shakshouka, ei met tomaat

De Algerijnse keuken is rijk en divers. Het land werd beschouwd als de graanschuur van Rome. De gerechten en samenstellingen ervan variëren afhankelijk van de regio en de seizoenen. Deze keuken maakt gebruik van granen als belangrijkste product, omdat deze in overvloed aanwezig zijn in het land.Algerije is een land van hapjes. Bij de muntthee worden gevulde gebakjes gegeten zoals gevulde croissants met kaas en broodjes met gehakt. Ook couscous en de tajine worden vaak gegeten op de vrijdag met de hele familie na het moskeebezoek. Eten is een belangrijk gebeuren samen met de familie in Algerije. Iedereen herenigt zich als het tijd is voor het eten. Ze drinken 's morgens muntthee of koffie met gebakjes, 's middags rond 1/2 uur in de middag eten ze een warme maaltijd, om 4/5 uur drinken ze weer iets warms en om 8 uur is het avondeten waarna ze iets warms drinken.

Erfgoed

[bewerken |brontekst bewerken]

Algerije telt een aantalculturele inschrijvingen op deUNESCO-werelderfgoedlijst.[13] Het betreftAl Qal'a van Beni Hammad, de ruïnes van de eerste hoofdstad van deHammadiden,Djémila, de ruïnes van een Romeinse stad en een voorbeeld van de manier waarop deRomeinen hun stadsplanning aanpasten aan een bergachtige omgeving, dekasba van Algiers, eenmedina in Algiers, met overblijfselen van de citadel, oude moskeeën en paleizen in Ottomaanse stijl, deM'Zabvallei, een traditioneelhabitat in de10e eeuw opgericht door deIbadieten rond hun vijfgefortificeerde steden,Timgad, een Romeinse koloniale stad met een goed voorbeeld van Romeinsestedenbouwkunde,Tipasa, een Fenicische en later Romeinse stad met een unieke groep vanRomeinse enByzantijnseruïnes en monumenten, waaronder deKbor er Roumia, het koninklijkemausoleum van Mauritanië enTassili n'Ajjer, een hoogvlakte in Algerije waar men prehistorischegrotkunst kan vinden.

Economie

[bewerken |brontekst bewerken]
De haven vanOran

In 1950 steunde de Algerijnse economie zwaar op de landbouw. Granen en de wijnbouw namen een belangrijke plaats in. In 1948 was het aandeel in de wereldwijde wijnproductie circa 7,5%. Vooral Europeanen waren actief in de wijnbouw. Andere landbouwproducten waren in die tijd,olijven,dadels,tabak envlas. De veeteelt was belangrijk, de Algerijnen alsnomaden en de Europeanen richtte zich meer op de fokkerij van trekdieren en de zuivelproductie. De bosbouw was bescheiden al had Algerije de grootstekurkbossen ter wereld. De mijnbouw was bescheiden,aardolie enaardgas waren nog niet aangeboord, maarijzererts,fosfaat ensteenkool werd gemijnd. De industrie was vooral gericht op de verwerking van de land- en mijnbouwproducten.[14] De Algerijnse invoerrechten waren hoog, maar voor Franse producten was een uitzondering gemaakt. Het aandeel vanFrankrijk in de Algerijnse in- en uitvoer was ongeveer 75% in 1948.

Na het uitroepen van de onafhankelijkheid in 1962 kreeg de economische ontwikkeling hoge prioriteit. De verkoopopbrengst vanaardolie enaardgas maakte dit financieel mogelijk mede omdat in 1971 de energiesector nagenoeg wasgenationaliseerd. De overheid gaf de voorkeur aan eencentraal geleide economie met aandacht voor de ontwikkeling van de zware industrie. Dit beleid was niet succesvol en, met de economische ondergang van de voormaligeUSSR en de hoge economische groei in deVolksrepubliek China, streeft Algerije naar een gedeeltelijkevrijemarkteconomie.

De Algerijnse economie is sterk afhankelijk van de productie vanaardolie enaardgas. Het is de belangrijkste bron van inkomsten voor het land, het grootste exportproduct en levert een majeure bijdrage aan de inkomsten van de overheid. Sinds 2012 is hetbruto binnenlands product (BBP) met zo'n 20% gedaald van US$ 210 miljard naar US$ 165 miljard, circa US$ 4150 per hoofd van de bevolking, in 2015.[15] De olieprijs is in deze periode bijna gehalveerd. In 2015 bedroeg de totale exportopbrengst van Algerije US$ 35 miljard, waarvan het aandeel van petroleumproducten ruim de helft was. Tot 2012 had Algerije een fors en structureel overschot op de handelsbalans, nauwelijks buitenlandse schulden en hoge financiële reserves. Door de olieprijsdaling is de buitenlandse handel omgeslagen in een groot tekort, is er een fors begrotingstekort ontstaan en is de schuldenpositie van de overheid sterk gestegen.

Andere grondstoffen die in het land worden geproduceerd zijnijzererts enfosfaat en in mindere matelood,uranium,zink,zout ensteenkool. De ijzerertsmijnen bijTébessa leveren voldoende grondstof voor de grotestaalfabriek bijEl-Hadjar. BijTindouf zijn ook grote voorkomens van ijzererts aangetroffen. De geïsoleerde locatie maakt exploitatie van dit erts echter oneconomisch.

Energie

[bewerken |brontekst bewerken]
Algerijnse olie- en gasproductie in 1965-2010. Bron: BP

De zoektocht naar olie startte in dejaren vijftig. Algerije was een kolonie en Frankrijk wil zo snel als mogelijk minder afhankelijk worden van andere, met name Engelse en Amerikaanse, oliemaatschappijen. De overheid nam een leidende rol en richtte het staatsbedrijfRégie Autonome des Pétroles (RAP) op. In 1956 had RAP succes en boordeaardolie aan. De velden lagen ver van de kust en al het materieel en personeel moest metvrachtwagens honderden kilometers landinwaarts worden vervoerd. In 1958 werd de eerste olie geëxporteerd.[16] Na het uitroepen van de Algerijnse onafhankelijkheid in 1962 maakte de nieuwe regering een plan om de opbrengst van olie en gas te gaan gebruiken voor de eigen economische ontwikkeling. StaatsenergiebedrijfSonatrach werd opgericht en stapsgewijs verdwenen buitenlandse oliemaatschappijen van het toneel; in 1971 was de nationalisatie zo goed als afgerond. De energiesector in Algerije is geconcentreerd rond twee gigantischevelden, namelijk hetHassi R'Mel-gasveld en hetHassi Messaoud olieveld. Een groot leidingnetwerk brengt de ruwe olie en gas naar exportterminals,raffinaderijen en fabrieken voor het maken van vloeibaar aardgas (lng) aan de kust. Er zijn oliepijpleidingen naar de zeehavens vanArzew enSukhayrah in Tunesië en exportleidingen vooraardgas tussen hetHassi R'Mel-gasveld enItalië enSpanje.

In 2014 produceerde Algerije 143 miljoen ton olie-equivalent (Mtoe),[17] 100% olie en gas. Dat was veel meer dan nodig voor de energievoorziening, het TPES (total primary energy supply): 52 Mtoe. Het land exporteerde 90 Mtoe fossiele brandstof meer dan het importeerde. Van de energie ging ongeveer 20 Mtoe verloren bij elektriciteitsopwekking en andere conversie in de energie industrie. 4 Mtoe werd gebruikt voor niet-energetische producten zoals smeermiddelen, asfalt en petrochemicaliën. Voor eindgebruikers resteerde 31 Mtoe waarvan 4,0 Mtoe = 46TWh elektriciteit.[18] De uitstoot van kooldioxide was 123 megaton, dat is 3,2 ton per persoon,[19] veel minder dan het wereldgemiddelde 4,5 ton per persoon.[20]

Arbeidsmarkt

[bewerken |brontekst bewerken]

De beroepsbevolking schommelde in de jaren 2005-2009 tussen de 10 en 10,5 miljoen personen. Ongeveer 15% hiervan is actief in de landbouw, maar deze draagt duidelijk minder bij tot hetBBP van het land dan demijnbouw en productie. De staat speelt een belangrijke rol in de planning van de economie en bezit industriële instellingen, waaronder de mijnbouw en de financiële sectoren. In de latejaren negentig vonden er enigeprivatiseringen plaats en kwam er meer openheid ten opzichte van buitenlandseinvesteringen. De overheid is veruit de grootste werkgever. In 2010 was 10% van de bevolkingwerkloos; onder de jongeren was dit tweemaal zo hoog.[21]

Landbouw en wijnbouw

[bewerken |brontekst bewerken]

De landbouw is geconcentreerd in de vruchtbare valleien en de bassins van het noorden en in de oasen van de Sahara. De belangrijkste gewassen zijntarwe,gerst,haver,citrusvruchten,wijndruiven,olijven,tabak envijgen. Algerije is ook een producent vankurk. Er worden grote aantallen schapen, gevogelte, geiten en vee gefokt en er is een kleine visindustrie.

De belangrijkste vervaardigde producten van het land zijn verwerkt voedsel (in het bijzonderolijfolie), drank (vooralwijn), tabaksproducten, bouwmaterialen, chemische producten, metalen, textiel en kleding. Er is een beperkt spoor- en wegennetwerk, hoofdzakelijk in de noordelijke kuststrook.

Algerije was een belangrijke wijnproducent voor de onafhankelijkheid. Veel Franse wijnboeren waren in het land actief en de productie bereikte jaarlijks circa 9 miljoenhectoliter. Dewijnbouw was met name geconcentreerd in een smalle strook langs de kust, hoogstens 50 à 60 kilometer in het binnenland en alleen in bergachtig gebied. De – voornamelijk – rode wijn werd geëxporteerd naar Frankrijk en daar dikwijls gemengd met landwijnen met een laag alcoholgehalte. Na 1962 vertrokken veel wijnboeren, de wijnbouw ging over in staatshanden en de productie daalde fors. In 1989 werd nog maar 1 miljoen hectoliter geproduceerd en in 1999 nog slechts 360.000 hectoliter wijn. Het wijnbouwareaal daalde van 139.000hectare naar 56.000 hectare over diezelfde periode van 10 jaar.[22] De wijnbouw is geconcentreerd rond de plaatsenTlemcen enMédéa. Ook wijnbouw is deze jaren minder belangrijk geworden voor de exportopbrengst.

Buitenlandse handel

[bewerken |brontekst bewerken]

De laatste jaren zijn de jaarlijkse inkomens van de uitvoer van Algerije belangrijk hoger dan de kosten van invoer. Het land heeft al jaren een overschot op dehandelsbalans en krijgt ook nog per saldo geld binnen van meer dan een miljoen Algerijnen die sinds de onafhankelijkheid naar Frankrijk zijn geëmigreerd. De belangrijkste invoerproducten waren machines, voedsel en dranken, grondstoffen, halffabricaten en vervoerapparatuur. De belangrijkste handelspartners van Algerije zijnFrankrijk,Italië, deVerenigde Staten,Duitsland enSpanje.

Dankzij het overschot op debetalingsbalans was de buitenlandse schuld van het land minimaal en had het officiële financiële reserves van bijna USD 150 miljard per ultimo 2009, voldoende om voor drie jaar alle importen te financieren.

Externe links

[bewerken |brontekst bewerken]
Bronnen, noten en/of referenties
  1. Oud-premier Tebboune (74) gekozen tot president Algerije, 13 december 2019 14:06, geraadpleegd op 14 december 2019.Gearchiveerd op 14 december 2019.
  2. (en)CIA - The World Factbook, Algeria
  3. (en)Verenigde Naties 2013
  4. ab(en)Laatste census 16 april 2008 (via V.N.)
  5. Niet-officiële schatting CIA Factbook juli 2020, berekend door US Bureau of the Census (gearchiveerd)
  6. Arabisch: الجمهورية الجزائرية,al-djoemhoeriyya al-djaza'iriyya,Berbers: ⵜⴰⴳⴷⵓⴷⴰ ⵜⴰⵎⴳⴷⴰⵢⵜ ⵜⴰⵖⵔⴼⴰⵏⵜ ⵜⴰⴷⵣⴰⵢⵔⵉⵜ,Tagduda tazzayrit tamagdayt taɣerfant
  7. (en)Tabel library.uu.nl
  8. (en)VN bevolkingsdatabank: Algerije. Gearchiveerd op26 december 2018. Geraadpleegd op6 oktober 2011.
  9. (fr)Artikel 2 van de Algerijnse grondwet
  10. Ordonnanceno 06-03 du 28 février 2006 sur les conditions et règles d'exercice des cultes autres que musulman.Gearchiveerd op 27 februari 2021.
  11. (fr)Alain Duhamel évoque les persécutions des chrétiens en Algérie, www.rtl.fr
  12. Bronnen van het bestuurslagenoverzicht:
  13. UNESCO, UNESCO World Heritage Centre. Gearchiveerd op7 augustus 2012. Geraadpleegd op12 april 2012.
  14. Handboek voor Internationaal Verkeer en Toerisme, Uitgeverij: Elsevier, Amsterdam, 1957, p. 121-122
  15. (en) IMFWEO database, Algeria, geraadpleegd op 5 mei 2019.Gearchiveerd op 2 juni 2019.
  16. (en) The prize, Daniel Yergin, Uitgeverij Simon & Schuster, New York, 1992,ISBN 0 671 79932 0
  17. 1 Mtoe = 11,63TWh Een productie van 1 Mtoe per jaar is gemiddeld 20 duizend vaten olie-equivalent (BOE) per dag.
  18. (en)IEA – Report Algeria: balances for 2014
  19. (en)IEA – Report Algeria: indicators for 2014
  20. (en)IEA – Report World: indicators for 2014
  21. (en) "IMF Algerije: Statistische bijlage, februari 2011, nummer 11/40".Gearchiveerd op5 november 2011. Geraadpleegd op3 oktober 2011.
  22. (en)The World Atlas of Wine (5th ed.), auteurs: Hugh Johnson en Francis Robinson, Uitgeverij: Octopus Publishing, London, 2005,ISBN 1 84000 332 4
Mediabestanden
Zie de categorieAlgerije vanWikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
·Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet) ·Sjabloon bewerken
Arabische Liga

Algerije ·Bahrein ·Comoren ·Djibouti ·Egypte ·Irak ·Jemen ·Jordanië ·Koeweit ·Libanon ·Libië ·Marokko ·Mauritanië ·Oman ·Palestina ·Qatar ·Saoedi-Arabië ·Somalië ·Soedan ·Syrië ·Tunesië ·Verenigde Arabische Emiraten

·Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet) ·Sjabloon bewerken
Afrikaanse Unie
Lidstaten:Algerije ·Angola ·Benin ·Botswana ·Burkina Faso ·Burundi ·Centraal-Afrikaanse Republiek ·Comoren ·Congo-Brazzaville ·Congo-Kinshasa ·Djibouti ·Egypte ·Equatoriaal-Guinea ·Eritrea ·Ethiopië ·Gabon ·Gambia ·Ghana ·Guinee ·Guinee-Bissau ·Ivoorkust ·Kaapverdië ·Kameroen ·Kenia ·Lesotho ·Liberia ·Libië ·Madagaskar ·Malawi ·Mali ·Marokko ·Mauritanië ·Mauritius ·Mozambique ·Namibië ·Niger ·Nigeria ·Oeganda ·Rwanda ·Sahrawi Arabische Democratische Republiek ·Sao Tomé en Principe ·Senegal ·Seychellen ·Sierra Leone ·Somalië ·Soedan ·Swaziland ·Tanzania ·Tsjaad ·Togo ·Tunesië ·Zambia ·Zimbabwe ·Zuid-Afrika ·Zuid-Soedan
Organen:Parlement
REG's:AMU ·COMESA ·CEN-SAD ·EAC ·ECCAS ·ECOWAS ·IGAD ·SADC
Economie:AfCFTA ·AOB ·NEPAD
·Overleg sjabloon ·Sjabloon bewerken
Landen inAfrika

Algerije ·Angola ·Benin ·Botswana ·Burkina Faso ·Burundi ·Centraal-Afrikaanse Republiek ·Comoren ·Congo-Brazzaville ·Congo-Kinshasa ·Djibouti ·Egypte ·Equatoriaal-Guinea ·Eritrea ·Ethiopië ·Gabon ·Gambia ·Ghana ·Guinee ·Guinee-Bissau ·Ivoorkust ·Kaapverdië ·Kameroen ·Kenia ·Lesotho ·Liberia ·Libië ·Madagaskar ·Malawi ·Mali ·Marokko ·Mauritanië ·Mauritius ·Mozambique ·Namibië ·Niger ·Nigeria ·Oeganda ·Rwanda ·Sao Tomé en Principe ·Senegal ·Seychellen ·Sierra Leone ·Soedan ·Somalië ·Swaziland ·Tanzania ·Togo ·Tsjaad ·Tunesië ·Zambia ·Zimbabwe ·Zuid-Afrika ·Zuid-Soedan

Frans overzees departement:Mayotte ·Réunion
Overzees gebied van het Verenigd Koninkrijk:Sint-Helena, Ascension en Tristan da Cunha
Overige gebieden:Westelijke Sahara

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Algerije&oldid=69051579"
Categorie:
Verborgen categorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp