Plaats inNederland | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| De gereformeerde kerk | |||
  | |||
| Situering | |||
| Provincie | Groningen (provincie) Groningen | ||
| Gemeente | Westerkwartier Westerkwartier | ||
| Coördinaten | 53° 15′ NB, 6° 28′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Oppervlakte | 0,96[1] km² | ||
| - land | 0,93[1] km² | ||
| - water | 0,03[1] km² | ||
| Inwoners (2023-01-01) | 2.095[1] (2.182 inw./km²) | ||
| Woningvoorraad | 943 woningen[1] | ||
| Overig | |||
| Postcode | 9830-9831 | ||
| Woonplaatscode | 2114 | ||
| Foto's | |||
 | |||
| Herberg onder de Linden | |||
| |||
Aduard (Gronings:Auwerd) is een dorp in de gemeenteWesterkwartier in deNederlandse provincieGroningen met 2.095 inwoners op 1 januari 2023 (bebouwde kom). De woonplaats had op basis van postcode statistieken op 1 januari 2022 in totaal 2.240 inwoners. Tot 1990 was Aduard een zelfstandige gemeente. In dat jaar werd het samen met de voormalige gemeentenGrijpskerk enOldehove bij Zuidhorn gevoegd, en die gemeente ging op haar beurt in 2019 op in de gemeenteWesterkwartier.
Het dorp is ontstaan rond hetcisterciënzersklooster dat hier in 1192 werd gesticht. Ditklooster van Aduard groeide uit tot het grootste en invloedrijkste van deOmmelanden. Op zijn toppunt bezat het meer dan 10.000 ha aan gronden, waarvan een deel inFriesland enDrenthe.[2]
De voornaamste reden voor de enorme bloei van het klooster was dat het de ontginning en afwatering van de woeste gronden serieus ter hand nam. De monniken groeven hetAduarderdiep, legden deAduarderzijl aan en stichtten verschillendevoorwerken (uithoven), deboerderijen die bij het klooster behoorden.
Het klooster besloeg een groot deel van het huidige dorp, dat ooit groter was dan de toenmalige stadGroningen. Op 11 september 1580 werd het klooster grotendeels verwoest. Alleen hethospitium (de ziekenzaal), tegenwoordig in gebruik alskerk, bleef tot op de dag van vandaag bestaan.
Na de sloop van het klooster kwam ook derechtstoel van Aduard aan de provincieStad en Lande. Deredger, ook wel aangeduid alsgrietman, werd door de provincie aangesteld, zijnHuis te Aduard is pas toen gebouwd en was daarmee een van de weinigeborgen die niet voorkomen uit eensteenhuis. Het geslachtLewe van Aduard dankt er zijn naam aan. De borg werd in 1815 gesloopt.
De oude herberg van Aduard heeft op de nominatie gestaan om te worden gesloopt. Het werd door Geerhard en Petra Slenema gered en verbouwd tot restaurant, de "Herberg Onder de Linden". De herberg heeft eenster in de Michelin-gids.
Aduard is een dorp waarin woningbouw nog steeds uitbreidt. In de jaren 90 werden er woningen gebouwd in de wijk Westerham en aan deWierum bij hetVan Starkenborghkanaal. In 2004 kwam een plan met woningbouw aan de Kleiweg gereed. De oudste woning aldaar stamt uit 1900. Een aanvullend bestemmingsplan leidde tot bouw van meer woningen. De meest recente woning dateert uit 2017, waardoor Kleiweg 34 adressen ging tellen.
Aduard is een compleet dorp qua voorzieningen. Er is een dorpshuis (De Meeden) met daarin een sporthal en de openbare bibliotheek. Daarnaast is er een sportpark met een drafbaan, voetbalvelden en een tenniscomplex. Aduard heeft verder een basisschool; in 2012 sloot de derde basisschool en in 2013 de tweede.
Aduard heeft een basispakket aan winkels (supermarkt, bakkerij, slagerij, groentezaak).
In juni 2013 maakteV&D bekend dat het concern in 2014 zijn distributiecentrum in Aduard (de grootste werkgever van het dorp) ging sluiten. Daarmee gingen 109 arbeidsplaatsen verloren.[3]Inmiddels is in het pand een distributiecentrum voor drogisterijartikelen gevestigd en een transportbedrijf.
Sinds 1952 organiseert de Stichting Drafsport Aduard Zuidhorn draverijen op de grasbaan van Aduard.
Er is een motorfietsbaan op het sportpark van Aduard. De baan op het park is 800 meter lang en is geschikt voor de WK Grasbaan en Zandbaanraces.
De voormalige gemeente Aduard bestond naast het hoofddorp uit de dorpen, gehuchten en buurtschappenAduarder Voorwerk,Den Ham,Den Horn,Fransum,Fransumer Voorwerk,Gaaikemadijk,Hoogemeeden,Lagemeeden,Nieuwklap,Steentil en (gedeeltelijk)Wierumerschouw.
·
·
