Ad Abolendam (Latijn voorMet het doel af te schaffen) was een in1184 uitgevaardigde pauselijkebul doorpaus Lucius III, volgend op hetConcilie van Verona, die als hoofdthema de complete uitbanning vanketterij voor ogen had.
Tot 1184 werden de acties om ketterij te onderdrukken vooral geïnitieerd door de gezagsdragers van de kerk in de gebieden waar deze afvalligheid voorkwam, in concreto de lokalebisschoppen. Tijdens hetDerde Lateraans Concilie (1179) was een structurele aanpak al aan de orde geweest, waarbij de focus vooral lag op Zuid-Frankrijk en Noord-Italië, waar groeperingen als dekatharen, dewaldenzen, dearnoldisten en andere actief waren.
Met deze bul werd niet alleen de aanval geopend op de ketters zelf, maar ook op hen die deze ketterijen toestonden. Bij verdenking volgde directexcommunicatie en berechting door de wereldlijke autoriteiten, waarbij alle rechten aan de verdachten werden ontnomen.
Speciale instructies werden gegeven aan de kerkelijke gezagsdragers om de inhoud van de bul wereldkundig te maken, toe te zien op de naleving van de bul en zelf controles uit te voeren in hun gezagsgebied, waarbij zij mensen moesten ondervragen over eventueel aanwezige ketters.
Deze bul kan beschouwd worden als het begin van deInquisitie.