Deoliecrisis van 1979 veroorzaakt een economische terugval in de wereld. Samen met deIslamitische Revolutie in Iran, de langdurige gijzeling van Amerikaans ambassadepersoneel in Teheran en de Russische inval in Afghanistan leidt dit tot grote spanningen in de wereld van 1980.
Toonaangevend op wetenschappelijk economisch gebied wordt deChicago School onder leiding vanMilton Friedman. Deze stroming wil de aanbodkant van de economie bepalend maken, en de staatsinvloed terugdringen. Ook de dictaturen inZuid-Amerika, zoals die vanAugusto Pinochet in Chili, hangen deze school aan.
Premier Thatcher voert wetgeving door die de macht van de Britse vakbonden flink beperkt. Als ze een aantal verliesgevende kolenmijnen wil sluiten, komt ze in conflict met de machtige mijnwerkersbond vanArthur Scargill. Na een maandenlange staking moet ook deze het hoofd buigen.
Tijdelijke persvrijheid: Solidarność-krant uit juli 1981, met artikel over deOpstand van Warschau, die daarvoor altijd taboe was.
Hervorming in Oost-Europa
InPolen breken grootschaligestakingen uit, en de regering ziet zich gedwongen de onafhankelijke vakbondSolidarność (Solidariteit) toe te staan. In december 1981 verandert de koers van de Poolse communistische partij echter, vooral omdat deSovjet-Unie dreigt met militair ingrijpen als de Poolse communisten geen orde op zaken gaan stellen. Denoodtoestand wordt uitgeroepen, Solidarność wordt weer verboden, en de politieke repressie wordt harder. De economie heeft zo geleden onder het conflict dat het westen met voedseltransporten de Polen de winter door moet helpen.
Na de dood vanKonstantin Tsjernenko in 1985 wordtMichail Gorbatsjov de nieuwe partijleider in deSovjet-Unie. Hij ziet dat de Sovjet-Unie op een bankroet afstevent door de geweldige kosten die de wapenwedloop met de VS met zich meebrengt. Ook is het morele gezag van de communistische partij tot een dieptepunt gedaald.
Gorbatsjov brengt vanaf 1985 radicale hervormingen in de Sovjetpolitiek, onder de namenglasnost (openheid) enperestrojka (herstructurering). Hij hoopt dat door de mensen meer politieke vrijheid te geven de problemen zich vanzelf zullen oplossen.
Een van de besluiten van Gorbatsjov is dat de Sovjet-Unie en hetWarschaupact niet zullen ingrijpen indien in de andere communistische landen in Europa politieke hervormingen zullen worden doorgevoerd. In Polen wordt bij een nieuwe crisis Solidarność weer toegestaan, en in 1989 worden er openverkiezingen gehouden voor een senaat. Na veel politieke perikelen komt er in augustus 1989 een regering geleid door Solidarność-lidTadeusz Mazowiecki. In een kettingreactie vallen hierna de andere Oostblokregeringen, en aan het eind van het jaar zijn ook inHongarije,Tsjecho-Slowakije, deDDR,Bulgarije enRoemenië de communistische regeringen gevallen, of hebben ze vrije verkiezingen toegestaan. Alleen in Roemenië gaat de val vandictatorNicolae Ceauşescu met geweld gepaard; in de andere landen is de machtsovername vrijwillig, of slechts onder druk van (vreedzame) protesten.
De Noord-Ierse burgeroorlog, met gevoel voor understatement deTroubles genoemd, leidt tot eensegregatie van de bevolking. Tussen katholieke en protestantse buurten verrijzen hoge muren. De oorlog bereikt ook het Britse eiland, met een bomaanslag op het Londense warenhuisHarrods tijdens de kerstinkopen van 1983, en een op het hotel inBrighton waar de Conservatieve Partij vanMargaret Thatcher in oktober1984 een congres houdt.
Azië
China slaat onderDeng Xiaoping een nieuwe koers in, samengevat met de leus "één land, twee systemen". Aan de oostkust worden enkeleSpeciale Economische zones opengesteld voor buitenlandse investeringen en handel. De zones kennen al snel een enorme economische groei. Door het succes besluit de regering in 1984 om nog 14 nieuwe zones op te richten,open steden.
Dengs 'opendeurpolitiek' brengt ook culturele vrijheid. Voor het eerst mag de jeugd luisteren naar westerse popmuziek, en direct wordtMichael Jackson razend populair. Politiek gezien houdt de communistische partij echter de teugels strak in handen. Als in1987 studentenonrust te lang duurt, moet partijleiderHu Yaobang, populair omdat hij de namen had gezuiverd van hen die waren vervolgd tijdens de culturele revolutie, plaatsmaken voor premierZhao Ziyang.
Als op 15 april 1989 Hu Yaobang sterft, ontstaat er druk vanuit het volk op de Communistische Partij om hem een staatsbegrafenis te geven. Volgens velen reageert de communistische partij niet snel genoeg. Deze onvrede mondt uit in hetTiananmenprotest, waarbij naar schatting een miljoen studenten en andere burgers naar het Plein van de Hemelse Vrede (ook bekend als Tiananmen-plein) trekken en zij de communistische partij oproepen voor vrijheid van meningsuiting en een einde aan het nepotisme in China. Op4 juni bezet hetVolksbevrijdingsleger het plein, en smoort het verzet in bloed.
Midden-Oosten
Deoorlog tussenIrak enIran, waarbij de VS het regime vanSaddam Hoessein steunen, kost aan beide zijden enorme aantallen doden en gewonden en eindigt in een ongemakkelijke "vrede" tussen de beide landen.
DeLibanese Burgeroorlog bereikt een nieuw dieptepunt in 1982, als de gekozen maar nog niet geïnstalleerde presidentBashir Gemayel, die streeft naar vrede met Israël, wordt vermoord. Een strafexpeditie van Falangistische commando's ontaardt in deBloedbaden in Sabra en Shatila, waarbij het Israëlische leger zich afzijdig houdt. De verantwoordelijke ministerAriël Sharon raakt de portefeuille van defensie kwijt, en gaat zich als minister zonder portefeuille bezig houden met het koloniseren van deWestelijke Jordaanoever.
DeSovjet-Unie valtAfghanistan binnen (eind december 1979), om het communistische bewind daar te steunen, maar Het verzet leidt tot het ontstaan van een aantal fundamentalistisch-islamitische strijdgroepen, deMoedjahedien. Deze hebben vooral succes tegen de Russische luchtmacht met hun door de Amerikanen verstrekteStinger luchtdoelraketten, die vanaf de schouder kunnen worden afgeschoten. HetRode leger moet zich in 1989 gehavend en geblameerd terugtrekken.
DeOlympische Zomerspelen 1980 in Moskou worden door de VS geboycot wegens de Russische inval in Afghanistan. In 1984 komen de Sovjet-Unie en bondgenoten niet naar deZomerspelen van 1984. In een poging het politiseren van de sport te doorbreken organiseert de mediamagnaatTed Turner in 1986 deGoodwill Games in Moskou en in 1990 inSeattle.
De Amerikaanse presidentReagan komt met hetStrategic Defense Initiative, een futuristisch programma om met een ruimteschild het Westen te beschermen tegen een atoomaanval. Een nieuwewapenwedloop lijkt het gevolg, maar in oktober 1986 vinden Reagan en de Russische partijleiderMichail Gorbatsjov elkaar.
Amerika
De Verenigde Staten beginnen onder het presidentschap vanRonald Reagan met het herwinnen van hun zelfvertrouwen, dat was geknakt door vernederingen in Vietnam en Iran. Een belangrijke rol speelt deMoral Majority, een fundamentalistische christelijke beweging. Deze strijdt voor familiewaarden, beschouwt de ziekteaids als een straf voor homoseksueel gedrag en voert campagne voor Bijbelse scholen.
De Colombiaanse drugsbaronPablo Escobar bouwt een reusachtig drugsimperium op: hetMedellínkartel. Op het hoogtepunt van zijn macht heeft hij 80 procent van de wereldwijde drugstoevoer naar deVerenigde Staten in handen.Fortune enForbes plaatsen hem op de lijst van tien rijkste mensen ter wereld.
DeFalklandoorlog tussen hetVerenigd Koninkrijk enArgentinië. Nadat de inval in "los Malvinas Argentinas", zoals de Argentijnen deFalklandeilanden noemen, in 1982 door de Britten is afgeslagen, wordt de positie van de militaire dictatuur onhoudbaar. De vrije verkiezingen in 1983 worden gewonnen door de Radicale Partij, enRaúl Alfonsín wordt president. In 1985 wordt een monsterproces gevoerd tegen de junta en haar handlangers, maar dit leidt tot onrust in de legerplaatsen en enkele mislukte coups. Regering en parlement zien zich gedwongen om met een "punto final" (eufemisme voor een algemene amnestie) van verdere vervolgingen af te zien. Het land verandert in een financiële chaos doordat deperonisten iedere samenwerking weigeren en de economie kapotstaken.
InEl Salvador woedt van 1980 tot 1992 een burgeroorlog tussen de uiterst rechtse regering en een uiterst linkse guerillabeweging, waarbij 75.000 doden vallen.
Vlaams en Luiksgezinden vechten regelmatig veldslagen uit rond de gemeente Voeren. De problemen escaleren nog na de aanstelling vanJosé Happart als burgemeester.
België heeft gedurende de jaren 80 maar liefst 10 regeringen, 9 daarvan onder leiding vanWilfried Martens en een metMark Eyskens als premier.
Vlaanderen krijgt eind jaren 80 metVTM zijn eigen commerciële tv-omroep.
Nederland
Onder 2 kabinetten vanRuud Lubbers (CDA-VVD) wordt vanaf begin november 1982 voor de rest van het decennium een strikte bezuinigingspolitiek gevoerd.
Nederland gaat over opkabeltelevisie, eerst lokaal en vervolgens landelijk. De "harken" verdwijnen van de daken en buitenlandse zenders komen in de huiskamers. Op Nederland gerichte reclame is aanvankelijk verboden. Maar in 1989 doet metRTL-Veronique de commerciële televisie haar intrede.
De massale werkloosheid, en met name de jeugdwerkloosheid, wordt bestreden doorarbeidstijdverkorting envervroegde uittreding, in ruil voor inlevering van loon door de werknemers. Zo herstelt het Nederlandse bedrijfsleven zijn internationale concurrentiepositie en komen banen vrij voor jonge werklozen.
Vanaf1986 bestrijdt hetJunglecommando onder leiding van de ex-lijfwacht van BouterseRonnie Brunswijk het Surinaamse leger. Ondertussen gaat ook deeconomie van Suriname nog steeds bergafwaarts. "Bouta", aan alle kanten in het nauw, zoekt steun bij de "oude politieke partijen". In1988 komt een nieuwe grondwet tot stand, maar de burgerregering vanRamsewak Shankar wordt nog volledig gedomineerd door Bouterse. In 1990 blijkt de sterke positie die de militairen nog steeds hebben uit deTelefooncoup die eind dat jaar gepleegd wordt.
Aruba verwerft in 1986 eenstatus aparte binnen het koninkrijk, los van deNederlandse Antillen. Het eiland moet instemmen met een totale onafhankelijkheid per 1996 (deze bepaling komt later te vervallen).
Door een massale sterfte wordt de populatie vanzee-egels in het Caribisch gebied gedecimeerd.
Afrika
Somalië wordt na de val van de dictator Siad Barre eenfailed state, waar centraal gezag ontbreekt enkrijgsheren de dienst uitmaken. Het noorden scheidt zich af onder de naamSomaliland, en wordt gedoogd maar nergens erkend.
Grotedroogte leidt in Oost-Afrika tot misoogsten in 1982 en 1983, en tothongersnood in 1984. De beelden op televisie inspireren de muzikantBob Geldof tot de vorming vanBand Aid en tot de organisatie vanLive Aid.
De voedseltekorten leiden in deSoedan tot de val van de dictator Nimeiry.
Ook in deSahel in West-Afrika leiden droogte enontbossing tot hongersnood en sterfte van volk en vee.
InZuidelijk Afrika nadert de confrontatie tussen de "frontlijnstaten" en hetapartheidsbewind in Zuid-Afrika verder toe.Zimbabwe, dat officieel onafhankelijk is geworden, voert onderRobert Mugabe binnenlands een gematigde politiek tegenover de blanke boeren, maar het steunt de linkse regeringen en revolutionaire bewegingen in de regio. DeMozambikaanse Burgeroorlog en deAngolese Burgeroorlog hebben een zeer bloedig verloop, en zijn de lokale slagvelden van deKoude Oorlog.
Techniek
in september 1981 gaat de eersteTGV-hogesnelheidstrein rijden tussen Parijs en Lyon. Frankrijk wil een netwerk van dergelijke lijnen aanleggen. Samen met het Verenigd Koninkrijk begint het in 1986 met het graven van dekanaaltunnel.
Diensten alsTeletekst (omroep),Viditel (PTT) enMinitel (Frankrijk) bieden informatiediensten aan op het televisiescherm, die per telefoon kunnen worden opgevraagd.
Door de verbeterdeIC-techniek kunnen steeds goedkoperecomputers worden gemaakt voor de consumentenmarkt. Dit vormt het begin van dehomecomputer. Populair worden deAmiga,Atari ST enCommodore 64. Voor serieuzer doelen komen op de markt deApple Macintosh en vooral deIBM Personal Computer, die draait onderMS-DOS. Grotere bedrijven en overheidsinstellingen gaan gebruikmaken vanintranet: intern verbonden netwerken, meestal bestaande uit een centraleserver met verspreid staande terminals.
De eerste onderlinge verbindingen van verschillende intranetten in de VS met behulp van het al langer bestaandeARPANET
Introductie van deautotelefoon. Hiervoor stelt dePTT 06 beschikbaar. Het telefoonnet wordt ook opengesteld voorbetaaldiensten, zoals informatienummers ensekslijnen, ook met startnummer 06.
Defaxmachine is algemeen in gebruik als nieuwe mogelijkheid om informatie te versturen per telefoon.
Nefit introduceert in 1980 dehoogrendementsketel Nefit-turbo, die aanzienlijk zuiniger is in het brandstofgebruik.
Cultuur
Keith Haring ontwikkelt een nieuwe kunstvorm (muurschildering) die voortkomt uit degraffiti. Hij neemt in de zomer van 1980 deel aan de Times Square Show, waar ookJean-Michel Basquiat, een zwarte jongen uit Haïti exposeert. Beiden sterven aan het eind van het decennium, de een aan eenoverdosis en de ander aanaids. Door zijn motivaties en door zijn vernieuwende stencilmethode isBlek le Rat een inspiratiebron voor veel graffitikunstenaars in Frankrijk.
Veel meer dan voorheen vervoeren de westerse reders fossiele grondstoffen naar het Verre Oosten, zoals China en Japan. Ze ontdekken hierbij de grote scheepswerven in Korea en Singapore. Als de reders daar offertes aanvragen, blijken de werven daar soms wel 10 procent goedkoper dan de Europese. Zo ontstaat een crisis in descheepsbouw in Europa.
De best bekeken comedyserie van eigen bodem isZeg 'ns AAA.
Wetenschap
Monsanto is een van de eerste bedrijven die eencel van eenplant genetisch modificeren, in samenwerking met drie academische teams (in 1983) en het is een van de eerste die veldproeven met genetisch gemodificeerde gewassen uitvoeren (in 1987).
Van 1984 tot 1992 doet de Franse historicusPierre Nora onderzoek naarplaatsen van herinnering in Frankrijk. Met het concept lieux de mémoire introduceert hij herinneringsplaatsen, waar de mens in verbinding staat met het verleden.
In 1983-85 wordt hetLied der Vrijlating opgegraven, opgetekend op een reeks tweetalige Hurro-Hettitische kleitabletten. Die bieden een uniek inzicht in de denkwereld van deze historische culturen en leiden tot de ontcijfering van de oudeHurritische taal.
Medisch
In 1982 verschijnen berichten over een onbekende dodelijke ziekte in de Verenigde Staten die door de uitschakeling van hetimmuunsysteem in het menselijk lichaam slachtoffers maakt onder vooral homoseksuele mannen enhemofiliepatiënten maar ook onder heteroseksuelen met veel wisselende partners. De ziekte wordt bekend alsaids. Al snel volgt in 1983 de ontdekking van de veroorzaker, hetHiv, en een aidstest in 1984. In 1987 komt de aidsremmerATZ op de markt. De overheid gaat in campagnes hetveilig vrijen aanmoedigen.
Het gebruik vanheroïne door jongeren neemt epidemische vormen aan. In Nederland wordt met de verstrekking van het vervangende middelMethadon geprobeerd zowel de verslaafden als de samenleving te beschermen. Tegelijk wordensamenscholingsverboden afgekondigd voor gebieden waar overlast en criminaliteit de leefbaarheid te veel aantasten.
Centraal in deholistische ideeën over gezondheid van de Indiase internist en goeroeDeepak Chopra staat zijn streven naar vereniging van westerse wetenschappelijke kennis met oeroude oosterse filosofieën en behandelingswijzen, zoalsayurveda enyoga, maar ook met 'alternatieve' gezondheidsconcepten uit denewagebeweging, bijvoorbeeld meditatie enhomeopathie.
Jeugdcultuur
In de grote steden van Nederland, met name in Nijmegen en Amsterdam, ontaardt de in dejaren 70 ontstanekraakbeweging. De steun onder de bevolking voor het kraken tegen de leegstand verloopt, als een steeds militantere groepering vanautonomen de overheid gaat ontkennen en parallelle structuren in het leven roept voor woningtoewijzing en ordehandhaving. Uiterlijke kenmerken: zwarte kleding enhanenkam.
Ten gevolge van de economische wereldcrisis heeft een generatie schoolverlaters nauwelijks kans op dearbeidsmarkt. Zij worden delost generation genoemd.
Deze stemming wordt in de loop van het decennium verdrongen door hetescapisme. De jeugd trekt zich terug in een hypercommerciële popcultuur. Er heerst een gevoel van "alles kan en alles mag zolang ik het maar kan betalen". Hetsnobisme viert hoogtij. Voorbeelden hiervan zijn de in Vlaanderen beruchteMillet-reportage vanPaul Jambers, de serieMiami Vice en de filmWall Street. Een andere exponent hiervan is het fenomeen van deyup (young urban professional), jonge succesvolle zakenlieden, vaak werkzaam in de opkomendeIT, die hun pasverworven rijkdom maar al te graag aan de wereld willen tonen doorstatussymbolen als snellesportwagens en duremodekleding. Ze wonen vaak in eenstudio en stellen de vorming van een gezin zo lang mogelijk uit.
De filmFame (1980) en de gelijknamigetelevisieserie (1982-1987) nemen wereldwijd de jongeren mee in de bruisende wereld van een highschool met veel creatieve vakken.
MuziekzenderMTV wordt in 1981 opgericht en wordt populair bij de jeugd door non-stop videoclips uit te zenden.
In de Nederlandse steden komencoffeeshops als gedoogde verkooppunten vansoftdrugs.
Stad en land
In Londen worden deDocklands, het vervallen havengebied, omgebouwd tot een hip stadscentrum. Zij worden een voorbeeld voor de revitalisering elders in steden van oude havens.
Desuburbanisatie zet door in de postindustriële maatschappij, ook in België en Nederland. Zo wordtAlmere het toevluchtsoord voor arbeiders uit Amsterdam.
De isolerendeTrespaplaten aan de gevels bepalen het uiterlijk van de goedkopere nieuwbouwhuizen in dit tijdvak, die de bijnaam "punaisebouw" krijgt.
De volkswijken in de grote steden worden bevolkt door grote gezinnen uit de islamitische wereld, die steeds minder gastarbeider en steeds meer werkloze immigranten zijn. Als reactie ontstaan hetVlaams Blok vanFilip Dewinter en deCentrumdemocraten vanHans Janmaat.
Op vele lijnen in het stads- en streekvervoer wordt deGelede bus ingezet.
HetFriese rundvee en het roodbonte IJsselrundvee worden op grote schaal vervangen door deHolsteinkoe. Deze geeft meer melk maar minder vlees.
De groei van de veeteelt wordt enigszins ingedamd door Europese regelingen zoals demelkquota en het verbod om stalmest uit te rijden over het weiland. Ze moet voortaan in de bodem worden geïnjecteerd.
Natuur en milieu
HetBrundtland-rapport pleit in 1987 voor eenduurzame ontwikkeling, waarbij een eerlijker verdeling van de welvaart over de wereld zal bijdragen aan een schonere leefomgeving.
In de bijHarrisburg gelegenKerncentrale Three Mile Island vindt in 1979 een storing plaats die bijna leidt tot een melt-down. DeKernramp van Tsjernobyl zorgt in 1986 voor verspreiding van een enorme hoeveelheid radioactief materiaal in de lucht. In veel Europese landen gaan plannen voor nieuwe kerncentrales in de ijskast. In Nederland leidt eenbrede maatschappelijke discussie tot dezelfde uitkomst.
InLekkerkerk wordt de bodem van een nieuwbouwwijkgesaneerd nadat honderden vaten met chemisch afval zijn opgegraven. Daarna blijken ook veel andere plaatsen ernstig verontreinigd door de industrie, zoals deVolgermeerpolder bij Amsterdam en hetGriftpark te Utrecht.
De delta vanRijn enMaas heeft zwaar te lijden van lozingen door de kalimijnen inElzas-Lotharingen en de zware industrie inWallonië. Eenbrand bij Sandoz inBazel brengt tonnen giftige stoffen in de Rijn. Maar ook wordt gestart met het uitzetten van jongezalmen in Duitsland.
Greenpeace voert actie op de wereldzeeën tegen vervuiling,jacht op walvissen en jongezeehonden, en onderzeese atoomproeven. Hun schip deRainbow Warrior wordt door twee commando's van de Franse geheime dienst tot zinken gebracht.
In Nederland wordt begonnen met de herintroductie van debever, deotter en deraaf.
Dezure regen veroorzaakt sterfte van bossen. De uitstoot vanammoniak enstikstof moet worden teruggebracht. Veehouders worden beperkt in het uitrijden van mest op hun land en nieuwe auto's worden voorzien van eenkatalysator.
De sanering van de Europese visserij wordt voortgezet. Er komt een sloopregeling voor vissersschepen en er komen beschermde visgebieden, zoals descholbox, een reservaat in de Noordzee dat in 1989 wordt ingesteld ter bescherming van jongeschol.
Sport
DeRode Duivels eindigen op het EK voetbal in1980 op de tweede plaats, na een 2-1 nederlaag tegenWest-Duitsland in de finale. Op hetWK voetbal in1986 wordt het Belgisch voetbalelftal vierde, nadat het in de halve finale met 2-0 verliest vanArgentinië.
Oranje wint hetEK voetbal in1988. Nadat het Nederlands Elftal de eerste wedstrijd in de groepsfase verliest met 0-1 (van de Sovjet-Unie), wint het wel met 1-3 van Engeland (hattrick Marco van Basten) en met 0-1 van Ierland (goal Wim Kieft). In de halve finale wint Nederland in Hamburg van West-Duitsland met 1-2 (goals Ronald Koeman en Marco van Basten). De finale in München wint Nederland van de Sovjet-Unie met 0-2, door goals van Ruud Gullit en de legendarische goal van Marco van Basten.
Het beroemde duoEgbert Streuer enBernard Schnieders weet drie maal achter elkaar het wereldkampioenschap zijspannen te winnen, maar de thuis-Grand-Prix wil maar niet lukken. In1987 gebeurt het dan eindelijk. Ze worden het meest succesvolle Nederlandse duo in de motorsport, waarbij Streuer een van de meest succesvolle coureurs aller tijden is.
Na deIraanse Revolutie en debezetting van de Grote Moskee in Mekka gaan orthodoxe stromingen in deislam zich overal manifesteren. Ze worden gezien als een bedreiging voor de zittende regeringen, en krijgen weinig ruimte. Vele jonge militanten trekken naarAfghanistan, waar eenHeilige Oorlog wordt gevoerd tegen de communisten en de Sovjet-Unie.
HetDanilovklooster wordt het eerste klooster dat terugkeert naar deRussisch-orthodoxe kerk. Vanaf1983 betrekt de kerk weer de gebouwen en wordt het klooster het geestelijk centrum voor de Russisch-orthodoxe Kerk en vanaf 1988 de officiële residentie van depatriarch van Moskou.
België zet zich muzikaal op de wereldkaart met hetnewbeatgenre. Dit genre ontstaat doordat enkele dj's bepaalde platen (zoals vanNitzer Ebb enA Split Second) op 33 toeren in plaats van 45 toeren gaan draaien, met eenpitch van +8. Uit dit genre komen groepen zoals deConfetti's en deErotic Dissidents voort. Later werden vergeten artiesten en platen van onder het stof gehaald en abusievelijk onder een newbeatstempel opnieuw gelanceerd. New beat heeft een belangrijke basis gelegd voor de house- en trancescene van de jaren 90.
De Hilversumse omroepen gaan steeds minder programma's in eigen huis maken, en kopen steeds meer in vanEndemol. Maar behalve tv-programma's produceert Aalsmeer ook musicals aan de lopende band.
Populaire Amerikaanse tv-reeksen zijnKnight Rider enThe A-Team. In Vlaanderen kijkt de jeugd massaal naarMerlina. In 1986 wintSandra Kim hetEurovisiesongfestival voor België.VTM, de eerste Vlaamse commerciële tv-zender, start in februari 1989, wat vrij laat is naar Europese normen.
Doorbraak van hetkraslot, defruitautomaat en zijn illegale broertje debingo. In Amsterdam zijn spelers vanballetje-balletje uitJoegoslavië actief, die zich verrijken ten koste van argeloze voorbijgangers en toeristen. In januari 1987 laat de gemeente een geluidswagen door het centrum rijden om toeristen tegen het spel te waarschuwen. Een vergelijkbare maatregel wordt genomen op deZwarte Markt inBeverwijk.
Mode
Onder invloed van deNew Romantics-rage ontwikkeltVivienne Westwood de succesvolle collectie Pirates die het onberekenbare van de punk combineert met de pronkzucht van kostuums uit voorbije eeuwen. Ze verdiept zich uitgebreid in door haar collega's allang vergeten patronen en technieken. De straatelementen zijn afkomstig van haar manMalcolm McLaren.
Vrouwen dragen jasjes met schoudervullingen, en beenwarmers.
Mannen gaan weer vaker naar dekapper. Van voren wordt het haar korter en sommigen dragen een "matje" in de nek.
Sportkleding en sportschoenen van merken alsNike,Adidas,Puma enReebok veroveren het straatbeeld.
Recreatie
InEuropa openen veel attractieparken (meerdere)darkrides in hun park. Dit in navolging van de Amerikaanse Disney-parken waar dit attractietype populair bleek te zijn. Veel Europese parken baseren hun darkrides ook op bestaande Disney-attracties. Ongeveer halverwege de jaren 90 eindigt deze trend.
