Movatterモバイル変換

Naar inhoud springen

1860

Koppelingen bewerken

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

1860

Eeuwen:	18e eeuw · 19e eeuw · 20e eeuw
Decennia:	1850-1859 · 1860-1869 · 1870-1879
Jaren:	<< · < · 1859 · 1860 · 1861 · > · >>
Jaartelling in verschillende culturen

Ab urbe condita:		2613MMDCXIII
Armeense jaartelling:		1309 – 1310 ԹՎ ՌՅԹ – ՌՅԺ
Chinese jaartelling:		4556 – 4557 丙未 – 丁申
Christelijke jaartelling:		1860MDCCCLX
Ethiopische jaartelling:		1852 – 1853
Hebreeuwse jaartelling:		5620 – 5621
Hindoekalenders:
-Vikram Samvat		1915 – 1916
-Shaka Samvat		1782 – 1783
-Kali yuga		4961 – 4962
Iraanse jaartelling:		1238 – 1239 ۱۲۳۸ – ۱۲۳۹
Islamitische jaartelling:		1276 – 1277 ١٢٧٧ – ١٢٧٦
Maçonnieke jaartelling:		5859 – 5860
1860 naar onderwerp
Lijst van landen
Juliaanse kalender van 1860
Gregoriaanse kalender van 1860

Giuseppe Garibaldi (in 1866).

Spoorwegviaduct in Utah (Verenigde Staten) in 1860.

Het jaar1860 is het 60e jaar in de19e eeuw volgens dechristelijke jaartelling.

Gebeurtenissen

[bewerken |brontekst bewerken]

januari

1 Er komt formeel een einde aan de slavernij inNederlands-Indië.
2 - De Franse astronoomUrbain Le Verrier maakt de "ontdekking" van de planeetVulcanus bekend aan deAcadémie des sciences. Le Verrier, de ontdekker van de planeetNeptunus, had eerder het bestaan van een planeet binnen de baan vanMercurius voorspeld en dacht dat de amateurastronoomEdmond Modeste Lescarbault deze hypothetische planeet waargenomen had.
23 - De nieuweliberale Britse regering vanLord Palmerston sluit eenvrijhandelsverdrag metFrankrijk.
23 - In een Parijse fabriekshal demonstreertÉtienne Lenoir de eerstegasmotor.
januari - De joodse oriëntalistMoritz Steinschneider bezigt als eerste de termantisemitisme.

februari

8 - In Nederland valt hetkabinet-Rochussen in deEerste Kamer over de aanleg van nieuwe spoorwegen. De Senaat wil dit werk niet overlaten aan het bedrijfsleven.
20 - Aan derijksuniversiteit Leiden wordt deleerstoel vaderlandse geschiedenis ingesteld, de meest prestigieuze leerstoel geschiedenis die er in Nederland bestaat. De eerste die hem bekleedt is de bekende historicusRobert Fruin.
23 - Beëdiging van het KabinetVan Hall-Van Heemstra.

maart

6 -Hervormingsoorlog: In hetAntón Lizardo-incident verjaagt de USS Saratoga een Spaans fregat dat vanuit Cuba op weg was naar Mexico om de Conservatieven te gaan helpen.
24 - HetVerdrag van Turijn voorziet in een ruil:Frankrijk krijgtSavoye met de havenstadNice,Italië krijgtLombardije.
maart - Parma,Modena, Toscane en Romagna sluiten zich na goedkeuring van volksraadplegingen bij Piëmont-Sardinië aan.

april

2 - Decarlistische pretendentCarlos Luis de Borbón doet met zijn broer Fernando een tweede greep naar de Spaanse troon. De broers landen bijSan Carlos de la Rápita inCatalonië.
3 - De eerstePony Expressrit start inSt. Joseph (Missouri).
13 - De eerste (succesvolle)Pony Expressrit eindigt inSacramento (Californië).
23 -Carlos Luis de Borbón wordt al na drie weken door Spaanse troepen gearresteerd. Om zijn hoofd te redden doet hij afstand van zijn aanspraak op de Spaanse troon ten gunste van koninginIsabella. Zijn rol als pretendent is uitgespeeld.
26 - Spanje en Marokko sluiten vrede. Daarbij wordtIfni door Marokko aan Spanje afgestaan.

mei

1 -Pretoria wordt hoofdstad van deboerenrepubliek Transvaal.
10 -Robert Bunsen enGustav Kirchhoff ontdekken het elementcesium.
11 - De Italiaanse avonturierGaribaldi gaat met zijn vrijschare van duizendroodhemden aan land bijMarsala, en kan in korte tijd heel het eilandSicilië veroveren.
28 - DeNederlandse kust wordt getroffen door een zwarezomerstorm.
mei - In het westen van de Verenigde Staten breekt oorlog uit als dePaiute-indianen de nieuwePony Express aanvallen.

juni

30 - Er vindt een belangrijk debat plaats inOxford betreffende deevolutietheorie vanCharles Darwin. Hierbij namHuxley (een verdediger van de theorie) het op tegenSamuel Wilberforce.

juli

2 - Stichting vanVladivostok.
9 tot18 - Moordpartijen op christenen door moslims en druzen inDamascus.
12 - DeClotilda, het laatst bekendeslavenschip, arriveert in deVerenigde Staten met 110 Afrikanen die illegaal als slaaf naarAlabama worden vervoerd. Nadat zij zijn overgezet op een rivierboot, wordt de Clotilda door de kapitein in brand gestoken en tot zinken gebracht.
19 - De eerste spoorweg bereiktKansas, dat in rap tempo wordt gekoloniseerd.

augustus

16 - Landing van een Frans expeditiekorps inBeiroet: begin van deFranse interventie in Syrië.

september

7 -Garibaldi's intocht in Napels. Vanuit hetPalazzo Doria d’Angri roept hij het einde uit van hetKoninkrijk der Beide Siciliën.
12 - Vijf jaar na de Engels-Franse zege in deKrimoorlog wordt inLe Puy-en-Velay op een rotspunt een rode gietijzeren Maria met Kind gewijd van 16 meter hoog (met sokkel 22,5 meter). Het beeld is gemaakt van 213 Russische omgesmolten kanonnen, buitgemaakt in de vesting vanSebastopol. Bij de inwijding zijn 120.000 pelgrims aanwezig.
12 - In Trujillo, Honduras, wordt de Amerikaanse vrijbuiterWilliam Walker ter dood gebracht wegens zijn pogingen, Midden-Amerika te veroveren.
18 - Hetkoninkrijk Sardinië brengt deKerkelijke Staat in deSlag bij Castelfidardo een nederlaag toe.
24 -Koning Willem III opent inRotterdam deKoningsbrug over deOude Haven.
29 - In Den Haag wordt deBillitonmaatschappij opgericht met het doel om grondstoffen te gaan delven op het Indische eilandBilliton.
30 - DeZouaven worden verslagen bijAncona. DeKerkelijke Staat is nu teruggebracht totRome en omgeving.

oktober

19 - DeRoodhemden vanGiuseppe Garibaldi vechten inCapua tegen de troepen van hetkoninkrijk der Beide Siciliën. De Roodhemden worden bijgestaan door hetBrits Legioen.
24 - Tijdens deTweede Opiumoorlog bereiken Franse en Engelse troepen hetOude Zomerpaleis in Peking. Op het bericht dat een aantal westerse afgezanten gevangen is genomen en doodgemarteld krijgen de troepen van Lord Elgin het bevel het paleis met de grond gelijk te maken. Alle gebouwen worden vernield, duizenden soldaten zijn er drie dagen mee bezig, en veel kunstschatten worden geroofd.
26 - Koning Victor Emanuel van Sardinië-Piemont, die is opgetrokken door deKerkelijke Staat naar het zuiden, enGaribaldi, die vanuit Napels-Sicilië oprukt, ontmoeten elkaar inTeano.
31 - Laatste openbare voltrekking van dedoodstraf teMaastricht opJohannes Nathan.

november

6 -Abraham Lincoln wint deAmerikaanse presidentsverkiezingen.

december

20 -South Carolina is de eerste Zuidelijke staat in deVerenigde Staten die zich begint af te scheiden en vormt daarmee de opmaat tot deAmerikaanse Burgeroorlog.

zonder datum

De bevolking van hethertogdom Modena en Reggio kiest bijreferendum voor aansluiting bij het nieuwekoninkrijk Italië.
De bewoners vanOost-Turkestan (Sinkiang) weten zich na 42 opstanden sinds1759 van deMantsjoe-heerschappij vrij te vechten en stichten een eigen staat onderYakup Beg Badavlat.
Een nieuwechristelijke groepering die zich onder andere kenmerkt door het vieren van de zaterdag in plaats van de zondag, dezevendedagsadventisten, registreert zichzelf onder deze naam.
Louis Pasteur werkt een methode uit voor het bewaren van voedingsmiddelen door het doden vanbacteriën.

Muziek

[bewerken |brontekst bewerken]

Jacques Offenbach componeertLe carnaval des revues en de operetteDaphnis et Chloé

Literatuur

[bewerken |brontekst bewerken]

16 mei -Multatuli publiceert zijnMax Havelaar.
Die Kultur der Renaissance in Italien,Jacob Burckhardt.
George Eliot publiceertThe Mill on the Floss.
Charles Dickens begint met de publicatie van "Great expectations" als feuilleton.

Beeldende kunst

[bewerken |brontekst bewerken]

Hendrik Tollens (1860)Jean Theodore Stracké, Rotterdam
De Spaanse zanger (1860)Édouard Manet

Bouwkunst

[bewerken |brontekst bewerken]

Maastrichts Veem (1860)

Geboren

[bewerken |brontekst bewerken]

januari

1 -Michele Lega, Italiaans curiekardinaal (overleden1935)
12 -Willem Wenckebach, Nederlands kunstschilder en graficus (overleden1937)
20 -Antônio Parreiras, Braziliaans kunstenaar (overleden1937)
22 -Ananias Diokno, Filipijns generaal (overleden1922)
29 -Anton Tsjechov, Russisch schrijver (overleden1904)

februari

6 -Johan de Meester sr., Nederlands journalist, literatuurcriticus en schrijver (overleden1931)
13 -Nienke van Hichtum, Nederlands kinderboekenschrijfster (overleden1939)
13 -Walter MacEwen, Amerikaans kunstschilder (overleden1943)
21 -Alfred Canning, Australisch landmeter (overleden1936)
29 -Herman Hollerith, Amerikaans uitvinder van deponskaart (overleden1929)

maart

6 -Frederick George Jackson, Brits poolonderzoeker (overleden1938)
19 -William Jennings Bryan, Amerikaans advocaat en Democratisch politicus (overleden1925)
31 -Teodoro Sandiko, Filipijns politicus (overleden1939)

april

3 -Frederik van Eeden, Nederlands schrijver (overleden1932)
20 -Pieter Jelles Troelstra, Nederlands advocaat, journalist en politicus (overleden1930)
26 -Alfons Ariëns, Nederlands grondlegger van de katholieke vakbeweging (overleden1928)
30 -James Ensor, Vlaams schilder (overleden1949)

mei

2 -Heva Coomans, Belgisch kunstschilderes (overleden1939)
2 -Theodor Herzl, Joods-Oostenrijks journalist, publicist en stichter van hetzionisme (overleden1904)
2 -Jan Cornelis Kluyver, Nederlands wiskundige en hoogleraar (overleden1932)
3 -Vito Volterra, Italiaans wiskundige en natuurkundige (overleden1940)
5 -Gregorio Aglipay, Filipijns kerkelijk leider (overleden1940)
9 -J.M. Barrie, Schots (toneel)schrijver (o.a.Peter Pan) (overleden1937)
9 -Charles Vos, Belgisch kunstschilder, kunsthandelaar en uitgever (overleden1939)
19 -Vittorio Emanuele Orlando, Italiaans politicus (overleden1952)
20 -Eduard Buchner, Duits scheikundige enNobelprijswinnaar (overleden1917)
21 -Willem Einthoven, Nederlands arts, Nobelprijswinnaar en grondlegger van het elektrocardiogram (overleden1927)

juni

25 -Gustave Charpentier, Frans componist (overleden1956)
30 -Gyula II Andrássy, Oostenrijks-Hongaars politicus (overleden1929)

juli

7 -Gustav Mahler, Oostenrijks componist en dirigent (overleden1911)
11 -Pio del Pilar, Filipijns revolutionair en generaal (overleden1931)
13 -Anacleto del Rosario, Filipijns scheikundige (overleden1895)
16 -Otto Jespersen, Deens taalkundige (overleden1943)
19 -Lizzie Borden, Amerikaans verdachte (overleden1927)
24 -Alfons Mucha, Tsjechisch beeldend kunstenaar (overleden1939)

augustus

3 -William K. L. Dickson, Anglo-Amerikaans filmpionier (overleden1935)
11 -Gari Melchers, Amerikaans kunstschilder (overleden1932)
15 -Florence Harding, Amerikaans first lady (echtgenote van president Warren G. Harding) (overleden1924)
22 -Paul Nipkow, Duits uitvinder en televisiepionier (overleden1940)

september

6 -Jane Addams, Amerikaans sociologe enNobelprijswinnares (overleden1935)
7 -Grandma Moses, Amerikaans volkskunstenares (overleden1961)
7 -Willem Hubert Nolens, Nederlands rooms-katholiek priester en politicus (overleden1931)
28 -Paul Ulrich Villard, Frans schei- en natuurkundige (overleden1934)

oktober

6 - Jhr.Reneke de Marees van Swinderen, Nederlands politicus (overleden1955)
6 -Marthe Massin, Belgisch schilderes en muze (overleden1931)
12 -Elmer Sperry, Amerikaans elektrotechnicus, uitvinder en ondernemer (overleden1930)
22 -Henriëtte Sarah Hartsen, Nederlands evangeliste en drankbestrijdster (overleden1946)

november

23 -Hjalmar Branting, Zweeds politicus enNobelprijswinnaar (overleden1925)
29 -Pietro La Fontaine, Italiaans kardinaal (overleden1935)
30 -Marie Clermont, Nederlands actrice (overleden1922)

december

10 -Margaret Maltby, Amerikaans scheikundige en feministe (overleden1944)
15 -Niels Ryberg Finsen, Deens arts enNobelprijswinnaar (overleden1904)

Overleden

[bewerken |brontekst bewerken]

februari

9 -Edmond Willem van Dam van Isselt (63), Nederlands politicus en dichter

maart

31 -Évariste Huc (46), Frans missionaris
31 -Frederick Irwin (66), waarnemendgouverneur van West-Australië

mei

21 -Phineas Gage (37), Amerikaans spoorwegarbeider

juni

10 -Edmund Lockyer (76), Brits militair en ontdekkingsreiziger

juli

1 -Charles Goodyear (59), Amerikaans bandenfabrikant

september

21 -Arthur Schopenhauer (72), Duits filosoof

oktober

3 -Rembrandt Peale (82), Amerikaans kunstschilder

november

24 -William Mackie (61), Brits pionier en magistraat in West-Australië
27 -Jacobus Groenendaal (55), Nederlands-Vrijstaats politicus

december

17 -Désirée Clary (83), verloofde van Napoleon Bonaparte, koningin van Zweden en Noorwegen

Weerextremen in België

[bewerken |brontekst bewerken]

zomer: Na 1841 zomer met laagste gemiddelde temperatuur: 14,2 °C (normaal 17,0 °C).
zomer: Zomer met hoogst aantal neerslagdagen: 68 (normaal 46,4).

Bron: KMIGegevens Ukkel 1901-2003 met aanvullingen

Zie de categorie1860 vanWikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=1860&oldid=69948270"

1860

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp