HetSaksische huis regeertDuitsland in de personen vanOtto I de Grote (936-973),Otto II (973-983), enOtto III (983-1002). Door het huwelijk van Otto de Grote metAdelheid in951 worden de koninkrijkenItalië en Duitsland in een staat verenigd. Zodoende komt het Westen dichter bij hetByzantijnse Rijk. De keizerlijke kroning in 963 bevordert de noodzaak van een christelijke (politieke) eenheid.
InFrankrijk bereikt het koninklijk gezag een dieptepunt, omdat het rijk zich niet verder kan uitbreiden en door uitblijvende beloning voor hun diensten de graven en hertogen zich steeds minder aantrekken van hun vorst. Een zekere mate van regeringsloosheid volgt, die onder andere leidt tot het verdwijnen van degouwen en de opkomst van delandsheerlijkheid.
In hetrijkskerkenstelsel vertrouwt dekeizer zo veel mogelijk land en bestuurszaken toe aan door hem benoemdebisschoppen enabten. De keizer kan zo de trend keren datvazallenleengoed laten overgaan op hun zonen. Anderzijds kan hij zo invloed uitoefenen op de kerk.
De afstammelingen van deVikingen bouwen alsNormandiërs een sterke staat op aan de Atlantische kust, en hunhertogen zijn slechts in naamvazallen van de Franse koning.
Derepubliek Amalfi heeft haar macht te danken aan de intensieve contacten metEgypte en Byzantium, die nog dateren uit de tijd dat Amalfi Byzantijns bezit was. Het lukt de stad met behulp van haar zeevloot de machtspositie van deArabieren over te nemen en zij sticht handelsposten in Zuid-Italië en het Midden-Oosten. Een van de getuigenissen van de grootsheid van Amalfi is deTabula Amalphitana, een codex van wetten die de hele Middeleeuwen lang geldig blijft en de regels van hetmaritieme recht beschrijft.
In 895 komen deHongaren de Hongaarse laagvlakte binnen en dringen hetFrankische Rijk terug tot in het huidige Oostenrijk. De Hongaren of Magyaren zijn een 'meng'volk van Germaanse, Slavische en Turks-Tataarse herkomst. Zij vormen een militante bovenlaag die de basis legt voor een koninkrijk dat onder leiding vanÁrpád rooftochten tot in het huidigeDuitsland,Frankrijk enItalië onderneemt. Pas nadat ze door keizerOtto I zijn verslagen, besluiten ze na 882 zich voorgoed te vestigen in het huidige Boedapest en wijde omgeving.
Godsdienst
Hetkloosterwezen herstelt zich na het verval in de 9e eeuw. Overal in Europa wordt deRegel van Benedictus ingevoerd. Een aantal van deze autonome kloosters voegen zich vanaf de tiende eeuw in kloosterorden of congregaties samen, de belangrijkste is deOrde van Cluny.
Naarmate dezeIJzeren eeuw vordert, neemt de angst voor heteinde der tijden toe. Gevreesd wordt voor het jaar 1000, waarinJezus Christus zal terugkeren voor hetLaatste Oordeel. Sommigen proberen doorboetedoening enaalmoezen tijdig hun zonden uit te wissen. Anderen besluiten dat het alles geen zin heeft, en gaan erop los leven.
De Hongaarse vorstGéza bekeert zich tot het christendom. Hij laat zich dopen doorAdalbert van Praag en sluit vrede met de Duitse keizer. De kerstening van de Hongaren wordt, in tegenstelling tot die van de volken ten zuiden en ten oosten van het Karpatenbekken, door de Roomse Kerk volbracht.
Een groot deel van noord-, oost- en midden van het huidige Nederland wordt bestuurd door deMeginharden. GraafMeginhard IV, die rond 915 aan het bewind komt inHamaland,Salland,Veluwe,Drenthe,Hunsingo plusFivelgo en waarschijnlijk ook hetNaerdincklant ('t Gooi), doet in 938-939 mee aan een opstand tegen koningOtto I. Otto weet de opstand neer te slaan. Daarna ontzet hij Meginhard uit het ambt van graaf. In 944 neemt Otto I de Grote de Meginharden weer in genade aan. Meginhard IV blijft zonder titel maar zijn twee zoons krijgen elk een portie van zijn vroegere graafschappen: de oudste, Everhard, wordt graaf in Salland, Drenthe en Hunsingo/Fivelgo, de jongste,Wichman IV, in Hamaland, de Veluwe en waarschijnlijk ook het Gooi. Hij sticht deabdij van Elten. Beiden krijgen ook een burcht uit het vaderlijk erfgoed : Wichman de burcht op de Eltenberg, Everhard die in Zutphen.
Begin van deGrote Ontginning door bedijking van grote delen van het kustgebied, van deAa tot voorbij deEems, waardoor deschorren vruchtbare weidegronden worden.
InAsturië (Noordwest-Spanje ) ontstaat demozarabische bouwstijl als mengvorm van vroeg-romaanse en Moorse elementen. De in deze stijl gebouwde kerken zijn aan de buitenkant sober, maar hebben een fraai interieur met veel oosterse kenmerken. Het belangrijkste mozarabische stijlkenmerk is de hoefijzerboog.
