Movatterモバイル変換

[0]ホーム
URL:

सामग्रीमा जानुहोस्
विकिपिडियाएक स्वतन्त्र विश्वकोश
खोज्नुहोस्

गणित

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट

ढाँचा:Nep

यस पृष्ठमा अङ्ग्रेजी भाषाको सामग्री प्रयोग गरिएको हुन सक्छ जसलाई नेपालीमा उल्था गर्नु पर्ने छ।


यो लेख वा लेखको भागले विकिपिडियाकोलेखन शैली मापदण्ड पार गर्दैन र यस पृष्ठलाईविकिकरण गर्न आवश्यक छ।
लेख राम्रो पार्न, कृपया विशेष गरी यसको सामग्री,शैली, सान्दर्भिकता, वाह्य सूत्र सुधार गर्न सहयोग गर्नुहोला । (सहयोग)

गणितसङ्ख्या,संरचना,दिक रपरिवर्तनआदिको वैज्ञानिक अध्ययन हो ।

यस्ता शिर्षकहरूको अध्ययन गर्ने हुनाले गणितले वस्तु र धारणाहरूबारे बयान गर्नअमूर्त (सरलतम,कम विशिष्ट) वस्तुहरूको प्रयोग गर्दछ । यसको सरलतम उदाहरणसङ्ख्या हो । यथार्थ जगतमा २ वटा र २ वटा स्याउ जोडदा ४ वटा स्याउ हुन्छ ,२ वटा र २ वटा ईट जोडदा ४ वटा ईट हुन्छ ,अतएव गणितमा यस कथनलाई सामान्यिकरण गरी यस्तोकथन बनाइन्छ :२+२=४ । यसलाईअंकगणित भनिन्छ ।

एउटा अर्को सरल उदाहरणसमूह सिद्धान्तबाट हेरौ ।.यदि सबैकाला चरा काला छन र एउटा चरा कालो छैन भने त्यो कालो चरा होइन । यदि सबै हिउ सेतो हुन्छ. र सेतो नहुने अर्को कुनै कुरो छ भने त्यो हिउ होइन।.गणितमा यस्तो अवधारणालाई अमूर्त बनाउदै हामी भन्छौ :यदिअबको एउटा उपसमूह हो भने-ब-अको उपसमूह हो । उदाहरणका लागि, यदि तपाइसंग भएको वस्तु कालो छैन भने त्यो कालो चरा हुन सक्दैन ।

यसरी कुनै कुरा अभिव्यक्त गर्नका लागि सामान्य मार्ग पहिल्याइ सकेपछि गणितले एकै पटकमा धेरै समस्याहरूहल गर्ने गर्दछ ।हुन त हिउं र कालो चराको उदाहरण गणित बिना पनि बुझ्न सकिन्छ तर जटिलतर समस्याहरू भने गणितको सहयोगले सजिलै बुझ्न सकिन्छ । कहिलेकांहि गणितले यथार्थ जगतमा अहिलेसम्म भेउ नपाइएका अवधारणा र नियमहरूका बारेमा पनि अध्ययन गर्ने गर्दछ । यस्ता अध्ययनका नतिजाहरू यथार्थ जगतलाई राम्रोसँग बुझ्नका लागि पछि उपयोगी हुन्छन ।

गणित भन्ने शब्द संस्कृतबाट आएको हो।

गणितियprediction is the basis of [रा[hard science]], wदछ ।hich almost always usesequationतबारेs topreथार्थ जगतमाdict events inphysics. Thephilosनभनेophy of science explores this. However,creatingदछ । mathematics is clearly a [[human छsciencएउ Thephilosophy of mathematics explores these issues, and othersregarding how mathematics fits into संगphilवधारणाosophy,ethics अण्य्व्यैअइक्क्तार्and real life.

थ == Important themes in mathematics ==

अले

यो पनि हेर्नुहोस्:List of mathematics topics

ओगिHere is a possible grouping of mathematical areas and topics.

मात्रा

[सम्पादन गर्नुहोस्]
गिन्ती, नाप, र नाप पत्ता लगाउने तरीकाको विषय हो।

कहिलेकंहि

1,2,…{\displaystyle 1,2,\ldots }0,1,−1,…{\displaystyle 0,1,-1,\ldots }12,23,0.125,…{\displaystyle {\frac {1}{2}},{\frac {2}{3}},0.125,\ldots }π,e,2,…{\displaystyle \pi ,e,{\sqrt {2}},\ldots }i,3i+2,eiπ/3,…{\displaystyle i,3i+2,e^{i\pi /3},\ldots }
प्राकृतिक सङ्ख्यापूर्णाङ्कअनुपातीय सङ्ख्यावास्तविक सङ्ख्यासंयुक्त सङ्ख्या
अंक –प्राकृतिक सङ्ख्या –पूर्णाङ्क –अनुपातीय सङ्ख्या –वास्तविक सङ्ख्या –संयुक्त सङ्ख्या –Hypercomplex numbers –Quaternions –Octonions –Sedenions –Hyperreal numbers –Surreal numbers –Ordinal numbers –Cardinal numbers –p-adic numbers –पूर्णाङ्कको अनुक्रम –गणितीय अचल –सङ्ख्याका नाम –अनन्तता –आधार

परिवर्तन

[सम्पादन गर्नुहोस्]
Ways to express and handle change in mathematical functions, and changes between numbers.
36÷9=4{\displaystyle 36\div 9=4}∫1Sdμ=μ(S){\displaystyle \int 1_{S}\,d\mu =\mu (S)}
अंकगणितीयक्याल्कुलसभेक्टर क्याल्कुलसगणितीय एनालाईसिस
d2dx2y=ddxy+c{\displaystyle {\frac {d^{2}}{dx^{2}}}y={\frac {d}{dx}}y+c}
Differential equationsDynamical systemsChaos theory
अंकगणित –Calculus –Vector calculus –विश्लेषन –Differential equations –Dynamical systems –Chaos theory –List of functions

संरचना

[सम्पादन गर्नुहोस्]
आकार, symmetry, रगणितीय संरचनाको बारेमा विचार उल्लेख गर्ने।
अमूर्त वीजगणित –अङ्क सिद्धान्त –वीजगणितीय ज्यामिती –समूह सिद्धान्त –Monoids –विश्लेषन –Topology –रेखीय वीजगणित –लेखचित्र सिद्धान्त –विश्व वीजगणित –Category सिद्धान्त –Order सिद्धान्त –नाप सिद्धान्त

Spatial relations

[सम्पादन गर्नुहोस्]
A more visual variant of mathematics.
Topologyज्यामितीTrigonometryDifferential geometryFractal geometry
Topology –ज्यामिती –Trigonometry –वीजगणितीय ज्यामिती –Differential ज्यामिती –Differential topology –वीजगणितीय topology –रेखीय वीजगणित –Fractal ज्यामिती

Discrete mathematics

[सम्पादन गर्नुहोस्]
Discrete mathematics is about objects, which can only have specific states.
Naive set theoryTheory of computationCryptographyGraph theory
Combinatorics –Naive set theory –Theory of computation–Cryptography –Graph theory

गणितको प्रयोग जीवनमा

[सम्पादन गर्नुहोस्]
Applied mathematics uses the full knowledge of mathematics to solve real-world problems.
Mechanics –Numerical analysis –Optimization –Probability –Statistics –Financial mathematics –Game theory –Mathematical biology –Cryptography –Information theory –Fluid dynamics

प्रसिद्ध साध्यहरू

[सम्पादन गर्नुहोस्]
These theorems have interested mathematicians and non-mathematicians.
Pythagorean theorem –Fermat's last theorem –Goldbach's conjecture –Twin Prime Conjecture –Gödel's incompleteness theorems –Poincaré conjecture –Cantor's diagonal argument –Four color theorem –Zorn's lemma –Euler's identity –Church-Turing thesis

Important theorems and conjectures

[सम्पादन गर्नुहोस्]

Seelist of theorems,list of conjectures for more

These are theorems and conjectures that have changed the face of mathematics throughout history.
Riemann hypothesis –Continuum hypothesis –P=NP –Pythagorean theorem –Central limit theorem –Fundamental theorem of calculus –Fundamental theorem of algebra –Fundamental theorem of arithmetic –Fundamental theorem of projective geometry –classification theorems of surfaces –Gauss-Bonnet theorem

Foundations and methods

[सम्पादन गर्नुहोस्]
Progress in understanding the nature of mathematics also influence the way mathematicians study their subject.
Philosophy of mathematics –Mathematical intuitionism –Mathematical constructivism –Foundations of mathematics –Set theory –Symbolic logic –Model theory –Category theory –Logic –Reverse Mathematics –Table of mathematical symbols

गणित र यसको इतिहास

[सम्पादन गर्नुहोस्]

See alsolist of mathematics history topics

Mathematics in history and the history of mathematics.
History of mathematics –Timeline of mathematics –Mathematicians –Fields medal –Abel Prize –Millennium Prize Problems (Clay Math Prize) –International Mathematical Union –Mathematics competitions –Lateral thinking –Mathematical abilities and gender issues

गणित र अरु विधा

[सम्पादन गर्नुहोस्]
Mathematics and architecture –Mathematics and education –Mathematics of musical scales

गणितिय औजार

[सम्पादन गर्नुहोस्]
Tools, that are used to do mathematics or to calculate.

Old:

New:

विकिमिडिया कमन्समागणित सम्बन्धी अन्य सामग्रीहरू रहेका छन्।
"https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=गणित&oldid=1216461" बाट अनुप्रेषित
श्रेणीहरू:
लुकाइएका श्रेणी:
[8]ページ先頭
©2009-2025 Movatter.jp