Plastiden (vunooldgr. πλαστόςplastós „formt“) sündOrganellen in deZellen vunPlanten unAlgen. Dat warrt annahmen, datt se sik entwickelt hefft ut Eenzellers, de vörmols sülvstännig ween weern un denn in enEndosymbiose mit frömde Zellen tohopengahn sünd. Se weert unner annern bruukt for dePhotosynthese un hefft en egenGenom in Form vun en Zingel (Plastom oder plastidär Genom). Ok egeneRibosomen finnt sik in de Plastiden. Dat sünd de so nömmten „Plastoribosomen“. Ok annere egene Bestanddeele gifft dat in de Plastiden to’n Verdubbeln vun deesoxyribonukleinsüreDNA, for deTransskriptschoon un deTranslatschoon. Dat gifft eenfacke Plastiden mit en Dubbelmembran dor umto. Se sünd tostanne kamen bi en eerste Endosymbiose. Un dat gifft ok kumplexe Plastiden, de achternah in en tweede oder drüdde Endosymbiose tostanne kamen sünd un dree oder veer Membrans besitten doot.
De eenfacken Plastiden vun deGlaucocystophyceen,Roodalgen,Gröönalgen (Chlorophyta) unLandplanten (Embryophyta) stammt wohrschienlich ut en eerste Endosymbiose. Se gaht up en gemeensamen Vorweser torüch. Dat bedutt, de dree Algengruppen un de Landplanten (Embryophyta) stammt vun en eenzelligen Vorweser, den siene Nakamen sik in’n Loop vun deEvolutschoon in dree Lienen upspleten hefft. De Plastiden vun de Glaucocystophyceen weert Cyanellen nömmt. To’n Sammeln vun Licht bruukt sePhycobilisomen un um ehr to is noch de Rest vun enBakterien-Zellwand to finnen. De Roodalgen ehre Plastiden weert Rode Plasten (Rhodoplasten) nömmt. Ok dor gifft dat noch Phycobilisomen, man en Bakterien-Zellwand is nich mehr to finnen. DeChloroplasten vun de Gröönalgen un högern Planten hefft keen Phycobilisomen mehr, man dor sittChlorophyll b in un se produzeertStarkde in de Plastiden. Bi de högern Planten finnt sik Chloroplasten. Se staht up de eene Sieten for de Lien vun de Evolutschoon un up de annere Sieten for de Plastiden, de Photosynthese bedrievt. Denn gifft dat nochGerontoplasten unEtioplasten. Se hefft sik ut de Chloroplasten entwickelt. Fudderhen gifft datLeukoplasten (Amyloplasten,Elaioplasten unProteinoplasten). Se könnt sik utProtoplastiden entwickeln.
Keeling, PJ. (2010):The endosymbiotic origin, diversification and fate of plastids. In:Philos Trans R Soc Lond B Biol Sci. 365(1541); 729–748;PMID 20124341;PDF (fre’n Volltext, engl.)
