Disse Artikel is man blots enStubben. Du kannst Wikipedia helpen un emverbetern.
Photosynthees
DePhotosynthees oderPhotosynthese is de Vörgang, wenn dePlanten un wisseBakterien mitLicht-Energie ehr Bostoffen un Reservestoffen opbaut. DePlanten nehmt dortau bloots Water unKohlenstoffdioxid un künnt dorut mitLicht Zucker opbaun. Bi eenige vun de Photosynthees-Bakterien geiht dat ok so, aver bi annere geiht dat ’n beten anners (to’n Bispeel nehmt welke H2S stats Water).
Dat geiht sünners in deBläder vör sik. Un dor besünners in datPalisadenparenchym un datSwammparenchym. Dor hebbt de Zellen vun de Planten besünners veelChloroplasten, wat greuneOrganellen sünd. De sünd vell lütter as een Zell un greun. Dat kümmt dorvun, dat dor datChlorophyll is, wat de greuneKlöör vun dat Blatt utmookt.
To de Photosynthees heurt en ganzen Slag verscheeden Prozessen to. Wi ünnerscheed sünnerlich de Licht- un Düsterreakschoon.
De Photosynthees bruukt Licht. Un dat mutt infangen warrn. Dat geiht dör dat Chlorophyll, wat de greune Farv is. Dat hettMagnesium binnen un denn dor noch anner Molekülen um rüm. De maakt enKomplex, as de Chemikers seggt. Dor geiht dat Licht op. Dat is jo Energie. Kümmt denn eenPhoton Licht an, denn hievt dat en Elektron vun datChlorophyll op en heuger Energieniveau. Dat is denn anregt. Un denn geiht dat wedder dal mit sien Energie: Dat geiht vun datChlorophyll an verscheeden chemisch Molekülen un dorbi ward dat de Energie wedder los. Dorbi ward nu aktivenWaterstoff (NADPH+H+) unATP maakt. Dorto warrt denn Water bruukt (för den Waterstoff) unSuurstoff kümmt rut. Sotoseggen asAffall.
Dat NADPH+H+ un dat ATP sünd nu dor. Nu geiht dat los mit dat Infangen vun dat Kohlenstoffdioxid. Dat geiht över denCalvin-Zyklus, wat en Stoffwessel-Kring is. Ribulose-1,5-bisphosphat, wat en Zucker mit fiev C-Atomen is, kriggt een CO2 anbackst un denn warrt dorut en Carbonsüür mit söss C-Atomen. De is aver nich stabil un brickt glieks to twee 3-Phosphoglycerat-Molekülen uteneen, elk mit dree C-Atomen. Denn warrt dat hen un her boot, bit dor wedder Ribulose-1,5-bisphosphat rutkümmt. Dat geiht nu söss mol un denn kümmt dor ookGlukoos rut, wat deDruuvenzucker mit söss C-Atomen is.
Dat bruukt keen Licht un geiht ok in dat Düstern vunstatten. Aver dat bruukt Energie as ATP un Waterstoff as NADPH. Dat is jüst dat, wat ut de Lichteakschoon rutkomen is.