„Gondwanaland“ wiest op düsse Siet. Dat Woort hett noch annere Bedüden: kiek dorför ünnerGondwanaland (Leipzig).
De GrootkontinenteLaurasia un Gondwana in deTrias, vör um un bi 200 Millionen Johren
Gondwana, okGondwanaland oder, man selten,Gondwania, is de Naam for den Grootkontinent, de in en groten Deel vun de bekannteEerdgeschicht up de Süüdhalfkogel legen hett. Vun dat lateKarbon bit na de Tied vun datJura hen weerGondwana for um un bi 150 Mio. Johre de süüdliche Deel vun den SuperkontinentPangaea. In datPerm is Gondwana bi 73 Mio. km² groot ween.[1]Tominnst tweemol hett Gondwana tohopen mit de Eerdmassen vunLaurasia wieter in’n Norden en Superkontinent billt:
In datProterozoikum vor um un bi een Milliarde Johre weer dat de SuperkontinentRodinia
un in datPaläozoikum vor um un bi 300 Mio. Johre weer dat de SuperkontinentPangaea
Mit Farven is hier intekent, wieCynognathus,Mesosaurus,Glossopteris unLystrosaurus up de hüdigen Kontinente verdeelt weern. So kann mit Hölp vun de Paläao-Biographie rutfunnen weern, wie de Kontinente, de hüdigendags vun‘anner sünnert sünd, vördem all to Gondwana tohöört hefft.Kratone (Karn-Rebeden) in West-Gondwana
In Gondwana weern vörmols de Karnrebeden vun deKontinente un Länner vunSüüdamerika,Afrika,Antarktika,Australien,Arabien,Madagaskar,Neeguinea unIndien tohopenfaat. Tostannekamen is de Grootkontinent in de fröhe Tied vun de Eer in datPräkambrium, as bi deCadoomsche Orogenese vör 600 Mio. Johren Oost- un Westgondwana un de wecken lüttjen Stücke vun dat vörmolige Rodinia tohopenstott sünd. Nadem he lange Tied rund um denSüüdpol legen harr, is he na Norden dreven un dorbi in dat lateKarbon mit den nordamerikaansch-skandinaavschen KontinentLaurussia un ok noch mit dat Karnrebeed vunAsien to den SuperkontinentPangaea tohopensmolten. Dat weer vor bi 310 Mio. Johren. Bit in de Tied vun deJura vör um un bi 180 Mio. Johre bleev Gondwana tosamen mit Noordamerika, achternah weer he wedder en egenstännigen Grootkontinent. Man al gegen dat Enne vun’t Jura gung dat los, un ok Gondwana sülms breek ut’neen, un twaars toeerst twuschen Afrika un Madagaskar, tolest twuschen Australien un de Antarktis. Nadem Gondwana vör um un bi 100 Mio. Johre ut’neenbraken weer, stött Afrika bi deKontinentaldrift upEuropa. Dor sünd denn deAlpen bi upfoolt wurrn, wieldes dat Tosamenstöten vunIndien un Asien in datPaläogen denHimalaya upfoolt hett. Düsse Vörgang, de jummers noch togange is, warrtalpid’sche Orogenese nömmt.
