DeEuropääsche Union (Afkörten:EU) is en supernatschonale Organisatschoon tüsken 27 europääschen Lanner. Buten van de Kontinent Europa umfaat de EUZypern un einige Överseekuntreien. Se hett sowat 450 Millionen Inwahners. De an meest snackde Spraken in de EU sündEngelsch,Düütsch unFranzöösk. De EU hett dree Piler:
Besünners wichtig un utpräägt is de EG. All de Richtlienen un Verornen warrt op de Basis vun den EG-Verdrag (aktuell is de Version vun Nizza) maakt. De EU-Verdrag hett sünnerlich de Tosamenarbeit op de Rebeden vun Justiz, Binnenpolitik, Butenpolitik un Sekerheitspolitik to de Saak. De EU is dat gröttste Weertschopsrebeet vun de Welt, afmeten an datBruttobinnenlandsprodukt.
An'n18. April1951 worr inParis de Europääsche Gemeenschop för Kohle un Stahl (EGKS) grünnt. Dormit harrn sik de Staten na dentweeden Weltkrieg vörnahmen, beter tosamen to arbeiden.
An'n27. Mai1952 worr in Paris de Verdrag över de Europääsch Verteidigungsgemeenschop (EVG) ünnertekent. Aver dorbi bleev dat, vun wegen dat de franzöösche Natschonalversammeln dat nich wull.
Europääsch Weertschopsgemeenschop (EWG) un Europääsch Atomgemeenschap (EGA)
de tweete Piler is de gemenen Buten- un Sekerheitspolitik,
de drütte Piler is de Tosamenarbeit bi deUdls un vun de Justiz.
Bi EG un Euratom is de EU en övernatschonal Organisatschoon, bi den tweeten un drütten Piler is dat blots en Tosamenarbeit twüschen de Regeren vun de Leedstaaten. As övernatschonal Organisation is de EU en egen Saak. Se is noch keen Staat, aver mehr as blots en internatschonal Organisatschoon as deUNO. En vullstännigen Staat is se nich, vun wegen dat se nich vun sik ut Kompetenzen an sik trecken kann, wat se dat will. To't Bispeel kann se nich Gesetten för de Polizei maken, vun wegen dat dat nich in ehr Tostännigkeit fallt. Se is aver binah en Staat, to't Bispeel bi de Weertschop un de Umwelt, vun wegen dat se en egen Parlament hett un dat ok wat vörschrieven kann. De Verornen vun de EU mööt aver denn in dat natschonale Recht övergahn, dat dat sien Ornen hett. Aver wenn en Staat dat nich henkriggt, denn ward de EU-Verornen vun sülvst güllig.
De besteiht ut de Fackministers vun dat Rebeet. Dat heet, för den ECOFIN-Raat sitt de Ministers för Weertschop un Finanzkraam tosamen. Düsse Raat maakt de Richtlienen un Verornen. Dor mutt sik an hollen warrn.
An’n1. Januar1999 is dat Courant för de EU, deEuro as Bookgeld inföhrt worrn. An’n1. Januar2002 geev dat denn Euro as Müntgeld. Dat ole Geld worr umtuuscht. Vun de twölf Staten harrn sik Sweden, Grootbritannien un Däänmark utsloten.
In de Weertschopspolitik gifft de EU sünnerlich veel Geld ut för deBueree un de in de Weertschopskraft swacken Rebeden. 42,5 % vun dat EU-Geld geiht in de Subventschonen för de Bueree, 36 % kriegt de swacken Rebeden (Strukturfördern) (Stann: 2003, Born:[1]). De Strukturfördern hett wat henkregen, to'n Bispeel in Portugal, Spanien un Irland. De Buereepolitik warrt faken kritiseert, vun wegen dat se düür is un ok de Ökologie nich good op de Reken hett. Versöken, dat to ännern, hett dat faken geven. Aver besünners de franzööschen Buern hebbt dat bit nu verhinnert.
Dat gifft 24 offizielle Spraken in de EU, dor schall allens in översett warrn. Un denn de Regionaal- un Minnerheitenspraken, de in de Charta nedderleggt sünd. Regionaalspraken sünd to’n BispeelPlattdüütsch,Freesch,Sorbsch unKatalaansch.
För dat Översetten vun de EU-Begreep gifft datEurodicautom.
