Venies (Veniesjoans:Venexia,Italjoans:Venezia,Duuts:Venedig) is n stad ien t noordoosten vanItoalje en ain van de belaangriekste toeristische steden van t laand. De stad is baauwd op n hail ìnde lutje aailaandkes dij verbonden binnen mit lutje badkes. Venies het veul knoaltjes dij de ainegste tougangswèg binnen veur summege hoezen.
Ien de middelaiwen was Venies ain van de belaangriekste en machtegste steden ien Uropa. t Het nooit bie tHailege Reumse Riek heurd en het aaltied n vraaierepubliek wèst. Dou t Reumse riek ienstörtte wör Venies ain van de steden dij de haandelsreloatsie mit Azie behil. Venies haar den ook n hoog ontwikkelde vloot dij oetìndelk Marco Polo noarSina toubrocht. Dou tByzantainse riek vil, veroverde Venies verschaaidene aailanden en kustgebieden dij noudoags bieGraikenlaand enZyprus heuren.
De haandel brocht Venies n hail ìnde riekdom dij weerom te vinden is ien de aarzitektuur. DeRenaissance het heur ientrid ien Venies al oareg vroug mòkt en doardeur is sikkom de haile stad ien dizze stail baauwd. t Gemiddelde hoes ien Venies is slim groot en wordt ook wel npalazzo (palais) nuimd. De ienvloud van Venies is tou ien wiede omtrek zichtboar. VanVerona bit touIstrie enDalmoatsie ien t noudoagseKroatsie hebben kulturele, toalkundege en aarzitektonische ienvlouden had.
DouPortugaal staarker wör enSpanje de Moorse keunenkrieken oet Iberie verdrongen haar, wör de Veniesjoanse zeemacht noar de achtergrond daauwd. Dit laidde de ondergong ien van Venies, dij 200 joar loater zunder muite deur Napoleon veroverd wör. Noa Napoleon kwam Venies bie deHabsbörgse landen en wör n keunenkriek soamen mitLombardaai. Ien 1866 wör Venies en zien laand onderdail van t nijeItoalje, woarbinnen t Veniesjoanse nog aingoal zain wordt as n vrumd dail van t laand, veuraal deur zien biezundere dialektenVeniesjoans enFroulioans, dat voak as apaarte toalen zain worden.
Tegenswoordeg leeft Venies veuraal van zien toerisme. De knoaltjes, de gondels, tkarnevaal ezw. geven de stad n typisch aigen karakter. Venies is doarom gelaifd bie lu van over haile weerld. Veul aander steden, zo asLas Vegas,Makau enDoha, hebben n lutje Venies noabaauwd. Ook films asPrincess Sissi (1955),Indiana Jones and the Last Crusade (1989) enCasanova (2005) hebben aan de populariteit mitwaarkt. Tegenswoordeg is Venies nait allend meer de stad op de aailaandkes. n Gedailte is ook op t vaste laand baauwd, dat mit n brog mit de aailanden verbonden is.
