Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Naar inhoud springen
Wikipedia
Söken

Pinguïn

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
Keizerspinguïns opAntarktika

Pinguïns bin een orde van niet-vliegendezeevoegels die allienig veurkommen op etzudelik halfrond. Ze beheuren tot de femilie van deSpheniscidae, ordeSphenisciformes, klasseAves (voegels). Pinguïns bin makkelik te onderscheiden van aandere voegels en ze bin hielendal anpast an slim koolde gebieden en et leven in de zee. De naemepinguïn, die lichtkaans van etKeltischepen gwyn (witte kop) komt, wodde oorspronkelik bruukt veur dereuzealke, de inmiddels uutsturven tegenhanger van de pinguïn op etnoordelik halfrond. Een aandere meugelike oorsprong van et woordpinguïn is etLatiensepinguis, datdik betekent.

Verwaantschop

[bewark |bronkode bewarken]
De 'waetervoegels' neffens Hackett et al. (2008)

Mit et DNA-onderzuuk van Hackett et al. (2008) is de pesisie van disse voegels binnen de Neoaves wat dudeliker wodden. Ze bin lichtkaans verwaant an de zeedukers en de albatrossen en stormvoegels en onderdiel van een veul grotere groep diew' ok wel dewaetervoegels numen.

Veurkommen

[bewark |bronkode bewarken]

Een veulveurkommend misverstaand is dat pinguïns allienig opAntarktika zollen veurkommen. Ze kommen weliswaor niet veur op de Noordpool, mar wel inZuud-Afrika,Zuud-Amerika,Australië enNi'j-Zeelaand. Op deGalapagoseilanen viej' ze zels tot an deevener. Lichtkaans bin de veuroolders daor kommen via deHumboldtstroom die koold waeter uut etZuudpoolgebied anvoert.

Voedsel

[bewark |bronkode bewarken]

Pinguïns binvleiseters, ze vangen heur voedsel onder waeter. Ze eten veural vis,kreeftachtigen en kleineinktvissies. Wat de soorten onderling vangen is slim verschillend. De grootste soorte, de keizerspinguïn, etiesvissen,krill en inktvissen. De keuningspinguïn et bi'jtieden inktvissen mar hi'j et veurnaemelik van kleinelanteernvissen. De drie kleinere soorten (adelie-, ezels- en stormbaandpinguïn) leven veurnaemelik van krill.

Bruden en nusselen

[bewark |bronkode bewarken]
Jonge Afrikaanse pinguïns

De meerste pinguïnsoorten nusselen in gatten in de grond om heur op disse meniere een betien te bescharmen tegen de zunne en verbeteren dit mit takkies en aander restmateriaol (Spheniscus enEudyptula) of bouwen een nust van stienen (Pygoscelis) die ze in heur omgeving vienen en ze leggen meerstal twie (hooguut drie) eier. Beide oolders lossen mekeer of bi'j et bruden. Wielst de iene op et ei zit te bruden, trekt de aander naor zee om wat te eten. Zogauw et jong uutkommen is, lossen de oolders mekeer op dezelde meniere of om et jong eten te geven.

Allienig de grootste soorten maeken gien nust mar bruden et ienigste ei uut op heur poten onder een bescharmende huudplooi van deboek. Bi'j dekeizerspinguïn brödt allienig et mannegien et ei uut, tiedens de iezige zudelike winter (juli-augustus) bi'j tempereturen van -70 °C en koolder wielst et wiefien naor zee weerommekeert om te eten.

Et waggelende lopien van een pinguïn komt deur et feit dat et dier eins op zien huken lopt. Et heupgewrichte zit kot bi'j de grond en et kniegewrichte hiel wat hoger.

Netuurlike vi'janen

[bewark |bronkode bewarken]
Eenzudelike reuzestormvoegel in gevecht mit eenezelspinguïn

Op et laand hebben pinguïns as belangriekste vi'jaand deinvoerde laandroofdieren zoaskatten,honnen enrotten. Vanuut de locht bin de veurnaemste vi'janen dereuzestormvoegel,jaegers,ieshoenders enkuunderse doeven. Disse vi'janen uut de locht vormen veural een drieging veur de pieken, de eier, en gewonde pinguïns. In et waeter wodt de pinguïn veural belaogd deurzeeluipeerden,walvissen (veurnaemelikorka's),pelsrobben enhaaien. Om de jacht wat muuiliker te maeken gaon de pinguïns vaeke in grote antallen et waeter in. Ok de meenske vormt een grote drieging deur onder aandereeulieversmering, etoverbevisken, jacht op eier enguano (voegelmest), invoer van aandere dieren en zelstoerisme. Naost de roofdieren en de meenske kunnen okparresieten as vi'jaand van de pinguïn zien wodden. Ze drinken et bloed van de pinguïn, veural bi'j zieke of zwakke dieren kan dit geveerlik wezen.

De gemiddelde levensverwachting van een pinguïn leit rond de twintig jaor, hoewel ze in gevangenschop veul oolder kunnen wodden.

Onderverdieling

[bewark |bronkode bewarken]

De pinguïns wodden krek as aandere dieren indield in verschillende groepen en subgroepen, zoas geslaachten. D'r bin now zoe'n 19 soorten pinguïns bekend die onderverdield wodden in zes geslaachten.[1]

Een antal geslaachten bin niet echt bekend, pattie geslaachten bin wel wat bekender zoasAptenodytes mit daorin de keuningspinguïn en de keizerspinguïn.

Soorten en geslaachten

[bewark |bronkode bewarken]

Hieronder viej' een overzichte van alle geslaachten en soorten pinguïns. De uutsturven soorten binnen votleuten.

Foto-uutstalling

[bewark |bronkode bewarken]

Nedersaksisch

[bewark |bronkode bewarken]
Bronnen / wellen:
  • Stonehouse, B (2002)Pinguïns. Nederlaand: Biblion.
  • Peet, G (2003)De kleine Rotterdamse pinguïnencyclopedie. Rotterdam: HSI.
  1. Gill, F., Wright, M. & Donsker, D. (2009). IOC World Bird Names (version 2.2). Raodpleegd op 4-12-2009 (Engels)
Van "https://nds-nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pinguïn&oldid=324743"
Kategoryen:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp