Ekwatoriaal Guinea (spaansk:Guinea Ecuatorial;fransk:Guinée équatoriale;portugeysk:Guiné Equatorial), officiääl deEquatoriaalguineyske Republik, is en land an de westküste van Midden-Afrika. In 2021 woanden der 1.468.777 lüde up ne uppervlakde van sou'n 28.000 kilometer in et veerkant.
Vöär dat et unafhangelik wör, was et de kolonySpaansk Guinea. De hüdige name verwist når de steade wåras et to vinden is: kort by den eavenaar un an denGuineesken Gulf.
Ekwatoriaal Guinea hevt twey deylen: en vasteland un eilandendeyl. By de eilanden höyretBioko un et vulkaaneilandAnnobón. Dat lätste eiland is et eanigste deyl van et land wat under den eavenaar ligt. Et eiland Bioko ligt et meyst noorderlik. Dår ligt ouk de höyvdstad van et land:Malabo. Tüsken beide eilanden ligt de eilandståtSão Tomé un Príncipe. Et vasteland, Rio Muni, grenst anKameroon in et noorden unGabon in et süden un ousten. Dår ligt oukBata, de grötste stad van et land. OukCiudad de la Paz, de tokumstige höyvdstad van et land, is der to vinden. Rio Muni höyret ouk wat kleine eiländkes by an, sou as Corisco, Elobey Grande un Elobey Chico. Et land is aneslöäten by de Afrikaanske Uny, Francophonie, OPEC en de CPLP.
Nå de unafhangelikheid van Spanje in 1968 wör Ekwatoriaal Guinea regeyrd döärFrancisco Macías Nguema, President vöär et Leaven. Den wör van de trone stot döär synen neaveTeodoro Obiang Nguema Mbasogo, den as noch altyd president is. Butenlandske wårneamers nömet beide presidenten diktators.
Seyd de tweyde hälvde van de jåren '90 van den 20. eywe is Ekwatoriaal Guinea eyne van de grötste öälyståten van Afrika. Et is dårmed et rykste land van Afrika a'j de man rekkent. Wat bruto binnenlandsk produkt (BBP) un koupkracht angeyt is et land up papyr 43. van de wearld. Mär de rykdom wördt oaver en klein köppelken lüde verdeyld. Et land steyt 144. up de untwikkelingsindex. Minder as de hälvde van de lüde hebbet skoun drinkwater un 7,9% van de kinder halet de vyve neet.
As vöärmålige spaanske kolony is spaansk noch altyd de officiäle språke van et land nöäst fransk. In 2010 is der ouk portugeysk by eköämen. Et is et eanigste land wår spaansk ne officiäle språke is (nöäst de groutendeyls unerkende Sahrawi Arabiske Demokratiske Republik). Et is ouk de meyst-espröäkene taal (flink meyr as de andere beide officiäle språken). Volgens et Instituto Cervantes kan 87,7% van de lüde good spaansk.
Ekwatoriaal Guinea hevt ne autoritäre regeyring. Et steyt to book as eyne van de slimste steades up de wearld wat menskenrechten angeyt. Volgens Freedom House's jårliksen skouw is et et slimste van et slimste wat politike un börgerrechten angeyt. Reporters Without Borders nöömt Obiang as eyne van de röyvers van perskvryheid. Menskenhandel is en grout probleem. EtTrafficking in Persons Report van deVereynigde Ståten wist Ekwatoriaal Guinea an as brunne un bestemming vöär slachtoffers van dwangarbeid un sekswark. Et verslag skrivt ouk dat et land "neet voldüt an de minimale standaarden üm menskenhandel te untmodigen, mär et probeert der wal wat an te doon."
