Ali Baba zien breur Kassim wet de spreuke niet meer um de stien veur 't rovershol vurt te kriegen (illustratie deurMaxfield Parrish)
DeDuzend-en-iene-nacht (Arabisch:أَلْفُ لَيْلَةٍ وَلَيْلَةٌ, ʾAlf Laylah wa-Laylah) is een verzamelingsprokies uut 'tMidden-Oosten, in 't Arabisch opeschreven in degolden tied van de islam. In de loop van veule ieuwen hebt schrievers, vertalers en geleerden uut 't Midden-Oosten, Azië en Noord-Afrika de vertellegies vergaard. Dizzend gaot terogge op middelieuwse of nog olderefolklore en schrieverije uutArabië,Egypte,India,Parzië enMesopotamië. In 't bezunder zit der een bulte folklore bij uut de tied van 't (middelieuwse)kalifaat van de Abbasiden en 't (laatmiddelieuwse)Mammelukkensultanaat. Sommige vertellegies, waoronder det aover Sjeherazaode (kiekt hieronder), koomt waorschienlijk uut 't Parzische warkHezār Afsān (Parzisch veurDuzend verhalen), det op zien beurte diels weerummegiet op Indiase verhaalelementen.
De verzameling is eenraamvertelling: eprissenteerd as een vertellegien waorbinnen aandere vertellegies opedist wördt. 't Umliestende verhaal giet aover de verzunnen Parzischesultan Sjahriaor, wie zien vrouwe hum verröd. Umdet e doarumme mient det alle vrouwlu verraoderlijk bint, nemp e alle nachten een vrouwe töt hum die as e de aandere mörgen umme lat brengen. Wanneer 't de beurte is van Sjeherazaode, de loeke dochter van zienvizier, vertelt die hum duzend en iene nacht laank alle nachten verhalen. Bij zunsopkomst brek ze 't verhaal det ze an 't vertellen is op een spannend punte of, zodet Sjahriaor heur in leven lat um neie nacht de ofloop te kunnen vernemen.
Sjeherazaode heur vertellegies vörmt zo de stof veur deDuzend-en-iene-nacht. Hoeveule vertellegies der feilijk in de verzameling zit, verschilt per uutgave. 't Miest van de tekst isproza, al wördt der now en danpoëzie gebruukt veur liedties of raodsels en um starke gevulens uut te drokken.
