Waor aj Antarktika op de wereldbol vienen (orthografische projektie)
Antarktika is etkontinent rond dezuudpool van deEerde. De naeme is deromaniseerde vorm van etGriekse ἀνταρκτική (antarktiké), de vrouwelike vorm van ἀνταρκτικός (antarktikós): 'teugenoverArktika', 'teugenover et noorden'. Antarktika beslat 14 miljoen vierkaante kilometer en is kleiner as de kontinentenEurazië,Afrika,Noord-Amerika enZuud-Amerika, mor haoste tweemaol zo groot as et kontinentAustralië.
Antarktika lig haoste kats bezuden dezuudpoolcirkel en wodt omringd deur deZudelike Oceaan, ok wel de Antarktische Oceaan. Et laand en waeter rond Antarktika wodden tegere 'Antarktis' enuumd.
Antarktika is veur zo'n 98% bedekt deur eenieskappe en is gemiddeld et koldste, dreugste en wienderigste kontinent op Eerde. Et is miest eenpoolwoestijn, mit een jaorlikse neerslag van 200 mm bi'j de kust langes en vule minder in et binnenlaand. Toch harbargt et kontinent 80% van etzuutwaeter ter wereld, genog om et zeeniveau wereldwied mit zestig meter omhoge te stuwen as et allemaole zol smelten.
De leegste netuurlike lochttemperatuur ooit emeten in eenweerstesjon was in 1983 bi'j et Vostokstesjon, op duzend kilometer van de zuudpool: −89,2 °C. In 2010 mat een satelliet van deNASA een legere lochttemperatuur van −94,7 °C, mar dissen wodden vanuut de roemte en niet op een heugte van twee meter boven de grond emeten, zoas deWereld Meteorologische Organisatie vereist veur officiële rekords. De gemiddelde temperatuur in de koldste tied van et jaor is −63 °C. Et kontinent hef ok de leegste gemiddeldelochtvochtigheid. Van al et ies op 'e wereld lig 90% op Antarktika. De gemiddelde dikte van de ieskappe is rond de tweeduzend meter; op et dikste punte is et ies 4776 meter dik.
Onder de organismes die op Antarktika leven valen vule soortenalgen,bakteries,schimmels,plaanten (daor waortoendra veurkomp),protisten en verscheiden dieren, zoasmieten,beerdierties,rondwurmen,pinguïns enzeehonden. Grote laandroofdieren zoas deiesbeer (die allennig in etnoordpoolgebied veurkomp) hej der niet. In teugenstelling tot de aandere kontinenten, wonen op Antarktika nauweliks meensen: rond de viefduzend in de zomer en een stok of duzend in de winter. Dit is wetenschoppelik passeniel dat op weerstesjons over et hiele kontinent henne verblif.
De meense hef Antarktika van alle kontreien op Eerde et lest ontdekt. Dat gebeurde waorschienlijk niet eerder as 1820, toen een Russische expeditie etFimbul-iesplateau in zicht kreeg. De rest van de negentiende ieuw wodden et kontinent vanwege de barre weersomstaandigheden en ofgelegenheid miest enegeerd. Politiek wodt Antarktika bestierd onder etVerdrag inzaeke Antarktika, wat deur een groep lanen etiekend is. Onder et verdrag mag der op Antarktika gien militaire aktiviteit of mienbouw veur mineraelen plaetsevienden. Der maggen gienkernproeven edaone wodden, der mag gienradioaktief ofval edumpt wodden et de wetenschop mot der vri'je beoefend kunnen wodden.
.svg)
