| لودی | ||||
| ||||
 | ||||
| پایتخت | دهلی | |||
| مذهب | تسنن | |||
| دولت | سلطنتی | |||
| سلطون | ||||
| - 1451–1489.میلادی | بهلول خان لودی(یتم) | |||
| - 1489–1517.میلادی | سکندر خان لودی(دییم) | |||
| - 1517–1526.میلادی | ابراهیم خان لودی(دمالسری) | |||
| تاریخچه | ||||
| - تأسیس | 19 April[۲] 1451.میلادی | |||
| - پانی پت الجه | 21 April[۳] 1526.میلادی | |||
لودی دودمون اتهاُغان دودمون بیئه کادهلی دله (1451_1526.میلادی/ 962_1037.طبری) پادشائی کردنه. اینتا دودمون، پنجمین دهلی سلطنتی دودمون بیئه و وشونه دمالسری بیئه. اینتا دودمون ره بهلول خان لودی پی بشتنه و انگاره هیتنه و وه بتونسنه سید دودمون ره ور بزنه.بابر وشون ره تالون هاکردنه وگورکانیون رههند دله بساتنه.
سید دودمونۀ په لودی دودمون دهلی دله سلار بیه. بهلول خان لودی خان لودی وشونه آزنده هسه و 38 سول سلاری هاکردنه. وه ملک سلطون شائه برابرزا بیئه. ملک سلطون خان،سرهند شهرۀ والی بیئه و محمد شاء سید دودمونۀ شاء وسه پهمد کردنه. وه قاچاق ترینپنجاب دله دیه کا شه شخصیت جا بتونسنه دودمون ره هم بیاره و شه تابری ره هدائه. سید دودمون دمالسری شاء (علاالدین علم شاء) شه خد ره بهلول خان لودی وسه ور بزوئه، بهلول دهلی دله بوردنه و تخت هنیشتنه. وه دمالتر بتونسنهجونپور سلطنت ره بنه بزنه، بهلول شه ویشتر زمون بشتنه کا جونپور سلطون جا بجنگسنه؛ سرآخر وه باش بیه جونپور سر هاجرا بیه. وه باراک، شه گت ریکا ره جونپور سلطنت سر بشتنه، سرآخر وه بمردنه و ونه دیُم ریکا نظام خان ونه تخت هنیشتنه.
نظام خان یا هموسکندر خان بهلول خان ریکا بیئه. وه آگرا شهر ره بنا هاکردنه و اوجه ره نیشتگا هاکردنه. وه پارسی ادبیات رخ دوس داشتنه و شعر گته. همتی وه دسور هدائهسانسکریت کتب رهفارسی هاکنن. سکندر خانهندو شون جا الجه داشتنه وگوالیور ودهولپور ره وره هاکردنه؛ وه قاچاق ترین سلطون لودی سلاطین مینا بیئه. چو سکندر خان مار هیندو بیئه وهتسنن اسلام قوانین ره ستیر هاکردنه تا دِیِرشون ره رج دنه اته خار مسلم هسه. وه هیندو معابد ره وران کردنه و برهمین شون کا اسلام ره حق ندنستنه ره اعدام کردنه. همتی نشتنه زناکون بورن قیرسانی و نشتنه راء پیمائی قاضی سالار مسعود (مسلم شهید) ره صورت هدن. وه شه قاشون کشی دله ناخش بونه و دمالتر ونه وسه بمردنه و ابراهیم خان لودی ونه ریکا ونه تخت نیشنه.
.jpg)
ابراهیم خان لودی، سکندر خانۀ گت ریکا بیئه و وه لودی دودمونۀ دمالسری سلطون بیئه. وه خله جنگی مردی بیئه ولی بی سیاست و تنگ چنک بیئه، وه خیسر و جانگیر بیئه و بتتنه نظومی مایه تله ره ویشتر هاکنه ولی ونه سیاست ئون بنه بخردنه. لمباره بگ شون ابراهیم لودی جا ضد بیئنه مخصوصا ونه برارجلال الدین لودی کا پشتون بگ شون وه ره پسن هاکردننه. هم وسه ابراهیم خان بینم مشکلات داشتنه.
ابراهیم خان لودی بابر جا دپیتنه و سرآخرپانی پت نورد دله رفتگار بیه. ابراهیم لودی بمردن جا، لودی دودمون بن دکته.
ابراهیم لودی خله موشکلات داشتنه ولی اتی موشکل پشتون بگ شون بیئنه کا جلال الدین لودی ور ره هیت بیئنه؛ ونه برابر شرقی سامون دیمه تابری هیت بیئه و جونپور دله خنه هاکردنه. ابراهیم لودی اته قاشون هم بیاردنه و شه برارۀ جا دپیتنه و وه ره بنه بزوئنه. اونسفه ابراهیم لودی دسور هدائه پشتون بگ شون ره پابن هاکنن و وشنه جه سر نوئی کسون بشتنه. دیر پشتون بگ شون بیهار حاکم (داریا خان) ره پشوونی هاکردننه.علم خانلودی ابراهیم لودیۀ عمو؛ وه ره پله بکشیه و بابر ره دس هدائه تا دهلی ره وره هاکنه.
میوار پادشائی شاء،رانا سانگا (1509_1526.م/1020_1037.ط) شه سامون ره الار هاکرد بیئه؛ وه ابراهیم لودی ره چن نورد دله بنه بزوئه؛ختلی نورد ودهولپور نورد بسان. اونگدر بابر دهلی دیمه قاشون یکشیه وه بابر ره پشوونی هاکردنه تا ابراهیم لودی ره بنه دکت هاکنه.
1526 میلادی دله بابرۀ قاشون پانی پت بیم دله برسینه و ابراهیم لودی شه قاشون جا وشونه براوری سور هرسائه.
ابراهیمۀ قاشون گتنه ونه سِلاتئون اشمار 50000 تا 70000 بیئنه و 1000 فیل بداشتنه ولی بابرۀ قاشون تیفنگ و تب بداشتنه. اپره ونه پیاده قاشون دسکم کبریتی تیفنگ بداشتنه و بابرۀ قاشون زارا 15 تا 20 تب شه جا بداشتنه و سواریون کموندار بیئنه. بابر چن واگن ره هم پلی رج کنه اونسفه شه تیفنگ دارون ره وشونه رو اِلنه و تب ئون ره وشونه پلی کد النه. وه شه چپ بالۀ هدار بداشتنه کا پانی پات شَره قاشون اینتا باله ره وره نیارن. ابراهیم اول وره ایارنه ولی ونه تابری ئون ناتوننه بابرۀ خط ره بشکنن و بابرۀ تب ئونۀ چِمِر فیل ئون ره رم دنه و ابراهیم قاشون پس هنیشتنه. هزارون تن اینتا نورد دله بمردننه.
ابراهیم لودیۀ برابر، محمود لودی شه خد ره سلطون بخوندسنه و گورکانیون جا دپیتنه. وه همتیخانوا نورد دله رانا سانگائه پش بن بیئه. محمود لودی خانوا نوردۀ په بوریته شرق. ده سول دمالتر وه أی دگرسنه و بابر جاگاگرا نورد دله بجنگسنه و پلی هیتنه.
لودی دودمون خله بنائون بساتنه. وشون اسلومی معماری ره جلا هدائنه و ونه جا خار کار هیتننه.
وشونه بنائن تومبیلودی لکا،شیش گومبد،راجن کی بائین( اته چلو پله )،ابراهیم لودی سر روزه،بارا گومبد،سکندر خان سر روزه و بهلول خان سر روزه نوم بوریم.
.jpg)
