صفویون اتاایرانی وشیعه سلسله بینه که سالئون ۸۸۰ تا ۱۱۰۱ هجری خورشیدی (برابر ۱۱۳۵-۹۰۷ قمری و ۱۷۲۲-۱۵۰۱ میلادی) ایران سر فرمونروایی هاکردنه. وشون گت شاه که ایران ره اولین کش متحد هاکرده و مرکزی حکومت بساته،شاه اسماعیل اول هسته که سال ۸۸۰ خورشیدیتبریز دله شه سر تاج بشته و آخرین شاه که واقعا حکومت کرده،شاه سلطون حوسن هسته که سال ۱۱۰۱ خورشیدیافغانشون جه شکست بخارده.
دوره صفویه از مهمترین دوران تاریخی ایران به شمار شونه، وشون حدود هزار سالساسانیون رقد بوردنه په، اتا فرمونروایی بساتنه که ایران نوم ره احیاء هاکرده و دشت مناطق ره بیته. اسلام بمو په، چندین پادشائی ایرانیزیاریون،سامانیون،بوییون وسربدارون دسوری بساته بَینه، ولی هیچکومتا نتونسنه تموم ایران ره شه دس سر بَیرن و اتپارچگی میون مردم ایران پدید بییارن.[۱]
صفویون، آیینشیعه ره دین رسمی ایران جا بزونه و وه ره به عنوان عامل همبستگی ملّی ایرانیون انتخاب هاکردنه. شیوه فرمونروایی صفوی تمرکزگرا و نیروی مطلقه (شاء دس دله) بییه. پس از بساته بیّن پادشائی صفویه، ایران اهمیتی بیشتر پیدا هاکرده و از ثبات و اتپارچگی برخوردار بیّه و زمینهٔ جهونی دله مهم بیّه.[۲] این دوره روابط ایران واروپایی کشورون به دلیل دشمنیعوثمانی با صفویون و هم جریونای بازرگونی (به ویژه داد و ستدابریشم ایران) گسترش فراوونی پیداهاکرده. دوره صفوی (به ویژه نیمه اول وه) جنگئون خلهیی میون ایران باعوثمانی و باازبکئون دَییته که علت این جنگئون جریانئون زمینی و دینی بییه.[۳]
روابط صفویون با مازرون
[دچیین]گت بنویشته ره بخوندین:تبرستون صفویون گادر
مناطق شومالی ایران که تبرستون گانّه وشون ره، از زمونساسانیون تا این گادر به صورت مستقل یا نیمه شهگردون(=خودمختار) بینه ولی زمونگت عباس شاء گادِر وه با رِقِدبدائن سلسلهپادوسبانیون باعث بیّه که تا اسامازرون و بقیهی بخشئون تبرستون (که بعدها با اسمئونالبرز،گلستان،سمنان،تهران وقزوین تبدیل به اوستان بَینه) اتا از بخشئون ایران بَواشِن.
- ↑تاریخ تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران دوران صفویه دله (صص ۲۱ تا ۳۶)
- ↑ تاریخ ایران (۲)، ص ۱۲۲
- ↑تاریخ تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران دوران صفویه دله (صص ۶-۲۸۴)
- ویکیپدیای کارزنون، «ایران»، فارسی ویکیپدیا، آزاد دانشنومه، دله. (هارشییه بَیی ).
- ویکیپدیای کارزنون، «صفویه»، فارسی ویکیپدیا، آزاد دانشنومه، دله. (هارشییه بَیی ).
- ویکیپدیای کارزنون، «تاریخ_طبرستان»، فارسی ویکیپدیا، آزاد دانشنومه، دله. (هارشییه بَیی ).